Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Pottero (dyskusja | edycje) o 18:47, 21 cze 2016. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Kapitan Ameryka:
Wojna bohaterów
Captain America: Civil War
ilustracja
Gatunek

fantastyka naukowa, akcja

Rok produkcji

2016

Data premiery

12 kwietnia 2016
6 maja 2016 (POLSKA)

Kraj produkcji

Stany Zjednoczone

Język

angielski

Czas trwania

147 minut[1]

Reżyseria

Anthony Russo
Joe Russo

Scenariusz

Christopher Markus
Stephen McFeely

Główne role

Chris Evans
Robert Downey Jr.
Scarlett Johansson
Sebastian Stan
Anthony Mackie
Don Cheadle
Jeremy Renner
Chadwick Boseman
Paul Bettany
Elizabeth Olsen
Paul Rudd
Emily VanCamp
Tom Holland
Frank Grillo
William Hurt
Daniel Brühl

Muzyka

Henry Jackman

Zdjęcia

Trent Opaloch[2]

Scenografia

Owen Paterson[2]

Kostiumy

Judianna Makovsky[2]

Produkcja

Kevin Feige

Wytwórnia

Marvel Studios
Walt Disney Pictures

Dystrybucja

Walt Disney Studios Motion Pictures

Budżet

$250 000 000

Strona internetowa

Szablon:Marvel infobox Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów (ang. Captain America: Civil War) – amerykański film science fiction na podstawie serii komiksów o superbohaterze o tym samym imieniu wydawnictwa Marvel Comics. Film ten jest inspirowany komiksem Wojna domowa, ale nie jest jego adaptacją. Za reżyserię odpowiadają Anthony i Joe Russo, a za scenariusz Christopher Markus i Stephen McFeely. W głównych rolach występują: Chris Evans, Robert Downey Jr., Scarlett Johansson, Sebastian Stan, Anthony Mackie, Don Cheadle, Jeremy Renner, Chadwick Boseman, Paul Bettany, Elizabeth Olsen, Paul Rudd, Emily VanCamp, Tom Holland, Frank Grillo, William Hurt i Daniel Brühl.

Po wydarzeniach w Avengers: Czas Ultrona Kapitan Ameryka z nowym zespołem Avengers muszą sobie poradzić z kolejnym międzynarodowym problemem. Władze państw próbują wprowadzić ustawę regulującą działania superbohaterów oraz określenie, kiedy korzystać z pomocy Avengers[2].

Film jest kontynuacją filmów Captain America: Pierwsze starcie i Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz. Początkowo miał być on drugi po Ant-Manie w Fazie III Marvel Cinematic Universe, jednak zdecydowano, że będzie on ją rozpoczynał. Będzie to trzynasty film należący do tej franczyzy.

Jego światowa premiera odbyła się 12 kwietnia 2016 roku, natomiast polska miała miejsce 6 maja 2016 roku.

