Huta „Kościuszko”: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Kalendarium: Huta Lydognia |
m Bot: Dodanie tytułów do linków w przypisach (patrz FAQ); zmiany kosmetyczne |
||
Linia 73: | Linia 73: | ||
'''Huta Kościuszko''' (właśc. ''Królewska'', [[język niemiecki|niem.]] ''Königshütte'') – [[huta]] znajdująca się w [[Chorzów|Chorzowie]] (Królewska Huta). Jest jedną z najstarszych polskich hut żelaza. Powstała na przełomie XVIII i XIX wieku. W 2000 roku na bazie majątku Huty "Kościuszko" S.A. utworzono spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością o nazwie Huta Królewska Sp. z o.o.<ref>{{cytuj stronę| url = http://hutakosciuszko.w.interia.pl/2.html | tytuł =Organizacja | data dostępu = 30 września 2009 | autor =|bip.gov.pl język = pl}}</ref>. |
'''Huta Kościuszko''' (właśc. ''Królewska'', [[język niemiecki|niem.]] ''Königshütte'') – [[huta]] znajdująca się w [[Chorzów|Chorzowie]] (Królewska Huta). Jest jedną z najstarszych polskich hut żelaza. Powstała na przełomie XVIII i XIX wieku. W 2000 roku na bazie majątku Huty "Kościuszko" S.A. utworzono spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością o nazwie Huta Królewska Sp. z o.o.<ref>{{cytuj stronę| url = http://hutakosciuszko.w.interia.pl/2.html | tytuł =Organizacja | data dostępu = 30 września 2009 | autor =|bip.gov.pl język = pl}}</ref>. |
||
==Historia== |
== Historia == |
||
Początki huty "Kościuszko" sięgają 1797 roku, kiedy to rozpoczęto roboty wstępne w celu założenia [[hutnictwo|huty żelaza]]. Inicjatorem jej powstania był [[Friedrich Wilhelm von Reden]], a zaprojektował ją szkocki inżynier [[John Baildon]]. W 1802 roku nastąpiło uruchomienie huty. W połowie [[XIX wiek]]u produkcja surówki wynosiła 4,2 tys. ton, a zatrudnienie 580 osób. W latach 1816–1850 [[Chorzów|Królewska Huta]] była uzdrowiskiem. |
Początki huty "Kościuszko" sięgają 1797 roku, kiedy to rozpoczęto roboty wstępne w celu założenia [[hutnictwo|huty żelaza]]. Inicjatorem jej powstania był [[Friedrich Wilhelm von Reden]], a zaprojektował ją szkocki inżynier [[John Baildon]]. W 1802 roku nastąpiło uruchomienie huty. W połowie [[XIX wiek]]u produkcja surówki wynosiła 4,2 tys. ton, a zatrudnienie 580 osób. W latach 1816–1850 [[Chorzów|Królewska Huta]] była uzdrowiskiem. |
||
==Kalendarium== |
== Kalendarium == |
||
*1799 - zapadła decyzja o nadaniu nazwy "''Königshütte''" czyli '''Huta "Królewska"''' na cześć króla pruskiego. Król [[Fryderyk Wilhelm III]] przeznaczył na budowę huty 40 tys. [[talar|talarów]] |
* 1799 - zapadła decyzja o nadaniu nazwy "''Königshütte''" czyli '''Huta "Królewska"''' na cześć króla pruskiego. Król [[Fryderyk Wilhelm III]] przeznaczył na budowę huty 40 tys. [[talar|talarów]] |
||
*1802 - ukończono budowę huty, uruchomienie pierwszego [[wielki piec|wielkiego pieca]], nazwanego "Reden"<ref>[http://hutakosciuszko.w.interia.pl/05a_1802.html Historia: Pierwsza kampania wielkiego pieca, nazwanego "Reden", trwała zaledwie jedenaście tygodni. Na skutek zakłóceń technologicznych oraz technicznych w pracy maszyny parowej piec wygaszono.]</ref> W grudniu tego samego roku uruchomiono drugi wielki piec - "Heinitz"<ref>[http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:cPpeCPPOJFwJ:www.mmsilesia.pl/3007/2008/10/4/huta-kosciuszko-w-chorzowie-fotoreportaz%3Fcategory%3Dphotos+huta+ko%C5%9Bciuszko&cd=3&hl=pl&ct=clnk&gl=pl |
