Topola szara
Wygląd
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Klad | |
Klad | |
Klasa | |
Klad | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
topola szara |
Nazwa systematyczna | |
{{{nazwa łacińska}}} (Aiton) Sm. Fl. Brit. 3: 1080 1080 1804[1] |
Topola szara (Populus canescens) – gatunek pochodzenia mieszańcowego powstały ze skrzyżowania topoli osiki z topolą białą. Występuje naturalnie w środkowej i południowo-wschodniej Europie oraz w Azji zachodniej[3], zwykle w pobliżu gatunków rodzicielskich[4]. Rośnie na glebach lekkich i wilgotnych, najczęściej nad wodami, w lasach łęgowych.
Morfologia
- Pokrój
- Drzewo o wysokości do 30–40 m. Korona jest szeroka, w górnej części wysklepiona (tylko u młodych okazów stożkowata). Pień gruby z nielicznymi, potężnymi i gładkimi konarami. Końcowe gałęzie są cienkie, nieco zwieszające[5].
- Kora
- Kora ma szaro-białą barwę podobną do topoli białej. U młodych drzew ma listwy korkowe, które z wiekiem tworzą czarne narośla. Górne gałęzie często się wyginają łukowo[6][5].
- Pędy
- Młode mają zielonkawą[5] lub czerwonoszarą barwę[6]. Szary, łatwo ścierający się kutner utrzymuje się do późnej jesieni[6][5]. Pąki są nagie na szczycie i czerwonobrunatne[5].
- Liście
- Mają cechy pośrednie w stosunku do taksonów rodzicielskich. Są długoogonkowe i po topoli białej z wierzchu błyszczące i silnie owłosione. Po osice mają kształt okrągławy, z brzegiem tylko zatokowym, nie klapowanym[5]. Na długopędach są bardziej klapowane niż liście osiki, ale nie tak bardzo jak u topoli białej. Młode listki pokryte są kremowo-szarym kutnerem, na starszych kutner jest rzadki i szary[6][4].
- Kwiaty
- Roślina dwupienna. Większość okazów jest rodzaju męskiego. Kwiaty zebrane są w kwiatostany zwane kotkami o długości około 4 cm[6]. U okazów męskich kotki są białawe z czerwonymi pylnikami. Kwiatostany żeńskie są zielonkawe i wydłużają się znacznie podczas dojrzewania nasion[5].
- Owoce
- Torebki zawierające liczne, bardzo drobne nasiona, zaopatrzone w liczne włoski lotne[5].
-
Pnie
-
Jesienne liście
Biologia
Kwitnienie trwa od lutego do kwietnia. Kwiaty są wiatropylne. Także nasiona roznoszone są przez wiatr[5].
Zmienność
Wyróżnia się odmianę uprawną 'Macrophylla' – posiada wyjątkowo duże liście o szerokości do 15 cm[6].
Zastosowanie
Bywa stosowana w nasadzeniach wiatrochronnych oraz w celu umacniania gruntów[5]. Zalecana jest jako najlepsza z topól do sadzenia na glebach wapiennych[7].
Przypisy
- ↑ Populus canescens. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2011-11-12]. (ang.).
- ↑ Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website. 2001–. [dostęp 2011-1-10]. (ang.).
- ↑ Helmut Pirc: Drzewa od A do Z. Warszawa: Klub dla Ciebie – Bauer-Weltbild Media, 2006, s. 139. ISBN 83-7404-323-7.
- ↑ a b Włodzimierz Seneta, Jakub Dolatowski: Dendrologia. Warszawa: Wydawnictwa Naukowe PWN, 1997, s. 100. ISBN 83-01-12099-1.
- ↑ a b c d e f g h i j red. Josef H. Reichholf, Günter Steinbach: Drzewa, krzewy : wielka encyklopedia. Warszawa: Muza, 1995, s. 207. ISBN 83-7079-440-8.
- ↑ a b c d e f Johnson O., More D.: Drzewa. Warszawa: Multico, 2009, s. 150. ISBN 978-83-7073-643-9.
- ↑ Jerzy Hrynkiewicz-Sudnik, Bolesław Sękowski, Mieczysław Wilczkiewicz: Rozmnażanie drzew i krzewów liściastych. Warszawa: Wydaw. Naukowe PWN, 2001, s. 169. ISBN 83-01-13434-8.
Identyfikatory zewnętrzne:
- EoL: 584258
- EUNIS: 182695
- Flora of China: 200005651
- Flora of North America: 200005651
- FloraWeb: 4450
- GBIF: 3040185
- identyfikator iNaturalist: 170939
- IPNI: 776626-1
- ITIS: 22458
- NCBI: 80863
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-5000115
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:776626-1
- identyfikator Tropicos: 28300211
- USDA PLANTS: POCA14