Drewniane kościoły południowej Małopolski

Drewniane kościoły południowej Małopolskia
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Kraj	Polska
Typ	kulturowe
Spełniane kryterium	III, IV
Numer ref.	1053
Regionb	Europa i Ameryka Północna
Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę	2003 na 27. sesji
a Oficjalna nazwa wpisana na liście UNESCO b Oficjalny podział dokonany przez UNESCO
Położenie na mapie województwa małopolskiego Kościół św. Filipa i św. Jakuba w Sękowej
Położenie na mapie Polski Kościół św. Filipa i św. Jakuba w Sękowej
49°37′50,2″N 21°11′09,6″E

Kościół z Bączala Dolnego

Kościół św. Marcina w Grywałdzie

Kościół św. Doroty w Trzcinicy

Kościół św. Katarzyny w Sławęcinie

Kościół Przemienienia Pańskiego w Osieku Jasielskim

Kościół św. Katarzyny w Gogołowie

Kościół św. Andrzeja w Rożnowicach

Kościół św. Jana Chrzciciela w Rzepienniku Biskupim

Drewniane kościoły południowej Małopolski – grupa cennych historycznie i ciekawych architektonicznie drewnianych kościołów najczęściej konstrukcji zrębowej, z których najstarsze pochodzą z XIV wieku (za najstarszy uważa się kościół w Haczowie z 1388 roku). Zachowały się w dobrym stanie do czasów współczesnych i stanowią drugie najstarsze tego rodzaju skupisko drewnianych świątyń w Europie, zaraz po norweskich kościołach klepkowych tzw. stavkirke.

W województwach podkarpackim i małopolskim występuje duże zagęszczenie drewnianych kościołów. Prezentują style architektoniczne począwszy od gotyckiego, przez renesansowy, barokowy po nowsze style.

Są cennymi zabytkami w skali Polski, Europy i świata. Znaczna większość z nich znajduje się na turystycznym szlaku architektury drewnianej.

Kościoły na liście światowego dziedzictwa UNESCO

Najcenniejszymi obiektami są kościoły wpisane 3 lipca 2003 na prestiżową listę UNESCO. Są to następujące świątynie:

Binarowa

	Kościół św. Michała Archanioła w Binarowej	K	2003

Blizne

	Kościół Wszystkich Świętych w Bliznem	K	2003

Dębno

	Kościół św. Michała Archanioła w Dębnie	K	2003

Haczów

	Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Haczowie	K	2003

Lipnica Murowana

	Kościół św. Leonarda w Lipnicy Murowanej	K	2003

Sękowa

	Kościół św. Filipa i św. Jakuba w Sękowej	K	2003

Kościoły zgłoszone do wpisania na listę światowego dziedzictwa UNESCO

Obecnie na liście UNESCO znajduje się 6 spośród 9 kościołów, które zostały zgłoszone. Komitet UNESCO wybrał te najstarsze (gotyckie), kościoły młodsze, pomimo iż były nominowane do wpisu, na liście się nie znalazły. Kościoły zgłoszone, ale niewpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO:

Lachowice

	Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Lachowicach	z 1789 roku, reprezentuje typowy późnobarokowy styl południowo-polskiego kościoła drewnianego

Orawka

	Kościół św. Jana Chrzciciela w Orawce	z XVII wieku, cenne polichromie i wyposażenie

Szalowa

	Kościół św. Michała Archanioła w Szalowej	z XVIII wieku, najcenniejszy barokowy kościół drewniany

Inne wybrane obiekty

• Kościół św. Mikołaja z Bączala Dolnego sprzed 1667 roku,
• Kościół św. Marcina w Czermnej z XVI wieku,
• Kościół św. Marcina w Grywałdzie z XV wieku,
• Kościół św. Katarzyny w Gogołowie z XVII wieku,
• kościół św. Sebastiana w Kosinie z XVIII wieku,
• Kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Libuszy z początku XVI wieku, spalony,
• Kościół św. Mikołaja w Lubli z XV wieku,
• Kościół Przemienienia Pańskiego w Osieku Jasielskim z ok. 1419 roku,
• Kościół św. Marka Ewangelisty w Rodakach z 1601 roku,
• Kościół św. Jakuba w Rozdzielu z 1564 roku,
• Kościół św. Andrzeja w Rożnowicach z XVIII wieku,
• Kościół św. Katarzyny w Sławęcinie z 1779 roku,
• Kościół św. Jana Chrzciciela w Rzepienniku Biskupim z XVI wieku,
• Kościół Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny w Iwkowej z XV wieku,
• Kościół św. Anny w Święcanach z 1520 roku,
• Kościół św. Doroty w Trzcinicy najpóźniej z 1551 roku,
• Kościół św. Bartłomieja w Krakowie (Mogiła) z 1466 roku

Zobacz też

• drewniane kościoły w słowackich Karpatach
• drewniane cerkwie regionu karpackiego w Polsce i na Ukrainie
• drewniane cerkwie Marmaroszu

Linki zewnętrzne

• Rekomendacja ICOMOS-u dot. wpisania na listę UNESCO drewnianych kościołów południowej Małopolski (dokument PDF)
• Internetowy katalog kościołów drewnianych na terenie Polski