* 1802 - ukończono budowę huty, uruchomienie pierwszego [[wielki piec|wielkiego pieca]], nazwanego "Reden"<ref>[http://hutakosciuszko.w.interia.pl/05a_1802.html Historia: Pierwsza kampania wielkiego pieca, nazwanego "Reden", trwała zaledwie jedenaście tygodni. Na skutek zakłóceń technologicznych oraz technicznych w pracy maszyny parowej piec wygaszono.]</ref> W grudniu tego samego roku uruchomiono drugi wielki piec - "Heinitz"<ref>[http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:cPpeCPPOJFwJ:www.mmsilesia.pl/3007/2008/10/4/huta-kosciuszko-w-chorzowie-fotoreportaz%3Fcategory%3Dphotos+huta+ko%C5%9Bciuszko&cd=3&hl=pl&ct=clnk&gl=pl |
||
Huta Kościuszko w Chorzowie]</ref>. Całkowity koszt budowy huty: dwa wielkie piece wraz z budynkami gospodarczymi wyniósł 57439 talarów. |
Huta Kościuszko w Chorzowie]</ref>. Całkowity koszt budowy huty: dwa wielkie piece wraz z budynkami gospodarczymi wyniósł 57439 talarów. |
||
*1806 - ruszył trzeci wielki piec pod nazwą "Weddling" |
* 1806 - ruszył trzeci wielki piec pod nazwą "Weddling" |
||
*1807 - rozpoczęto budowę huty cynku "Lydognia". W roku 1810 wybudowano w hucie cynku piec 8-muflowy. Huta cynku "Lydognia" do 1889<ref>[http://hutakosciuszko.w.interia.pl/ ]</ref>, (1899<ref>[http://www.zstnr2.pop.pl/zst2/grafika/kalendarium/wydarzenia.html ]</ref>) funkcjonowała na terenie Huty Królewskiej jako jeden z jej wydziałów. |
* 1807 - rozpoczęto budowę huty cynku "Lydognia". W roku 1810 wybudowano w hucie cynku piec 8-muflowy. Huta cynku "Lydognia" do 1889<ref>[http://hutakosciuszko.w.interia.pl/ Huta "Kościuszko" S.A<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>, (1899<ref>[http://www.zstnr2.pop.pl/zst2/grafika/kalendarium/wydarzenia.html Wydarzenia<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>) funkcjonowała na terenie Huty Królewskiej jako jeden z jej wydziałów. |
||
*1818 - został uruchomiony czwarty wielki piec, nazwany "Gerhard" |
* 1818 - został uruchomiony czwarty wielki piec, nazwany "Gerhard" |
||
*1819 - produkcja surówki wzrosła do 3053 ton |
* 1819 - produkcja surówki wzrosła do 3053 ton |
||
*1843 - wybudowanie wydziałów [[pudlingarnia|pudlingarni]], walcowni i młotowni. Huta stała się zakładem produkującym gotowe wyroby walcowe, specjalizując się w wytwarzaniu [[szyny kolejowe|szyn kolejowych]] |
* 1843 - wybudowanie wydziałów [[pudlingarnia|pudlingarni]], walcowni i młotowni. Huta stała się zakładem produkującym gotowe wyroby walcowe, specjalizując się w wytwarzaniu [[szyny kolejowe|szyn kolejowych]] |
||
*1853-60 - rozbudowa huty o 4 nowe wielkie piece |
* 1853-60 - rozbudowa huty o 4 nowe wielkie piece |
||
*1862 - otwarcie wydziału walcowni szyn kolejowych |
* 1862 - otwarcie wydziału walcowni szyn kolejowych |
||
*1865 - otwarcie wydziału stalowni bessemerowskiej |
* 1865 - otwarcie wydziału stalowni bessemerowskiej |
||
*1870 - huta "Królewska" zostaje włączona do spółki "Zjednoczone Huty Królewska i Laura" |
