Indywidualne mistrzostwa świata na żużlu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Medaliści indywidualnych mistrzostw świata na żużlu (1936–1994)
Lionel Van Praag
Wilbur Lamoreaux (w środku)
Tommy Price
Ronnie Moore
Olle Nygren
Barry Briggs
Od lewej: Ronnie Moore, Igor Plechanow i Barry Briggs
Ivan Mauger
Edward Jancarz
Sören Sjösten
Paweł Waloszek (z lewej) i Zenon Plech (w środku)
Ole Olsen
Bernt Persson
Jerzy Szczakiel
Zenon Plech
Anders Michanek
John Louis
Peter Collins
Malcolm Simmons
Phil Crump
Gordon Kennett
Scott Autrey
Michael Lee
Dave Jessup
Billy Sanders
Bruce Penhall (z lewej)
Tommy Knudsen
Les Collins
Egon Müller
Erik Gundersen
Hans Nielsen (w żółtym kasku)
Sam Ermolenko
Simon Wigg
Jeremy Doncaster
Per Jonsson (z lewej)
Todd Wiltshire
Tony Rickardsson
Gary Havelock
Gert Handberg
Chris Louis
Craig Boyce
Medaliści Grand Prix na żużlu (od 1995)
Hans Nielsen (w żółtym kasku)
Tony Rickardsson
Sam Ermolenko
Billy Hamill
Greg Hancock
Tomasz Gollob
Jimmy Nilsen (pierwszy od lewej)
Mark Loram
Jason Crump
Ryan Sullivan
Nicki Pedersen
Leigh Adams
Emil Sajfutdinow
Jarosław Hampel (w żółtym kasku)
Andreas Jonsson
Chris Holder
Tai Woffinden
Niels-Kristian Iversen
Krzysztof Kasprzak
Bartosz Zmarzlik
Jason Doyle
Patryk Dudek
Fredrik Lindgren
Artiom Łaguta
Maciej Janowski
Martin Vaculík

Indywidualne mistrzostwa świata na żużlu (ang. Speedway World Championship) – coroczna seria turniejów, wyłaniająca najlepszych z grona żużlowców. Prowadzone są przez Międzynarodową Federację Motocyklową od 1936 roku. Turnieje finałowe poprzedzone są zazwyczaj skomplikowanym systemem eliminacji krajowych i międzynarodowych. Do 1994 roku mistrza wyłaniano podczas finału jednodniowego[a][b], od 1995 roku najlepsi zawodnicy uczestniczą w cyklu turniejów Grand Prix – mistrzem zostaje zwycięzca klasyfikacji generalnej cyklu.

Wstęp[edytuj | edytuj kod]

Sport żużlowy zaczęto uprawiać na początku XX wieku w Stanach Zjednoczonych. Pierwsze zawody na torach miękkich organizowano w tym kraju i Kanadzie od 1909 roku. Pierwsze nowoczesne zawody w zorganizowanej formie rozegrano 15 grudnia 1923 roku w australijskim West Maitland[1]. W 1928 roku do Anglii przybyła grupa australijskich żużlowców, którzy w lutym tego roku na torze King Oak leżącym w lesie Epping Forest w pobliżu miejscowości Epping zorganizowali pierwsze żużlowe zawody w Europie[2][3]. W 1929 roku w Anglii powstała pierwsza na świecie regularna liga żużlowa, British Elite League[4].

W tym samym roku brytyjskie czasopismo The Star zorganizowało zawody o nazwie Star Rider's Championship, pełniące rolę nieoficjalnych mistrzostw świata. W pierwszej edycji, z powodu dysproporcji między poziomem zawodników, podzielono ich na dwie grupy – brytyjską i australijsko-amerykańską. Zwycięzcą pierwszej z tych grup został Roger Frogley, a drugiej Australijczyk Frank Arthur. Rok później organizatorzy zdecydowali się połączyć obie grupy w jedną. W 1931 roku zmieniono formułę zawodów, w myśl której o zwycięstwo w zawodach w dwudziestu biegach rywalizować miało szesnastu zawodników. Ostatnią edycję tych zawodów rozegrano w 1935 roku[5].

W 1936 roku na stadionie Wembley w Londynie wyłoniono pierwszych medalistów indywidualnych mistrzostw świata na żużlu. W eliminacjach tych zawodów wystartowali reprezentanci 11 państw[5]. Ostatecznie, rozegrany 10 września, turniej finałowy wygrał Australijczyk Bluey Wilkinson. Pierwszym indywidualnym mistrzem świata został jednak jego rodak Lionel Van Praag, gdyż w klasyfikacji końcowej liczyły się również wyniki z eliminacji, w których Van Praag zdobył 12 punktów. Srebrnym medalistą został Brytyjczyk Eric Langton, a brązowym Wilkinson[6].

Zawody od tego momentu odbywają się corocznie, z wyjątkiem lat 1939–1948, gdy, z powodu II wojny światowej i jej następstw, indywidualnych mistrzostw świata nie organizowano[c]. Początkowo kontrolę nad zawodami sprawował Angielski Związek Motocyklowy, który ustalał regulaminy rozgrywek. W wyniku tego do 1960 roku włącznie wszystkie finały odbywały się na londyńskim stadionie Wembley. W 1956 roku, z inicjatywy Polski, Norwegii i Szwecji, w Międzynarodowej Federacji Motocyklowej powołano specjalną Podkomisję Wyścigów Torowych, która przejęła kontrolę nad organizacją zawodów[3].

