Przejdź do zawartości

Władcy Bawarii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Władcy Bawarii – na tej stronie znajduje się lista wszystkich władców państwa Bawaria.

Bawaria początkowo była księstwem, a jej książęta przez stulecia byli jednocześnie elektorami Rzeszy. Po rozpadzie Świętego Cesarstwa Rzymskiego władcy Bawarii od 1806 nosili tytuły królów, aż do 1918 r. Obecnie Bawaria jest krajem związkowym (niem. Bundesland) w ramach Republiki Federalnej Niemiec.

Książęta Bawarii 548–899

[edytuj | edytuj kod]
# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
1 Garibald I
Garibald I
???
???
548–591 ???
???
2 Tassilo I
Tassilo I
560
610
591–610 Garibald I
Waldrada
3 Garibald II
Garibald II
585
625
610–625 Tassilo I
???
4 Theodo ok. 625
11 grudnia ok. 716
680–716 ???
Fara Bawarska
5 Theodbert
Theudebert
ok. 685
ok. 719
716–719 Theodo
Folchaida
6 Theobald
Theudebald
???
717/719
716–717/719 Theodo
Folchaida
7 Tassilo II
Tassilo II
???
ok. 719
716–719 Theodo
Folchaida
8 Grimoald ???
725
716–725 Theodo
Folchaida
9 Hugbert ???
736
725–736 Theudebert
Regintruda
10 Odylon ???
18 stycznia 748
736–748 Godfryd Bawarski
???
11 Tassilo III
Tassilo III
742
11 grudnia 794
748–788 Odylon (książę bawarski)
Hiltruda
# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
12 Karol Wielki
Karl der Große
1 kwietnia 747
Herstal
28 stycznia 814
Akwizgran
788–814 Pepin Krótki
Bertrada z Laonu
13 Ludwik Pobożny
Ludwig der Fromme
czerwiec 778
Casseuil-sur-Garonne
20 czerwca 840
Ingelheim
814–815 Karol Wielki
Hildegarda Sabaudzka
14 Lotar I
Lothar I
795
Altdorf
2 marca 855
Prüm
815–817 Ludwik I Pobożny
Ermengarda z Hesbaye
15 Ludwik Niemiecki
Ludwig der Deutsche
804
28 sierpnia 876
Frankfurt
817–865 Ludwik I Pobożny
Ermengarda z Hesbaye
16 Karloman
Karlmann
830
29 listopada 880
864–880 Ludwik II Niemiecki
Emma Bawarska
17 Ludwik Młodszy
Ludwig der Jüngere
835
20 stycznia 882
Frankfurt
880–882 Ludwik II Niemiecki
Emma Bawarska
18 Karol Otyły
Karl der Dicke
13 czerwca 839
Neidingen
13 stycznia 888
Neidingen
882–887 Ludwik II Niemiecki
Emma Bawarska
19 Arnulf z Karyntii
Arnulf von Kärnten
850
8 grudnia 899
Regensburg
887–899 Karloman (król wschodniofrankijski)
Litwinda
20 Ludwik Dziecię
Ludwig das Kind
wrzesień/październik 893
Altoetting
20/24 września 911
Frankfurt nad Menem
900–911 Arnulf z Karyntii
Oda

Książęta Bawarii 889–1253

[edytuj | edytuj kod]
# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
1 Luitpold ???
4 lipca 907
Preszburg
889–907 ???
???
2 Arnulf I Zły
Arnulf I. der Böse
ok. 886
14 lipca 937
Regensburg
907–937 Luitpold
Kunegunda ze Szwabii
3 Eberhard ok. 912
po 940
937–938 Arnulf I Zły
???
4 Bertold
Berthold
ok. 900
23 listopada 947
938–947 Luitpold
Kunegunda ze Szwabii
# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
5 Henryk I
Heinrich I
919/921
Nordhausen
1 listopada 955
Pöhlde
947–955 Henryk I Ptasznik
Matylda von Ringelheim
6 Henryk II Kłótnik
Heinrich II. der Zänker
951
28 sierpnia 995
Gandersheim
955–976 Henryk I (książę Bawarii)
Judyta Bawarska
7 Otton I
Otto I
955
1 listopada 982
Lucca
976–982 Ludolf (syn Ottona I)
Ida Szwabska

Luitpoldingowie

[edytuj | edytuj kod]
# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
8 Henryk III Młodszy
Heinrich III
940
5 października 989
982–985 Bertold (książę Bawarii)
???

