Ustawy norymberskie

Ustawy norymberskie (niem. Nürnberger Gesetze, też Nürnberger Rassengesetze – pol. Norymberskie ustawy rasowe) – ustawy rasowe uchwalone przez niemiecki Reichstag 15 września 1935 roku i w tym samym dniu ogłoszone na zjeździe NSDAP (Reichsparteitagu) w Norymberdze. Do zestawu ustaw wchodziły:

• Ustawa o obywatelstwie Rzeszy
• Ustawa o ochronie krwi niemieckiej i niemieckiej czci
• Ustawa o barwach i fladze Rzeszy

Względem ustaw stopniowo zostały wydawane rozporządzenia wykonawcze. Pierwszym było rozporządzenie z dnia 14 listopada 1935 r., precyzujące ustalenia § 3 ustawy o obywatelstwie Rzeszy i wyłączające Żydów spod jego mocy.

Na mocy tych dokumentów Żydów można było pozbawić obywatelstwa Rzeszy, ochrony prawnej i własności. Nie mogli również pełnić służby w urzędach państwowych ani w wojsku. Zakazano im również wywieszać flagę państwową. Wedle ustawy o ochronie krwi zabraniano zawierania małżeństw między „Aryjczykami” i „nie-Aryjczykami”, zezwalano rozwiązywać już zawarte małżeństwa tego typu, zaś stosunki intymne między nimi podlegały karze (zhańbienie rasy – Rassenschande).

Wbrew swej nazwie ustawy pomijały definicję rasy. Do Żydów zaliczono aktualnych lub byłych wyznawców judaizmu, a także ich dzieci i wnuki bez względu na wyznanie. Ustawy również definiowały, kogo uznawać za Żyda, za mieszańca (mischlinga) i Aryjczyka.

Ograniczenia prawne dotyczyły również Cyganów oraz przedstawicieli rasy czarnej. Ustawy stały się podstawą prawną antyżydowskiej polityki w III Rzeszy.

Naukowe świadectwo dyskryminacji

Victor Klemperer, niemiecki filolog pochodzenia żydowskiego, weteran I wojny światowej, przeżył okres III Rzeszy w Niemczech dzięki postawie swej żony. Świadectwo przeżyć tego okresu zawarł w prowadzonym na bieżąco dzienniku.

Bibliografia, literatura, linki zewnętrzne

• Nuremberg Law for the Protection of German Blood and German Honor, September 15, 1935. [dostęp 20 maja 2009]. (ang.).zły zapis daty dostępu
• Reich Citizenship Law, September 15, 1935. [dostęp 20 maja 2009]. (ang.).zły zapis daty dostępu
• Ustawa o obywatelstwie Rzeszy 1935
• Ustawy Norymberskie
• Rozporządzenie o definicji pojęcia „żyd” w Generalnym Gubernatorstwie, 24 lipca 1940
• Victor Klemperer, LTI. (Lingua Tertii Imperii – Język Trzeciej Rzeszy). Notatnik filologa, przeł. Juliusz Zychowicz, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1983 ISBN 83-08-01125-X.
• Victor Klemperer, Chcę dawać świadectwo aż do końca. Dzienniki 1933-1945, przeł. Anna i Antoni Klubowie, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, t. I-III Kraków 2000 ISBN 83-7052-702-7.