Spółgłoska szczelinowa krtaniowa dźwięczna: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m dodaję kategorię Kategoria:Spółgłoski |
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy |
||
| Linia 26: | Linia 26: | ||
{{spółgłoski}} |
{{spółgłoski}} |
||
== Przypisy == |
|||
{{Przypisy}} |
{{Przypisy}} |
||
Wersja z 15:44, 18 sty 2018
| Numer IPA | 147 |
|---|---|
| {{{1. zapis}}} | |
| Jednostka znakowa |
{{{1. zapis}}} |
| Unikod |
U+007b U+007b U+007b U+0031 U+002e U+0020 U+007a U+0061 U+0070 U+0069 U+0073 U+007d U+007d U+007d |
| UTF-8 (hex) |
7b 7b 7b 31 2e 20 7a 61 70 69 73 7d 7d 7d |
| Inne systemy | |
| X-SAMPA | h\ |
| Kirshenbaum | h<?> |
| IPA Braille↗ | ⠦⠓ |
| Przykład | |
| [[Plik:{{{dźwięk}}}|240px|Przykład dźwięku]][[:c:File:{{{dźwięk}}}|informacje]] • pomoc | |
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | |
Spółgłoska szczelinowa krtaniowa dźwięczna – rodzaj dźwięku spółgłoskowego występujący w językach naturalnych. W międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA oznaczana jest symbolem: [ɦ]. W niektórych językach słowiańskich zastępuje ona spółgłoskę [ɡ]. Również niektórzy użytkownicy języka polskiego, zwłaszcza z pogranicza białoruskiego, ukraińskiego i czeskiego, wymawiają nadal <h> jako /ɦ/, w przeciwieństwie do <ch> wymawianego /x/. Jest to wymowa tradycyjna, która obowiązywała jeszcze w XVII wieku i później [1].
Artykulacja
W czasie artykulacji podstawowego wariantu [ɦ]:
- modulowany jest prąd powietrza wydychanego z płuc, czyli jest to spółgłoska płucna egresywna
- tylna część podniebienia miękkiego zamyka dostęp do jamy nosowej, powietrze uchodzi przez jamę ustną (spółgłoska ustna)
- prąd powietrza w jamie ustnej przepływa ponad całym językiem lub przynajmniej uchodzi wzdłuż środkowej linii języka (spółgłoska środkowa)
- jest to spółgłoska krtaniowa – Masy powietrza wydychanego z płuc przechodzą między więzadłami głosowymi, ale właściwie nie jest to spółgłoska szczelinowa.
- spółgłoska ta jest dysząco dźwięczna – w tym miejscu artykulacji dźwięczność sensu stricto jest niemożliwa
Przykłady
- w języku białoruskim: гара [ɦaˈra] "góra"
- w języku czeskim: hora [ˈɦɔra] "góra"
- w języku fińskim: raha ['rɑɦɑ] "pieniądze"
- w języku ukraińskim: багато [bä'ɦätɔ] "wiele"
- w języku zulu: ihhashi [iːˈɦaːʃi] "koń"
Przypisy
- ↑ Mirosława Siuciak: Skąd wzięła się różnica w pisowni głosek ch i h?. Uniwersytet Śląski Instytut Języka Polskiego Poradnia językowa, 2004-10-11. [dostęp 2014-05-04]. (pol.).