Obsada

 Osobne artykuły: Obsada Marvel Cinematic Universe
UWAGA: sugestia rozszerzonej treści w nieistniejącym artykule - trzeba poprawić linkPostacie Marvel Cinematic Universe.
Postać Aktor / aktorka Polski dubbing[3]
Steve Rogers / Kapitan Ameryka Chris Evans[4] Paweł Ciołkosz
Należący do Avengerów, lider frakcji sprzeciwiającej się regulacjom[5]. Weteran II Wojny Światowej, który został poddany działaniu serum superżołnierza. Spędził kilkadziesiąt lat w letargu zamrożony w lodowcu i został z niego przebudzony w latach współczesnych.
Tony Stark / Iron Man Robert Downey Jr.[4] Mariusz Bonaszewski
Należący do Avengers, lider frakcji popierającej regulacje[5]. Jest geniuszem, milionerem, filantropem i playboyem, posługującym się przez siebie skonstruowaną elektromechaniczną zbroją.
Natasha Romanoff / Czarna Wdowa Scarlett Johansson[6] Wiktoria Gorodeckaja
Należąca do Avengers, stoi po stronie frakcji popierającej regulacje, którą dowodzi Stark[5]. Wcześniej była agentką T.A.R.C.Z.Y. i pracowała jako wysoce wyszkolony szpieg.
James „Bucky” Barnes / Zimowy Żołnierz Sebastian Stan[7] Marcin Hycnar
Były zabójca, który stoi po stronie frakcji przeciwnej regulacjom, której liderem jest Rogers[5]. W czasach II Wojny Światowej był najlepszym przyjacielem Rogersa, który rzekomo poniósł śmierć. Został jednak poddany ulepszeniom i praniu mózgu przez HYDRĘ i przeszkolony na zabójcę.
Sam Wilson / Falcon Anthony Mackie[8] Mateusz Damięcki
Avenger przeciwny regulacjom. Weteran sił powietrznych, który został przeszkolony do walki w powietrzu przy użyciu specjalnych skrzydeł. Wilson jest korzysta z drona o nazwie Redwing.
James „Rhodey” Rhodes / War Machine Don Cheadle[2] Tomasz Sapryk
Avenger, który staje po stronie frakcji popierającej regulacje, której liderem jest Stark[5]. Oficer sił powietrznych armii USA wyposażony w zbroję War Machine.
Clint Barton / Hawkeye Jeremy Renner[9] Marcin Przybylski
Były Avenger, który staje po stronie frakcji przeciwnej regulacjom, której liderem jest Rogers[5]. Jest mistrzem w łucznictwie, wcześniej współpracował z T.A.R.C.Z.Ą..
T'Challa / Black Panther Chadwick Boseman[4] Kamil Kula
Książę afrykańskiego plemienia Wakanda, który staje po stronie frakcji popierającej regulacje, której liderem jest Stark[5].
Vision Paul Bettany[2] Grzegorz Kwiecień
Avenger, który staje po stronie frakcji popierającej regulacje, której liderem jest Stark[5]. Jest androidem, który powstał przy użyciu sztucznej inteligencji J.A.R.V.I.S.-a i Kamienia Umysłu.
Wanda Maximoff / Scarlet Witch Elizabeth Olsen[10] Lidia Sadowa
Członkini grupy Avengers, która staje po stronie frakcji przeciwnej regulacjom, której liderem jest Rogers. Pochodzi Sokovii, kraju położonego we wschodniej Europie. Potrafi posługiwać się magią, posiada też umiejętności hipnozy i telekinezy.
Scott Lang / Ant-Man Paul Rudd[2] Piotr Adamczyk
Były złodziej, który staje po stronie frakcji przeciwnej regulacjom, której liderem jest Rogers[5]. Posługuje się kombinezonem, dzięki któremu może się pomniejszyć jak i powiększyć.
Sharon Carter Emily VanCamp[11] Agnieszka Więdłocha
Była agentka T.A.R.C.Z.Y., która staje po stronie frakcji przeciwnej regulacjom, której liderem jest Rogers[5].
Peter Parker / Spider-Man Tom Holland[12] Jakub Gawlik
Nastolatek, który posiada pajęcze zdolności w wyniku ugryzienia przez genetycznie zmodyfikowanego pająka, który staje po stronie frakcji popierającej regulacje, której liderem jest Stark[13].
Brock Rumlow / Crossbones Frank Grillo[14] Przemysław Sadowski
Były dowódca T.A.R.C.Z.Y., kierujący jednostką antyterrorystyczną S.T.R.I.K.E., który okazał się być agentem HYDRY.
Thaddeus „Thunderbolt” Ross William Hurt[2] Mariusz Benoit
Sekretarz stanu Stanów Zjednoczonych i były generał armii amerykańskiej, którego celem było pojmanie Hulka.
Helmut Zemo Daniel Brühl[8][15] Paweł Domagała
Terrorysta z Sokovii, który ma obsesję na punkcie pokonania Avengersów.

W filmie występują również: John Slattery, który powtórzy rolę Howarda Starka, ojca Tony'ego Starka; Kerry Condon, która powtórzy rolę F.R.I.D.A.Y., komputerowej sztucznej inteligencji stworzona przez Starka, która zarządza jego posiadłością i zbrojami; Martin Freeman jako Everett Ross, który jest członkiem organizacji antyterrorystycznej; John Kani jako T'Chaka, władca Wakandy i ojciec T'Challi; Alfre Woodard jako Miriam Sharpe, matka amerykańskiego obywatela, który zginął podczas bitwy o Sokovię; Marisa Tomei jako May Parker, ciocia Petera Parkera, Hope Davis jako Maria Stark, matka Tony'ego oraz Gene Farber jako Vasily Karpov, sowiecki żołnierz Hydry[16][17][18][19][20][21][22][23][24]. W produkcji pojawi się również Stan Lee, twórca komiksów Marvel Comics w roli cameo jako kurier[25].

Produkcja

Rozwój projektu

W marcu 2014 roku zostało potwierdzone, że bracia Anthony Russo i Joe Russo powrócą na stanowisko reżysera trzeciej części serii, oraz że ponownie w tytułową rolę wcieli się Chris Evans, Kevin Feige będzie producentem filmu, a za scenariusz odpowiadać będą Christopher Markus i Stephen McFeely. Prace nad scenariuszem rozpoczęły się pod koniec 2013 roku[26].

W kwietniu 2014 roku studio ogłosiło datę światowej premiery filmu na 6 marca 2016 roku. Początkowo miał być to drugi film, po Ant-Manie w Fazie III Marvel Cinematic Universe, jednak zdecydowano, że będzie on ją rozpoczynał. Podczas MarvelEvent, które odbyło się 28 października 2014, gdzie przedstawiono skład filmów III Fazy MCU ujawniono podtytuł filmu. Również podczas MarvelEvent ujawniono pełen tytuł filmu: Captain America: Civil War.[4].

