Kościół Pokoju w Jaworze

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Kościół Pokoju w Jaworze
Distinctive emblem for cultural property.svg 900 z dnia 4 września 1963, 173/L z 4 marca 1994
Ilustracja
Kościół Pokoju w Jaworze
Państwo  Polska
Miejscowość Jawor
Wyznanie protestanckie
Kościół ewangelicko-augsburski
Położenie na mapie Jawora
Mapa konturowa Jawora, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Pokoju w Jaworze”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Pokoju w Jaworze”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół Pokoju w Jaworze”
Położenie na mapie powiatu jaworskiego
Mapa konturowa powiatu jaworskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół Pokoju w Jaworze”
Ziemia51°03′13,85″N 16°11′20,52″E/51,053847 16,189033
Kościół Pokoju w Jaworze[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Państwo  Polska
Typ kulturowy
Spełniane kryterium III, IV, VI
Numer ref. 1054
Region[b] Europa i Ameryka Północna
Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę 2001
na 25. sesji
Multimedia w Wikimedia Commons
  1. ↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO
  2. ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

Kościół Pokoju w Jaworze (niem. Friedenskirche) – drewniany kościół ewangelicki o konstrukcji szachulcowej, usytuowany w mieście Jawor, jest zabytkowym budynkiem sakralnym wybudowanym na mocy porozumień pokoju westfalskiego zawartego w 1648 i kończącego wojnę trzydziestoletnią.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Został wybudowany w latach 1654–1655 według projektu Albrechta von Säbischa z zastosowaniem konstrukcji ryglowej. Budowla powstała z materiałów nietrwałych: drewna, słomy i gliny. Na uwagę zasługuje barokowe wyposażenie wnętrza: ołtarz, ambona i chrzcielnica. Po stronie północnej i południowej wzniesiono po cztery kondygnacje empor, których parapety zdobią obrazy ilustrujące Stary i Nowy Testament oraz pejzaże z zamkami i tarcze heraldyczne. Wszystkie elementy konstrukcyjne pokrywają polichromie o motywach fantazyjnie zwiniętych wici roślinnych. Ten obiekt wyróżnia się na tle historii sztuki europejskiej II połowy XVII w. ze względu na swą unikatowość i wysokie walory artystyczne. Jest jednym z trzech tzw. Kościołów Pokoju wybudowanych po wojnie trzydziestoletniej i jednym z dwóch zachowanych do dziś (drugi w Świdnicy).

Kościół z racji dużego znaczenia dla kultury i dziedzictwa ludzkości, wpisano na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.

Jaworskie Koncerty Pokoju[edytuj | edytuj kod]

Każdego roku od maja do września w Jaworze organizowane są Koncerty Pokoju. Odbywają się one w zabytkowych wnętrzach Kościoła Pokoju. Kameralna muzyka w wykonaniu artystów z Polski, Czech i Niemiec, oraz miejsce, gdzie koncerty się odbywają, stwarzają szczególny klimat oraz dostarczają niezapomnianych wrażeń. Łącznie w jaworskim zborze odbyło się już 67 koncertów, w tym 29 koncertów wykonanych przez artystów z zagranicy. Dotychczas występowali następujący artyści: Chór Poznańskie Słowiki pod dyr. Stefana Stuligrosza, Windsbacher Knabenchor, Chór Uniwersytetu Wrocławskiego "Gaudium", Kameralna Orkiestra "Leopoldinum", Orkiestra Amadeus pod dyrekcją Agnieszki Duczmal, Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Sudeckiej, Spirituals Singers Band, Kwartet Wilanów, Camerata Cracovia,[1] Zespół Folkowy "Sierra Manta", Brandenburgischer Kammerchor, Ledl Jazz Quintet i wielu innych.

Organy[edytuj | edytuj kod]

Instrument Adolpha Lummerta, później 2-krotnie przebudowywany przez firmę Schlag & Söhne w 1899 r. oraz w latach 1905-1906, następnie remontowany w 1937 roku. Na chórze znajdują się pozostałości po pneumatycznym, trzymanuałowym stole gry Schlaga. Obecnie instrument został zrekonstruowany do stanu z czasów Lummerta. Prace rekonstrukcyjne prowadziła firma Eule z Budziszyna oraz Ars organum Adama Olejnika.[2][3]

Dyspozycja instrumentu

Manuał I Manuał II Pedał
1. Bourdon 16' 1. Principal 8' 1. Subbass 16'
2. Principal 8' 2. Salicet 8' 2. Violon 16'
3. Gambe 8' 3. Portunalflöte 8' 3. Principal 16'
4. Doppelflöte 8' 4. Octave 4' 4. Untersatz 32'
5. Trompete 8' 5. Portunalflöte 4' 5. Posaune 16'
6. Gemshorn 8' 6. Nasard 2 2/3' 6. Trompete 8'
7. Doppelflöte 4' 7. Superoctave 2' 7. Octavbass 8'
8. Octave 4' 8. Doppelflöte 8'
9. Superoctave 2'
10. Quinte 2 2/3'
11. Cornet 3 fach
12. Mixtur 4 fach

  • Wieża

  • Wejście do świątyni

  • Chrzcielnica

  • Empory ozdobione obrazami

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Herrmann, C. S.: Geschichte der Evangelisch-Lutherischen Friedenskirche vor Jauer, genannt zum heiligen Geist. Jauer, 1855.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Camerata Cracovia.
  2. ↑ Jawor ( Kościół ewangelicko-augsburski Ducha Świętego (Kościół Pokoju)), musicamsacram.pl [dostęp 2021-03-20].
  3. ↑ HERMANN EULE ORGELBAU - Jauer / Jawor, Polen Friedenskirche - Lummert Orgel, www.euleorgelbau.de [dostęp 2021-03-20].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Obiekty z listy Światowego Dziedzictwa UNESCO w Polsce

Flag of UNESCO.svg

Kulturowe
Przyrodnicze

Polska

  1. ↑ Wspólnie z Niemcami
  2. ↑ Wspólnie z Ukrainą
  3. ↑ Wspólnie z Białorusią
  4. ↑ Wspólnie z Albanią, Austrią, Belgią, Bośnią i Hercegowiną, Bułgarią, Chorwacją, Czechami, Francją, Hiszpanią, Macedonią Północną, Niemcami, Rumunią, Słowacją, Słowenią, Szwajcarią, Ukrainą i Włochami
Pomniki historii
dolnośląskie
kujawsko-pomorskie
lubelskie
lubuskie
łódzkie
małopolskie
mazowieckie
opolskie
podkarpackie
podlaskie
pomorskie
śląskie
świętokrzyskie
warmińsko-mazurskie
wielkopolskie
zachodniopomorskie

Pomnik Historii logo.svg

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kościół_Pokoju_w_Jaworze&oldid=64055273”