Kamienica przy placu Wolności 5 w Katowicach
 nr rej. A/131/09 z dnia 14 września 1990 roku
| |
 Kamienica od frontu (2014) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
pl. Wolności 5, |
| Typ budynku |
kamienica mieszkalno-handlowa |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt |
Ludwig Goldstein |
| Kondygnacje |
4+1 |
| Powierzchnia użytkowa |
1 152 m² |
| Ukończenie budowy |
1907 |
Położenie na mapie Katowic  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
 50°15′37,8″N 19°00′47,0″E/50,260500 19,013056
| |
Kamienica przy placu Wolności 5 w Katowicach – kamienica mieszkalno-handlowa wzniesiona w 1907 roku według projektu Ludwiga Goldsteina w stylu neoklasycystycznym, położona przy placu Wolności 5 w Katowicach, na obszarze dzielnicy Śródmieście, wpisana do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Kamienica została wzniesiona w 1907 roku[1][2] (w niektórych źródłach jako prawdopodobny podawany jest rok powstania 1874[3]), a zaprojektował ją Ludwig Goldstein[3]. W 1935 roku właścicielem kamienicy był budowniczy Hermann Schalscha, a zamieszkiwały ją wówczas osoby różnej profesji[4].
14 września 1990 roku kamienicę wpisano do rejestru zabytków nieruchomych województwa katowickiego pod numerem A/1411/90, a 30 września 2009 roku do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego pod nowym numerem – A/131/09[1]. Ochroną objęto cały budynek[2]. Kamienica prócz wpisu do rejestru zabytków nieruchomych chroniona jest wpisem do gminnej ewidencji zabytków miasta Katowice[1].
W systemie REGON w połowie lipca 2023 roku była zarejestrowana jedna działalność gospodarcza z siedzibą przy placu Wolności 5. Jest nią studio tatuażu[5].
Architektura[edytuj | edytuj kod]
.jpg)
Kamienica położona jest przy placu Wolności 5 w Katowicach, w zachodniej części dzielnicy Śródmieście[1] i usytuowana jest w zwartej pierzei zabudowy[3].
Jest to budynek murowany z cegły i z tynkowaną elewacją, powstały na planie prostokąta z oficyną boczną wschodnią, zwieńczony dachem dwuspadowym krytym papą[3]. Powierzchnia użytkowa budynku wynosi 1 152 m², a powierzchnia zabudowy 358 m². Ma 4 kondygnacje nadziemne i 1 podziemną[1].
Kamienica reprezentuje styl neoklasycystyczny[1]. Fasada kamienicy jest ośmioosiowa i symetryczna, a dwie jej skrajne osie po obu stronach frontowej elewacji zostały zespolone w obrębie płytkich ryzalitów zwieńczonych trójkątnymi przyczółkami. Podziały architektoniczne zostały podkreślone pilastrami i belkowaniami na drugiej kondygnacji oraz gzymsem na trzeciej i czwartej kondygnacji. Elewacja na poziomie parteru jest boniowana, na drugiej kondygnacji pseudoboniowana. Ma ona stiukowe detale (m.in.: profilowane obramienia okien, w ryzalitach półokrągłe nadokienniki na trzeciej kondygnacji wypełnione dekoracją figuralną, a w części środkowej przyczółki nadokienne i belkowanie zamykające elewację)[3].
Okna na fasadzie są prostokątne prócz tych umieszczonych na drugiej kondygnacji ryzalitów, które są zwieńczone półkoliście. Stolarka okienna jest czterokwaterowa ze ślemieniem[3].
Schody wewnątrz kamienicy są dwubiegowe, stopnie i balustrady drewniane, a w oknach klatki schodowej znajdują się szyby z trawionego szkła. Brama przejazdowa znajduje się w skrajnej zachodniej osi i jest zintegrowana z klatką schodową[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Urząd Miasta Katowice: Miejski System Zarządzania-Katowicka Infrastruktura Informacji Przestrzennej. Zabytki. emapa.katowice.eu. [dostęp 2023-07-12]. (pol.).
- ↑ a b Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach: Rejestr zabytków w Katowicach. www.wkz.katowice.pl. [dostęp 2023-07-12]. (pol.).
- ↑ a b c d e f g H. Rojkowska, I. Kęder, Studium historyczno-urbanistyczne Katowic w granicach administracyjnych. Katowice, pl. Wolności 5, Opublikowano w: Miejski System Zarządzania – Katowicka Infrastruktura Informacji Przestrzennej. Zabytki, Kraków: Pracownie Konserwacji Zabytków „ARKONA” Sp. z o.o. Pracownia Dokumentacji Naukowo-Historycznej, 1993, s. 1 (pol.).
- ↑ Księga adresowa miasta Wielkich Katowic 1935/36 r., Katowice: Dr. E. Kwaśnik, s. 157 (pol.).
- ↑ Główny Urząd Statystyczny: Baza internetowa REGON. wyszukiwarkaregon.stat.gov.pl. [dostęp 2023-07-12]. (pol.).
