Guillermo del Toro – Wikipedia, wolna encyklopedia

Guillermo del Toro

Guillermo del Toro (2017)

Prawdziwe imię i nazwisko

Guillermo del Toro Gómez

Data i miejsce urodzenia

9 października 1964
Guadalajara

Zawód

reżyser, scenarzysta, producent, aktor, powieściopisarz

Współmałżonek

Lorenza Newton
(1986-2017; rozwód)

Lata aktywności

od 1985

Multimedia w Wikimedia Commons

Cytaty w Wikicytatach

Guillermo del Toro Gómez (ur. 9 października 1964 w Guadalajarze) – meksykański reżyser, scenarzysta i producent filmowy. Trzykrotny laureat Oscara.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Wychowywany był przez babcię katoliczkę^[1]. Kiedy miał 8 lat, zainteresował się tworzeniem filmu. Pierwsze swoje filmy zrealizował w 1986, mając 21 lat. We wczesnych latach 80. założył własne przedsiębiorstwo Necropia. Jest także założycielem meksykańskiego festiwalu filmowego w Guadalajarze. Później stał się właścicielem własnej wytwórni filmowej Tequila Brygada^[2].

Zasiadał w jury konkursu głównego na 68. MFF w Cannes (2015). Przewodniczył obradom jury na 75. MFF w Wenecji (2018).

Filmografia

[edytuj | edytuj kod]

Doña Lupe (1985) (film krótkometrażowy)
Geometria (1987) (film krótkometrażowy)
Hora Marcada (1988–1989) (serial telewizyjny) (odcinki: Invasión, Con todo para llevar, Caminos de Ayer oraz Hamburguesas)
Cronos(inne języki) (La Invención de Cronos, 1993)
Mutant(inne języki) (Mimic, 1997)
Kręgosłup diabła (El Espinazo del Diablo, 2001) – reżyseria i scenariusz
Blade: Wieczny łowca II (Blade II, 2002) – reżyseria i scenariusz
Hellboy (2004) – reżyseria i scenariusz
Labirynt fauna (El Laberinto de Fauno, 2006) – reżyseria i scenariusz
Hellboy: Złota armia (Hellboy II: The Golden Army, 2008) – reżyseria i scenariusz
Nie bój się ciemności (Don’t Be Afraid of the Dark, 2010) – scenariusz
Pacific Rim (2013) – reżyseria i scenariusz
Crimson Peak. Wzgórze krwi (Crimson Peak, 2015) – reżyseria i scenariusz
Kształt wody (The Shape of Water, 2017) – reżyseria i scenariusz
Pacific Rim: Rebelia (2018) – materiały do scenariusza^[3]
Death Stranding (2019) – Deadman
Wiedźmy(inne języki) (The Witches, 2020) – scenariusz
Zaułek koszmarów(inne języki) (Nightmare Alley, 2021) – reżyseria i scenariusz
Pinokio(inne języki) (Pinocchio, 2022) – reżyseria i scenariusz

Nagrody

[edytuj | edytuj kod]

Nagroda Akademii Filmowej Najlepszy film: 2018 Kształt wody
Nagroda Akademii Filmowej Najlepszy reżyser: 2018 Kształt wody
Nagroda Akademii Filmowej Pełnometrażowy film animowany: 2023 Guillermo del Toro: Pinokio^[4]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]

↑ Lucia Bozzola: Guillermo del Toro Biography. AllMovie. [dostęp 2020-07-07]. (ang.).
↑ Guillermo del Toro. Rotten Tomatoes. [dostęp 2020-07-07]. (ang.).
↑ Pacific Rim: Rebelia / Pacific Rim: Uprising. [dostęp 2018-02-09].
↑ The 95th Academy Awards [online], oscars.org [dostęp 2024-09-25] (ang.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Guillermo del Toro w bazie IMDb (ang.)
Guillermo del Toro w bazie Filmweb
Guillermo del Toro w bazie Notable Names Database (ang.)