Casting

W październiku 2014 roku, potwierdzono, że Robert Downey Jr. powróci w roli Tony’ego Straka / Iron Mana. Kevin Feige zapowiedział również, że w tym filmie po raz pierwszy w kostiumie zobaczymy T'Challa / Black Panthera, w którego wcieli się Chadwick Boseman[4]. Na przełomie października i listopada 2014 roku został również potwierdzony powrót Sebastiana Stana w roli Bucky'ego i Anthony’ego Mackie'ego jako Falcona[7][8]. W listopadzie 2014 roku ogłoszono, że do obsady dołączył Daniel Brühl oraz w wywiadzie Frank Grillo potwierdził swój udział w filmie ponownie jako Brock Rumlow / Crossbones[8][14]. W styczniu 2015 roku, bracia Russo potwierdzili, że Scarlett Johansson powróci jako Czarna Wdowa[6]. W marcu 2015 roku potwierdzono, że Jeremy Renner powróci jako Clint Barton / Hawkeye[9]. W kwietniu 2015 roku Elizabeth Olsen potwierdziła, że powróci w filmie jako Scarlet Witch, a Brühl ujawnił, że zagra Barona Zemo[10][15]. W maju 2015 roku poinformowano, że do obsady dołączył Martin Freeman w nieznanej roli[18]. W tym samym miesiącu potwierdzono powrót z poprzednich filmów: Emily VanCamp jako Sharon Carter, Paul Bettany jako Vision, Don Cheadle jako War Machine, Paul Rudd jako Ant-Man i William Hurt jako generał Ross[11][2].

W lutym 2015 roku zostało potwierdzone, że w filmie zostanie przedstawiony nowy Spider-Man, który otrzyma swój solowy film dzięki współpracy Marvel Studios z Sony Pictures w 2017 roku[27]. Kevin Feige w kwietniu 2015 roku potwierdził, że filmie pojawi się nastoletni, chodzący do liceum, Peter Parker / Spider-Man[28]. W tym samym miesiącu portal The Wrap ujawnił listę aktorów branych pod uwagę do tej roli, są to: Nat Wolff, Asa Butterfield, Tom Holland, Timothée Chalamet i Liam James[29]. Pod koniec maja Butterfield, Holland, Judah Lewis, Matthew Lintz, Charlie Plummer i Charlie Rowe wzięli udział w zdjęciach próbnych do roli Petera Parkera pod okiem braci Russos, Feige'a i Amy Pascal[30]. W czerwcu 2015 roku poinformowano, że rolę Parkera otrzymał Tom Holland[12].

W lutym 2016 roku ujawniono, że Freeman zagra Everetta Rossa[19]. Na początku kwietnia 2016 roku poinformowano, że filmie wystąpi Alfre Woodard, aktorka w poprzednim roku otrzymała również angaż do serialu Marvel's Luke Cage jako Mariah Dillard. Informacja ta wzbudziła nadzieje na powiązanie filmów z serialami Netfliksa[22]. Jednak kilka dni później scenarzyści filmu Markus i McFeely poinformowali, że aktorka zagra inną rolę, jako Miriam Sharpe[22]. W tym samym miesiącu poinformowano, że w filmie wystąpią Marisa Tomei jako May Parker, John Slattery i Hope Davis jako Howard i Maria Stark[21][20][23].

Zdjęcia i postprodukcja

Zdjęcia do filmu rozpoczęły się w kwietniu 2015 roku w Atlancie. W sierpniu 2015 roku zdjęcia przeniosły się do Niemiec, gdzie film był kręcony w Berlinie i w Lipsku[31][32]. Część zdjęć będzie kręconych również w Puerto Rico i na Islandii[33][2]. Zdjęcia zostały zakończone pod koniec sierpnia 2015 roku[34]. Film był kręcony za pomocą kamer w technologii IMAX[35]. Dokrętki do filmu odbyły się w drugiej połowie stycznia 2016 roku[36]. Bracia Russo poinformowali 4 kwietnia 2016 roku, że prace nad filmem zostały zakończone[37].

Muzyka

Henry Jackman, który pracował przy Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz, skomponował również muzykę do trzeciej części[38]. Ścieżka dźwiękowa została wydana 6 maja 2016 roku nakładem Hollywood Records[39][40].

