Alfabet niemiecki: Różnice pomiędzy wersjami
Wygląd
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
sfałszowany tytuł daję prawdziwy |
tytułem jest link z minusami zamiast spacji |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Alfabet niemiecki''' – [[alfabet]] oparty na [[alfabet łaciński|alfabecie łacińskim]], służący do zapisu [[język niemiecki|języka niemieckiego]]. Składa się z 30 liter, lecz w [[Szwajcaria|Szwajcarii]] i w [[Liechtenstein]]ie z 29 liter, gdzie ẞß jest zawsze zastępowane przez SS/ss. |
'''Alfabet niemiecki''' – [[alfabet]] oparty na [[alfabet łaciński|alfabecie łacińskim]], służący do zapisu [[język niemiecki|języka niemieckiego]]. Składa się z 30 liter, lecz w [[Szwajcaria|Szwajcarii]] i w [[Liechtenstein]]ie z 29 liter, gdzie ẞß jest zawsze zastępowane przez SS/ss. |
||
Duża litera {{unicode|[[ẞ]]}} od końca 2016 r. jest częścią oficjalnej pisowni niemieckiej.<ref>[http://www.rechtschreibrat.com/DOX/rfdr_Bericht_2011-2016.pdf rfdr_Bericht_2011]</ref><ref>{{Cytuj|url=https://qz.com/1033265/germanys-century-long-debate-over-a-missing-letter-in-its-alphabet|tytuł=Germany |
Duża litera {{unicode|[[ẞ]]}} od końca 2016 r. jest częścią oficjalnej pisowni niemieckiej.<ref>[http://www.rechtschreibrat.com/DOX/rfdr_Bericht_2011-2016.pdf rfdr_Bericht_2011]</ref><ref>{{Cytuj|url=https://qz.com/1033265/germanys-century-long-debate-over-a-missing-letter-in-its-alphabet|tytuł=Germany's century-long debate over a missing letter in its alphabet|opublikowany=qz.com|język=en|data dostępu=2018-09-13}}</ref> |
||
== Litery w alfabecie niemieckim i ich nazwy == |
== Litery w alfabecie niemieckim i ich nazwy == |
Wersja z 13:17, 30 gru 2018
Alfabet niemiecki – alfabet oparty na alfabecie łacińskim, służący do zapisu języka niemieckiego. Składa się z 30 liter, lecz w Szwajcarii i w Liechtensteinie z 29 liter, gdzie ẞß jest zawsze zastępowane przez SS/ss.
Duża litera ẞ od końca 2016 r. jest częścią oficjalnej pisowni niemieckiej.[1][2]
Litery w alfabecie niemieckim i ich nazwy
Litera | Nazwa litery | Wymowa nazwy litery[3] |
---|---|---|
A/a | A | [ʔaː] ⓘ |
Ä/ä | Ä, A-Umlaut[4] | [ʔɛː] ⓘ ([ʔeː]), ['ʔaː 'ʔʊmlaʊt] |
B/b | Be | [beː] ⓘ |
C/c | Ce | [t͡seː] ⓘ |
D/d | De | [deː] ⓘ |
E/e | E | [ʔeː] ⓘ |
F/f | Eff | [ʔɛf] ⓘ |
G/g | Ge | [geː] ⓘ |
H/h | Ha | [haː] ⓘ |
I/i | I | [ʔiː] ⓘ |
J/j | Jott | [jɔt] ⓘ |
K/k | Ka | [kaː] ⓘ |
L/l | Ell | [ʔɛl] ⓘ |
M/m | Emm | [ʔɛm] ⓘ |
N/n | Enn | [ʔɛn] ⓘ |
O/o | O | [ʔoː] ⓘ |
Ö/ö | Ö, O-Umlaut[5] | [ʔøː] ⓘ ['ʔoː 'ʔʊmlaʊt] |
P/p | Pe | [peː] ⓘ |
Q/q | Qu, Que | [kuː], [kveː] |
R/r | Err | [ʔɛʁ] ⓘ |
S/s | Ess | [ʔɛs] ⓘ |
ẞ/ß | Eszett, scharfes Ess | [ɛs't͡sɛt], ['ʃaʁfɘs 'ʔɛs] |
T/t | Te | [teː] ⓘ |
U/u | U | [ʔuː] ⓘ |
Ü/ü | Ü, U-Umlaut[6] | [ʔyː] ⓘ, ['ʔuː 'ʔʊmlaʊt] |
V/v | Vau | [faʊ̯] ⓘ |
W/w | We | [veː] ⓘ |
X/x | Ix | [ʔɪks] ⓘ |
Y/y | Ypsilon | ['ʔʏpsilɔn] ⓘ |
Z/z | Zett | [t͡sɛt] ⓘ |
Wieloznaki
Do zapisu języka niemieckiego stosowane są następujące wieloznaki:
- Wieloznaki oznaczające pojedynczą głoskę, która nie wynika z wymowy poszczególnych liter lub wynika z niej tylko częściowo: ch, sch, ph, ng, ie, ou oraz dodatkowo dla zastąpienia liter ä, ö, ü, ß i w nazwach własnych: ae, oe, ue, ss;
- Wieloznaki oznaczające pojedynczą głoskę, która wynika z ogólnej ustalonej w języku niemieckim zasady odczytywania kombinacji liter: bb, dd, ff, ..., ss, ck, tz, dt, aa, ee, oo, ah, äh, eh, ih, ..., th, gh, dh, ..., oraz tylko w sylabach nieakcentowanych: el, em, en, er;
- Wieloznaki i inne kombinacje liter, oznaczające kilka głosek, które nie wynikają z ogólnej ustalonej w języku niemieckim zasady odczytywania kombinacji liter: äu, ei, eu, chs, dsch, tsch tylko w nazwach własnych: tzsch, zsch, tylko w nagłosie: sp i st, tylko w środku wyrazu przed samogłoską: ti, tylko w nieakcentowanym wygłosie wyrazu: ig
Alfabet niemiecki a alfabet polski
23 litery występują zarówno w alfabecie polskim, jak i niemieckim. Są to: A, a, B, b, C, c, D, d, E, e, F, f, G, g, H, h, I, i, J, j, K, k, L, l, M, m, N, n, O, o, P, p, R, r, S, s, T, t, U, u, W, w, Y, y[7], Z, z[8]
7 liter występuje w alfabecie niemieckim, ale nie występuje w alfabecie polskim. Są to: Ä, ä, Ö, ö, Q, q, ẞ, ß, Ü, ü, V, v, X, x
Zobacz też
Przypisy
- ↑ rfdr_Bericht_2011
- ↑ Germany's century-long debate over a missing letter in its alphabet [online], qz.com [dostęp 2018-09-13] (ang.).
- ↑ Stanisław Walewski: Słownik kieszonkowy, Niemiecki alfabet. Wydawnictwo Langenscheidt Monachium 2002, s. 626, ISBN 3-468-11262-9
- ↑ a z przegłosem
- ↑ o z przegłosem
- ↑ u z przegłosem
- ↑ choć w języku polskim samogłoska ta jest wymawiana inaczej
- ↑ choć w języku polskim spółgłoska ta jest wymawiana inaczej