* 1870 - huta "Królewska" zostaje włączona do spółki "Zjednoczone Huty Królewska i Laura" |
||
*1895 - na terenie huty powstaje fabryka wagonów, które to zakłady stanowią zalążek przyszłych Zakładów Konstrukcji Stalowych "Konstal" |
* 1895 - na terenie huty powstaje fabryka wagonów, które to zakłady stanowią zalążek przyszłych Zakładów Konstrukcji Stalowych "Konstal" |
||
*1917 - otwarto Warsztaty Przetwórcze (późniejszy [[Konstal]]) |
* 1917 - otwarto Warsztaty Przetwórcze (późniejszy [[Konstal]]) |
||
*1935 - następuje zmiana nazwy z Huta Królewska na '''Huta "Piłsudski"''' |
* 1935 - następuje zmiana nazwy z Huta Królewska na '''Huta "Piłsudski"''' |
||
*1937 - zbudowano nowy wielki piec "A", wizyta ministra przemysłu i handlu [[Antoni Roman|Antoniego Romana]] na terenie huty <ref>[http://www.audiovis.nac.gov.pl/haslo/130:2/ Huta "Pisłsudski"]</ref> |
* 1937 - zbudowano nowy wielki piec "A", wizyta ministra przemysłu i handlu [[Antoni Roman|Antoniego Romana]] na terenie huty <ref>[http://www.audiovis.nac.gov.pl/haslo/130:2/ Huta "Pisłsudski"]</ref> |
||
*1939-45 w czasie okupacji hitlerowskiej huta pod przywróconą nazwą ''"Königshütte"'' pracowała na potrzeby okupanta. Po wojnie hutę nazwano imieniem [[Tadeusz Kościuszko|Tadeusza Kościuszki]]. |
* 1939-45 w czasie okupacji hitlerowskiej huta pod przywróconą nazwą ''"Königshütte"'' pracowała na potrzeby okupanta. Po wojnie hutę nazwano imieniem [[Tadeusz Kościuszko|Tadeusza Kościuszki]]. |
||
*1997 - Huta Kościuszko otrzymała Certyfikat Systemu Zarządzania Jakością zgodny z normą ISO 9002:1994 |
* 1997 - Huta Kościuszko otrzymała Certyfikat Systemu Zarządzania Jakością zgodny z normą ISO 9002:1994 |
||
*1998 - Huta Kościuszko została przekształcona z [[Przedsiębiorstwo państwowe|przedsiębiorstwa państwowego]] w [[spółka akcyjna|spółkę akcyjną]] |
* 1998 - Huta Kościuszko została przekształcona z [[Przedsiębiorstwo państwowe|przedsiębiorstwa państwowego]] w [[spółka akcyjna|spółkę akcyjną]] |
||
*2000 - wydzielono z Huty Kościuszko spółkę z o.o. Huta Królewska w skład której weszły walcownia zgniatacz oraz walcownia duża |
* 2000 - wydzielono z Huty Kościuszko spółkę z o.o. Huta Królewska w skład której weszły walcownia zgniatacz oraz walcownia duża |
||
*2007 - Huta "Kościuszko" S.A. zbyła posiadane 48% udziałów Huty Królewskiej Sp. z o.o. firmie [[Arcelor Mittal Poland]], która stała się odtąd wyłącznym właścicielem Huty Królewskiej |
* 2007 - Huta "Kościuszko" S.A. zbyła posiadane 48% udziałów Huty Królewskiej Sp. z o.o. firmie [[Arcelor Mittal Poland]], która stała się odtąd wyłącznym właścicielem Huty Królewskiej |
||
*2010 - Ministerstwo Skarbu Państwa przewidziało [[prywatyzacja|prywatyzację]] Huty "Kościuszko" S.A. |
* 2010 - Ministerstwo Skarbu Państwa przewidziało [[prywatyzacja|prywatyzację]] Huty "Kościuszko" S.A. |
||
==Teraźniejszość== |
== Teraźniejszość == |
||