2016Captain America: Civil War (Original Motion Picture Soundtrack)
Nr Tytuł utworu AutorDługość
1.„Siberian Overture”Henry Jackman2:56
2.„Lagos”Henry Jackman2:10
3.„Consequences”Henry Jackman2:22
4.„Ancestral Cal”Henry Jackman2:37
5.„Zemo”Henry Jackman3:09
6.„The Tunnel”Henry Jackman3:51
7.„Celestial Bodies”Henry Jackman1:44
8.„Boot Up”Henry Jackman5:16
9.„A New Recruit”Henry Jackman1:47
10.„Stepping Up”Henry Jackman1:59
11.„Standoff”Henry Jackman4:01
12.„Civil War”Henry Jackman4:26
13.„Larger Than Life”Henry Jackman3:40
14.„Catastrophe”Henry Jackman2:36
15.„Revealed”Henry Jackman5:38
16.„Making Amends”Henry Jackman1:34
17.„Fracture”Henry Jackman4:00
18.„Clash”Henry Jackman3:54
19.„Closure”Henry Jackman5:32
20.„Cap's Promise”Henry Jackman3:46
21.„Adagio”Henry Jackman2:18
1:09:16

Promocja

8 lipca 2015 roku udostępniono materiał promocyjny, viral, do filmu Ant-Man. Zaprezentowano fikcyjne wiadomości „Newsfront with Christine Everhart” na wymyślonym przez Marvel Studios kanale WHIH, gdzie Leslie Bibb powtarza rolę Christine Everhart z filmów Iron Man i Iron Man 2. W materiale poza nawiązaniami do filmu Ant-Man znalazły się wzmianki o wydarzeniach w filmie Avengers: Czas Ultrona i zarówno zapowiedź tych związanych z Wojną bohaterów. Wspomniane zostały między innymi Jane Foster, Wolfgang von Strucker, czy Wakanda, z której pochodzi T'Challa[41]. 15 sierpnia 2015 roku Kevin Feige, Chris Evans i Anthony Mackie pojawili się podczas Disney D23 Expo, gdzie zaprezentowano fragmenty filmu[42].

24 listopada 2015 roku został zaprezentowany pierwszy zwiastun filmu podczas programu „Jimmy Kimmel Live!”, którego gośćmi byli Chris Evans i Robert Downey Jr.[43].

4 lutego 2016 roku Marvel wypuścił własną wersję #FriendsDay na Facebooku[44]. 7 lutego tego samego roku zaprezentowano teaser podczas 50. Super Bowl[45]. Między 7 a 10 marca 2016 roku studio wypuściło plakaty z drużyną Kapitana Ameryki oraz z drużyną Iron Mana oraz zaprezentowało ostateczny zwiastun filmu[5][46].

Również w marcu Marvel razem z National Academy of Sciences, Dolby Laboratories, Broadcom i Synchrony Bank ogłosili konkurs „Girls Reforming the Future Challenge” skierowany do dziewcząt w wieku 15–18 lat, zajmującymi się naukami ścisłymi, gdzie pięcioro z nich otrzyma między innymi wejściówki na światową premierę w Dolby Theatre oraz wycieczkę po Walt Disney Studios, a główną nagrodą jest staż w Marvel Studios[47].

Studio nawiązało współpracę z partnerami promocyjnymi: Hasbro, Lego, Funko, Hot Wheels, Rubies, Mad Engine, C-Life, Jay Franco, Global Brand Group, Kellogg’s, Hallmark, American Greetings i Coca-Cola[48][49].

Komiksy powiązane

Między 15 grudnia 2015, a 27 stycznia 2016 roku Marvel Comics wydało zbiorczo adaptacje filmów Iron Man 3 i Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz zatytułowane Marvel's Captain America: Civil War Prelude ze scenariuszem Willa Corony Pilgrima i rysunkami Szymona Kudranskiego[50][51]. Natomiast 10 lutego 2016 roku komiks powiązany Marvel's Captain America: Civil War Prelude Infinite Comic, za którego scenariusz odpowiada Will Corona Pilgrim[52].

WHiH NewsFront with Christine Everhart
 Osobny artykuł: WHiH NewsFront.

22 kwietnia 2016 roku za pośrednictwem portalu YouTube pokazano fikcyjny program informacyjny „NewsFront with Christine Everhart” na stworzonym na podstawie fikcyjnej stacji telewizyjnej WHIH, która pojawia się w produkcjach Marvel Cinematic Universe przez Marvel Studios oraz Google, gdzie Leslie Bibb powraca do roli Christine Everhart z filmów Iron Man i Iron Man 2, gdzie wspierana jest przez Ala Madrigala, który wciela się ww politycznego korespondenta Willa Adamsa[53]. Kolejne materiały pojawiły się 26 i 28 kwietnia oraz dwa kolejne, 3 maja. W materiałach tych są dyskusje prowadzone przez Everhart i Adamsa na temat odpowiedzialności Avengerów oraz ich kontroli, sonda uliczna na ten temat, wywiad z prezydenta Matthew Ellisem i relacja z ataku w Lagos[54][55][56].

Premiera

Obsada i twórcy filmu podczas premiery w Londynie

Światowa premiera odbyła się 12 kwietnia 2016 roku w Dolby Theatre w Los Angeles, natomiast europejska 26 kwietnia tego samego roku w Londynie w Westfield London[47][57]. Podczas obu wydarzeń uczestniczyła obsada i produkcja filmu oraz zaproszeni specjalni goście. Premierom tym towarzyszył czerwony dywan oraz szereg konferencji prasowych. Film został zaprezentowany podczas CinemaCon w Las Vegas 13 kwietnia 2016 roku[58][59].

