3xKlan

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
3xKlan
Three X Clan
Ilustracja
Od lewej: Bak, Matho Radamez, Rahim i DJ Bambus
Inne nazwy

3-X-Klan

Rok założenia

1994

Rok rozwiązania

1998

Pochodzenie

 Polska (Mikołów, Polska)

Gatunek

hardcore psychorap, hip-hop alternatywny, horrorcore, hardcore rap[1], świadomy hip-hop

Aktywność

1994–1998

Wydawnictwo

S.P. Records

Powiązania

Kaliber 44, Paktofonika, Pokahontaz

Skład
Sebastian „Rahim” Salbert
Mateusz „Matho Radamez” Rajda
Arkadiusz „Bak” Juńczyk
Sebastian „DJ Bambus” Michalski
„Mephiston”
Współpracownicy
Aneta Karkus
Instrumentarium
sampler, gramofon, gitara elektryczna, trąbka, automat perkusyjny
Cytaty w Wikicytatach

3xKlan (alternatywny zapis 3-X-Klan) – polski zespół hip-hopowy będący jednym z nielicznych przedstawicieli mikrogatunku hardcore psychorap. W jego skład wchodzili Sebastian „Rahim” Salbert, Mateusz „Matho Radamez” Rajda, Arkadiusz „Bak” Juńczyk, Sebastian „DJ Bambus” Michalski oraz nieznany z nazwiska „Mephiston”[2][3].

Grupa wydała swój jedyny album Dom pełen drzwi pod koniec 1997 roku nakładem S.P. Records, a w następnym roku została rozwiązana. W latach późniejszych w środowisku muzyki hip-hopowej 3xKlan obok składu Kaliber 44 (z którym blisko współpracował) zyskał miano kultowego.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Nazwa formacji wywodzi się od Osiedla XXX-lecia PRL (zapisywanego często jako 3 X lecia), skąd pochodzili założyciele 3xKlanu. Słowo „Klan” stanowi aluzję do amerykańskiego zespołu Wu-Tang Clan[4]. Początkowo nazwa brzmiała Three X Clan, a do jej spolszczenia zainspirował członków zespół Kaliber 44[5].

Historia 3xKlanu zaczęła się w listopadzie 1994 roku[4]. W jednym z wywiadów Sebastian „Rahim” Salbert wspominał, że zainteresował się wtedy produkcją muzyczną i za pomocą komputera Amiga 500 oraz wykonanego metodą chałupniczą samplera zaczął tworzyć pierwsze bity. Były one robione dla Mateusza Rajdy znanego jako „Matho Radamez” grającego wtedy w podziemnym zespole hip-hopowym Boys n the Hood[6][7]. Później Rahim zaczął tworzyć muzykę również dla siebie, aż w końcu zdecydował się założyć zespół ze swoim kolegą z wczesnych lat dziecięcych, Arkadiuszem „Bakiem” Juńczykiem[6]. W lokalnym środowisku słuchaczy hip-hopu Bak działał jako beatbokser i uważany był za personę wyjątkowo popularną[7]. Po licznych zmianach personalnych wyklarował się ostateczny skład. Do zespołu dołączył po pół roku Matho Radamez (prywatnie kolega Rahima ze szkoły podstawowej)[6][4].

Młodzi raperzy swój pierwszy koncert dali na urodzinach przyjaciółki, występując dla dwudziestu osób na scenie zbudowanej z połączonych stołów[7].

Po jakimś czasie do grupy dołączył poznany przez Rahima podczas gry w koszykówkę Sebastian „DJ Bambus” Michalski. Z początku próbował rapować, lecz zniechęcony efektami postanowił zostać DJ-em. Nie posiadał on jednak gramofonów, tak więc dopóki ich nie nabył i nie nauczył się nimi posługiwać pełnił w grupie rolę akustyka i technika[7]. Ostatnim członkiem został poznany w Kielcach na urodzinach Tomasza „Boryga” Boryckiego nieznany z imienia grafik „Mephiston”[6].

