Przejdź do zawartości

Lista utraconych okrętów podwodnych United States Navy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
USS S-4 (SS-109) po wydobyciu, z banderą podniesioną celem oddania honorów poległej załodze.

Zestawienie okrętów podwodnych marynarki wojennej Stanów Zjednoczonych, które zostały utracone w wyniku działań wojennych, bądź też zatonęły z innych przyczyn. Od początku oficjalnego wykorzystywania okrętów podwodnych marynarka amerykańska utraciła 65 jednostek, co w większości przypadków wiązało się ze śmiercią całej załogi, bądź też jej części. Niektóre okręty zostały utracone w wyniku zjawisk meteorologicznych, inne z powodu różnorakich awarii technicznych lub błędów ludzkich, część natomiast utracono w wyniku działań wojennych prowadzonych przez przeciwnika.

Przed II wojną światową

[edytuj | edytuj kod]

Przed wybuchem II wojny światowej Marynarka wojenna Stanów Zjednoczonych utraciła łącznie dziewięć okrętów podwodnych. Cztery jednostki zatonęły w wyniku kolizji z inną jednostką pływającą, trzy okręty podwodne zatonęły na skutek różnego rodzaju awarii technicznych, pozostałe dwa zostały utracone w wyniku błędów ludzkich lub niekorzystnych warunków pogodowych.

Typ Data Lokalizacja Przyczyna Liczba ofiar
Alligator 2 kwietnia 1863 Outer Banks Sztorm[1] 0[2]
F-4 (SS-23) F 25 marca 1915 Honolulu Awaria[3] 21
F-1 (SS-20) F 17 grudnia 1917 San Diego Kolizja[4] 19
H-1 (SS-28) H 12 marca 1920 Baja California Skały[5] 4
O-5 (SS-66) O-1 28 października 1923 Kanał Panamski Kolizja[6] 3
O-9 (SS-70) O-1 20 czerwca 1941 Portsmouth Awaria[6] 33
S-4 (SS-109) S-3 17 grudnia 1927 Provincetown Kolizja[7] 40
S-5 (SS-110) S-3 1 września 1920 Zatoka Delaware Błąd ludzki[7] 0
S-51 (SS-162) S-48 25 września 1925 Block Island(inne języki) Kolizja[7] 33
Squalus (SS-192) Sargo 23 maja 1939 Portsmouth Awaria[8] 26

Podczas II wojny światowej

[edytuj | edytuj kod]
Tablica upamiętniająca okręty podwodne United States Navy utracone podczas II wojny światowej.

Podczas II wojny światowej japońska flota handlowa utraciła 8,1 miliona ton pojemności statków, z czego 4,9 miliona ton (60%) stanowiły straty zadane przez amerykańskie okręty podwodne[9]. Marynarka amerykańska utraciła jednak 52 okręty podwodne. Dwa z nich USS Dorado (SS-248) i USS Seawolf (SS-197) zostały zniszczone w wyniku ostrzału przez jednostki własne, USS S-26 (SS-131) zatonął w wyniku kolizji, 5 jednostek osiadło na mieliźnie, 5 okrętów wpadło (bądź prawdopodobnie wpadło) na minę, USS R-12 (SS-89) zatonął na skutek zalania okrętu przez wodę dostającą się poprzez wyrzutnię torpedową (przyczyny nie zostały ustalone), 2 okręty zostały prawdopodobnie zatopione przez własną torpedę, los 4 okrętów jest nieznany, pozostałe zaś okręty zostały zatopione w wyniku działania nieprzyjacielskiego lotnictwa i floty, w tym ataków kombinowanych okrętów i samolotów. W czasie wojny na Pacyfiku w amerykańskiej flocie podwodnej służyło 16 000 oficerów i marynarzy. Podczas działań podwodnych na tym akwenie oraz na obszarze Atlantyku, zginęło 375 oficerów i 3131 marynarzy co stanowiło 22% składu osobowego floty podwodnej. Stanowiło to najniższy wskaźnik ofiar wśród wszystkich głównych flot podwodnych zaangażowanych w wojnę, zarazem jednak najwyższy odsetek ofiar działań wojennych wśród wszystkich rodzajów amerykańskich sił zbrojnych[9][10].