Dla szerszej publiczności film zadebiutował 27 kwietnia 2016 roku we Francji, w Belgii, w Luksemburgu i na Filipinach[60]. Polska i amerykańska premiera miała miejsce 6 maja 2016 roku[61].

Odbiór filmu

Box office

Film, mając budżet wynoszący 250 milionów dolarów[62], zarobił w weekend otwarcia na Świecie ponad 200 milionów dolarów[63].

W Ameryce film podczas weekendu otwarcia zarobił prawie 180 milionów dolarów. Po pięciu tygodniach wyświetlania w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie zarobił prawie 390 milionów, a po sześciu tygodniach na Świecie 1,132 miliarda dolarów[62].

W Polsce podczas weekendu otwarcia film obejrzało 167 tysiące osób, co dało kwotę 893 tysięcy dolarów[64][62]. Po pięciu tygodniach film zarobił w Polsce ponad 2,4 miliona dolarów[62].

Krytyka w mediach

W serwisie Rotten Tomatoes krytycy przyznali wynik 90% ze średnią ocen 7,6/10[65]. Na portalu Metacritic film dostał od krytyków 75 punktów na 100[66]. Natomiast według serwisu CinemaScore publiczność przyznała mu ocenę A w skali od F do A+[67].

Dave White z The Wrap napisał: „Film zachowuje równowagę oferując widzom poważną i mądrą rozrywkę z jednoczesnym zachowaniem frajdy i zabawy.”[68]. Jim Vejvoda z IGN stwierdził, że: „Kapitan Ameryka: Wojna Bohaterów jest filmem przyjemnym, jednak kulejącym w porównaniu do produkcji Kapitan Ameryka: Zimowy Żołnierz i Avengers: Czas Ultrona. Nie jest nawet częściowo tak mocny lub trzymający w napięciu jak Zimowy Żołnierz, lecz radzi sobie lepiej niż Czas Ultrona w żonglowaniu tyloma różnymi postaciami.”[69]. Brian Truitt z USA Today napisał: „Łatwiej powiedzieć, czego w Kapitanie Ameryce: Wojnie bohaterów nie ma. Najnowszy film Marvela zawiera śmierci, wątpliwości, tworzące się i rozpadające sojusze, dwóch gości z ksywkami wziętymi od robaków, pocałunek, oraz najlepszą walkę superbohaterów, jaką nakręcono. (...) Wojna bohaterów jest najbardziej epickim filmem z serii Avengers, mimo że to nie kolejna część Avengers.”[70]. Natomiast Justin Chang z Variety: „To rzadki przypadek, jeśli chodzi o sequele Marvela, gdy kolejną część nie ogląda się jak kontynuację, ale kulminację. (...) Bracia Russo pokazują akcję z wielką pewnością i imponującym zróżnicowaniem, pierwsze sceny nakręcono z intensywnością rodem z Bourne'a, w opozycji do późniejszych, bardziej klasycznych starć. Co imponuje, film faktycznie jest zainteresowany kwestiami, które porusza, takimi jak wolność czy odpowiedzialność, heroizm czy samowolka oraz co to wszystko mówi o jednostkach, które się tych czynów dopuszczają.”[71].

Jakub Popielecki z portalu Filmweb napisał: „Bracia Russo po raz kolejny dowodzą, że w temacie piorących się po gębach nadludzi nie mają sobie równych. I choć pożyczona ze współczesnego kina akcji roztrzęsiona kamera i szarpany montaż zazwyczaj stanowią kulę u nogi gatunku – tutaj działają doskonale.”[72]. Łukasz Radomski z serwisu NaEkranie.pl stwierdził: „Jest dobrze. Jest bardzo dobrze. Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów to jeden z najpoważniejszych i najmroczniejszych filmów Marvela; jest pod tym względem udoskonaloną wersją Zimowego Żołnierza, a trudno o lepszą rekomendację. Udowadnia też, że dobrze opowiedziana historia konfliktu jest więcej warta niż mroczne filtry i nawalanka.”[73]. Bartosz Czartoryski z serwisu Onet.pl napisał, że: „Magiczna receptura Marvel Studios nadal nie straciła nic ze swojej mocy. "Kapitan Ameryka: wojna bohaterów" to bodaj najbardziej kompletny z dotychczasowych odcinków niekończącej się – bo na to się zanosi – kinowej sagi.”[74]. Natomiast Marcin Zwierzchowski z tygodnika Polityka stwierdził: „Trzynasty film w Kinowym Uniwersum Marvela nie przyniósł twórcom pecha. „Wojna bohaterów” to jedna z najlepszych odsłon tej komiksowej serii i przykład doskonałej rzemieślniczej pracy.”[75].