W latach 1936–1994, z wyjątkiem roku 1987, gdy turniej finałowy trwał 2 dni[7], medalistów indywidualnych mistrzostw świata wyłaniał jednodniowy turniej finałowy[a]. W 1995 roku Międzynarodowa Federacja Motocyklowa zmieniła zasady wyłaniania najlepszych zawodników na świecie i, w miejsce jednodniowego turnieju finałowego, wprowadziła cykl Grand Prix. W pierwszej edycji tych zawodów rozegrano 6 rund, a mistrzem świata został Duńczyk Hans Nielsen. Od tego czasu liczba rund w jednym sezonie zwiększyła się[8], w 2023 roku było to 10 zawodów[9].

Czterokrotnie zdarzyło się, że całe podium mistrzostw zajmowali reprezentanci tego samego kraju. Pierwszy raz taka sytuacja miała miejsce w 1937 roku, kiedy wszystkie medale zdobyli reprezentanci Stanów Zjednoczonych. Drugi raz do takiej sytuacji doszło w 1949 roku, gdy całe podium zajęli zawodnicy z Wielkiej Brytanii. Kolejny tego typu przypadek miał miejsce w 1961 roku, kiedy to wszystkie krążki zdobyli zawodnicy reprezentujący Szwecję. Po raz czwarty i ostatni w historii taka sytuacja miała miejsce w 1988 roku, gdy trzej najlepsi zawodnicy na świecie reprezentowali Danię. Od momentu wprowadzenia cyklu Grand Prix nie zdarzyło się jeszcze ani razu, aby wszyscy trzej medaliści całego cyklu reprezentowali ten sam kraj.

Medaliści indywidualnych mistrzostw świata na żużlu[edytuj | edytuj kod]

