Przejdź do zawartości

Dawid Ogrodnik

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dawid Ogrodnik
Ilustracja
Dawid Ogrodnik (2022)
Data i miejsce urodzenia

15 czerwca 1986
Wągrowiec

Zawód

aktor

Lata aktywności

od 2007

Zespół artystyczny
Teatr Rozmaitości w Warszawie
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Dawid Ogrodnik (ur. 15 czerwca 1986 w Wągrowcu) – polski aktor filmowy, teatralny i telewizyjny.

Dwukrotny laureat nagrody za główną rolę męską (2017, 2019) i dwukrotny laureat nagrody za drugoplanową rolę męską (2012, 2014) na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni oraz dwukrotny laureat Polskiej Nagrody Filmowej, Orzeł w kategorii: najlepsza główna rola męska (2014, 2018). Zdobywca nagrody Paszport „Polityki” w kategorii „Film” (2014)[1] i Nagrody im. Zbyszka Cybulskiego (2018). W 2013 dostał przyznawaną przez władze powiatu wągrowieckiego „Złotą Pieczęć”.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Wczesne lata

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się i dorastał w Wągrowcu[2], gdzie jako dziecko rozpoczął naukę gry na klarnecie w Państwowej Szkole Muzycznej I stopnia[3][4], a w domu słuchał jazzmanów: Joshui Redmana, Benny’ego Goodmana, Keitha Jarreta i Milesa Daviesa[5]. Jego starsza siostra Aneta grała na fortepianie, a młodsza na skrzypcach[5]. W 1998 wygrał ogólnopolski konkurs muzyczny w Szczecinie, po czym otrzymał stypendium od ministra kultury[6]. Z rodzinnego miasta wyjechał w wieku 13 lat do Poznania[7][8], gdzie kontynuował edukację w Liceum Muzycznym[9][10]. Jako licealista zainteresował się teatrem dzięki ówczesnej wychowawczyni Annie Szymańskiej[11], która prowadziła grupę teatralną, a potem założyła poznański Teatr Castingowy MplusM, w którym grał Ogrodnik[5]. W tym czasie grał również w katolickim zespole muzycznym Czerwone Światło dla Halucynacji[12].

Po maturze wrócił do rodzinnego Wągrowca, gdzie wraz z przyjacielem prowadził agencję muzyczną „David & Martin Art Management”, a żeby ją utrzymać, założył i prowadził chór dziecięcy w Gminnym Ośrodku Kultury w Łeknie[13]. Przez kilka miesięcy prowadził również chór przy kościele św. Wojciecha w Wągrowcu[14]. Dwukrotnie próbował dostać się na studia do warszawskiej Akademii Teatralnej[15], poza tym uczył się w prywatnej szkole aktorskiej Lart studiO w Krakowie[16]. By zarobić na czesne, pracował jako aktor i host w agencji eventowej[17]. Następnie został przyjęty do łódzkiej PWSFTviT, lecz przez swoje zaniedbanie (brak podpisanej deklaracji studenckiej) został skreślony z listy studentów[18]. Ostatecznie rozpoczął studia w krakowskiej Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. Ludwika Solskiego[19], którą ukończył w 2012[20]. Stwierdził, że na studiach doświadczał „psychicznego mobbingu”[21], głównie ze strony Beaty Fudalej[22].

Kariera

[edytuj | edytuj kod]

Film i telewizja

[edytuj | edytuj kod]

Początkowo występował gościnnie w serialach emitowanych na antenie TVN, w tym paradokumentalnym z gatunku docu-crime Detektywi (2007)[23], dokumentalno-fabularyzowanym Żołnierze wyklęci (2008), telenoweli Majka (2009) i serialu prawniczym Prawo Agaty (2012), a także w dramacie telewizyjnym Sławomira Pstronga Cisza (2010).

Za debiutancką kreację kinową Sebastiana „Rahima” Salberta w dramacie Leszka Dawida Jesteś Bogiem (2012) – wespół z Tomaszem Schuchardtem – zdobył nagrodę za drugoplanową rolę męską na 37. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni[24] oraz nominację do Polskiej Nagrody Filmowej, Orzeł za najlepszą drugoplanową rolę męska. W dramacie psychologicznym Pawła Pawlikowskiego Ida (2013), który podczas 38. Gdynia – Festiwal Filmowy zdobył aż cztery nagrody, został obsadzony w roli „Lisa”, saksofonisty w zespole grającym na urodzinach miasta Szydłowa.