Nominacje

Rok Ceremonia Kategoria Nominowani Rezultat Przypis
2016 Teen Choice Awards Ulubiony film fantasy / science-fiction Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów Oczekuje [76][77]
Ulubiona aktorka w filmie science-fiction / fantasy Scarlett Johansson Oczekuje
Ulubiony aktor w filmie science-fiction / fantasy Chris Evans Oczekuje
Robert Downey Jr. Oczekuje
Ulubiona postać kradnąca sceny Chadwick Boseman Oczekuje
Tom Holland Oczekuje
Ulubiona chemia filmowa Robert Downey Jr., Scarlett Johansson, Don Cheadle, Paul Bettany i Chadwick Boseman Oczekuje
Chris Evans, Sebastian Stan, Anthony Mackie, Elizabeth Olsen i Jeremy Renner Oczekuje
Ulubiony pocałunek Chris Evans i Emily VanCamp Oczekuje
Ulubiony czarny charakter Daniel Brühl Oczekuje
  1. Graeme McMillan: 'Captain America: Civil War' Will Be the Longest Marvel Studios Film to Date. The Hollywood Reporter. [dostęp 2016-03-09]. (ang.).
  2. a b c d e f g h i j Marvel: Marvel Studios Begins Production on Marvel's 'Captain America: Civil War'. marvel.com. [dostęp 2015-05-07]. (ang.).
  3. Jacek Stankiewicz: „Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów” – obsada dubbingu. polski-dubbing.pl, 2016-05-06. [dostęp 2016-05-06]. (pol.).
  4. a b c d e Marcin Pietrzyk: Oto pełna Faza Trzecia kinowego uniwersum Marvela. Filmweb. [dostęp 2014-10-29]. (pol.).
  5. a b c d e f g h i j k Scott Mendelson: Still No Spider-Man In 'Captain America: Civil War' Posters. Forbes. [dostęp 2016-03-08]. (ang.).
  6. a b Dominik Nowicki: Wiadomości: Bracia Russo Captain America: Civil War. Avalon. [dostęp 2015-01-15]. (pol.).
  7. a b Mike Fleming Jr: Sebastian Stan Joins ‘The Martian’ And ‘Ricki And The Flash’. Deadline. [dostęp 2014-10-24]. (ang.).
  8. a b c d Mike Fleming Jr: Daniel Bruhl To Play Villain In ‘Captain America: Civil War’. Deadline. [dostęp 2014-11-14]. (ang.).
  9. a b Łukasz Muszyński: Hawkeye na wojnie domowej z Kapitanem Ameryką. filmweb.pl. [dostęp 2015-03-07]. (pol.).
  10. a b Joshua Nealey: Elizabeth Olsen confirms she’ll be in ‘Captain America: Civil War. Hypable. [dostęp 2015-04-22]. (ang.).
  11. a b Łukasz Muszyński: Agentka 13 na wojnie domowej z Kapitanem Ameryką. Filmweb. [dostęp 2015-05-07]. (pol.).
  12. a b Marvel: Sony Pictures and Marvel Studios Find Their 'Spider-Man' Star and Director. marvel.com. [dostęp 2015-06-23]. (ang.).
  13. Ross Miller: Spider-Man makes first appearance in new Captain America: Civil War trailer. The Verge. [dostęp 2016-03-10]. (ang.).
  14. a b Samantha Highfill: Frank Grillo talks Crossbones' return in 'Captain America: Civil War'. Entertainment Weekly. [dostęp 2014-11-24]. (ang.).
  15. a b Simon Brew: Captain America: Civil War - Daniel Bruhl confirms role. Den of Geek. [dostęp 2015-04-27]. (ang.).
  16. Robbie Collin: Captain America: Civil War is Marvel's best film so far - review. The Telegraph. [dostęp 2016-04-20]. (ang.).
  17. Every Captain America: Civil War Character From Marvel Comics Confirmed so Far. GameSpot.com. [dostęp 2016-04-24]. (ang.).
  18. a b Marc Strom: Martin Freeman Joins Marvel's 'Captain America: Civil War'. marvel.com. [dostęp 2015-05-05]. (ang.).
  19. a b Phil De Semlyen: Martin Freeman’s Captain America: Civil War character revealed. Empire. [dostęp 2016-02-22]. (ang.).
  20. a b Rebecca Ford: CinemaCon: 'Spider-Man Homecoming' Set as Official Title by Sony. The Hollywood Reporter. [dostęp 2016-04-12]. (ang.).
  21. a b Charmaine Montes: 'Captain America: Civil War' Update: Spider-Man Not Playing Cameo Role, New Character Revealed. Christian Post. [dostęp 2016-04-14]. (ang.).