Na terenie huty ma powstać centrum komercyjne z galerią handlową, 2 hotele i biurowce<ref>{{cytuj stronę| url =http://miasta.gazeta.pl/katowice/1,82936,5300260,TriGranit_wybuduje_w_Chorzowie_dzielnice_.html | tytuł =TriGranit wybuduje w Chorzowie dzielnicę? | data dostępu = 1 sierpnia 2008| autor = Gazeta.pl Katowice | język = pl}} </ref>. Inwestorem jest firma TriGranit, znana z projektów takich jak [[Silesia City Center]], [[Dębowe Tarasy]] czy [[Silesia Towers]] w [[Katowice|Katowicach]] oraz Bonarka w [[Kraków|Krakowie]]. |
Na terenie huty ma powstać centrum komercyjne z galerią handlową, 2 hotele i biurowce<ref>{{cytuj stronę| url =http://miasta.gazeta.pl/katowice/1,82936,5300260,TriGranit_wybuduje_w_Chorzowie_dzielnice_.html | tytuł =TriGranit wybuduje w Chorzowie dzielnicę? | data dostępu = 1 sierpnia 2008| autor = Gazeta.pl Katowice | język = pl}} </ref>. Inwestorem jest firma TriGranit, znana z projektów takich jak [[Silesia City Center]], [[Dębowe Tarasy]] czy [[Silesia Towers]] w [[Katowice|Katowicach]] oraz Bonarka w [[Kraków|Krakowie]]. |
||
Linia 127: | Linia 127: | ||
{{DEFAULTSORT:Kościuszko}} |
{{DEFAULTSORT:Kościuszko}} |
||
[[Kategoria:Huty na Śląsku]] |
[[Kategoria:Huty na Śląsku]] |
||
[[Kategoria:Huty w Polsce]] |
[[Kategoria:Huty w Polsce]] |
Wersja z 04:06, 23 lip 2010
Nieprawidłowe parametry: {50|18|05|N|18|57|35|E}
Państwo | |
---|---|
Siedziba |
41-500 Chorzów, ul. Metalowców 13 |
Data założenia | |
Forma prawna | |
Prezes |
Jan Tetla |
Zatrudnienie |
140[1] |
Położenie na mapie Polski Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|} |
Państwo | |
---|---|
Siedziba |
41-500 Chorzów, ul. Metalowców 13 |
Data założenia | |
Forma prawna | |
Prezes |
Marian Banach |
Zatrudnienie |
powyżej 200 osób[2] |
Położenie na mapie Polski Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|} |
Huta Kościuszko (właśc. Królewska, niem. Königshütte) – huta znajdująca się w Chorzowie (Królewska Huta). Jest jedną z najstarszych polskich hut żelaza. Powstała na przełomie XVIII i XIX wieku. W 2000 roku na bazie majątku Huty "Kościuszko" S.A. utworzono spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością o nazwie Huta Królewska Sp. z o.o.[3].
Historia
Początki huty "Kościuszko" sięgają 1797 roku, kiedy to rozpoczęto roboty wstępne w celu założenia huty żelaza. Inicjatorem jej powstania był Friedrich Wilhelm von Reden, a zaprojektował ją szkocki inżynier John Baildon. W 1802 roku nastąpiło uruchomienie huty. W połowie XIX wieku produkcja surówki wynosiła 4,2 tys. ton, a zatrudnienie 580 osób. W latach 1816–1850 Królewska Huta była uzdrowiskiem.
Kalendarium
- 1799 - zapadła decyzja o nadaniu nazwy "Königshütte" czyli Huta "Królewska" na cześć króla pruskiego. Król Fryderyk Wilhelm III przeznaczył na budowę huty 40 tys. talarów
- 1802 - ukończono budowę huty, uruchomienie pierwszego wielkiego pieca, nazwanego "Reden"[4] W grudniu tego samego roku uruchomiono drugi wielki piec - "Heinitz"[5]. Całkowity koszt budowy huty: dwa wielkie piece wraz z budynkami gospodarczymi wyniósł 57439 talarów.
- 1806 - ruszył trzeci wielki piec pod nazwą "Weddling"
- 1807 - rozpoczęto budowę huty cynku "Lydognia". W roku 1810 wybudowano w hucie cynku piec 8-muflowy. Huta cynku "Lydognia" do 1889[6], (1899[7]) funkcjonowała na terenie Huty Królewskiej jako jeden z jej wydziałów.