Rok Miejsce Złoto Srebro Brąz Źr.
Indywidualne mistrzostwa świata
1936[a] Wielka Brytania Londyn Australia Lionel Van Praag Wielka Brytania Eric Langton Australia Bluey Wilkinson [6]
1937[a] Wielka Brytania Londyn Stany Zjednoczone Jack Milne Stany Zjednoczone Wilbur Lamoreaux Stany Zjednoczone Cordy Milne [6]
1938[a] Wielka Brytania Londyn Australia Bluey Wilkinson Stany Zjednoczone Jack Milne Stany Zjednoczone Wilbur Lamoreaux [6]
1939 Wielka Brytania Londyn
Turniej finałowy został odwołany z powodu wybuchu II wojny światowej.
 [6]
W latach 1940–1948 mistrzostw nie rozgrywano.
1949 Wielka Brytania Londyn Wielka Brytania Tommy Price Wielka Brytania Jack Parker Wielka Brytania Louis Lawson [10]
1950 Wielka Brytania Londyn Wielka Brytania Freddie Williams Wielka Brytania Wally Green Australia Graham Warren [11]
1951 Wielka Brytania Londyn Australia Jack Young Wielka Brytania Split Waterman Australia Jack Biggs [12]
1952 Wielka Brytania Londyn Australia Jack Young Wielka Brytania Freddie Williams Wielka Brytania Bob Oakley [13]
1953 Wielka Brytania Londyn Wielka Brytania Freddie Williams Wielka Brytania Split Waterman Nowa Zelandia Geoff Mardon [14]
1954 Wielka Brytania Londyn Nowa Zelandia Ronnie Moore Wielka Brytania Brian Crutcher Szwecja Olle Nygren [15]
1955 Wielka Brytania Londyn Wielka Brytania Peter Craven Nowa Zelandia Ronnie Moore Nowa Zelandia Barry Briggs [16]
1956 Wielka Brytania Londyn Szwecja Ove Fundin Nowa Zelandia Ronnie Moore Wielka Brytania Arthur Forrest [17]
1957 Wielka Brytania Londyn Nowa Zelandia Barry Briggs Szwecja Ove Fundin Wielka Brytania Peter Craven [18]
1958 Wielka Brytania Londyn Nowa Zelandia Barry Briggs Szwecja Ove Fundin Australia Aub Lawson [19]
1959 Wielka Brytania Londyn Nowa Zelandia Ronnie Moore Szwecja Ove Fundin Nowa Zelandia Barry Briggs [20]
1960 Wielka Brytania Londyn Szwecja Ove Fundin Nowa Zelandia Ronnie Moore Wielka Brytania Peter Craven [21]
1961 Szwecja Malmö Szwecja Ove Fundin Szwecja Björn Knutsson Szwecja Göte Nordin [22]
1962 Wielka Brytania Londyn Wielka Brytania Peter Craven Nowa Zelandia Barry Briggs Szwecja Ove Fundin [23]
1963 Wielka Brytania Londyn Szwecja Ove Fundin Szwecja Björn Knutsson Nowa Zelandia Barry Briggs [24]
1964 Szwecja Göteborg Nowa Zelandia Barry Briggs Igor Plechanow Szwecja Ove Fundin [25]
1965 Wielka Brytania Londyn Szwecja Björn Knutsson Igor Plechanow Szwecja Ove Fundin [26]
1966 Szwecja Göteborg Nowa Zelandia Barry Briggs Norwegia Sverre Harrfeldt Antoni Woryna [27]
1967 Wielka Brytania Londyn Szwecja Ove Fundin Szwecja Bengt Jansson Nowa Zelandia Ivan Mauger [28]
1968 Szwecja Göteborg Nowa Zelandia Ivan Mauger Nowa Zelandia Barry Briggs Edward Jancarz [29]
1969 Wielka Brytania Londyn Nowa Zelandia Ivan Mauger Nowa Zelandia Barry Briggs Szwecja Sören Sjösten [30]
1970 Wrocław Nowa Zelandia Ivan Mauger Paweł Waloszek Antoni Woryna [31]
1971 Szwecja Göteborg Dania Ole Olsen Nowa Zelandia Ivan Mauger Szwecja Bengt Jansson [32]
1972 Wielka Brytania Londyn Nowa Zelandia Ivan Mauger Szwecja Bernt Persson Dania Ole Olsen [33]
1973 Chorzów Jerzy Szczakiel Nowa Zelandia Ivan Mauger Zenon Plech [34]
1974 Szwecja Göteborg Szwecja Anders Michanek Nowa Zelandia Ivan Mauger Szwecja Sören Sjösten [35]
1975 Wielka Brytania Londyn Dania Ole Olsen Szwecja Anders Michanek Wielka Brytania John Louis [36]
1976 Chorzów Wielka Brytania Peter Collins Wielka Brytania Malcolm Simmons Australia Phil Crump [37]
1977 Szwecja Göteborg Nowa Zelandia Ivan Mauger Wielka Brytania Peter Collins Dania Ole Olsen [38]
1978 Wielka Brytania Londyn Dania Ole Olsen Wielka Brytania Gordon Kennett Stany Zjednoczone Scott Autrey [39]
1979 Chorzów Nowa Zelandia Ivan Mauger Zenon Plech Wielka Brytania Michael Lee [40]
1980 Szwecja Göteborg Wielka Brytania Michael Lee Wielka Brytania Dave Jessup Australia Billy Sanders [41]
