Język ormiańsko-kipczacki
| Obszar | |||
|---|---|---|---|
| Klasyfikacja genetyczna | |||
| |||
| Status oficjalny | |||
| Organ regulujący | nieregulowany | ||
| W Wikipedii | |||
| |||
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | |||
Język ormiańsko-kipczacki (nazwy własne: хыпчах тили – język kipczacki, бизим тил – nasz język, татарча – po tatarsku) – używana przez Ormian[1][2][3] wschodnioeuropejskich odmiana języka kipczackiego, należącego do języków tureckich.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Znany jest z zabytków piśmiennictwa[4] kipczackojęzycznych Ormian, wyznających chrześcijaństwo obrządku ormiańskiego, którzy zamieszkiwali kolonie w Kamieńcu, Lwowie, Łucku, Mohylowie, Suczawie, Serecie, Zamościu, Jassach, Akermanie i innych miastach Rzeczypospolitej oraz Mołdawii, dokąd prawdopodobnie przybyli z Krymu (Głównie z Kafy) i być może z Armenii po najeździe Tatarów. Zabytki epigraficzne świadczą także o tym[5], że w XII–XIII wieku na terytorium Armenii żyli Kipczacy, którzy przyjęli wyznanie ormiańskie. Jeden z klasztorów kompleksu Arucz w Armenii, zbudowany na przełomie XII–XIII wieków, nosi nazwę „Chipczakawank”, czyli «Klasztor kipczacki».
Przykład tekstu[edytuj | edytuj kod]
Modlitwa Pańska w języku ormiańsko-kipczackim:
Atamïz bizim ki köktäsen,
ari bolsun atïŋ seniŋ,
kelsin χanlïχïŋ seniŋ,
bolsun erkiŋ seniŋ nečik köktä alay yerdä,
ötmäkimizni bizim kündälik ber bizgä bügün,
bošat bizgä borčumuznu bizim,
nečik ki biz bošatïrbiz bizim borčlularïmïzga,
bermägin bizni sïnamaχlïχka,
yoχsa χutχar bizni yamandan,
zerä seniŋdir χanlïχ da χuvat,
da saŋa haybat meŋilik.
Amen.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Dirk Hoerder. Cultures in Contact: World Migrations in the Second Millennium. — Duke University Press, 2002. — P. 175.
- ↑ Mikhail Kizilov. The Karaites of Galicia: An Ethnoreligious Minority Among the Ashkenazim, the Turks, and the Slavs, 1772-1945. — BRILL, 2009.
- ↑ Philip D. Curtin. Cross-Cultural Trade in World History. — Cambridge University Press, 1984. — P. 186.
- ↑ Harkawiec Aleksander Кыпчакские языки: куманский и армяно-кыпчакский.- Ałma-Ata: Wydawnictwo «Наука» AN KazSSR, 1987.- 223 str.
- ↑ Harkawiec Aleksander. Кыпчакское письменное наследие. Tom I. Каталог и тексты памятников армянским письмом.– Ałmaty: Дешт-и-Кыпчак, 2002.– 1084 str.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- E. Tryjarski, Słownik ormiańsko-kipczacki na podstawie trzech rękopisów ze zbiorów wiedeńskich, Warszawa 1968
- E. Tryjarski, Zapisy sądu duchownego Ormian miasta Lwowa za lata 1625-1630 w języku ormiańsko-kipczackim, Kraków 2010
- Strona o języku kipczackim i jego zabytkach
- wiadomości o języku ormiańsko-kipczackim