Przełom w karierze 3xKlanu nastąpił za sprawą Rafała Wywioła znanego jako „Gano” (prywatnie kolegi Rahima z technikum)[7]. Był on przez pewien czas członkiem jednej z najważniejszych formacji śląskiego podziemia hip-hopowego, grupy Kaliber 44. Gano zaproponował Rahimowi i Bakowi, że może ich przedstawić członkom zespołu. Ci zgodzili się i tak też młodzi raperzy spotkali Piotra „Magika” Łuszcza, Rafała „Jajonasza” Łukaszczyka i Marcina „Abradaba” Martena (Michała „Joki” Martena miało na spotkaniu nie być)[7]. Muzycy szybko znaleźli wspólny język i zaczęli trzymać się razem oraz współdziałać, szczególnie blisko zaprzyjaźnili się Rahim i Magik[8]. Członkowie Kalibra ponadto pomogli młodszym kolegom podszlifować umiejętności tworzenia bitów[6]. Współpraca grup zaowocowała powstaniem wspólnego utworu „Psychodela”, który trafił na debiutancki album Kalibra Księga Tajemnicza. Prolog wydany w 1996 roku (był to również fonograficzny debiut 3xKlanu). Ponadto, autorem muzyki do zawartego na nim utworu „Moja obawa (Bądź a klęknę)” był Rahim. Sławomir Pietrzak, wydawca K44 i właściciel wydawnictwa S.P. Records z czasem zainteresował się i 3xKlanem[8].

W 1996 roku 3xKlan wydał samodzielnie swoje pierwsze, liczące trzy utwory demo zatytułowane 3X. Trafiły na nie pierwsze kompozycje grupy, „Łza wyobraźni”, „Pozytywka” i „Bestia w klatce”[9].

W międzyczasie Rahim założył swój solowy projekt, zespół MZD w którym występował z Radosławem „Kamsem” Kamyckim, Łukaszem „Lelo” Brząkałą i nieznanym z nazwiska „Kewem” (Kew, Rahim i nieznany z nazwiska „Kuzyn” działali również w trio eRKa)[10][11]. MZD i 3xKlan nagrali wspólny utwór „Rymologia”.

Ostatecznie S.P. Records podpisało kontrakt wydawniczy z 3xKlanem. W 1997 roku ukazał się singiel Łza wyobraźni, który zwiastował wydanie debiutanckiego albumu studyjnego[12]. Na płycie pojawiły się utwory „Pozytywka” i „Łza wyobraźni” do których wykonano teledyski. Piosenki zyskały pewną popularność w kraju, były notowane na Szczecińskiej Liście Przebojów Polskiego Radia, odpowiednio na 3. i 10. miejscu[13].

Tego samego roku ukazał się pierwszy (i jak się miało okazać, również jedyny) album 3xKlanu pod tytułem Dom pełen drzwi[14]. Nagrania były zbliżone stylistycznie do debiutanckiego albumu formacji Kaliber 44[15]. Wydawnictwo okazało się być sukcesem artystycznym, uzyskało nominację do nagrody polskiego przemysłu fonograficznego Fryderyka w kategorii Album roku – rap & hip-hop[16]. Odbiło się ono jednak na kondycji finansowej członków zespołu, na których wydawca przerzucić miał część kosztów (m.in. produkcji teledysku), przez co młodzi muzycy nie tylko nie zarobili na płycie, ale musieli jeszcze do niego dokładać z własnych kieszeni[7]. Dom pełen drzwi nie spełnił bowiem oczekiwań sprzedażowych wydawcy, rozchodząc się w kilkudziesięciu tysiącach kopii, co na warunki rynku lat dziewięćdziesiątych nie stanowiło znacznej liczby (przede wszystkim, nie został powtórzony spektakularny sukces Kalibra 44, którego Księga Tajemnicza. Prolog rozeszła się w ponad stu tysiącach egzemplarzy)[17][18].

W 1997 roku grupa wzięła udział w projekcie wytwórni muzycznej R.R.X. pt. Wspólna scena. Na potrzeby zrzeszającej polską scenę hip-hopową kompilacji 3xKlan nagrał utwór zatytułowany „Jak to się stało…”[a]. Rozpoczęte zostały również prace nad drugim albumem, którego zwiastun, utwór „Tunel” znalazł się na składance magazynu Klan[19]. W tym samym roku formacja dała kilka koncertów, a na grudniowym występie w Warszawie jako support grał przed 3xKlanem Warszafski Deszcz, ówcześnie zwany Trzyhą[3].

W 1998 roku pochodzący z Domu pełnego drzwi utwór „Olewały go” umieszczono na składance dołączonej do branżowego magazynu Brum[20]. 3xKlan był już bardzo blisko wydana swojego drugiego albumu, gdy ogłoszono jego rozwiązanie. Powodów rozpadu formacji było kilka. Oprócz problemów finansowych członków związanych z nierentownością działalności pojawił się jeszcze osobisty konflikt Rahima z Matho, którego ten oskarżał o zazdrość, Salbert rozpoczął już bowiem pracę przy kolejnym projekcie, Paktofonice w której działał u boku Magika z Kalibra 44[6]. Członkowie zespołu nie podeszli do Paktofoniki z entuzjazmem, bo chociaż Rahim zarzekał się, że da radę funkcjonować równolegle w dwóch formacjach, postawili mu ultimatum: miał wybrać 3xKlan lub PFK. Postawił na współpracę z Magikiem. Rahim odszedł z zespołu, który jeszcze przez jakiś czas funkcjonował, gdy Salberta wymieniono na nieznanego z imienia członka. Wkrótce potem 3xKlan zakończył działalność[17].