1981 Wielka Brytania Londyn Stany Zjednoczone Bruce Penhall Dania Ole Olsen Dania Tommy Knudsen [42]
1982 Stany Zjednoczone Los Angeles Stany Zjednoczone Bruce Penhall Wielka Brytania Les Collins Stany Zjednoczone Dennis Sigalos [43]
1983 Norden Egon Müller Australia Billy Sanders Wielka Brytania Michael Lee [44]
1984 Szwecja Göteborg Dania Erik Gundersen Dania Hans Nielsen Stany Zjednoczone Lance King [45]
1985 Wielka Brytania Bradford Dania Erik Gundersen Dania Hans Nielsen Stany Zjednoczone Sam Ermolenko [46]
1986 Polska Chorzów Dania Hans Nielsen Dania Jan Osvald Pedersen Wielka Brytania Kelvin Tatum [47]
1987 Dania Hans Nielsen Dania Erik Gundersen Stany Zjednoczone Sam Ermolenko [7]
1988 Dania Vojens Dania Erik Gundersen Dania Hans Nielsen Dania Jan Osvald Pedersen [48]
1989 Monachium Dania Hans Nielsen Wielka Brytania Simon Wigg Wielka Brytania Jeremy Doncaster [49]
1990 Wielka Brytania Bradford Szwecja Per Jonsson Stany Zjednoczone Shawn Moran[d] Australia Todd Wiltshire [50]
1991 Szwecja Göteborg Dania Jan Osvald Pedersen Szwecja Tony Rickardsson Dania Hans Nielsen [51]
1992 Polska Wrocław Wielka Brytania Gary Havelock Szwecja Per Jonsson Dania Gert Handberg [52]
1993 Niemcy Pocking Stany Zjednoczone Sam Ermolenko Dania Hans Nielsen Wielka Brytania Chris Louis [53]
1994 Dania Vojens Szwecja Tony Rickardsson Dania Hans Nielsen Australia Craig Boyce [54]
Grand Prix
1995 Dania Hans Nielsen Szwecja Tony Rickardsson Stany Zjednoczone Sam Ermolenko [55]
1996 Stany Zjednoczone Billy Hamill Dania Hans Nielsen Stany Zjednoczone Greg Hancock [56]
1997 Stany Zjednoczone Greg Hancock Stany Zjednoczone Billy Hamill Polska Tomasz Gollob [57]
1998 Szwecja Tony Rickardsson Szwecja Jimmy Nilsen Polska Tomasz Gollob [58]
1999 Szwecja Tony Rickardsson Polska Tomasz Gollob Dania Hans Nielsen [59]
2000 Wielka Brytania Mark Loram Stany Zjednoczone Billy Hamill Szwecja Tony Rickardsson [60]
2001 Szwecja Tony Rickardsson Australia Jason Crump Polska Tomasz Gollob [61]
2002 Szwecja Tony Rickardsson Australia Jason Crump Australia Ryan Sullivan [62]
2003 Dania Nicki Pedersen Australia Jason Crump Szwecja Tony Rickardsson [63]
2004 Australia Jason Crump Szwecja Tony Rickardsson Stany Zjednoczone Greg Hancock [64]
2005 Szwecja Tony Rickardsson Australia Jason Crump Australia Leigh Adams [65]
2006 Australia Jason Crump Stany Zjednoczone Greg Hancock Dania Nicki Pedersen [66]
2007 Dania Nicki Pedersen Australia Leigh Adams Australia Jason Crump [67]
2008 Dania Nicki Pedersen Australia Jason Crump Polska Tomasz Gollob [68]
2009 Australia Jason Crump Polska Tomasz Gollob Rosja Emil Sajfutdinow [69]
2010 Polska Tomasz Gollob Polska Jarosław Hampel Australia Jason Crump [70]
2011 Stany Zjednoczone Greg Hancock Szwecja Andreas Jonsson Polska Jarosław Hampel [71]
2012 Australia Chris Holder Dania Nicki Pedersen Stany Zjednoczone Greg Hancock [72]
2013 Wielka Brytania Tai Woffinden Polska Jarosław Hampel Dania Niels-Kristian Iversen [73]
2014 Stany Zjednoczone Greg Hancock Polska Krzysztof Kasprzak Dania Nicki Pedersen [74]
2015 Wielka Brytania Tai Woffinden Stany Zjednoczone Greg Hancock Dania Nicki Pedersen [75]
2016 Stany Zjednoczone Greg Hancock Wielka Brytania Tai Woffinden Polska Bartosz Zmarzlik [76]
2017 Australia Jason Doyle Polska Patryk Dudek Wielka Brytania Tai Woffinden [77]
2018 Wielka Brytania Tai Woffinden Polska Bartosz Zmarzlik Szwecja Fredrik Lindgren [78]
2019 Polska Bartosz Zmarzlik Dania Leon Madsen Rosja Emil Sajfutdinow [79]
2020 Polska Bartosz Zmarzlik Wielka Brytania Tai Woffinden Szwecja Fredrik Lindgren [80]
2021 Rosja Artiom Łaguta[e] Polska Bartosz Zmarzlik Rosja Emil Sajfutdinow[e] [81]
2022 Polska Bartosz Zmarzlik Dania Leon Madsen Polska Maciej Janowski [82]
2023 Polska Bartosz Zmarzlik Szwecja Fredrik Lindgren Słowacja Martin Vaculík [83]
2024