  22. a b c Mike Sampson: Here’s Who Alfre Woodard Plays in ‘Captain America: Civil War’. Screen Crush. [dostęp 2016-04-07]. (ang.).
  23. a b Sheri Linden: 'Captain America: Civil War': Film Review. The Hollywood Reporter. [dostęp 2016-04-13]. (ang.).
  24. Katie Granger: The Most Important Captain America: Civil War Character You Haven't Heard About Yet. Movie Pilot. [dostęp 2015-11-01]. (ang.).
  25. Joe: Stan Lee Has Filmed His Captain America: Civil War Cameo. ComicBook. [dostęp 2015-05-31]. (ang.).
  26. Marcin Pietrzyk: Autorzy „Zimowego żołnierza” nakręcą też trzecią część „Kapitana Ameryki”. Filmweb. [dostęp 2014-01-29]. (pol.).
  27. Sean O'Connell: Spider-Man Will Make His Marvel Debut In This Phase 3 Movie. Cinema Blend. [dostęp 2015-02-11]. (ang.).
  28. Adam Chitwood: SPIDER-MAN: Kevin Feige Confirms Peter Parker; Talks High School Spidey. Collider. [dostęp 2015-04-11]. (ang.).
  29. Jeff Sneider: ‘Spider-Man’ Shortlist Includes ‘Paper Towns’ Star Nat Wolff, ‘Hugo’s’ Asa Butterfield (Exclusive). The Wrap. [dostęp 2015-04-22]. (ang.).
  30. Borys Kit: Spider-Man Hopefuls Screen-Test in Atlanta as Marvel Decision Nears (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2015-05-30]. (ang.).
  31. Emily Hawett: Chris Evans spotted filming Captain America: Civil War at desolate Olympic Stadium in Berlin. Daily Mail. [dostęp 2015-08-09]. (ang.).
  32. Doreen Beilke: „CAPTAIN AMERICA“-DREH MIT CHRIS EVANS UND DANIEL BRÜHL AM FLUGHAFEN Hollywood in Leipzig gelandet. Bild. [dostęp 2015-08-14]. (niem.).
  33. Ryan Ingram: MACKIE REVEALS „CAPTAIN AMERICA 3: CIVIL WAR” FILMING LOCATIONS. Comic Book Resources. [dostęp 2015-01-10]. (ang.).
  34. Jacek Popielecki: Koniec zdjęć do „Captain America: Civil War”. Filmweb. [dostęp 2015-08-23]. (pol.).
  35. Brent Lang: ‘Captain America: Civil War’ First to Use New Imax/Arri 2D Camera (EXCLUSIVE). Variety. [dostęp 2015-04-13]. (ang.).
  36. Devin Feraci: CAPTAIN AMERICA: CIVIL WAR Is Testing Through The Roof. BirthMoviesDeath.com. [dostęp 2016-01-29]. (ang.).
  37. The Russo Brothers: zakończenie prac nad filmem, TheRussoBrothersOfficial. Facebook. [dostęp 2016-04-06]. (ang.).
  38. Russ Burlingame: Exclusive: Captain America 3 Directors Talk Villains And Who Is Returning. ComicBook. [dostęp 2014-08-25]. (ang.).
  39. Hollywood Records to Release ‘Captain America: Civil War’ Soundtrack. Film Music Reporter. [dostęp 2016-03-12]. (ang.).
  40. ‘Captain America: Civil War’ Soundtrack Details. Film Music Reporter. [dostęp 2016-04-24]. (ang.).
  41. Russ Fischer: ‘Ant-Man’ Viral Details Scott Lang’s Past, Sets Up ‘Civil War’ Link. Slash Film. [dostęp 2015-07-08]. (ang.).
  42. Marcin Pietrzyk: D23: Wszystkie nowości z kinowego uniwersum Marvela. Filmweb. [dostęp 2015-08-16]. (pol.).
  43. Marc Storm: The Battle Begins in First Trailer For Marvel's 'Captain America: Civil War'. marvel.com. [dostęp 2015-11-24]. (ang.).
  44. Jennifer Konerman: Captain America Celebrates Facebook's #FriendsDay. The Hollywood Reporter. [dostęp 2016-02-04]. (ang.).
  45. Dave McNary: ‘Captain America: Civil War’ Super Bowl Trailer Dominates Social Media. Variety. [dostęp 2016-02-09]. (ang.).
  46. Jim Vejvoda: CAPTAIN AMERICA: CIVIL WAR TEASES SECOND TRAILER. IGN. [dostęp 2016-03-09]. (ang.).
  47. a b Brian Truitt: Exclusive: Marvel launches program for girl scientists. USA Today. [dostęp 2016-03-13]. (ang.).
  48. Dave McNary: Marvel Unveils ‘Captain America: Civil War’ Licensees (EXCLUSIVE). Variety. [dostęp 2015-06-10]. (ang.).