Z Paktofoniką związał się DJ Bambus jako muzyk sesyjny i koncertowy[b]. Matho powołał zespół Alkomatyka[21] (w składzie z Mephistonem[c] oraz Dariuszem „Kipperem” Łamaczem, współpracującym później jako producent z Paktofoniką[22][d]), który to prędko się rozpadł. W dobrych relacjach z Rahimem pozostał natomiast Bak[e]. Utworzył on duet EBS z Krzysztofem „Żorskim” Żurem, któremu nie udało się wydać albumu, a jedynie pojawić się na kilku kompilacjach. W latach późniejszych sformował również grupę Cztery Pokoje Projekt, z którą udało mu się nagrać album 4, który przeszedł bez echa[23][24].

Po latach Dom pełen drzwi zyskał reputację białego kruka, a jego egzemplarze osiągały znaczne ceny na rynku wtórnym[25]. Z tego powodu podejmowano starania na rzecz przekonania S.P. Records do wydania reedycji płyty[17]. Przez szereg lat przeszkodę w podpisaniu wymaganych dokumentów stanowił brak kontaktu z Matho[5]. Ostatecznie Dom pełen drzwi wydany został raz jeszcze w 2020 roku zarówno na płycie CD, jak i na winylu oraz kasecie magnetofonowej[26]. Reedycja albumu doszła do siódmego miejsca zestawienia OLiS[27].

Członkowie zespołu[edytuj | edytuj kod]

Dyskografia[edytuj | edytuj kod]

Albumy
Rok Tytuł Pozycja na liście Sprzedaż
POL
1997 Dom pełen drzwi 7[29][f]
  • POL: kilkadziesiąt tysięcy egzemplarzy[7][17]
Single
Rok Tytuł Pozycja na liście Album
SLiP
[13]
1997 „Łza wyobraźni"[30] 10 Dom pełen drzwi
Inne notowane utwory
Rok Tytuł Pozycja na liście Album
SLiP
[13]
1997 „Pozytywka” 3 Dom pełen drzwi
Inne
Rok Utwór Album Źródło
1996 „Psychodela” (gościnnie: 3xKlan, Aneta Karkus, Jajonasz) Księga Tajemnicza. Prolog – Kaliber 44 [31]
1997 „Zielona relacja” – 3xKlan Hip-Hopla (kompilacja) [32]
„Jak to się stało...” – 3xKlan Wspólna scena (kompilacja) [33]
„Tunel” – 3xKlan Klan CD#02 (kompilacja) [19]

Teledyski[edytuj | edytuj kod]