Zamieszczona niżej tabela stanowi zestawienie amerykańskich okrętów podwodnych utraconych z różnych przyczyn podczas drugiej wojny światowej. W niektórych przypadkach przyczyny lub miejsca zatonięcia okrętu nie są znane bądź do dziś nie zostały bezspornie wyjaśnione, co zaznaczono w zestawieniu przy pomocy symbolu (?)[10].

USS Sealion (SS-195) zniszczony w trakcie japońskiego bombardowania stoczni w Cavite na Filipinach.
Wrak USS Darter (SS-227), po ostrzale artyleryjskim przez amerykańskie okręty podwodne.
Typ Data Lokalizacja Przyczyna Liczba ofiar
Sealion (SS-195) Sargo 10 grudnia 1941 Cavite, Filipiny Atak powietrzny[11] 1

S-36 (SS-141) S-1 20 stycznia 1942 Cieśnina Makasarska Mielizna[7] 0
S-26 (SS-131) S-1 24 stycznia 1942 Zatoka Panamska Kolizja[7] 46
Shark (SS-174) Porpoise luty 1942 Cieśnina Makasarska Atak nawodny 58
Perch (SS-176) Porpoise 3 marca 1942 Morze Jawajskie Atak nawodny 0
S-27 (SS-132) S-1 19 czerwca 1942 Aleuty Mielizna[7] 0
Grunion (SS-216) Gato lipiec-sierpień 1942 Aleuty Nieznana 70
S-39 (SS-144) S-1 16 sierpnia 1942 Wyspa Rossela Mielizna[7] 0

Argonaut (SS-166) Argonaut 10 stycznia 1943 Morze Salomona Atak niszczycieli 105
Amberjack (SS-219) Gato 16 lutego 1943 Morze Salomona Atak powietrzny 74
Grampus (SS-207) Tambor 5 marca 1943 Morze Koralowe Atak nawodny 71
Triton (SS-201) Tambor 15 marca 1943 Nowa Gwinea Atak nawodny 74
Pickerel (SS-177) Porpoise 3 kwietnia 1943 Honsiu[12] Atak nawodny 74
Grenadier (SS-210) Tambor 22 kwietnia 1943 Półwysep Malajski Atak powietrzny 0
Runner (SS-275) Gato maj-lipiec 1943 Honsiu[12] Mina (?) 78
R-12 (SS-89) R-1 12 czerwca 1943 Key West Nieznana 42
Grayling (SS-209) Tambor sierpień-wrzesień 1943 Morze Południowochińskie Nieznana 76
Pompano (SS-181) Porpoise sierpień-wrzesień 1943 Honsiu[12] Mina/Atak nawodny (?) 76
Cisco (SS-290) Balao 28 września 1943 Morze Sulu Atak powietrzny (?) 76
S-44 (SS-155) S-42 7 października 1943 Morze Ochockie Atak nawodny[7] 55
Wahoo (SS-238) Gato 11 października 1943 Cieśnina La Pérouse’a Atak kombinowany[13] 80
Dorado (SS-248) Gato 12 października 1943 Kanał Panamski Nieznana 76
Corvina (SS-226) Gato 16 listopada 1943 Karoliny Atak podwodny 82
Sculpin (SS-191) Sargo 19 listopada 1943 Karoliny Atak nawodny 12
Capelin (SS-289) Balao 9 grudnia 1943 Morze Celebes Atak nawodny (?) 78