Klasyfikacja medalowa[edytuj | edytuj kod]

Według zawodników[edytuj | edytuj kod]

Poniższa tabela zawiera zestawienie zawodników, którzy zdobyli przynajmniej jeden medal indywidualnych mistrzostw świata na żużlu.

W ciągu 78. edycji indywidualnych mistrzostw świata na żużlu tytuł mistrza świata zdobyło łącznie 37 zawodników z 9 krajów[84]. Łącznie najwięcej medali (12) zdobył Duńczyk Hans Nielsen. Najwięcej tytułów mistrzowskich (6) w historii zdobyli Szwed Tony Rickardsson i Nowozelandczyk Ivan Mauger[85]. Najwięcej srebrnych medali (6) zdobył Nielsen, a najwięcej brązowych (4) Polak Tomasz Gollob[84]. W sumie medale zdobywało 93 żużlowców.

Pogrubioną czcionką – zostali zaznaczeni zawodnicy, którzy kontynuują karierę żużlową. Dodatkowo przy uczestnikach cyklu Grand Prix w sezonie 2024 postawiono gwiazdkę (*).

Lp. Zawodnik Państwo Lata[f] Złoto Srebro Brąz Razem
1. Rickardsson, TonyTony Rickardsson  Szwecja 1991–2005 6 3 2 11
2. Mauger, IvanIvan Mauger  Nowa Zelandia 1967–1979 6 3 1 10
3. Fundin, OveOve Fundin  Szwecja 1956–1967 5 3 3 11
4. Nielsen, HansHans Nielsen  Dania 1984–1999 4 6 2 12
5. Briggs, BarryBarry Briggs  Nowa Zelandia 1955–1969 4 3 3 10
6. Hancock, GregGreg Hancock  Stany Zjednoczone 1996–2016 4 2 3 9
7. Zmarzlik, BartoszBartosz Zmarzlik *  Polska 2016–2023 4 2 1 7
8. Crump, JasonJason Crump  Australia 2001–2010 3 5 2 10
9. Woffinden, TaiTai Woffinden *  Wielka Brytania 2013–2020 3 2 1 6
10. Pedersen, NickiNicki Pedersen  Dania 2003–2015 3 1 3 7
11. Olsen, OleOle Olsen  Dania 1971–1981 3 1 2 6
12. Gundersen, ErikErik Gundersen  Dania 1984–1988 3 1 – 4
13. Moore, RonnieRonnie Moore  Nowa Zelandia 1954–1960 2 3 – 5
14. Williams, FreddieFreddie Williams  Wielka Brytania 1950–1953 2 1 – 3
15. Craven, PeterPeter Craven  Wielka Brytania 1955–1962 2 – 2 4
16. Young, JackJack Young  Australia 1951–1952 2 – – 2
Penhall, BruceBruce Penhall  Stany Zjednoczone 1981–1982 2 – – 2
18. Gollob, TomaszTomasz Gollob  Polska 1997–2010 1 2 4 7
19. Knutsson, BjörnBjörn Knutsson  Szwecja 1961–1965 1 2 – 3
Hamill, BillyBilly Hamill  Stany Zjednoczone 1996–2000 1 2 – 3
21. Pedersen, Jan OsvaldJan Osvald Pedersen  Dania 1986–1991 1 1 1 3
22. Milne, JackJack Milne  Stany Zjednoczone 1937–1938 1 1 – 2
Michanek, AndersAnders Michanek  Szwecja 1974–1975 1 1 – 2
Collins, PeterPeter Collins  Wielka Brytania 1976–1977 1 1 – 2
Jonsson, PerPer Jonsson  Szwecja 1990–1992 1 1 – 2
26. Ermolenko, SamSam Ermolenko  Stany Zjednoczone 1985–1995 1 – 3 4
27. Lee, MichaelMichael Lee  Wielka Brytania 1979–1983 1 – 2 3
28. Wilkinson, BlueyBluey Wilkinson  Australia 1936–1938 1 – 1 2
29. Van Praag, LionelLionel Van Praag  Australia 1936 1 – – 1
Price, TommyTommy Price  Wielka Brytania 1949 1 – – 1
Szczakiel, JerzyJerzy Szczakiel  Polska 1973 1 – – 1
Müller, EgonEgon Müller  RFN 1983 1 – – 1
Havelock, GaryGary Havelock  Wielka Brytania 1992 1 – – 1
Loram, MarkMark Loram  Wielka Brytania 2000 1 – – 1
Holder, ChrisChris Holder  Australia 2012 1 – – 1
Doyle, JasonJason Doyle *  Australia 2017 1 – – 1
Łaguta, ArtiomArtiom Łaguta  Rosja[e] 2021 1 – – 1
38. Hampel, JarosławJarosław Hampel  Polska 2010–2013 – 2 1 3
39. Waterman, SplitSplit Waterman  Wielka Brytania 1951–1953 – 2 – 2
Plechanow, IgorIgor Plechanow  ZSRR 1964–1965 – 2 – 2
Madsen, LeonLeon Madsen *  Dania 2019–2022 – 2 – 2
42. Lindgren, FredrikFredrik Lindgren *  Szwecja 2018–2023 – 1 2 3
43. Lamoreaux, WilburWilbur Lamoreaux  Stany Zjednoczone 1937–1938 – 1 1 2
Jansson, BengtBengt Jansson  Szwecja 1967–1971 – 1 1 2
Plech, ZenonZenon Plech  Polska 1973–1979 – 1 1 2
Sanders, BillyBilly Sanders  Australia 1980–1983 – 1 1 2
Adams, LeighLeigh Adams  Australia 2005–2007 – 1 1 2
48. Langton, EricEric Langton  Wielka Brytania 1936 – 1 – 1
Parker, JackJack Parker  Wielka Brytania 1949 – 1 – 1
Green, WallyWally Green  Wielka Brytania 1950 – 1 – 1
Crutcher, BrianBrian Crutcher  Wielka Brytania 1954 – 1 – 1
Harrfeldt, SverreSverre Harrfeldt  Norwegia 1966 – 1 – 1
Waloszek, PawełPaweł Waloszek  Polska 1970 – 1 – 1
Persson, BerntBernt Persson  Szwecja 1972 – 1 – 1
Simmons, MalcolmMalcolm Simmons  Wielka Brytania 1976 – 1 – 1
Kennett, GordonGordon Kennett  Wielka Brytania 1978 – 1 – 1
Jessup, DaveDave Jessup  Wielka Brytania 1980 – 1 – 1
Collins, LesLes Collins  Wielka Brytania 1982 – 1 – 1
Wigg, SimonSimon Wigg  Wielka Brytania 1989 – 1 – 1
Nilsen, JimmyJimmy Nilsen  Szwecja 1998 – 1 – 1
Jonsson, AndreasAndreas Jonsson  Szwecja 2011 – 1 – 1
Kasprzak, KrzysztofKrzysztof Kasprzak  Polska 2014 – 1 – 1
Dudek, PatrykPatryk Dudek  Polska 2017 – 1 – 1
64. Sajfutdinow, EmilEmil Sajfutdinow  Rosja[e] 2009–2021 – – 3 3
65. Woryna, AntoniAntoni Woryna  Polska 1966–1970 – – 2 2
Sjösten, SörenSören Sjösten  Szwecja 1969–1974 – – 2 2
67. Milne, CordyCordy Milne  Stany Zjednoczone 1937 – – 1 1
Lawson, LouisLouis Lawson  Wielka Brytania 1949 – – 1 1
Warren, GrahamGraham Warren  Australia 1950 – – 1 1
Biggs, JackJack Biggs  Australia 1951 – – 1 1
Oakley, BobBob Oakley  Wielka Brytania 1952 – – 1 1
Mardon, GeoffGeoff Mardon  Nowa Zelandia 1953 – – 1 1
Nygren, OlleOlle Nygren  Szwecja 1954 – – 1 1
Forrest, ArthurArthur Forrest  Wielka Brytania 1956 – – 1 1
Lawson, AubAub Lawson  Australia 1958 – – 1 1
Nordin, GöteGöte Nordin  Szwecja 1961 – – 1 1
Jancarz, EdwardEdward Jancarz  Polska 1968 – – 1 1
Louis, JohnJohn Louis  Wielka Brytania 1975 – – 1 1
Crump, PhilPhil Crump  Australia 1976 – – 1 1
Autrey, ScottScott Autrey  Stany Zjednoczone 1978 – – 1 1
Knudsen, TommyTommy Knudsen  Dania 1981 – – 1 1
Sigalos, DennisDennis Sigalos  Stany Zjednoczone 1982 – – 1 1
King, LanceLance King  Stany Zjednoczone 1984 – – 1 1
Tatum, KelvinKelvin Tatum  Wielka Brytania 1986 – – 1 1
Doncaster, JeremyJeremy Doncaster  Wielka Brytania 1989 – – 1 1
Wiltshire, ToddTodd Wiltshire  Australia 1990 – – 1 1
Handberg, GertGert Handberg  Dania 1992 – – 1 1
Louis, ChrisChris Louis  Wielka Brytania 1993 – – 1 1
Boyce, CraigCraig Boyce  Australia 1994 – – 1 1
Sullivan, RyanRyan Sullivan  Australia 2002 – – 1 1
Iversen, Niels-KristianNiels-Kristian Iversen  Dania 2013 – – 1 1
Janowski, MaciejMaciej Janowski  Polska 2022 – – 1 1
Vaculík, MartinMartin Vaculík *  Słowacja 2023 – – 1 1