Filmy w reżyserii Guillermo del Toro

1980–89	Doña Lupe (1985) Geometria (1987)
1990–99	Cronos (1993) Mutant (1997)
2000–09	Kręgosłup diabła (2001) Blade: Wieczny łowca II (2002) Hellboy (2004) Labirynt fauna (2006) Hellboy: Złota armia (2008)
2010–19	Pacific Rim (2013) Crimson Peak. Wzgórze krwi (2015) Kształt wody (2017)
2020–29	Zaułek koszmarów (2021) Guillermo del Toro: Pinokio (2022)

Nagroda Akademii Filmowej za najlepszą reżyserię

1928–1940	Frank Borzage / Lewis Milestone (1928) Frank Lloyd (1929) Lewis Milestone (1930) Norman Taurog (1931) Frank Borzage (1932) Frank Lloyd (1933) Frank Capra (1934) John Ford (1935) Frank Capra (1936) Leo McCarey (1937) Frank Capra (1938) Victor Fleming (1939) John Ford (1940)
1941–1960	John Ford (1941) William Wyler (1942) Michael Curtiz (1943) Leo McCarey (1944) Billy Wilder (1945) William Wyler (1946) Elia Kazan (1947) John Huston (1948) Joseph L. Mankiewicz (1949) Joseph L. Mankiewicz (1950) George Stevens (1951) John Ford (1952) Fred Zinnemann (1953) Elia Kazan (1954) Delbert Mann (1955) George Stevens (1956) David Lean (1957) Vincente Minnelli (1958) William Wyler (1959) Billy Wilder (1960)
1961–1980	Robert Wise (1961) David Lean (1962) Tony Richardson (1963) George Cukor (1964) Robert Wise (1965) Fred Zinnemann (1966) Mike Nichols (1967) Carol Reed (1968) John Schlesinger (1969) Franklin J. Schaffner (1970) William Friedkin (1971) Bob Fosse (1972) George Roy Hill (1973) Francis Ford Coppola (1974) Miloš Forman (1975) John G. Avildsen (1976) Woody Allen (1977) Michael Cimino (1978) Robert Benton (1979) Robert Redford (1980)
1981–2000	Warren Beatty (1981) Richard Attenborough (1982) James L. Brooks (1983) Miloš Forman (1984) Sydney Pollack (1985) Oliver Stone (1986) Bernardo Bertolucci (1987) Barry Levinson (1988) Oliver Stone (1989) Kevin Costner (1990) Jonathan Demme (1991) Clint Eastwood (1992) Steven Spielberg (1993) Robert Zemeckis (1994) Mel Gibson (1995) Anthony Minghella (1996) James Cameron (1997) Steven Spielberg (1998) Sam Mendes (1999) Steven Soderbergh (2000)
2001–2020	Ron Howard (2001) Roman Polański (2002) Peter Jackson (2003) Clint Eastwood (2004) Ang Lee (2005) Martin Scorsese (2006) Joel i Ethan Coenowie (2007) Danny Boyle (2008) Kathryn Bigelow (2009) Tom Hooper (2010) Michel Hazanavicius (2011) Ang Lee (2012) Alfonso Cuarón (2013) Alejandro G. Iñárritu (2014) Alejandro G. Iñárritu (2015) Damien Chazelle (2016) Guillermo del Toro (2017) Alfonso Cuarón (2018) Bong Joon-ho (2019) Chloé Zhao (2020)
2021–2040	Jane Campion (2021) Daniel Kwan i Daniel Scheinert (2022) Christopher Nolan (2023)