Ludolfingowie

[edytuj | edytuj kod]
# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
6 Henryk II Kłótnik
Heinrich II. der Zänker
951
28 sierpnia 995
Gandersheim
985–995 Henryk I (książę Bawarii)
Judyta Bawarska
9 Henryk II Święty
Heinrich IV. der Heilige
6 maja 973
Hildesheim
13 lipca 1024
Grona
995–1005 Henryk II Kłótnik
Gizela Burgundzka
# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
10 Henryk V
Heinrich V
960
27 lutego 1026
1005–1026 Zygfryd I (hrabia Luksemburga)
Jadwiga von Nordgau
# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
11 Henryk VI
Heinrich VI
29 października 1017
Oosterbeek
5 października 1056
Bodfeld
1026–1041 Konrad II (cesarz rzymski)
Gizela Szwabska

Luksemburgowie

[edytuj | edytuj kod]
# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
12 Henryk VII
Heinrich VII
ok. 1005
16 października 1047
1042–1047 Fryderyk, hrabia Moselgau
Irmtruda z Wetterau
# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
13 Konrad I
Konrad I
ok. 1020
5 grudnia 1055
1049–1053 Ludolf Lotaryński
Matylda von Zütphen

Dynastia salicka

[edytuj | edytuj kod]
# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
14 Henryk VIII
Heinrich VIII
11 listopada 1050
Goslar
7 sierpnia 1106
Liège
1053–1054 Henryk III Salicki
Agnieszka z Poitou
15 Konrad II
Konrad II
wrzesień/październik 1052
Regensburg
10 kwietnia 1055
Regensburg
1054–1055 Henryk III Salicki
Agnieszka z Poitou
14 Henryk VIII
Heinrich VIII
11 listopada 1050
Goslar
7 sierpnia 1106
Liège
1055–1061 Henryk III Salicki
Agnieszka z Poitou
# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
16 Otton II
Otto II. von Northeim
ok. 1020
11 stycznia 1083
1061–1070 Benno z Northeimu
Eilika
# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
17 Welf I
Welf I
1030/1040
9 listopada 1101
Pafos
1070–1077 Albert Azzo II d’Este
Cuniza von Altdorf

Dynastia salicka

[edytuj | edytuj kod]
# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
14 Henryk VIII
Heinrich VIII
11 listopada 1050
Goslar
7 sierpnia 1106
Liège
1077–1096 Henryk III Salicki
Agnieszka z Poitou

Welfowie

[edytuj | edytuj kod]
# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
17 Welf I
Welf I
1030/1040
9 listopada 1101
Pafos
1096–1101 Albert Azzo II d’Este
Cuniza von Altdorf
18 Welf II
Welf II
1072
24 września 1120
Kaufering
1101–1120 Welf I
Judyta Flandryjska
19 Henryk IX Czarny
Heinrich IX. der Schwarze
1075
13 grudnia 1126
Ravensburg
1120–1126 Welf I
Judyta Flandryjska
20 Henryk X Pyszny
Heinrich X. der Stolze
ok. 1108
20 października 1139
Kwedlingburg
1126–1139 Henryk IX Czarny
Wulfhilda Saska
# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
21 Leopold IV Szczodry
Leopold IV. der Freigebige
ok. 1108
18 października 1141
Niederaltaich
1139–1141 Leopold III Święty
Agnieszka von Waiblingen
22 Henryk XI Jasomirgott
Heinrich XI. Jasomirgott
1109
Wiedeń
13 stycznia 1177
Wiedeń
1141–1156 Leopold III Święty
Agnieszka von Waiblingen