Według państw[edytuj | edytuj kod]

W poniższej tabeli przedstawione zostały państwa, których reprezentanci zdobyli przynajmniej jeden medal indywidualnych mistrzostw świata na żużlu.

Lp. Państwo Złoto Srebro Brąz Razem
1.  Szwecja 14 15 12 41
2.  Dania 14 12 11 37
3.  Wielka Brytania 12 15 12 39
4.  Nowa Zelandia 12 9 5 26
5.  Australia 9 7 12 28
6.  Stany Zjednoczone 9 6 11 26
7.  Polska 6 10 11 27
8.  Rosja[g][e] 1 2 3 6
9.  RFN 1 – – 1
10.  Norwegia – 1 – 1
11.  Słowacja – – 1 1

Rekordy[edytuj | edytuj kod]

Najmłodsi mistrzowie świata[edytuj | edytuj kod]

Według wieku[edytuj | edytuj kod]

Lp. Żużlowiec Tytuł Wiek Sezon
1. Wielka Brytania Peter Craven 1. 21 lat, 86 dni 1955
2. Nowa Zelandia Ronnie Moore 1. 21 lat, 192 dni 1954
3. Wielka Brytania Michael Lee 1. 21 lat, 269 dni 1980
4. Wielka Brytania Peter Collins 1. 22 lata, 165 dni 1976
5. Nowa Zelandia Barry Briggs 1. 22 lata, 265 dni 1957
6. Wielka Brytania Tai Woffinden 1. 23 lata, 56 dni 2013
7. Szwecja Ove Fundin 1. 23 lata, 122 dni 1956
8. Nowa Zelandia Barry Briggs 2. 23 lata, 264 dni 1958
9. Wielka Brytania Gary Havelock 1. 23 lata, 299 dni 1992
10. Szwecja Tony Rickardsson 1. 24 lata, 3 dni 1994

Według tytułu[edytuj | edytuj kod]

Tytuł Żużlowiec Wiek Sezon
1. Wielka Brytania Peter Craven 21 lat, 86 dni 1955
2. Nowa Zelandia Barry Briggs 23 lata, 264 dni 1958
3. Polska Bartosz Zmarzlik 27 lat, 158 dni 2022
4. Polska Bartosz Zmarzlik 28 lat, 171 dni 2023
5. Szwecja Tony Rickardsson 32 lata, 42 dni 2002
6. Szwecja Tony Rickardsson 35 lat, 10 dni 2005

Najstarsi mistrzowie świata[edytuj | edytuj kod]

Według wieku[edytuj | edytuj kod]

Lp. Żużlowiec Tytuł Wiek Sezon
1. Stany Zjednoczone Greg Hancock 4. 46 lat, 141 dni 2016
2. Stany Zjednoczone Greg Hancock 3. 44 lata, 130 dni 2014
3. Stany Zjednoczone Greg Hancock 2. 41 lat, 113 dni 2011
4. Nowa Zelandia Ivan Mauger 6. 39 lat, 333 dni 1979
5. Polska Tomasz Gollob 1. 39 lat, 156 dni 2010
6. Nowa Zelandia Ivan Mauger 5. 37 lat, 333 dni 1977
7. Wielka Brytania Tommy Price 1. 37 lat, 294 dni 1949
8. Dania Hans Nielsen 4. 35 lat, 278 dni 1995
9. Szwecja Tony Rickardsson 6. 35 lat, 10 dni 2005
10. Egon Müller 1. 34 lata, 282 dni 1983

Według tytułu[edytuj | edytuj kod]

Tytuł Żużlowiec Wiek Sezon
1. Polska Tomasz Gollob 39 lat, 156 dni 2010
2. Stany Zjednoczone Greg Hancock 41 lat, 113 dni 2011
3. Stany Zjednoczone Greg Hancock 44 lata, 130 dni 2014
4. Stany Zjednoczone Greg Hancock 46 lat, 141 dni 2016
5. Nowa Zelandia Ivan Mauger 37 lat, 333 dni 1977
6. Nowa Zelandia Ivan Mauger 39 lat, 333 dni 1979