Złoty Glob za najlepszą reżyserię

1940–1959	Henry King (1943) Leo McCarey (1944) Billy Wilder (1945) Frank Capra (1946) Elia Kazan (1947) John Huston (1948) Robert Rossen (1949) Billy Wilder (1950) László Benedek (1951) Cecil B. DeMille (1952) Fred Zinnemann (1953) Elia Kazan (1954) Joshua Logan (1955) Elia Kazan (1956) David Lean (1957) Vincente Minnelli (1958) William Wyler (1959)
1960–1979	Jack Cardiff (1960) Stanley Kramer (1961) David Lean (1962) Elia Kazan (1963) George Cukor (1964) David Lean (1965) Fred Zinnemann (1966) Mike Nichols (1967) Paul Newman (1968) Charles Jarrott (1969) Arthur Hiller (1970) William Friedkin (1971) Francis Ford Coppola (1972) William Friedkin (1973) Roman Polański (1974) Miloš Forman (1975) Sidney Lumet (1976) Herbert Ross (1977) Michael Cimino (1978) Francis Ford Coppola (1979)
1980–1999	Robert Redford (1980) Warren Beatty (1981) Richard Attenborough (1982) Barbra Streisand (1983) Miloš Forman (1984) John Huston (1985) Oliver Stone (1986) Bernardo Bertolucci (1987) Clint Eastwood (1988) Oliver Stone (1989) Kevin Costner (1990) Oliver Stone (1991) Clint Eastwood (1992) Steven Spielberg (1993) Robert Zemeckis (1994) Mel Gibson (1995) Miloš Forman (1996) James Cameron (1997) Steven Spielberg (1998) Sam Mendes (1999)
2000–2019	Ang Lee (2000) Robert Altman (2001) Martin Scorsese (2002) Peter Jackson (2003) Clint Eastwood (2004) Ang Lee (2005) Martin Scorsese (2006) Julian Schnabel (2007) Danny Boyle (2008) James Cameron (2009) David Fincher (2010) Martin Scorsese (2011) Ben Affleck (2012) Alfonso Cuarón (2013) Richard Linklater (2014) Alejandro González Iñárritu (2015) Damien Chazelle (2016) Guillermo del Toro (2017) Alfonso Cuarón (2018) Sam Mendes (2019)
2020–2039	Chloé Zhao (2020) Jane Campion (2021) Steven Spielberg (2022) Christopher Nolan (2023)

Nagroda BAFTA za najlepszą reżyserię

1968–1969	Mike Nichols (1968) John Schlesinger (1969)
1970–1979	George Roy Hill (1970) John Schlesinger (1971) Bob Fosse (1972) François Truffaut (1973) Roman Polański (1974) Stanley Kubrick (1975) Miloš Forman (1976) Woody Allen (1977) Alan Parker (1978) Francis Ford Coppola (1979)
1980–1989	Akira Kurosawa (1980) Louis Malle (1981) Richard Attenborough (1982) Bill Forsyth (1983) Wim Wenders (1984) Woody Allen (1986) Oliver Stone (1987) Louis Malle (1988) Kenneth Branagh (1989)
1990–1999	Martin Scorsese (1990) Alan Parker (1991) Robert Altman (1992) Steven Spielberg (1993) Mike Newell (1994) Michael Radford (1995) Joel Coen (1996) Baz Luhrmann (1997) Peter Weir (1998) Pedro Almodóvar (1999)
2000–2009	Ang Lee (2000) Peter Jackson (2001) Roman Polański (2002) Peter Weir (2003) Mike Leigh (2004) Ang Lee (2005) Paul Greengrass (2006) Joel i Ethan Coenowie (2007) Danny Boyle (2008) Kathryn Bigelow (2009)
2010–2019	David Fincher (2010) Michel Hazanavicius (2011) Ben Affleck (2012) Alfonso Cuarón (2013) Richard Linklater (2014) Alejandro González Iñárritu (2015) Damien Chazelle (2016) Guillermo del Toro (2017) Alfonso Cuarón (2018) Sam Mendes (2019)
2020–2029	Chloé Zhao (2020) Jane Campion (2021) Edward Berger (2022) Christopher Nolan (2023)