Estońskie Siły Powietrzne
 Symbol Estońskich sił powietrznych | |
| Państwo | |
|---|---|
| Data sformowania |
21 listopada 1918, |
| Data rozformowania | |
| Dane podstawowe | |
Estońskie Siły Powietrzne (Eesti Õhuvägi) zostały założone 21 listopada 1918 jako samodzielna formacja bojowa. Do 1930 estońskie siły powietrzne liczyły 130 samolotów. Po zaanektowaniu przez ZSRR w 1940 estońskie siły powietrzne zostały rozwiązane.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Estońskie Siły Powietrzne założone zostały 21 listopada 1918 roku na rozkaz dowódcy batalionu saperów, Voldemar Victor Riiberga, który nakazał Augustowi Roosowi utworzenie jednostki lotniczej, nieopodal Tallinna. W styczniu 1919 roku na stan jednostki trafił pierwszy samolot, był to były sowiecki dwupłatowy myśliwiec Farman HF.30. Dopiero po zakończeniu wojny estońsko-bolszewickiej nastąpił rozwój sił lotniczych tworząc kompanię lotniczą. Została ona zreformowana w pułk lotniczy z dywizjonem samolotów lądowych i morskich. Połączono jednostkę ze zgrupowaniami obrony powietrznej, w tym artylerii przeciwlotniczej[potrzebny przypis].
Do 1930 roku Estonia dysponowała ponad 130 samolotami. Włączenie kraju w skład ZSRR zakończyło wszelką wojskową działalność Estonii[1].
20 sierpnia 1991 roku kraj ponownie odzyskał niepodległość a 16 grudnia tego samego roku Estonia reaktywowała swoje siły powietrzne, będące obecnie częścią sił NATO i biorące udział w programie Baltic Air Policing. W maju 1997 roku sformowano ich lotniczą część. W 1998 roku zakupiono samoloty PZL-104 Wilga 35a[2]. W 2001 roku dokupiono Antonowy An-2[3].
W skład Estońskich Sił Powietrznych wchodzą trzy jednostki organizacyjne:
- Dowództwo Sił Powietrznych – podnoszenie gotowości i potencjału bojowego oraz podnoszenie umiejętności jednostek
- Skrzydło Obserwacji Przestrzeni Powietrznej – utrzymanie systemu obserwacji przestrzeni powietrznej w celu wykrycia obiektów latających
- Baza Lotnicza Amari –
13 kwietnia 1994 roku Dowództwo Sił Powietrznych w Tallinnie dostało prerogatywę dowodzenia siłami powietrznymi. System obserwacji przestrzeni powietrznej jest połączony z systemami wewnątrz sojuszu NATO i przekazują aktualne informacje o Połączonego Centrum Operacji Powietrznych oraz naprowadzają sojusznicze myśliwce[4].
Większość poradzieckich baz wojskowych została zlikwidowana, z powodu ich zbywalności dla kraju. Najważniejszą bazą została Baza Lotnicza Amari, której umiejscowienie zapewniało dostęp do portu i linii kolejowych, Baza jest wyznaczona do przyjęcia sił wsparcia sojuszu i została w 2004 roku tym celu zmodernizowana przez budowę: pasa startowego, dróg kołowania i płyt postojowych, składu paliwa, ILS-u, NDB-emu, TACAN-u, hangary, dom pilota, służby ratownicze i internat. W 2007 roku wybudowano skład amunicji, stację paliw, terminal pasażerski, drogi transportowe[5][6].
Wyposażenie[edytuj | edytuj kod]
| Samolot | Zdjęcie | Kraj pochodzenia | Typ | Wersje | W służbie[7] | Uwagi |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Aero L-39 Albatros | .jpg)
|
 Czechosłowacja
|
samolot treningowy | 2 | ||
| PZL M28 Skytruck |  |
 Polska
|
samolot transportowy | 1/2 | ex-amerykańskie C-145A[8] | |
| An-2 | 
|
 ZSRR Polska
|
samolot wielozadaniowy | 2 | w trakcie wycofania ze służby | |
| PZL-104 Wilga | 
|
Polska
|
samolot wielozadaniowy | Wilga 35 | 1 | |
| LET L-13 | 
|
Czechosłowacja
|
szybowiec treningowy | 2 | ||
| Robinson R44 | .jpg)
|
 Stany Zjednoczone
|
śmigłowiec wielozadaniowy | 4 |
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Okupacja, aneksja, przyłączenie – jak powstały trzy ostatnie republiki ZSRR? – Histmag.org [online] [dostęp 2018-03-21].
- ↑ PZL-104 Wilga in Estonia, „Antique-Airplanes.com” [dostęp 2018-03-19].
- ↑ Antonov An-2 ‘Colt’ | Estonian Air Force (post-WW2) | Aeroflight, „Aeroflight” [dostęp 2018-03-21] (ang.).
- ↑ Didyman, Scramble [online], www.scramble.nl [dostęp 2018-03-21] [zarchiwizowane z adresu 2018-03-21] (ang.).
- ↑ ERR, Building complex at Ämari air base completed, „ERR”, 24 października 2016 [dostęp 2018-03-21] (ang.).
- ↑ ERR, US to invest nearly $14 million in Ämari Air Base, „ERR”, 19 grudnia 2017 [dostęp 2018-03-21] (ang.).
- ↑ „World Military Aircraft Inventory”, Aerospace Source Book 2007, Aviation Week & Space Technology, 15 stycznia 2007.
- ↑ Pierwszy Skytruck w estońskiej armii [online], DziennikZbrojny.pl, 14 kwietnia 2019 [dostęp 2019-04-25] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-28] (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Cristian Schrik, Siły Powietrzne Estonii, [w:] Lotnictwo, Magnum-X, luty 2014, s. 76–77, ISSN 1732-5323.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- EAF strona domowa estońskich sił powietrznych. mil.ee. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-08-31)].
- EAF strona o estońskich siłach powietrznych. aeroflight.co.uk. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-30)].