  49. E.J. Schultz: The Strategy Behind Coke's Marvel Super Bowl Ad. Ad Age. [dostęp 2016-02-07]. (ang.).
  50. Marvel: MARVEL'S CAPTAIN AMERICA: CIVIL WAR PRELUDE (2015) #1. marvel.com. [dostęp 2015-12-15]. (ang.).
  51. Marvel: MARVEL'S CAPTAIN AMERICA: CIVIL WAR PRELUDE (2015) #3. marvel.com. [dostęp 2016-01-06]. (ang.).
  52. Marvel: MARVEL'S CAPTAIN AMERICA: CIVIL WAR PRELUDE INFINITE COMIC (2016) #1. marvel.com. [dostęp 2016-02-10]. (ang.).
  53. Silias Lesnik: WHIH News Returns for Civil War Viral Video!. Coming Soon. [dostęp 2015-09-15]. (ang.).
  54. Matt McGloin, ANT-MAN & MANDARIN REFERENCED IN CAPTAIN AMERICA: CIVIL WAR WHIH NEWSFRONT REPORT [online], Cosmic Book News, 26 kwietnia 2016 (ang.).
  55. WHIH Newsfront: The Avengers and The White House [online], You Tube, 28 kwietnia 2016 (ang.).
  56. Silias Lesnik, President Ellis Sits Down with WHIH - SuperHeroHype.com [online], SuperHeroHype [dostęp 2016-05-03] (ang.).
  57. Marvel: The European premiere of Captain America: Civil War is set for April 26 at @vuecinemas in @westfieldlondon!. Twitter. [dostęp 2016-04-05]. (ang.).
  58. Brandon Davis: Captain America: Civil War Team Iron Man Posters Released. ComicBook. [dostęp 2016-03-08]. (ang.).
  59. 2016 SCHEDULE OF EVENTS: WEDNESDAY, 13 APRIL. CinemaCon. [dostęp 2016-03-08]. (ang.).
  60. Découvrez la première bande-annonce de #CaptainAmerica #CivilWar ! Au cinéma le 27 avril 2016.. Twitter. [dostęp 2015-11-24]. (fr.).
  61. Filmweb: Captain America: Civil War / daty premier filmu. Filmweb. [dostęp 2015-02-18]. (pol.).
  62. a b c d Captain America: Civil War. Box Office Mojo. [dostęp 2016-03-14]. (ang.).
  63. Marcin Pietrzyk: Światowe kina opanowała "Wojna bohaterów". Filmweb. [dostęp 2016-05-02]. (pol.).
  64. 167 tysięcy widzów w Polsce na "Kapitanie Ameryce: Wojnie bohaterów". Filmweb. [dostęp 2016-05-10]. (pol.).
  65. Rotten Tomatoes: Captain America: Civil War (2016). Rotten Tomatoes. [dostęp 2016-05-14]. (ang.).
  66. Metacritic: Captain America: Civil War. Metacritic. [dostęp 2016-05-14]. (ang.).
  67. Anthony D'Alessandro: Why ‘Captain America: Civil War’ Is Poised To Be This Summer’s Top-Grossing Live-Action Film: B.O. Postmortem. Deadline. [dostęp 2016-05-09]. (ang.).
  68. Dave White: ‘Captain America: Civil War’ Review: Chris Evans Fights Back in Satisfying Sequel. The Wrap. [dostęp 2016-04-13]. (ang.).
  69. Jim Vejvoda: KAPITAN AMERYKA: WOJNA BOHATERÓW RECENZJA. IGN.pl. [dostęp 2016-04-19]. (ang.).
  70. Brian Truitt: Review: 'Captain America: Civil War' explores family, friendship, sacrifice. USA Today. [dostęp 2016-05-07]. (ang.).
  71. Justin Chang: Film Review: ‘Captain America: Civil War’. Variety. [dostęp 2016-04-13]. (ang.).
  72. Jakub Popielecki: Polityczne figurki. Filmweb. [dostęp 2016-05-06]. (pol.).
  73. Łukasz Radomski: Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów – recenzja przedpremierowa. NaEkranie. [dostęp 2016-04-28]. (pol.).
  74. Bartosz Czartoryski: "Kapitan Ameryka: wojna bohaterów": wszyscy przegrywają...? [RECENZJA]. Onet.pl. [dostęp 2016-04-28]. (pol.).
  75. Marcin Zwierzchowski: Iron Man vs Kapitan Ameryka. Polityka. [dostęp 2016-05-03]. (pol.).
  76. Mike Vulpo: Teen Choice Awards 2016 Nominations Announced: See the "First Wave" of Potential Winners. E! Entertainment. [dostęp 2016-05-24]. (ang.).
  77. Maya Eliahou: Teen Choice Awards 2016--Captain America: Civil War Leads Second Wave of Nominations. E! Entertainment. [dostęp 2016-06-09]. (ang.).

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Szablon:Marvel Cinematic Universe Szablon:Filmy na podstawie komiksów Marvela