Welfowie

[edytuj | edytuj kod]
# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
23 Henryk XII Lew
Heinrich XII. der Löwe
1129
Ravensburg
6 sierpnia 1195
Brunszwik
1156–1180 Henryk X Pyszny
Gertruda z Supplinburga
# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
24 Otton I
Otto I
1117
Kelheim
11 lipca 1183
Pfullendorf
1180–1183 Otton IV Wittelsbach
Heilika von Pettendorf
25 Ludwik I
Ludwig I
23 grudnia 1174
Kelheim
15 września 1231
Kelheim
1183–1231 Otton I Bawarski
Agnieszka von Loon
26 Otton II
Otto II
7 kwietnia 1206
Kelheim
29 listopada 1253
Landshut
1231–1253 Ludwik I Bawarski
Ludmiła Czeska

Pierwsze rozbicie 1253–1340

[edytuj | edytuj kod]

Po śmierci Ottona II Bawaria została podzielona między jego dwóch synów. Aż do XVI w. kraj był często podzielony.

Dolna Bawaria

[edytuj | edytuj kod]
# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
1 Henryk XIII
Heinrich XIII
19 listopada 1235
3 lutego 1290
Burghausen
1253–1290 Otton II Bawarski
Agnieszka Brunszwicka
2 Otton III
Otto III
11 lutego 1261
Burghausen
9 listopada 1312
Landshut
1290–1312 Henryk XIII Bawarski
Elżbieta Węgierska
3 Ludwik III
Ludwig III
9 października 1269
Landshut
9 października 1296
Landshut
1290–1296 Henryk XIII Bawarski
Elżbieta Węgierska
4 Stefan I
Stephan I
14 marca 1271
Landshut
10 grudnia 1310
Landshut
1290–1310 Henryk XIII Bawarski
Elżbieta Węgierska
5 Henryk XIV
Heinrich XIV
29 września 1305
1 września 1339
Landshut
1310–1339 Stefan I Bawarski
Judyta świdnicka
6 Otton IV
Otto IV
3 stycznia 1307
14 grudnia 1334
Monachium
1310–1334 Stefan I Bawarski
Judyta świdnicka
7 Henryk XV
Heinrich XV
28 sierpnia 1312
18 czerwca 1333
Natternberg
1312–1333 Otto III Bawarski
Agnieszka głogowska
8 Jan I Dziecię
Johann I. das Kind
29 listopada 1329
20 grudnia 1340
Landshut
1339–1340 Henryk XIV Bawarski
Małgorzata Luksemburska

Górna Bawaria

[edytuj | edytuj kod]
# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
1 Ludwik II
Ludwig II. der Strenge
13 kwietnia 1229
Heidelberg
2 lutego 1294
Heidelberg
1253–1294 Otton II Bawarski
Agnieszka Brunszwicka
2 Rudolf I 4 października 1274
Bazylea
12 sierpnia 1319
1294–1317 Ludwik II
Matylda Habsburg
3 Ludwik IV
Ludwig IV
1 kwietnia 1282
Monachium
11 października 1347
Fürstenfeldbruck
1294–1347 Ludwik II
Matylda Habsburg

Książęta Bawarii 1340–1375

[edytuj | edytuj kod]

Po śmierci ostatniego księcia Dolnej Bawarii, Ludwik IV (cesarz) zjednoczył Bawarię

# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
1 Ludwik IV
Ludwig IV
1 kwietnia 1282
Monachium
11 października 1347
Fürstenfeldbruck
1340–1347 Ludwik II
Matylda Habsburg
2 Ludwik V Brandenburski
Ludwig V. der Brandenburger
maj 1315
18 września 1361
Zorneding
1347–1349 Ludwik IV Bawarski
Beatrycze świdnicka
3 Stefan II
Stephan II. mit der Hafte
1319
13 maja 1375
Landshut
1347–1349 Ludwik IV Bawarski
Beatrycze świdnicka
4 Ludwik VI Rzymski
Ludwig VI der Römer
7 maja 1328
Rzym
17 maja 1365
Berlin
1347–1349 Ludwik IV Bawarski
Małgorzata II z Hainaut
5 Wilhelm I
Wilhelm I
12 maja 1330
Frankfurt nad Menem
15 kwietnia 1389
Le Quesnoy
1347–1349 Ludwik IV Bawarski
Małgorzata II z Hainaut
6 Albrecht I
Albrecht I
25 lipca 1336
Monachium
13 grudnia 1404
Haga
1347–1349 Ludwik IV Bawarski
Małgorzata II z Hainaut
7 Otto V Leniwy
Otto V. der Faule
1346
15 listopada 1379
Burg Wolfstein
1347–1349 Ludwik IV Bawarski
Małgorzata II z Hainaut

Drugie rozbicie 1375–1503

[edytuj | edytuj kod]

W 1349 synowie Ludwika IV ponownie podzielili księstwo na Górną i Dolną Bawarię

Górna Bawaria

[edytuj | edytuj kod]
# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
1 Ludwik V Bawarski
Ludwig V. der Brandenburger
maj 1315
18 września 1361
Zorneding
1349–1361 Ludwik IV Bawarski
Beatrycze świdnicka
2 Ludwik VI Rzymski
Ludwig VI der Römer
7 maja 1328
Rzym
17 maja 1365
Berlin
1349–1351 Ludwik IV Bawarski
Małgorzata II z Hainaut
3 Otto V Leniwy
Otto V. der Faule
1346
15 listopada 1379
Burg Wolfstein
1349–1351 Ludwik IV Bawarski
Małgorzata II z Hainaut
4 Meinhard 9 lutego 1344
Landshut
13 stycznia 1363
Meran
1361–1363 Ludwik V Bawarski
Małgorzata Maultasch

Górna Bawaria podzielona między pozostałe bawarskie księstwa.

Dolna Bawaria

[edytuj | edytuj kod]
# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
1 Stefan II
Stephan II. mit der Hafte
1319
13 maja 1375
Landshut
1349–1353 Ludwik IV Bawarski
Beatrycze świdnicka
2 Wilhelm I
Wilhelm I
12 maja 1330
Frankfurt nad Menem
15 kwietnia 1389
Le Quesnoy
1349–1353 Ludwik IV Bawarski
Małgorzata II z Hainaut
3 Albrecht I
Albrecht I
25 lipca 1336
Monachium
13 grudnia 1404
Haga
1349–1353 Ludwik IV Bawarski
Małgorzata II z Hainaut