Kolejną kreacją kinową była postać chorego na czterokończynowe mózgowe porażenie dziecięce Mateusza Rosińskiego w dramacie Macieja Pieprzycy Chce się żyć (2013) opartym na prawdziwych wydarzeniach, za którą został uhonorowany wieloma nagrodami, w tym Kryształową Gwiazdą Elle, statuetką ufundowaną przez Apart i przyznawaną przez magazyn „Elle”, nagrodą „Złotego Szczeniaka” za pierwszoplanową kreację aktorską męską na pierwszej edycji Festiwalu Aktorstwa Filmowego we Wrocławiu, nagrodę aktorską na Festiwalu Filmowym w Gijón, Polską Nagrodą Filmową Orzeł za najlepszą główną rolę męską oraz nagrodą im. Elżbiety Czyżewskiej dla najlepszego aktora na X Nowojorskim Festiwalu Filmów Polskich. Po sukcesie filmu na Festiwalu Filmowym w Montrealu, gdzie Chce się żyć zdobył nagrodę publiczności, nagrodę jury i nagrodę dla najlepszego filmu, światowe media porównywały Ogrodnika do Daniela Day-Lewisa w roli niepełnosprawnego Christyego Browna w Mojej lewej stopie i Dustina Hoffmana jako autystycznego Raymonda Babbitta w Rain Manie[25].

Po udziale w polsko-duńskim dramacie psychologicznym dla młodzieży Anny Kazejak Obietnica (2014) jako Daniel, partner Sylwii (Magdalena Popławska), zagrał kuriera-narkomana w filmie sensacyjnym Jerzego Skolimowskiego 11 minut (2015) i wystąpił w głównej roli Tomka w ekscentrycznej komedii Macieja Bochniaka Disco polo (2015). Wcielił się w rolę tłumacza i radiowca Tomasza Beksińskiego, syna Zdzisława (Andrzej Seweryn) w filmie biograficznym Jana P. Matuszyńskiego Ostatnia rodzina (2016), za którą otrzymał nagrodę Onetu „Odkrycie Festiwalu” na 41. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych i nagrodę aktorską na Festiwalu Młodego Kina Wschodnioeuropejskiego w Cottbus.

W 2018 wykreował postać dziennikarza Piotra Zarzyckiego, jednego z głównych bohaterów serialu Rojst[26]. Zagrał także w serialach stacji AXN: Rysa (2021) i Układ (od 2021)[26].

Teatr

[edytuj | edytuj kod]

W 2010 zadebiutował na profesjonalnej scenie warszawskiego Teatru Dramatycznego w roli studenta w przedstawieniu Klub Polski w reżyserii Pawła Miśkiewicza[27]. W 2011 obronił dyplom aktorski dzięki występowi w sztuce Elfriede Jelinek Babel 2 w reżyserii Mai Kleczewskiej, a za rolę otrzymał nagrodę (także dla zespołu aktorskiego i realizatorów) na XXIX Festiwalu Szkół Teatralnych w Łodzi. W tym samym roku wystąpił w Teatrze Starym w Krakowie jako Eyolf w przedstawieniu Henrika Ibsena Brand miasto wybrani (2011) w reż. Michała Borczucha, a także w Teatrze Rozmaitości w spektaklu Nosferatu (2011) w reż. Grzegorza Jarzyny[28]. W 2012 miał zagrać główną rolę w sztuce Tak powiedział Michael J. wystawianej w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku[29], jednak po sporze z reżyserem Wiktorem Rubinem zerwał współpracę nad tytułem na dwa dni przed zaplanowaną premierą[30], jednak w oficjalnym komunikacie podano informację o przesunięcie premiery widowiska z powodu kontuzji aktora[31].

W latach 2013–2017 był związany z warszawskim Teatrem Rozmaitości, w którym odniósł sukces rolą Łukasza, chorego na porażenie mózgowe mistrza origami w widowisku Johanna Straussa Nietoperz albo mój cmentarzyk (2012) w reż. Kornéla Mundruczó; rola przyniosła mu Grand Prix za kreację aktorską na 53. Kaliskich Spotkaniach Teatralnych i Feliksa Warszawskiego 2013 w kategorii początkujący aktor lub reżyser[32]. W kolejnych latach zagrał w kolejnych sztukach TR w reż. Jarzyny: Druga kobieta (2014) Johna Cassavetesa jako Heartbreakers i Męczennicy (2015) Mariusa von Mayenburga jako Frank[33], a także w spektaklach: Jezioro (2016) Michaiła Durnienkowa w reż. Yany Ross i Robert Robur (2016) w reż. Krzysztofa Garbaczewskiego. W 2017 rozwiązał umowę z teatrem, niezadowolony z przebiegu współpracy z Jarzyną[34].