Rok Tytuł Album Źródło
1997 „Łza wyobraźni” Dom pełen drzwi [34]
„Pozytywka” [35]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Na składance podawany był również alternatywny, dłuższy tytuł „Jak to się stało, że przegapiłem swoje dzieciństwo”
  2. ↑ W latach późniejszych był on także członkiem projektu, który wyrósł na gruzach Paktofoniki, czyli Pokahontaz.
  3. ↑ Zmienił on pseudonim na „Vega” i sam zaczął rapować.
  4. ↑ Kipper stworzył bity do przeboju Paktofoniki Jestem Bogiem i wielu utworów z Archiwum kinematografii.
  5. ↑ Występował na jego solowym debiucie Experyment Psyho, pożegnalnym koncercie Paktofoniki, czy albumie Archiwum kinematografii.
  6. ↑ Reedycja.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Dom pełen drzwi, rateyourmusic.com [dostęp 2023-06-15] (pol.).
  2. ↑ Historia polskiego hip hop cz. 7 rozrastający się świat hip hopu, radioszczecin.pl [dostęp 2023-06-11] (pol.).
  3. ↑ a b Opisy grup hip-hopowych, angelfire.com [dostęp 2023-06-11] (pol.).
  4. ↑ a b c Wywiad z 3xKlanem, pfk.one.pl [dostęp 2023-09-10] (pol.).
  5. ↑ a b Rahim i Fokus: Przewodnik płytowy, redbull.com [dostęp 2023-09-10] (pol.).
  6. ↑ a b c d e f Wywiad z Rahimem przeprowadzony w październiku 2001 roku dla strony purehiphop.pl. www.pfk.one.pl. [dostęp 2023-06-12]. (pol.).
  7. ↑ a b c d e f g h Sebastian Salbert: Rahim. Ludzie z tylnego siedzenia. Wydawnictwo SQN, 2021. ISBN 978-83-8210-050-1.
  8. ↑ a b Sławomir Pietrzak - wywiad: o Magiku, Kalibrze 44, Kaziku, S.P. Records (Magazyn Popkillera). www.popkiller.pl. [dostęp 2023-06-11]. (pol.).
  9. ↑ 3-X-Klan – 3X. discogs.com. [dostęp 2023-06-12]. (ang.).
  10. ↑ MZD. discogs.com. [dostęp 2023-09-10]. (ang.).
  11. ↑ eRKa. discogs.com. [dostęp 2023-09-10]. (ang.).
  12. ↑ 3-X-Klan – Łza Wyobraźni. discogs.com. [dostęp 2023-06-12]. (ang.).
  13. ↑ a b c SLiP – Statystyki dla wykonawcy 3xKlan, radio.szczecin.pl [dostęp 2011-06-15] [zarchiwizowane z adresu 2012-09-09] (pol.).
  14. ↑ 3xKlan – Dom Pełen Drzwi. hiphopedia.info. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-01)].
  15. ↑ Andrzej Cała, Radek Miszczak: Beaty, rymy, życie. Leksykon muzyki hip-hop. Poznań: Kurpisz S.A., 2005, s. 53. ISBN 83-89738-75-9.
  16. ↑ Nagroda Muzyczna „Fryderyk”. Nominowani i laureaci 1997, ZPAV [dostęp 2009-06-22] (pol.).
  17. ↑ a b c d Wywiad: Rahim, dustyroom.pl [dostęp 2023-09-10] (pol.).
  18. ↑ Dominika Węcławek, Marcin Flint, Tomasz Kleyff, Andrzej Cała, Kamil Jaczyński: Antologia Polskiego Rapu. Narodowe Centrum Kultury, 2014, s. 354. ISBN 978-83-7982-041-2.
  19. ↑ a b V/A – „Klan CD#02”, hiphopedia.info [dostęp 2012-09-28] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-15] (pol.).
  20. ↑ Various – „Phil Hop”, discogs.com [dostęp 2012-10-01] (ang.).
  21. ↑ Matho RaDamez. rateyourmusic.com. [dostęp 2023-06-12]. (ang.).
  22. ↑ Paktofonika – Kinematografia. discogs.com. [dostęp 2023-06-12]. (ang.).
  23. ↑ EBS (3). discogs.com. [dostęp 2023-09-10]. (ang.).
  24. ↑ Cztery Pokoje Projekt – 4. discogs.com. [dostęp 2023-06-12]. (ang.).
  25. ↑ Najtrudniej dostępne płyty w polskim rapie – lista (cz. 2/3), glamrap.pl [dostęp 2017-08-22] [zarchiwizowane z adresu 2018-02-05] (pol.).
  26. ↑ 3-X-KLAN, sprecords.pl [dostęp 2023-09-10] (pol.).
  27. ↑ OLiS: nowy lider i wysyp nowości w czołówce. Jest nawet 3-X-Klan, cgm.pl [dostęp 2023-09-10] (pol.).
  28. ↑ 3xKlan – „Dom pełen drzwi”, hiphopedia.info [dostęp 2011-06-16] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-15] (pol.).
  29. ↑ OLiS – sprzedaż w okresie 16.10.2020 – 22.10.2020. olis.onyx.pl. [dostęp 2020-10-29]. (pol.).
  30. ↑ 3xKlan – „Łza wyobraźni”, hiphopedia.info [dostęp 2012-08-03] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-15] (pol.).
  31. ↑ Kaliber 44 – „Księga Tajemnicza. Prolog”, hiphopedia.info [dostęp 2012-09-26] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-15] (pol.).
  32. ↑ V/A – „Hip-Hopla”, hiphopedia.info [dostęp 2012-09-26] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-15] (pol.).
  33. ↑ V/A – „Wspólna scena”, hiphopedia.info [dostęp 2012-09-26] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-15] (pol.).
  34. ↑ 3xKlan – „Łza wyobraźni”, youtube.com [dostęp 2012-08-07] (pol.).
  35. ↑ 3xKlan – „Pozytywka” [OFFICIAL VIDEO], youtube.com [dostęp 2012-08-07] (pol.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=3xKlan&oldid=71629194”