Zofia Gołubiew
 Zofia Gołubiew (2013) | |
| Data i miejsce urodzenia |
20 kwietnia 1942 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
9 marca 2022 |
| Dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie | |
| Okres |
od kwietnia 2000 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| |
| Odznaczenia | |
        
| |
Zofia Anna Gołubiew (ur. 20 kwietnia 1942 w Krakowie, zm. 9 marca 2022[1][2] tamże[3]) – polska historyczka sztuki, muzealniczka, w latach 2000–2015 dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Córka Zbigniewa i Aliny[3]. Ukończyła studia z historii sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Pierwszą autorską wystawę zorganizowała na początku lat 70. w galerii ZPAP Pryzmat w Krakowie. Zaczęła też publikować teksty o sztuce w tygodniku „Kultura” i rozpoczęła pracę na etat w Polskim Wydawnictwie Muzycznym[4].
Dwa lata po ukończeniu studiów związała się zawodowo z Muzeum Narodowym w Krakowie. Pełniła tam funkcję redaktora wydawnictwa (1974–1980), kierownika działu nowoczesnego polskiego malarstwa i rzeźby (1980–1996) oraz zastępcy dyrektora ds. naukowych i oświatowych (1996–2000). Pod nadzorem Mieczysława Porębskiego w 1985 przygotowała wraz z zespołem pracowników Galerię Sztuki Polskiej XIX wieku, a w 1991 zorganizowała w Gmachu Głównym Muzeum Narodowego Galerię Sztuki Polskiej XX wieku, która przez wiele lat była największą tego typu prezentacją sztuki współczesnej w Polsce i stanowiła bazę dla zorganizowanej na przełomie kilkanaście lat później nowoczesnej Galerii Sztuki Polskiej XX i XXI wieku[4].
W latach 2000–2015 Zofia Gołubiew była dyrektorem Muzeum Narodowego w Krakowie[5]. Uporządkowała sytuację prawną i lokalową muzeum[4]. Opracowała projekt przekształcenia czterech domów biograficznych – oddziałów Muzeum Narodowego: Domu Jana Matejki, Domu Józefa Mehoffera wraz z ogrodem, Muzeum Stanisława Wyspiańskiego oraz Muzeum Karola Szymanowskiego w willi „Atma” w Zakopanem[4]. Pod jej kierownictwem przeprowadzono remont konserwatorski Kamienicy Łozińskich, zakończono też czteroletni remont i modernizację Galerii Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach. W 2007 po zakończeniu wieloletniego remontu konserwatorskiego jako oddział Muzeum Narodowego prezentujący sztukę średniowieczną urządzony został pałac biskupa Erazma Ciołka. Odzyskano dla muzealnych celów zabytkowy spichlerz, w którym utworzono Ośrodek Kultury Europejskiej Europeum[4][1]. W 2013 po zakończeniu generalnego remontu pałacu Czapskich otworzono w nim Europejskie Centrum Numizmatyki Polskiej. Zainicjowano działania związane z budową położonego w jego sąsiedztwie Pawilonu Józefa Czapskiego.
W latach 2000–2003 Zofia Gołubiew była prezesem zarządu Fundacji Książąt Czartoryskich[6]. W latach 2000–2012 była członkiem Rady do Spraw Muzeów działającej przy ministrze kultury i dziedzictwa narodowego. W 2001 została członkiem Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa[7], od 2009 zasiadała w prezydium komitetu.
Była synową pisarza Antoniego Gołubiewa[8]. Pochowana na cmentarzu Rakowickim w Krakowie[9]
Odznaczenia i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1999)[10]
- Order Księżnej Olgi III klasy (Ukraina, 2004)[11][12]
- Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2005)[13]
- Nagroda Miasta Krakowa w dziedzinie kultury i sztuki (2008)[14]
- Order Księżnej Olgi II klasy (Ukraina, 2008)[15]
- Złoty Medal za Długoletnią Służbę (2010)[16]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2011)[17]
- Kawaler I Klasy Królewskiego Norweskiego Orderu Zasługi (Norwegia, 2012)[18][19]
- Tytuł „Najbardziej Wpływowej Kobiety Małopolski” przyznany w plebiscycie „Gazety Krakowskiej” (2013)[1]
- Honorowa Doroczna Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w dziedzinie ochrony dziedzictwa kulturowego (2014)[1]
- Złota Odznaka Honorowa Województwa Małopolskiego – Krzyż Małopolski (2015)[20]
- Odznaka „Honoris Gratia” (2015)[20]
- Laur Krakowa XXI wieku (2015)[21]
- Tytuł Małopolanin Roku (2015)[22]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Nie żyje Zofia Gołubiew – wieloletnia dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie. radiokrakow.pl, 9 marca 2022. [dostęp 2022-03-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-03-09)].