W Teatrze Telewizji grał w Skutkach ubocznych (2013) w reż. Leszka Dawida u boku Krzysztofa Stroińskiego jako Hanka, Branczu (2014) Juliusza Machulskiego jako Olaf, narzeczony Neli (Alicja Juszkiewicz), Wizycie (2015) Agnieszki Maskovic jako Jurek, który udaje się w podróż w rodzinne strony po kilku latach nieobecności i komedii kryminalnej Rybka Canero (2015) Juliusza Machulskiego jako Zenon Vogel, syn Ignacego (Andrzej Zieliński). Za rolę Patryka w spektaklu Teatru Telewizji Bezdech (2013) w reż. Andrzeja Barta zdobył wyróżnienie aktorskie na sopockim Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej „Dwa Teatry”.

W 2017 na scenie krakowskiego Teatru BARAKAH zagrał w sztuce Christiane F. Dzieci z dworca ZOO w reż. Sebastiana Oberca.

Kontrowersje

[edytuj | edytuj kod]

W marcu 2021 został oskarżony przez byłego studenta Aleksandra Kurzaka o mobbing, gdy – pracując jako asystent Adama Nawojczyka na AST w 2017 – miał znęcać się nad studentami I roku. Kurzak we wpisie na Facebooku napisał: Pamiętam, jak mi przerwałeś moją etiudę, krzycząc: „Co to kur** ma być, ja pier****, co ty kur** w cyrku jesteś”. Byłeś wtedy bardzo agresywny. Właściwie zostałem zdeptany w ziemię. W tym momencie pokazałeś mi, że jestem gó**em, że jestem nikim i tak też się czułem[35]. Ogrodnik w rozmowie z „Newsweekiem” powiedział, że opisana przez Kurzaka sytuacja miała miejsce, gdy poczuł bezradność i bezsilność, kiedy obserwował wykonanie zadania aktorskiego, co przypominało pantomimę i zestaw min. Bezsilność, bezradność i złość wyraziłem poprzez krzyk. Nie oceniałem studenta jako człowieka, tylko to, co robi – stwierdził, obiecując, że zadzwoni do Kurzaka, by wyjaśnić sprawę[36]. W swojej książce autobiograficznej pt. „Koniec gry” z 2022 zapewnił, że skontaktował się z Kurzakiem i przeprosił go za swoje zachowanie[37].

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

W okresie licealnym był molestowany seksualnie przez ks. Arkadiusza R., menedżera zespołu Czerwone Światło dla Halucynacji, w którym grał Ogrodnik[38].

Deklaruje się jako osoba wierząca w Boga[39], przynależy do protestanckiej Społeczności Chrześcijańskiej Północ[40].

Był związany z Martą Nieradkiewicz, z którą ma córkę Jaśminę (ur. 2018)[41].

Filmografia

[edytuj | edytuj kod]
Rok Tytuł Rola Uwagi
2007 Detektywi narkoman serial paradokumentalny, reżyseria: Jacek Januszyk
2008 Żołnierze wyklęci Kania (odcinek: 3) serial fabularny-dokumentalizowany, reżyseria: Joanna Maro
2009 Majka student Krzysztof Pakoca telenowela, reżyseria: Sławomir Pstrong
2010 Cisza Grzesiek film dramatyczny, reżyseria: Sławomir Pstrong
2012 Prawo Agaty Dawid Kowal, siostrzeniec Grabowskiej (odcinek: 13) serial obyczajowy, reżyseria: Patrick Yoka
Jesteś Bogiem Sebastian „Rahim” Salbert film biograficzny, reżyseria: Leszek Dawid
2013 Ida „Lis”, saksofonista w zespole grającym na urodzinach miasta Szydłowa film psychologiczny, reżyseria: Paweł Pawlikowski
Chce się żyć niepełnosprawny Mateusz Rosiński film dramatyczny, reżyseria: Maciej Pieprzyca
Szukam reżysera on sam film dokumentalny, reżyseria: Tomasz Jurkiewicz
2014 Obietnica Daniel, partner Sylwii film obyczajowy, reżyseria: Anna Kazejak
2015 Ojciec żul film obyczajowy, reżyseria: Artur Urbański
Disco polo Tomek film komediowy, reżyseria: Maciej Bochniak
11 minut kurier film sensacyjny, reżyseria: Jerzy Skolimowski
2016 Ostatnia rodzina Tomasz Beksiński film biograficzny, reżyseria: Jan P. Matuszyński
2017 Cicha noc Adam film dramatyczny, reżyseria: Piotr Domalewski
2018 Rojst Piotr Zarzycki serial kryminalny, reżyseria: Jan Holoubek
Wielki Mistyczny Cyrk Ludwig film dramatyczny, reżyseria: Carlos Diegues
2019 Ciemno, prawie noc Marek film kryminalny, reżyseria: Borys Lankosz
Ikar. Legenda Mietka Kosza Mieczysław Kosz film biograficzny, reżyseria: Maciej Pieprzyca
2020 Broad Peak Adam Bielecki film, reżyseria: Leszek Dawid[42]
Rysa porucznik Czesław Warecki, oficer ABW serial kryminalny, reżyseria: Maciej Migas i Łukasz Kośmicki
2021 Rojst ’97 Piotr Zarzycki serial kryminalny, reżyseria: Jan Holoubek
Najmro. Kocha, kradnie, szanuje Zdzisław Najmrodzki film komediowy, reżyseria: Mateusz Rakowicz
2022 Johnny ks. Jan Kaczkowski film biograficzny, reżyseria Daniel Jaroszek
2024 Piep*zyć Mickiewicza Jan Sienkiewicz film obyczajowy, reżyseria Sara Bustamante-Drozdek
Rojst Millenium Piotr Zarzycki serial kryminalny, reżyseria: Jan Holoubek
Zdrada prokurator Patryk Wysocki serial kryminalny, reżyseria: Makary Janowski

