Rokosz: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Wycofano edycje użytkownika 89.64.37.161 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Paweł Ziemian BOT.
Znacznik: Wycofanie zmian
Nie podano opisu zmian
Linia 12: Linia 12:
Słowo węgierskie pochodzi z kolei od pola pod [[Budapeszt|Pesztem]], gdzie zbierała się konno szlachta węgierska w celu wyboru monarchy.
Słowo węgierskie pochodzi z kolei od pola pod [[Budapeszt|Pesztem]], gdzie zbierała się konno szlachta węgierska w celu wyboru monarchy.


Prawo do występowania poddanych przeciwko władcy gwarantował artykuł ''de non praestanda oboedientia'' [[konfederacja warszawska (1573)|konfederacji warszawskiej]] w [[1573]] roku, wysnuty z [[przywilej mielnicki|przywileju mielnickiego]] z [[1501]], gdzie zapewniano [[Urzędy senatorskie|senatorom]] prawo do uznania króla, który przekroczył swoje uprawnienia, za tyrana.<ref>[[Wacław Sobieski]], Król czy tyran. Idee rokoszowe a różnowiercy za czasów Zygmunta Augusta, w: Reformacja w Polsce, r. IV, Warszawa 1926, s. 1-2. </ref>
Prawo do występowania poddanych przeciwko władcy gwarantował artykuł ''de non praestanda oboedientia'' [[konfederacja warszawska (1573)|konfederacji warszawskiej]] w [[1573]] roku, wysnuty z [[przywilej mielnicki|przywileju mielnickiego]] z [[1501]], gdzie zapewniano [[Urzędy senatorskie|senatorom]] prawo do uznania króla, który przekroczył swoje uprawnienia, za tyrana.<ref>[[Wacław Sobieski]], Król czy tyran. Idee rokoszowe a różnowiercy za czasów Zygmunta Augusta, w: Reformacja w Polsce, r. IV, Warszawa 1926, s. 1-2.</ref>

== Przypisy ==
{{Przypisy}}
==Zobacz też==
==Zobacz też==
* [[prawo oporu]]
* [[prawo oporu]]

== Przypisy ==
{{Przypisy}}

==Bibliografia==
==Bibliografia==
* [[Aleksander Rembowski]], [http://pbc.gda.pl/dlibra/doccontent?id=16088 ''Konfederacya i rokosz''] Warszawa, 1896
* [[Aleksander Rembowski]], [http://pbc.gda.pl/dlibra/doccontent?id=16088 ''Konfederacya i rokosz''] Warszawa, 1896

{{Konfederacje w historii Polski}}
{{Konfederacje w historii Polski}}
{{Wojsko I Rzeczypospolitej}}
{{Wojsko I Rzeczypospolitej}}

Wersja z 22:07, 5 maj 2019

Rokosz sandomierski, XVII wiek

Rokosz – pierwotnie zjazd szlachty, później bunt, zbrojne powstanie szlachty (polskiej, bądź węgierskiej) przeciw królowi elektowi w celach politycznych. Rokoszem nazywana jest także konfederacja, skierowana przeciwko królowi.

Słynne historyczne rokosze to m.in. wojna kokosza, rokosz Zebrzydowskiego, rokosz Lubomirskiego i rokosz łowicki. Słowo pochodzi z węgierskiego od słowa "Rákos /rákos-mezei parlament" oznaczającego tłum.

Słowo węgierskie pochodzi z kolei od pola pod Pesztem, gdzie zbierała się konno szlachta węgierska w celu wyboru monarchy.

Prawo do występowania poddanych przeciwko władcy gwarantował artykuł de non praestanda oboedientia konfederacji warszawskiej w 1573 roku, wysnuty z przywileju mielnickiego z 1501, gdzie zapewniano senatorom prawo do uznania króla, który przekroczył swoje uprawnienia, za tyrana.[1]

Zobacz też

Przypisy

  1. Wacław Sobieski, Król czy tyran. Idee rokoszowe a różnowiercy za czasów Zygmunta Augusta, w: Reformacja w Polsce, r. IV, Warszawa 1926, s. 1-2.

Bibliografia