Spółgłoska zwarto-szczelinowa zadziąsłowa bezdźwięczna: Różnice pomiędzy wersjami
Wygląd
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m robot dodaje: als:Stimmloser postalveolarer Affrikat |
m robot dodaje: es:Africada postalveolar sorda |
||
Linia 35: | Linia 35: | ||
[[de:Stimmlose postalveolare Affrikate]] |
[[de:Stimmlose postalveolare Affrikate]] |
||
[[en:Voiceless postalveolar affricate]] |
[[en:Voiceless postalveolar affricate]] |
||
[[es:Africada postalveolar sorda]] |
|||
[[fr:Consonne affriquée post-alvéolaire sourde]] |
[[fr:Consonne affriquée post-alvéolaire sourde]] |
||
[[hr:Bezvučna postalveolarna afrikata]] |
[[hr:Bezvučna postalveolarna afrikata]] |
Wersja z 15:04, 20 sty 2010
Spółgłoska zwarto-szczelinowa zadziąsłowa bezdźwięczna – rodzaj dźwięku spółgłoskowego występujący w językach naturalnych, oznaczany w międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA symbolem [[[:Szablon:IPA3]]].
Artykulacja
Opis
W czasie artykulacji tej spółgłoski:
- modulowany jest strumień powietrza wydychany z płuc, czyli jest to spółgłoska płucna egresywna
- tylna część podniebienia miękkiego zamyka dostęp do jamy nosowej, jest to spółgłoska ustna
- prąd powietrza w jamie ustnej uchodzi wzdłuż środkowej linii języka – spółgłoska środkowa
- koniuszek języka i jego brzeżek kontaktuje się tuż za górnymi dziąsłami – jest to spółgłoska zadziąsłowa.
- Dochodzi do całkowitego zablokowania przepływu powietrza przez jamę ustną i nosową, a następnie do przejścia bezpośrednio, bez plozji, do spółgłoski [ʃ].
- wiązadła głosowe nie drgają , spółgłoska ta jest bezdźwięczna
Warianty
- wzniesienie środkowej części grzbietu języka w stronę podniebienia twardego, mówimy wtedy o spółgłosce zmiękczonej (spalatalizowanej): [ʧʲ]
- wzniesienie tylnej części grzbietu języka w kierunku podniebienia tylnego, mówimy spółgłosce welaryzowanej: [ʧˠ]
- napięcie mięśni gardła – mówimy o spółgłosce faryngalizowanej [ʧˁ]
- zaokrąglenie warg, mówimy wtedy o spółgłosce labializowanej [ʧʷ]
Przykłady
- w języku polskim: czyn [[[:Szablon:IPA3]]]
- w języku amharskim: አንቺ [[[:Szablon:IPA3]]] "ty" (forma kobieca)
- w języku angielskim: cheese [[[:Szablon:IPA3]]] "ser"
- w języku baskijskim: etxea [[[:Szablon:IPA3]]] "dom"
- w języku hiszpańskim: mucho [[[:Szablon:IPA3]]] "dużo"