Spektakle telewizyjne

[edytuj | edytuj kod]
  • 2013: Skutki uboczne jako Hanka
  • 2013: Bezdech jako Patryk
  • 2014: Brancz jako Olaf, narzeczony Neli
  • 2015: Wizyta jako Jurek
  • 2015: Rybka Canero jako Zenon Vogel, syn Ignacego

Nagrody i wyróżnienia

[edytuj | edytuj kod]
  • 2012 – Nagroda za drugoplanową rolę męską w filmie Jesteś Bogiem na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni
  • 2013 – Kryształowa Gwiazda Elle za rolę w filmie Chce się żyć na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni
  • 2013 – nominacja do Polskiej Nagrody Filmowej, Orzeł za najlepszą drugoplanową rolę męska w filmie Jesteś Bogiem
  • 2013 – wyróżnienie aktorskie na Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru TV „Dwa Teatry” w Sopocie za rolę w spektaklu Bezdech
  • 2013 – „Złoty Szczeniak” za pierwszoplanową kreację aktorską męską w filmie Chce się żyć na Festiwalu Aktorstwa Filmowego im. Tadeusza Szymkowa we Wrocławiu
  • 2014 – Nagroda za drugoplanową rolę męską w filmie Obietnica na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni
  • 2014 – Polska Nagroda Filmowa, Orzeł za najlepszą główną rolę męską w filmie Chce się żyć
  • 2014 – Paszport „Polityki” w kategorii „Film”
  • 2014 – Grand Prix na Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru TV „Dwa Teatry” w Sopocie za rolę w spektaklu Skutki uboczne
  • 2017 – Nagroda za główną rolę męską w filmie Cicha noc na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni
  • 2017 – nominacja do Polskiej Nagrody Filmowej, Orzeł za najlepszą drugoplanową rolę męska w filmie Ostatnia rodzina
  • 2018 – Nagroda im. Zbyszka Cybulskiego za rolę w filmie Cicha noc
  • 2018 – Polska Nagroda Filmowa, Orzeł za najlepszą główną rolę męską w filmie Cicha noc
  • 2019 – Nagroda za pierwszoplanową rolę męską w filmie Ikar. Legenda Mietka Kosza na 44. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni[43]
  • 2019 – Nominacja za pierwszoplanową rolę męską w filmie Ikar. Legenda Mietka Kosza na Festiwalu Aktorstwa Filmowego im. Tadeusza Szymkowa[44]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Dawid Ogrodnik. „Polityka”. [dostęp 2014-01-14]. (pol.).
  2. ↑ Wywiad z Dawidem Ogrodnikiem. „Głos Wągrowiecki”, 30 września 2012. [dostęp 2021-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-28)]. (pol.).
  3. ↑ Ogrodnik i Jankowski 2022 ↓, s. 13–14.
  4. ↑ Dawid Ogrodnik odwiedził rodzinny Wągrowiec. Wągrowiec.eu, 4 listopada 2013. [dostęp 2021-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-28)]. (pol.).
  5. ↑ a b c Bartosz Staszczyszyn: Artysta: Dawid Ogrodnik – życie i twórczość. Culture.pl, listopad 2019. [dostęp 2021-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-28)]. (pol.).
  6. ↑ Ogrodnik i Jankowski 2022 ↓, s. 23–24.