Żużlowcy, którzy zdobywali mistrzostwa świata z rzędu[edytuj | edytuj kod]

Tytuły Żużlowiec Sezony
3 Nowa Zelandia Ivan Mauger 1968–1970
2 Australia Jack Young 1951–1952
Nowa Zelandia Barry Briggs 1957–1958
Szwecja Ove Fundin 1960–1961
Stany Zjednoczone Bruce Penhall 1981–1982
Dania Erik Gundersen 1984–1985
Dania Hans Nielsen 1986–1987
Szwecja Tony Rickardsson 1998–1999
Szwecja Tony Rickardsson 2001–2002
Dania Nicki Pedersen 2007–2008
Polska Bartosz Zmarzlik 2019–2020
Polska Bartosz Zmarzlik 2022–2023

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e W latach 1936–1938 o końcowej klasyfikacji indywidualnych mistrzostw świata decydowała łączna liczba punktów zgromadzona w eliminacjach i turnieju finałowym.
  2. ↑ W roku 1987 rozegrano finał dwudniowy, a punkty zawodników sumowano.
  3. ↑ W 1939 roku zorganizowano eliminacje, w których wyłoniono finalistów, jednak z powodu wybuchu II wojny światowej turniej finałowy został odwołany.
  4. ↑ Po zakończeniu turnieju w organizmie Shawna Morana wykryto niedozwolone środki dopingujące, w wyniku czego został on zdyskwalifikowany. Jednocześnie Międzynarodowa Federacja Motocyklowa zdecydowała o niezmienianiu klasyfikacji końcowej zawodów i nie przyznaniu srebrnego medalu żadnemu z zawodników.
  5. ↑ a b c d e W związku z decyzją Sportowego Sądu Arbitrażowego, wykluczającą Rosję z imprez sportowych o randze mistrzostw świata w latach 2021–2022, zawodnicy rosyjscy startowali jako reprezentanci Rosyjskiej Federacji Motocyklowej (MFR).
  6. ↑ Lata, w których dany zawodnik zdobywał medale indywidualnych mistrzostw świata.
  7. ↑ W tym jako ZSRR.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Żużel. arenasportu.pl. [dostęp 2011-05-19]. (pol.).
  2. ↑ PAY A VISIT TO THE SPEEDWAY MUSEUM. retro-speedway.com. [dostęp 2011-05-19]. (ang.).
  3. ↑ a b Mała Encyklopedia Sportu. T. 2: L - Ż. Warszawa: Sport i Turystyka, 1987, s. 690-693. ISBN 83-217-2564-3.
  4. ↑ Historia: początki żużla w Europie. zuzelend.com. [dostęp 2011-05-19]. (pol.).
  5. ↑ a b Star Rider's Championship. sportowefakty.pl, 2010-11-01. [dostęp 2011-05-19]. (pol.).
  6. ↑ a b c d e 1936–1939. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  7. ↑ a b 1987. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  8. ↑ Speedway Grand Prix. speedway.torun.pl. [dostęp 2011-05-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-06-08)]. (pol.).
  9. ↑ SGP 2023 calendar. fimspeedway.com. [dostęp 2023-09-30]. (ang.).
  10. ↑ 1949. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  11. ↑ 1950. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  12. ↑ 1951. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  13. ↑ 1952. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  14. ↑ 1953. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  15. ↑ 1954. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  16. ↑ 1955. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  17. ↑ 1956. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  18. ↑ 1957. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  19. ↑ 1958. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  20. ↑ 1959. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  21. ↑ 1960. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  22. ↑ 1961. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  23. ↑ 1962. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  24. ↑ 1963. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  25. ↑ 1964. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  26. ↑ 1965. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  27. ↑ 1966. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  28. ↑ 1967. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  29. ↑ 1968. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  30. ↑ 1969. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  31. ↑ 1970. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  32. ↑ 1971. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  33. ↑ 1972. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  34. ↑ 1973. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  35. ↑ 1974. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  36. ↑ 1975. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  37. ↑ 1976. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  38. ↑ 1977. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  39. ↑ 1978. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  40. ↑ 1979. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  41. ↑ 1980. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  42. ↑ 1981. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  43. ↑ 1982. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  44. ↑ 1983. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  45. ↑ 1984. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  46. ↑ 1985. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  47. ↑ 1986. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  48. ↑ 1988. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  49. ↑ 1989. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  50. ↑ 1990. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  51. ↑ 1991. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  52. ↑ 1992. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  53. ↑ 1993. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  54. ↑ 1994. speedway.org. [dostęp 2011-05-03]. (ang.).
  55. ↑ 1995. speedway.org. [dostęp 2011-05-04]. (ang.).
  56. ↑ 1996. speedway.org. [dostęp 2011-05-04]. (ang.).
  57. ↑ 1997. speedway.org. [dostęp 2011-05-04]. (ang.).
  58. ↑ 1998. speedway.org. [dostęp 2011-05-04]. (ang.).
  59. ↑ 1999. speedway.org. [dostęp 2011-05-04]. (ang.).
  60. ↑ 2000. speedway.org. [dostęp 2011-05-04]. (ang.).
  61. ↑ 2001. speedway.org. [dostęp 2011-05-04]. (ang.).
  62. ↑ 2002. speedway.org. [dostęp 2011-05-04]. (ang.).
  63. ↑ 2003. speedway.org. [dostęp 2011-05-04]. (ang.).
  64. ↑ KLASYFIKACJA KOŃCOWA GRAND PRIX 2004. przegladzuzlowy.pl. [dostęp 2011-05-04]. (pol.).
  65. ↑ KLASYFIKACJA KOŃCOWA GRAND PRIX 2005. przegladzuzlowy.pl. [dostęp 2011-05-04]. (pol.).
  66. ↑ KLASYFIKACJA KOŃCOWA GRAND PRIX 2006. przegladzuzlowy.pl. [dostęp 2011-05-04]. (pol.).
  67. ↑ KLASYFIKACJA KOŃCOWA GRAND PRIX 2007. przegladzuzlowy.pl. [dostęp 2011-05-04]. (pol.).
  68. ↑ KLASYFIKACJA KOŃCOWA GRAND PRIX 2008. przegladzuzlowy.pl. [dostęp 2011-05-04]. (pol.).
  69. ↑ KLASYFIKACJA KOŃCOWA GRAND PRIX 2009. przegladzuzlowy.pl. [dostęp 2011-05-04]. (pol.).
  70. ↑ KLASYFIKACJA GRAND PRIX 2010. espeedway.pl. [dostęp 2011-05-04]. (pol.).
  71. ↑ Klasyfikacja SGP/IMŚ. sportowefakty.pl. [dostęp 2011-10-10]. (pol.).
  72. ↑ 2012 FIM SPEEDWAY WORLD CHAMPIONSHIP STANDINGS. speedwaygp.com. [dostęp 2012-10-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-03)]. (ang.).
  73. ↑ Tai Woffinden mistrzem świata, Adrian Miedziński najlepszy na Motoarenie!. sportowefakty.pl. [dostęp 2013-10-05]. (pol.).
  74. ↑ Krzysztof Kasprzak najlepszy w Grand Prix Polski! Jarosław Hampel na podium!. sportowefakty.pl. [dostęp 2014-10-12]. (pol.).
  75. ↑ Peter Kildemand walczył do końca. Zobacz klasyfikację końcową cyklu GP. sportowefakty.wp.pl. [dostęp 2015-10-24]. (pol.).
  76. ↑ Wielki sukces Zmarzlika, dramat Janowskiego. Zobacz klasyfikację generalną cyklu. sportowefakty.wp.pl. [dostęp 2016-10-22]. (pol.).
  77. ↑ Wielki sezon Jasona Doyle’a. Zobacz klasyfikację końcową cyklu Grand Prix. sportowefakty.wp.pl. [dostęp 2017-10-28]. (pol.).
  78. ↑ Tai Woffinden po raz trzeci! Zobacz klasyfikację końcową cyklu Grand Prix. sportowefakty.wp.pl. [dostęp 2018-10-06]. (pol.).
  79. ↑ Żużel. Bartosz Zmarzlik mistrzem świata! Klasyfikacja końcowa cyklu Grand Prix. sportowefakty.wp.pl. [dostęp 2019-10-06]. (pol.).
  80. ↑ Żużel. Zmarzlik mistrzem, Janowski tuż za podium! Klasyfikacja końcowa cyklu Grand Prix. sportowefakty.wp.pl. [dostęp 2020-10-03]. (pol.).
  81. ↑ Laguta crowned SGP 2021 World Champion. speedwaygp.com. [dostęp 2021-10-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-02)]. (ang.).
  82. ↑ Overall classification. fim-moto.com. [dostęp 2022-10-03]. (ang.).
  83. ↑ Żużel. Kolejne złoto Zmarzlika i pierwszy medal Vaculika! Klasyfikacja końcowa cyklu Grand Prix. sportowefakty.wp.pl. [dostęp 2023-11-16]. (pol.).
  84. ↑ a b Damian Woźniak: Co mówią liczby, czyli kto najlepszym żużlowcem w historii?. sportowefakty.pl, 2010-11-14. [dostęp 2011-05-21]. (pol.).
  85. ↑ Złoci medaliści IMŚ na żużlu. sportowefakty.pl, 2008-04-24. [dostęp 2011-05-21]. (pol.).
Indywidualne mistrzostwa świata na żużlu – edycje i zwycięzcy
Międzynarodowe wyścigi torowe w rankingach FIM oraz FIM Europe, FIM North America i FIM Oceania
Żużel
Mistrzostwa świata
Mistrzostwa Europy
Mistrzostwa Oceanii
Turnieje FIM
Turnieje FIME
Turnieje FIMNA
Miniżużel
Mistrzostwa świata
Turnieje FIM
Turnieje FIME
Turnieje FIMNA
Ice speedway
Mistrzostwa świata
Mistrzostwa Europy
Long track
Mistrzostwa świata
Turnieje FIM
Grass track
Mistrzostwa Europy
Turnieje FIM
Turnieje FIME
Sidecar speedway
Mistrzostwa świata
Mistrzostwa Europy
Mistrzostwa Oceanii
Flat track
Mistrzostwa świata

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Indywidualne_mistrzostwa_świata_na_żużlu&oldid=71870751”