Dolna Bawaria została podzielona na Bawarię-Landshut i Bawarię-Straubing

# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
1 Stefan II
Stephan II. mit der Hafte
1319
13 maja 1375
Landshut
1353–1375 Ludwik IV Bawarski
Beatrycze świdnicka
2 Stefan III
Stephan III der Kneißl
1337
26 września 1413
Niederschönfeld
1375–1392 Stefan II
Elżbieta Sycylijska
3 Fryderyk
Friedrich der Weise
1339
4 grudnia 1393
Budweis
1375–1393 Stefan II
Elżbieta Sycylijska
4 Jan II
Johann II
1341
1397
Monachium
1375–1392 Stefan II
Elżbieta Sycylijska
5 Henryk XVI Bogaty
Heinrich XVI. der Reiche
1386
30 lipca 1450
Landshut
1393–1450 Fryderyk Bawarski
Magdalena Visconti
6 Ludwik IX Bogaty
Ludwig IX. der Reiche
23 lutego 1417
Burghausen
18 stycznia 1479
Landshut
1450–1479 Henryk XVI Bawarski
Małgorzata Habsburg
7 Jerzy Bogaty
Georg der Reiche
15 sierpnia 1455
Landshut
1 grudnia 1503
Ingolstadt
1479–1503 Ludwik IX Bogaty
Amalia Saska
# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
1 Wilhelm I
Wilhelm I
12 maja 1330
Frankfurt nad Menem
15 kwietnia 1389
Le Quesnoy
1353–1389 Ludwik IV Bawarski
Małgorzata II z Hainaut
2 Albrecht I
Albrecht I
25 lipca 1336
Monachium
13 grudnia 1404
Haga
1353–1404 Ludwik IV Bawarski
Małgorzata II z Hainaut
3 Albrecht II
Albrecht II
1368
21 stycznia 1397
Kelheim
1389–1397 Albrecht I Bawarski
Małgorzata Brzeska
4 Wilhelm II
Wilhelm II
5 kwietnia 1365
Haga
31 maja 1417
Bouchain
1404–1417 Albrecht I Bawarski
Małgorzata Brzeska
5 Jan III
Johann III
1374
Le Quesnoy
6 stycznia 1425
Haga
1417–1425 Albrecht I Bawarski
Małgorzata Brzeska

Bawaria-Straubing została podzielona między inne bawarskie księstwa.

Wydzielona z Bawarii-Landshut.

# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
1 Stefan III
Stephan III der Kneißel
1337
26 września 1413
Niederschönfeld
1392–1413 Stefan II
Elżbieta Sycylijska
2 Ludwik VII Brodaty
Ludwig VII. der Bärtige
20 grudnia 1365
1 maja 1447
Burghausen
1413–1447 Stefan III
Taddea Visconti
3 Ludwik VIII
Ludwig VIII der Höckrige
1 września 1403
Paryż
7 kwietnia 1445
Ingolstadt
1443–1445 Ludwik VII Brodaty
Anna Burbon

Bawaria-Ingolstadt połączona z Bawarią-Landshut.

Wydzielona z Bawarii-Landshut.

# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
1 Jan II
Johann II
1341
1397
Monachium
1392–1397 Stefan II
Elżbieta Sycylijska
2 Ernest
Ernst
1373
Monachium
2 lipca 1438
Monachium
1397–1438 Jan II
Katarzna z Gorycji
3 Wilhelm III
Wilhelm III
1375
Monachium
12 września 1435
Monachium
1397–1435 Jan II
Katarzyna z Gorycji
4 Albrecht III
Albrecht III. der Fromme
27 marca 1401
Monachium
29 lutego 1460
Monachium
1438–1460 Ernest Bawarski
Elżbieta Visconti
5 Jan IV
Johann IV. der Wahrhaftige
4 października 1437
Monachium
18 listopada 1463
Munich-Haidhausen
1460–1463 Albrecht III
Anna Brunszwicka
6 Zygmunt
Sigismund
26 lipca 1439
Straubing
1 lutego 1501
Blutenburg
1460–1467 Albrecht III
Anna Brunszwicka
7 Albrecht IV Mądry
Albrecht IV. der Weise
15 grudnia 1447
Monachium
18 marca 1508
Monachium
1463–1508 Albrecht III
Anna Brunszwicka

Wydzielona z Bawarii-Monachium.

# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
1 Zygmunt
Sigismund
26 lipca 1439
Straubing
1 lutego 1501
Blutenburg
1467–1501 Albrecht III
Anna Brunszwicka

