Przejdź do zawartości

Okręty podwodne typu S-1

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Okręty podwodne typu S-1
Ilustracja
Kraj budowy

 Stany Zjednoczone

Projekt

Holland-EB

Stocznia

Fore River Shipyard
Union Iron Works(inne języki)

Zbudowane

25

Użytkownicy

 US Navy    Royal Navy
 Marynarka Wojenna (II RP)

Uzbrojenie:
12 torped Mk. X, 1 działo 101 mm
Wyrzutnie torpedowe:
• dziobowe


4 × 533 mm

Załoga

38 oficerów i marynarzy

Wyporność:
• na powierzchni

800 ton

• w zanurzeniu

1062 ton

Zanurzenie testowe

60 metrów

Długość

66 metrów

Szerokość

6,3 metra

Prędkość:
• na powierzchni
• w zanurzeniu


14,5 węzła
11 węzłów

Okręty podwodne typu S-1amerykańskie okręty podwodne z dwudziestolecia międzywojennego i II wojny światowej. Okręty S-1 zostały wybudowane przez stocznie Fore River Shipyard i Union Iron Works(inne języki) według projektu stoczni Holland-EB w ramach programu United States Navy zmierzającego do budowy okrętów podwodnych nowego typu S. Projekt byłej stoczni Johna Hollanda stanowił trzon floty okrętów typu S w okresie międzywojennym, jednak podczas II wojny światowej był już przestarzały. Stąd też okręty tego typu wypełniały jedynie drugoplanowe zadania bojowe. Jeden z nich, S-25, został przez Stany Zjednoczone przekazany marynarce brytyjskiej, która następnie oddała go polskiej marynarce wojennej, w której służył i zatonął w maju 1942 jako ORP „Jastrząb”. Ostatecznie wszystkie ocalałe do czasu zakończenia wojny jednostki zostały wycofane ze służby do roku 1946.

Geneza

[edytuj | edytuj kod]

Pod koniec I wojny światowej, marynarka wojenna zastosowała nowe dla siebie podejście do budowy okrętów podwodnych. Okręty wcześniejszych typów i serii budowane były przez prywatne stocznie na podstawie przedstawionych przez US Navy wymagań. W przypadku typu S ("S-boats") okręty miały być efektem konkurencji między przedsiębiorstwami.

USS S-1 (SS-105) z wodnosamolotem Martin MS-1 na pokładzie w 1923 roku.

Stocznia Electric Boat (EB) (sukcesor stoczni założonej przez Johna Hollanda) otrzymała od marynarki kontrakt na konstrukcję i budowę jednego okrętu oznaczonego jako „S-1”, konstrukcja i budowa drugiej jednostki – „S-2”, została powierzona założonej przez innego słynnego wynalazcę Simona Lake’a stoczni Lake Torpedo Boat Company, „S-3” natomiast został opracowany przez samą marynarkę, a jego budowę powierzono należącej do US Navy stoczni Portsmouth Navy Yard w Kittery w stanie Maine. Zamierzeniem marynarki był wybór najlepszych cech każdej z konstrukcji i opracowanie na tej podstawie jednego typu okrętu, który zostanie skierowany do produkcji seryjnej[1]. Budowę pierwszego okrętu typu S rozpoczęto 17 grudnia 1917 w należącej do Bethlehem Steel stoczni Fore River Shipyard. Jego wodowanie nastąpiło 26 października 1918 roku, wejście zaś do służby 5 czerwca 1920 roku. Po zakończeniu wojny w listopadzie 1918 roku, budowa okrętów została znacznie spowolniona, jednakże do 1925 roku wyprodukowano 51 okrętów serii „S” wszystkich wersji – w tym 31 według projektu Holland-EB.

II wojna światowa

[edytuj | edytuj kod]

Po wybuchu wojny 6 okrętów przekazano Royal Navy, która jedną jednostkę udostępniła polskiej Marynarce Wojennej (ORP „Jastrząb”). 5 okrętów utracono podczas II wojny światowej. Okręty w czasie wojny uznawane były za już przestarzałe i wykorzystywano przede wszystkim do celów pomocniczych: rozpoznawczych, transportowych czy szkolnych. Jednostki, które przetrwały wojnę, zostały złomowane w 1946.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Norman. Polmar: The American submarine s. 33–45.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Norman. Polmar: The American submarine. Annapolis, Md.: Nautical Aviation Pub. Co. of America, 1981. ISBN 0-933852-14-2.
  • Norman Friedman: U.S. submarines through 1945 : an illustrated design histor. Annapolis, MD: Naval Institute Press, 1995. ISBN 1-55750-263-3.