Kościół św. Filipa i św. Jakuba w Sękowej

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Kościół św. Filipa i św. Jakuba
w Sękowej
Distinctive emblem for cultural property.svg A-552/A-111[1] z dnia 16.02.1972
kościół filialny
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Sękowa

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Józefa Oblubieńca NMP w Sękowej

Wezwanie

św. Filipa i św. Jakuba

Położenie na mapie gminy Sękowa
Mapa konturowa gminy Sękowa, blisko górnej krawiędzi po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Filipa i św. Jakubaw Sękowej”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Filipa i św. Jakubaw Sękowej”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Filipa i św. Jakubaw Sękowej”
Położenie na mapie powiatu gorlickiego
Mapa konturowa powiatu gorlickiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Filipa i św. Jakubaw Sękowej”
Ziemia49°37′50,1″N 21°11′09,8″E/49,630583 21,186056
Multimedia w Wikimedia Commons
Drewniane kościoły południowej Małopolski[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Państwo

 Polska

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

III, IV

Numer ref.

1053

Region[b]

Europa i Ameryka Północna

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

2003
na 27. sesji

  1. ↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO
  2. ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

Kościół św. Filipa i św. Jakuba – drewniany kościół filialny w Sękowej pod wezwaniem św. Filipa i św. Jakuba w stylu gotyckim sakralnego budownictwa drewnianego, znajdujący się wraz z innymi drewnianymi kościołami południowej Małopolski na liście światowego dziedzictwa UNESCO. Ze względu na swoją historię oraz specyficzny wygląd często nazywany Perłą Beskidu Niskiego[2].

Wzniesiony na początku XVI wieku (ok. 1520 r., najpóźniej w 1522), należy do najpiękniejszych polskich zabytków drewnianych, do 1914 roku uważany był za najpiękniejszy drewniany kościół w Małopolsce.

  • Widok od strony poł.-wsch.
    Widok od strony poł.-wsch.
  • Elewacja południowa
    Elewacja południowa
  • Od północy
    Od północy

Jednonawowy z trójbocznie zamkniętym prezbiterium, konstrukcji zrębowej, na fundamencie z kamienia łamanego. Ściany z ręcznie ciosanych, modrzewiowych bali pokryte są w całości gontem. Węższe prezbiterium i szerszą nawę nakrywa wspólny stromy dach jednokalenicowy o więźbie storczykowej. W XVII w. dostawiono wieżę o konstrukcji słupowo – ramowej z pozorną, oszalowaną izbicą nakrytą kopulastym hełmem, otwarta w przyziemiu i rozłożyste soboty – otwarte wsparte na słupach nadające świątyni zindywidualizowany charakter oraz wieloboczna wieżyczka na sygnaturkę, z latarnią, nakryta ostrosłupowym, blaszanym hełmem[3]. Całość pokryto wyniosłym dachem o miękkich płaszczyznach[4]. W 1819 przebudowano zakrystię i chór muzyczny, przed 1888 pokryty polichromią o motywach neogotyckich. Wnętrze nakrywają stropy płaskie w nawie z zakrzywieniami, otwór w ścianie tęczowej prostokątny, a w nim profilowana belką tęczowa z drewnianym krucyfiksem z XVI w. Nawę od południa i prezbiterium południa i północy doświetlają zdwojone okna. Posiada trzy wejścia: do nawy od zachodu i poLudnia oraz z zakrystii. Portal od strony zachodniej jest zwieńczony łukiem trójlistnym w ośli grzbiet[2].

  • Wejście
    Wejście
  • Sekowa4(js).jpg
  • Elewacja wschodnia
    Elewacja wschodnia

Wyposażenie wnętrza dość ubogie, ponieważ kościół został poważnie zdewastowany podczas działań wojennych na przełomie 1914 – 1915 roku, w trakcie zaciętych walk bitwy pod Gorlicami (drewniany materiał posłużył na budowę okopów i na opał). Po zakończeniu działań wojennych kościół został poddany rekonstrukcji już w 1918 roku, a następnie w II połowie XX w.

We wnętrzu na uwagę zasługują:

  • Sekowa lipiec 20121 24.JPG
  • Wnętrze
    Wnętrze
  • Chrzcielnica
    Chrzcielnica

Obiekt wyróżniony w medalem Europa Nostra w 1994 roku za wzorcowo prowadzone prace konserwatorskie, oraz nagrodą im. Brata Alberta i nagrodą Ministra Kultury i Sztuki PRL. Kościół został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO w 2003[3]. Znajduje się na szlaku architektury drewnianej województwa małopolskiego.

Uzasadnienie wpisu na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO – wyjątkowe walory estetyczne, architektoniczne i krajobrazowe. Kościół niezwykle popularny wśród malarzy XIX w. i I poł. XX w. (bogata ikonografia, malowali go m.in. Stanisław Wyspiański, Józef Mehoffer, Teodor Axentowicz, Włodzimierz Tetmajer, Jan Sas Zubrzycki i Kazimierz Skórewicz).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 15 lutego 2023.
  2. ↑ a b Kościół pw. św. Filipa i św. Jakuba z modelem 3D. zabytek.pl. [dostęp 2022-12-10].
  3. ↑ a b [http://www.drewniana.malopolska.pl/?page=obiekty&id=173 Sękowa Kościół pw. św. św. Apostołów Filipa i Jakuba w Sękowej]. www.drewniana.malopolska.pl. [dostęp 2021-04-29].
  4. ↑ Ignacy Tłoczek, Polskie Budownictwo Drewniane, Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk: Ossolineum, 1980, s. 132, ISBN 83-04-00678-2.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Obiekty z listy Światowego Dziedzictwa UNESCO w Polsce

Flag of UNESCO.svg

Kulturowe
Przyrodnicze

Polska

  1. ↑ Wspólnie z Niemcami
  2. ↑ Wspólnie z Ukrainą
  3. ↑ Wspólnie z Białorusią
  4. ↑ Wspólnie z Albanią, Austrią, Belgią, Bośnią i Hercegowiną, Bułgarią, Chorwacją, Czechami, Francją, Hiszpanią, Macedonią Północną, Niemcami, Rumunią, Słowacją, Słowenią, Szwajcarią, Ukrainą i Włochami
Drewniane kościoły powiatu gorlickiego

Binarowa, kościół, widok od poł.-wsch.jpg

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kościół_św._Filipa_i_św._Jakuba_w_Sękowej&oldid=68998561”