- ↑ Zofia Gołubiew w bazie filmpolski.pl. [dostęp 2022-03-09].
- ↑ a b Zofia Gołubiew. rejestry-notarialne.pl. [dostęp 2023-08-01].
- ↑ a b c d e Agnieszka Sural: Zofia Gołubiew. culture.pl, 17 marca 2014. [dostęp 2022-03-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-03-09)].
- ↑ Zofia Gołubiew rezygnuje z funkcji dyrektora Muzeum Narodowego w Krakowie. radiokrakow.pl, 16 lipca 2015. [dostęp 2015-07-17].
- ↑ Leszek Konarski: Z księciem nie było łatwo. tygodnikprzeglad.pl, 19 lutego 2017. [dostęp 2022-03-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-03-09)].
- ↑ Zofia Gołubiew. krakow.pl, 21 lutego 2011. [dostęp 2022-03-09].
- ↑ Zofia Gołubiew. wyborcza.pl, 11 marca 2022. [dostęp 2022-03-11].
- ↑ Bogdan Gancarz: Pogrzeb Zofii Gołubiew. gosc.pl, 17 marca 2022. [dostęp 2023-07-30].
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 27 września 1999 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2000 r. nr 6, poz. 132).
- ↑ Указ Президента України № 491/2004 Про відзначення державними нагородами України. president.gov.ua, 2004. [dostęp 2024-03-31]. (ukr.).
- ↑ Order Kniahini dla Zofii Gołubiew. gazeta.pl, 25 stycznia 2005. [dostęp 2012-05-25].
- ↑ Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis. mkidn.gov.pl. [dostęp 2020-12-27].
- ↑ Laureaci Nagrody Miasta Krakowa. krakow.pl. [dostęp 2022-03-09].
- ↑ Указ Президента України № 812/2008 Про відзначення державними нагородами України громадян Республіки Польща. president.gov.ua, 9 września 2008. [dostęp 2012-05-25]. (ukr.).
- ↑ Nowe Sukiennice – dla Krakowa, Polski i świata. malopolskie.pl, 24 lipca 2007. [dostęp 2012-12-22].
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 17 marca 2011 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2011 r. nr 64, poz. 623).
- ↑ Zofia Gołubiew uhonorowana. radiokrakow.pl, 23 maja 2012. [dostęp 2012-05-24].
- ↑ Årsberetning 2012. Det kongelige hoff. kongehuset.no, marzec 2013. s. 46–47. [dostęp 2013-12-05]. (norw.).
- ↑ a b Gala pożegnalna Zofii Gołubiew. mnk.pl, 10 grudnia 2015. [dostęp 2020-12-27].
- ↑ Laur dla Zofii Gołubiew. krakow.pl, 29 maja 2015. [dostęp 2015-05-29].
- ↑ Małopolanie Roku. sgpm.krakow.pl. [dostęp 2022-03-09].
- Absolwenci Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Członkowie Rady do Spraw Muzeów
- Dyrektorzy muzeów w Polsce
- Laureaci Nagrody Miasta Krakowa
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Złotym Medalem za Długoletnią Służbę (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Odznaką Honorową Województwa Małopolskiego – Krzyżem Małopolski
- Odznaczeni odznaką „Honoris Gratia”
- Odznaczeni Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
- Nagrodzeni Laurem Krakowa XXI wieku
- Pochowani na cmentarzu Rakowickim
- Polacy odznaczeni Orderem Zasługi (Norwegia)
- Polki odznaczone Orderem Księżnej Olgi
- Polscy historycy sztuki
- Polscy muzealnicy
- Ludzie urodzeni w Krakowie
- Urodzeni w 1942
- Zmarli w 2022