Kamienica przy placu Wolności 8 w Katowicach
 nr rej. A/1413/90 z dnia 14 września 1990 roku
| |
 Kamienica od strony placu Wolności (2022) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
pl. Wolności 8, |
| Typ budynku | |
| Styl architektoniczny | |
| Kondygnacje |
4+1 |
| Powierzchnia użytkowa |
1 897,75 m² |
| Ukończenie budowy |
koniec XIX wieku |
| Właściciel | |
Położenie na mapie Katowic  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
 50°15′36,2″N 19°00′43,3″E/50,260056 19,012028
| |
Kamienica przy placu Wolności 8 w Katowicach – zabytkowa narożna kamienica, położona przy placu Wolności 8 (róg z ulicą Gliwicką) w Katowicach, w granicach dzielnicy Śródmieście. Wzniesiono ją pod koniec XIX wieku w stylu neobarokowym.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Kamienicę wzniesiono pod koniec XIX wieku[1] (jedno ze źródeł podaje 1887 rok[2], inne - 1896 rok[3]).
W 1935 roku kamienica była własnością Izby Handlowej. Zamieszkiwały ją wówczas osoby różnej profesji, w tym konsul francuski Emmanuel Lancial, a gmach był także siedzibą licznych instytucji. Swoją placówkę miały tutaj wówczas: Związek Gospodarczy Lekarzy Polaków Województwa Śląskiego, Polskie Towarzystwo Inżynierów i Techników, Śląskie Koło Naukowej Organizacji, Sekcja Gospodarcza w Katowicach, Związek Teatrów Świetlnych, Polski Związek Towarzystw Kupieckich Województwa Śląskiego, Związek Byłych Więźniów Niepodległościowych oraz Związek Restauratorów, Właścicieli Kawiarń i Hoteli na Górnym Śląsku[4]. Funkcjonujący w kamienicy Polski Związek Towarzystw Kupieckich Województwa Śląskiego zrzeszał 26 oddziałów, a jego prezesm był Walenty Jerzykiewicz. Związek Restauratorów, Właścicieli Kawiarń i Hoteli na Górnym Śląsku zrzeszał 1097 przedsiębiorstw hotelarskich i gastronomicznych na terenie województwa śląskiego. Organizacja miała 8 oddziałów, a jej sekretarzem był Mieczysław Stopczyński[5].
Kamienica była pierwszą siedzibą Śląskiej Okręgowej Izby Lekarskiej, która rozpoczęła działalność 5 maja 1935 roku[6]. Jej prezesem był dr Ignacy Nowak, a wiceprezesem dr Maksymilian Wilimowski[5]. W 1948 roku w budynku swoje biuro miało Przymusowe Zrzeszenie Przemysłu Prywatnego. Jego prezesem był Tadeusz Rabek[5].
14 września 1990 roku kamienica została wpisana do rejestru zabytków nieruchomych województwa katowickiego pod numerem A/1413/90[2]. Ochroną objęto cały budynek[7]. W 2009 roku została ona zmodernizowana[2].
Kamienica według stanu z września 2016 roku była własnością wspólnoty mieszkaniowej[8]. W systemie REGON w połowie lipca 2023 roku były zarejestrowane 3 podmioty gospodarcze z siedzibą przy placu Wolności 8[9].
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Narożna kamienica położona jest przy placu Wolności 8 (róg z ulicą Gliwicką) w Katowicach, w zachodniej części dzielnicy Śródmieście, w zachodniej pierzei zwartej zabudowy placu[2].
Jest to budynek murowany z cegły i pokryty tynkiem, zwieńczony dachem dwuspadowym mansardowym[10]. Powierzchnia użytkowa kamienicy wynosi 1 897,75 m², a powierzchnia zabudowy 642 m². Liczy 4 kondygnacje nadziemne i 1 podziemną[2]. Architektonicznie reprezentuje styl neobarokowy[2]. Znaczące detale architektoniczne kamienicy tworzą: wykusze, facjaty i obramienia okienne[10].
Kamienica prócz wpisu do rejestru zabytków nieruchomych chroniona jest wpisem do gminnej ewidencji zabytków miasta Katowice[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 75 [dostęp 2023-07-14].
- ↑ a b c d e f g Urząd Miasta Katowice: Miejski System Zarządzania-Katowicka Infrastruktura Informacji Przestrzennej. Zabytki. emapa.katowice.eu. [dostęp 2023-07-14]. (pol.).
- ↑ Michał Bulsa, Ulice i place Katowic, Katowice 2018, s. 277.
- ↑ Księga adresowa miasta Wielkich Katowic 1935/36 r., Katowice: Dr. E. Kwaśnik, s. 157 (pol.).
- ↑ a b c Jerzy Abramski, Ulice Katowic, Zawiercie: Graf-Mar, 2000, s. 42-43, ISBN 83-913341-0-4 (pol.).
- ↑ Antoni Steuer: Leksykon bogucki. Ś. www.mhk.katowice.pl. [dostęp 2023-07-14]. (pol.).
- ↑ Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach: Rejestr zabytków w Katowicach. www.wkz.katowice.pl. [dostęp 2023-07-14]. (pol.).
- ↑ Komunalny Zakład Gospodarki Mieszkaniowej w Katowicach: Wykaz budynków - powierzchnia dachu. Stan na 19.09.2016 r.. kzgm.katowice.pl, 2016-09-19. [dostęp 2023-07-14]. (pol.).
- ↑ Główny Urząd Statystyczny: Baza internetowa REGON. wyszukiwarkaregon.stat.gov.pl. [dostęp 2023-07-14]. (pol.).
- ↑ a b Leszek Danilczyk, Maria Kasprzyk, Studium historyczno-urbanistyczne Katowic w granicach administracyjnych. Katowice. Tom I tekst. Część II studium konserwatorskie, Opublikowano w: Miejski System Zarządzania – Katowicka Infrastruktura Informacji Przestrzennej. Zabytki, Kraków: Pracownie Konserwacji Zabytków „ARKONA” Sp. z o.o. Pracownia Dokumentacji Naukowo-Historycznej, 1994, s. 243 (pol.).
