Wybory parlamentarne w Polsce w 1947 roku
Wybory do Sejmu Ustawodawczego 1947 – pierwsze powojenne wybory do Sejmu Ustawodawczego przeprowadzone w Polsce 19 stycznia 1947 roku.
Do wyborów tych stanęły partie jednoznacznie popierające nową władzę (tzw. Blok Demokratyczny: PPR, PPS, SD, SL) oraz partie satelickie bloku: Stronnictwo Pracy i Polskie Stronnictwo Ludowe "Nowe Wyzwolenie", naprzeciwko których stanęło opozycyjne Polskie Stronnictwo Ludowe, które było jedyną platformą opozycji społeczeństwa w ograniczonym stopniu tolerowaną przez władze komunistyczne. Ostateczne wyniki wyborów zostały sfałszowane przez ówczesne władze Polski.
Tło historyczne
Wypełniając postanowienia konferencji jałtańskiej, na której mocarstwa zobowiązały rząd Polski "do przeprowadzenia wolnych, nieskrępowanych wyborów na zasadzie powszechnego głosowania" władze Polski Ludowej zdecydowały się na rozpisanie wyborów powszechnych w 1947 roku. Problemem rządu pozostawał fakt iż w referendum ludowym z 1946 roku 84% głosujących głosowało przeciwko nowej władzy co mogło spowodować klęskę wyborczą bloku popierającego komunistów.
Wybory
4 grudnia 1946 roku Bolesław Bierut poprosił o pomoc radzieckich funkcjonariuszy, którzy wcześniej sfałszowali wyniki referendum ludowego[1]. 10 stycznia 1947 roku do Warszawy przybyła ekipa płk Arona Pałkina, naczelnika wydziału D Ministerstwa Bezpieczeństwa Państwowego ZSRR, specjalizująca się w fałszowaniu i preparowaniu dokumentów pisanych.
Jednocześnie Państwowa Komisja Bezpieczeństwa przeprowadziła skoordynowaną akcję LWP, KBW, MO, UB i ORMO przeciwko działaczom i politykom PSL. Aresztowano ok. 60-80 tysięcy lokalnych działaczy i sympatyków PSL[2]. Wielu zatrzymanym nie przedstawiono żadnych oficjalnych zarzutów lub nakazu aresztowania. Tajne bojówki PPR i UB, terroryzowały wsie, dokonując skrytobójczych mordów na ok. 200 członkach PSL. Zmobilizowano też agenturę UB, której zadaniem miała być penetracja środowisk ludowców.
W tym samym czasie LWP, UB i Grupy Ochronno-Propagandowe KBW rozpoczęły akcję propagandowo-dezinformacyjną mającą na celu skompromitowanie PSL w oczach społeczeństwa. W ramach represji rozwiązano struktury powiatowe PSL, co uniemożliwiło im wystawienie własnych kandydatów w wyborach.
Przeprowadzone 19 stycznia 1947 roku wybory zostały sfałszowane praktycznie na każdym szczeblu komisji wyborczych. Szczegółowy raport z 14 lutego 1947 ujawnił, że fałszerstw dokonali ludzie wyznaczeni przez polskich komunistów przy technicznym nadzorze i wsparciu funkcjonariuszy radzieckich. W celu zachowania pełnej konspiracji Bierut wraz z kierownictwem PPR zarządził jednocześnie podjęcie dodatkowych kroków, a mianowicie zamianę urn wyborczych w niektórych obwodach, podrzucanie do urn kart do głosowania, a w niektórych komisjach, gdzie nie było mężów zaufania z partii Mikołajczyka, przygotowanie dwóch egzemplarzy protokołów; w jednym z nich miało nie być danych liczbowych. Protokół bez liczb miała następnie otrzymać trójka z PPR w celu wpisania odpowiednich danych – pisano[1]. Na ok. 5,5 tys. komisji obwodowych komunistom udało się utworzyć aż 3515 komisji złożonych tylko i wyłącznie z członków PPR. PSL wprowadziło swoich mężów zaufania tylko do 1,3 tys. komisji. Tam gdzie nie było obserwatorów PSL, "trójki" PPR sporządzały po głosowaniu zupełnie nowe, fałszywe protokoły wyborów. Dochodziło też do unieważniania list wyborczych PSL. Władze komunistyczne pozbawiły praw wyborczych 409 326 osób. Zwerbowano agentów UB, wśród członków komisji wyborczych (ogółem 47,2 proc. składu wszystkich komisji obwodowych i 43,3 proc. składu komisji okręgowych)[1].
Sfałszowane wyniki wyborów
| Komitet Wyborczy | Mandaty | % głosów | |
| Blok Demokratyczny (PPR, PPS, SD, SL) | 394 | 80,1% | |
| Polskie Stronnictwo Ludowe | 28 | 10,3% | |
| Stronnictwo Pracy | 12 | 4,7% | |
| Polskie Stronnictwo Ludowe "Nowe Wyzwolenie" | 7 | 3,5% | |
| Bezpartyjni | 3 | 1,4% |
Głosy zgodnie z Ordynacją Wyborczą do Sejmu Ustawodawczego (z dnia 22 września 1946) miały być przeliczane na mandaty metodą d'Hondta.
Skład Sejmu
Marszałek: Władysław Kowalski (SL)
- PPS – 116
- PPR – 114
- SL – 109
- SD – 41
- PSL – 27
- Stronnictwo Pracy – 15
- PSL "Nowe Wyzwolenie" – 7
- niezależni – 10
- pozostali – 5
- ↑ a b c Maciej Korkuć Sfałszowane wybory – 19 stycznia 1947 roku Archiwalia IPN
- ↑ Andrzej Paczkowski Polacy pod obcą i własną przemocą w: Czarna księga komunizmu. Zbrodnie, terror, prześladowania. s.353 podaje zaniżoną liczbę 50-60 tysięcy
Linki zewnętrzne
- Instytut Pamięci Narodowej "Sfałszowane wybory – 19 stycznia 1947 roku"
- IPN Kraków. Maciej Korkuć "Wybory 1947 – mit założycielski komunizmu"
- ↑ W latach 1922–1933 i w 1989 wyborów dokonywało Zgromadzenie Narodowe, w 1947 dokonał Sejm Ustawodawczy.