Książęta Bawarii 1503–1623

[edytuj | edytuj kod]
# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
1 Albrecht IV Mądry
Albrecht IV. der Weise
15 grudnia 1447
Monachium
18 marca 1508
Monachium
1504–1508 Albrecht III
Anna Brunszwicka-Grubenhagen
2 Wilhelm IV
Wilhelm IV
13 listopada 1493
Monachium
7 marca 1550
Monachium
1508–1550 Albrecht IV Mądry
Kunegunda Habsburg
3 Ludwik X
Ludwig X
18 września 1495
Grünwald
22 kwietnia 1545
Landshut
1516–1545 Albrecht IV Mądry
Kunegunda Habsburg
4 Albrecht V
Albrecht V
29 lutego 1528
Monachium
24 października 1579
Monachium
1550–1579 Wilhelm IV Bawarski
Maria von Baden-Sponheim
5 Wilhelm V Pobożny
Wilhelm V. der Fromme
29 września 1548
Landshut
7 lutego 1626
Schloss Schleißheim
1579–1597 Albrecht V Bawarski
Anna Habsburżanka
6 Maksymilian I
Maximilian I
17 kwietnia 1573
Monachium
27 września 1651
Ingolstadt
1597–1623 Wilhelm V Pobożny
Renata Lotaryńska

W 1623 książę Maksymilian otrzymał tytuł elektora, po elektorze Palatynatu, który popadł w niełaskę.

# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
6 Maksymilian I
Maximilian I
17 kwietnia 1573
Monachium
27 września 1651
Ingolstadt
1623–1651 Wilhelm V Bawarski
Renata Lotaryńska
7 Ferdynand Maria
Ferdinand Maria
31 października 1636
Monachium
26 maja 1679
Schloss Schleißheim
1651–1679 Maksymilian I Bawarski
Maria Anna Habsburżanka
8 Maksymilian II Emanuel
Maximilian II. Emanuel
11 lipca 1662
Monachium
26 lutego 1726
Monachium
1679–1726 Ferdynand Maria Bawarski
Henrietta Adelajda Sabaudzka
9 Karol I Albrecht
Karl I. Albrecht
6 sierpnia 1697
Bruksela
20 stycznia 1745
Monachium
1726–1745 Maksymilian II Emanuel
Teresa Kunegunda Sobieska
10 Maksymilian III Józef
Maximilian III. Joseph
28 marca 1727
Monachium
30 grudnia 1777
Monachium
1745–1777 Karol I Albrecht
Maria Amalia Habsburg
11 Karol II Teodor
Karl II. Theodor
12 grudnia 1724
Drogenbos
16 lutego 1799
Schloss Nymphenburg
1777–1799 Jan Christian Wittelsbach
Maria Anna de La Tour d'Auvergne
12 Maksymilian IV Józef
Maximilian IV. Joseph
27 maja 1756
Mannheim
13 października 1825
Monachium
1799–1805 Fryderyk Michał Wittelsbach
Maria Franciszka Wittelsbach

Po rozwiązaniu Cesarstwa Rzymskiego dotychczasowi elektorzy przyjęli tytuły królów. Tak samo stało się w Bawarii.

# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
12 Maksymilian I Józef
Maximilian I. Joseph
27 maja 1756
Mannheim
13 października 1825
Monachium
1806–1825 Fryderyk Michał Wittelsbach
Maria Franciszka Wittelsbach
13 Ludwik I
Ludwig I
25 sierpnia 1786
Strasbourg
29 lutego 1868
Nicea
1825–1848 Maksymilian I Józef Wittelsbach
Augusta Wilhelmina Hessen-Darmstadt
14 Maksymilian II
Maximilian II
28 listopada 1811
Monachium
10 marca 1864
Monachium
1848–1864 Ludwik I Wittelsbach
Teresa Sachsen-Hildburghausen
15 Ludwik II
Ludwig II
25 sierpnia 1845
Nymphenburg
13 czerwca 1886
jezioro Starnberg
1864–1886 Maksymilian II (król Bawarii)
Maria Fryderyka Pruska
16 Otton I
Otto I
27 kwietnia 1848
Monachium
11 października 1916
Schloss Fürstenried
1886–1913 Maksymilian II (król Bawarii)
Maria Fryderyka Pruska
17 Ludwik III
Ludwig III
7 stycznia 1845
Monachium
18 października 1921
Sárvár
1913–1918 Luitpold Wittelsbach
Augusta Ferdynanda Habsburg

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]