Scorpion (SS-278) Gato styczeń-luty 1944 Morze Wschodniochińskie Mina (?) 76
Grayback (SS-208) Tambor 26 lutego 1944 Morze Wschodniochińskie[12] Atak kombinowany 80
Trout (SS-202) Tambor luty 1944 Morze Filipińskie Atak nawodny 80
Tullibee (SS-284) Gato 26 marca 1944 Karoliny Własna torpeda 79
Gudgeon (SS-211) Tambor 12 maja 1944 Mariany Atak kombinowany 78
Herring (SS-233) Gato 1 czerwca 1944 Wyspy Kurylskie Atak nawodny 84
Golet (SS-361) Balao 14 czerwca 1944 Honsiu[12] Atak nawodny 82
S-28 (SS-133) S-1 4 lipca 1944 Hawaje Nieznana 50
Robalo (SS-273) Gato 26 lipca 1944 Morze Południowochińskie Mina (?) 78
Flier (SS-250) Gato 13 sierpnia 1944 Morze Południowochińskie Mina 78
Harder (SS-257) Gato 24 sierpnia 1944 Pangasinan Atak nawodny 79
Seawolf (SS-197) Sargo 3 października 1944 Nowa Gwinea Ogień bratobójczy (?) 99
Darter (SS-227) Gato 24 października 1944 Palawan Mielizna 0
Shark (SS-314) Balao październik-listopad 1944 Formoza Atak nawodny 87
Tang (SS-306) Balao 24 października 1944 Cieśnina Tajwańska Własna torpeda 78
Escolar (SS-294) Balao wrzesień–październik 1944 Morze Żółte[12] Mina/Atak nawodny (?) 82
Albacore (SS-218) Gato 7 listopada 1944 Wyspy Japońskie Mina 86
Growler (SS-215) Gato 8 listopada 1944 Morze Południowochińskie Atak nawodny (?) 85
Scamp (SS-277) Gato 11 listopada 1944 Wyspy Japońskie Atak kombinowany 83

Swordfish (SS-193) Sargo 12 stycznia 1945 Okinawa Atak nawodny 89
Barbel (SS-316) Balao 4 lutego 1945 Palawan Atak powietrzny 81
Kete (SS-369) Balao marzec 1945 Riukiu Nieznana 87
Trigger (SS-237) Gato 28 marca 1945 Morze Wschodniochińskie Atak kombinowany 89
Snook (SS-279) Gato kwiecień 1945 Formoza Nieznana 84
Lagarto (SS-371) Balao 3 maja 1945 Zatoka Tajlandzka Atak nawodny 85
Bonefish (SS-223) Gato 18 czerwca 1945 Wyspy Japońskie Atak nawodny 85
Bullhead (SS-332) Balao 6 sierpnia 1945 Bali Atak powietrzny 84

Po II wojnie światowej

[edytuj | edytuj kod]
Kiosk USS Scorpion (SSN-589) na dnie oceanu.

Po zakończeniu drugiej wojny światowej działania podwodne zdominowane zostały przez zimnowojenny wyścig zbrojeń, mający swe odbicie także w dążeniu do osiągnięcia przewagi technologicznej nad potencjalnym przeciwnikiem. Sytuacja taka sprzyjała popełnianiu błędów w trakcie konstruowania okrętów podwodnych, co zwiększało ryzyko ich utraty. W tym czasie marynarka wojenna Stanów Zjednoczonych utraciła cztery jednostki: dwie z przyczyn technicznych, jedną z powodu kolizji z innym okrętem, ostatni zaś przypadek – utrata USS Scorpion (SSN-589), pozostaje niewyjaśniony i jest jedną z najbardziej tajemniczych katastrof w dziejach amerykańskiej floty podwodnej[14].

Typ Data Lokalizacja Przyczyna Liczba ofiar
Cochino (SS-345) Balao 29 sierpnia 1949 Norwegia Awaria[15] 6
Stickleback (SS-415) Balao 29 maja 1958 Hawaje Kolizja[15] 0
Thresher (SSN-593) Thresher 10 kwietnia 1963 Cape Cod Awaria[16] 129
Scorpion (SSN-589) Skipjack 5 czerwca 1968 Azory Nieznana[17] 99

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History, s. 4.
  2. The Hunt For the Alligator.
  3. Submarines Lost Through Accidents and Perils.
  4. Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History, s. 160.
  5. Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History, s. 163.
  6. a b Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History, s. 173.
  7. a b c d e f g h Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History, s. 177.
  8. Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History, s. 301.
  9. a b Michel Poirier: The American Pacific Submarine Campaign.
  10. a b Norman Polmar: The American submarines, s. 57–69.
  11. Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History, s. 302.
  12. a b c d e f Submarines Lost Through Accidents and Perils of the Sea ↓.
  13. Don Keith: Undersea warrior, s. 263–275.
  14. SSN-585 Skipjack, FAS.
  15. a b Paul Fontenoy: Submarines: An Illustrated History, s. 308.
  16. Norman Friedman: U.S. Submarines Since 1945, s. 109–112.
  17. Norman Friedman: U.S. Submarines Since 1945, s. 247.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]