- 1818 - został uruchomiony czwarty wielki piec, nazwany "Gerhard"
- 1819 - produkcja surówki wzrosła do 3053 ton
- 1843 - wybudowanie wydziałów pudlingarni, walcowni i młotowni. Huta stała się zakładem produkującym gotowe wyroby walcowe, specjalizując się w wytwarzaniu szyn kolejowych
- 1853-60 - rozbudowa huty o 4 nowe wielkie piece
- 1862 - otwarcie wydziału walcowni szyn kolejowych
- 1865 - otwarcie wydziału stalowni bessemerowskiej
- 1870 - huta "Królewska" zostaje włączona do spółki "Zjednoczone Huty Królewska i Laura"
- 1895 - na terenie huty powstaje fabryka wagonów, które to zakłady stanowią zalążek przyszłych Zakładów Konstrukcji Stalowych "Konstal"
- 1917 - otwarto Warsztaty Przetwórcze (późniejszy Konstal)
- 1935 - następuje zmiana nazwy z Huta Królewska na Huta "Piłsudski"
- 1937 - zbudowano nowy wielki piec "A", wizyta ministra przemysłu i handlu Antoniego Romana na terenie huty [8]
- 1939-45 w czasie okupacji hitlerowskiej huta pod przywróconą nazwą "Königshütte" pracowała na potrzeby okupanta. Po wojnie hutę nazwano imieniem Tadeusza Kościuszki.
- 1997 - Huta Kościuszko otrzymała Certyfikat Systemu Zarządzania Jakością zgodny z normą ISO 9002:1994
- 1998 - Huta Kościuszko została przekształcona z przedsiębiorstwa państwowego w spółkę akcyjną
- 2000 - wydzielono z Huty Kościuszko spółkę z o.o. Huta Królewska w skład której weszły walcownia zgniatacz oraz walcownia duża
- 2007 - Huta "Kościuszko" S.A. zbyła posiadane 48% udziałów Huty Królewskiej Sp. z o.o. firmie Arcelor Mittal Poland, która stała się odtąd wyłącznym właścicielem Huty Królewskiej
- 2010 - Ministerstwo Skarbu Państwa przewidziało prywatyzację Huty "Kościuszko" S.A.
Teraźniejszość
Na terenie huty ma powstać centrum komercyjne z galerią handlową, 2 hotele i biurowce[9]. Inwestorem jest firma TriGranit, znana z projektów takich jak Silesia City Center, Dębowe Tarasy czy Silesia Towers w Katowicach oraz Bonarka w Krakowie.
6 sierpnia 2008 na obszarze huty rozpoczęły się zdjęcia do filmu fabularnego "Zgorszenie publiczne". Producentem jest Paisa Films studio filmowe założone w 2005 roku przez Macieja Ślesickiego, a reżyserem Maciej Prykowski tegoroczny absolwent wydziału reżyserii Warszawskiej Szkoły Filmowej[10].
- ↑ Prywatyzacja huty
- ↑ Huta Królewska Sp. z o.o.
- ↑ Organizacja. [dostęp 30 września 2009].
- ↑ Historia: Pierwsza kampania wielkiego pieca, nazwanego "Reden", trwała zaledwie jedenaście tygodni. Na skutek zakłóceń technologicznych oraz technicznych w pracy maszyny parowej piec wygaszono.
- ↑ [http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:cPpeCPPOJFwJ:www.mmsilesia.pl/3007/2008/10/4/huta-kosciuszko-w-chorzowie-fotoreportaz%3Fcategory%3Dphotos+huta+ko%C5%9Bciuszko&cd=3&hl=pl&ct=clnk&gl=pl Huta Kościuszko w Chorzowie]
- ↑ Huta "Kościuszko" S.A
- ↑ Wydarzenia
- ↑ Huta "Pisłsudski"
- ↑ Gazeta.pl Katowice: TriGranit wybuduje w Chorzowie dzielnicę?. [dostęp 1 sierpnia 2008]. (pol.).
- ↑ DZIENNIK ZACHODNI: "Zgorszenie publiczne" na Śląsku. [dostęp 1 sierpnia 2008]. (pol.).
Bibliografia
- Wspólny Chorzów Wydanie Specjalne na 130-lecie nadania Praw Miejskich Królewskiej Hucie. ISSN-1425-5391
- Jan Drabina "Historia Chorzowa od średniowiecza do 1868 roku", Chorzów 1998, ISBN 83-908802-0-2