  7. ↑ Ogrodnik i Jankowski 2022 ↓, s. 25.
  8. ↑ Dawid Ogrodnik: gwiazda młodego pokolenia. Onet.pl, 8 stystycznia 2020. [dostęp 2021-07-11]. (pol.).
  9. ↑ Ogrodnik i Jankowski 2022 ↓, s. 50.
  10. ↑ Dawid Ogrodnik: Tata mi mówił „muzyka ci życie uratuje”. Radio Kraków, 19 października 2019. [dostęp 2021-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-28)]. (pol.).
  11. ↑ Ogrodnik i Jankowski 2022 ↓, s. 55.
  12. ↑ Ogrodnik i Jankowski 2022 ↓, s. 226.
  13. ↑ Ogrodnik i Jankowski 2022 ↓, s. 63–64.
  14. ↑ Ogrodnik i Jankowski 2022 ↓, s. 66.
  15. ↑ Ogrodnik i Jankowski 2022 ↓, s. 62.
  16. ↑ Ogrodnik i Jankowski 2022 ↓, s. 68–71.
  17. ↑ Ogrodnik i Jankowski 2022 ↓, s. 70–71.
  18. ↑ Ogrodnik i Jankowski 2022 ↓, s. 74.
  19. ↑ Ogrodnik i Jankowski 2022 ↓, s. 75.
  20. ↑ Dawid Ogrodnik. Mistrz Mowy Polskiej. [dostęp 2021-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-28)]. (pol.).
  21. ↑ Ogrodnik napisał o przemocy na uczelniach. Student aktorstwa odpowiedział Ogrodnikowi. „Wprost”, 25 marca 2021. [dostęp 2021-07-11]. (pol.).
  22. ↑ Ogrodnik i Jankowski 2022 ↓, s. 86–94.
  23. ↑ Maria Szilagyi: Dawid Ogrodnik o początkach swojej kariery i obecnych projektach. „Tele Magazyn”, 24 marca 2014. [dostęp 2021-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-28)]. (pol.).
  24. ↑ Ogrodnik i Jankowski 2022 ↓, s. 141.
  25. ↑ Daniel Hilbrecht: Dawid Ogrodnik w Wągrowcu. Portal WRC, 4 listopada 2013. [dostęp 2021-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-28)]. (pol.).
  26. ↑ a b Ogrodnik i Jankowski 2022 ↓, s. 220.
  27. ↑ Ogrodnik i Jankowski 2022 ↓, s. 187.
  28. ↑ Ogrodnik i Jankowski 2022 ↓, s. 190.
  29. ↑ Nie wiem czy podołam roli Michaela Jacksona ::: Artykuły ::: Encyklopedia teatru polskiego [online], encyklopediateatru.pl [dostęp 2024-04-27] (pol.).
  30. ↑ Ogrodnik i Jankowski 2022 ↓, s. 205—206.
  31. ↑ Przełożona premiera "Tak powiedział Michael J." Serwis Kultura [online], trojmiasto.pl [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  32. ↑ Ogrodnik i Jankowski 2022 ↓, s. 190–191.
  33. ↑ Ogrodnik i Jankowski 2022 ↓, s. 189–194.
  34. ↑ Ogrodnik i Jankowski 2022 ↓, s. 189–198.
  35. ↑ „Jakbyś zapomniał, czego się dopuściłeś”. Student aktorstwa odpowiada Ogrodnikowi. Onet.pl, 25 marca 2021. [dostęp 2021-07-11]. (pol.).
  36. ↑ Dawid Ogrodnik stosował przemoc? Aktor komentuje słowa Kurzaka. „Wprost”, 29 marca 2021. [dostęp 2021-07-11]. (pol.).
  37. ↑ Ogrodnik i Jankowski 2022 ↓, s. 96–97.
  38. ↑ Ogrodnik i Jankowski 2022 ↓, s. 229–231.
  39. ↑ Ogrodnik i Jankowski 2022 ↓, s. 233-248.
  40. ↑ Ogrodnik i Jankowski 2022 ↓, s. 240.
  41. ↑ Monika Dziuma: Dawid Ogrodnik został ojcem. Na świat przyszła córeczka aktora i jego partnerki Marty Nieradkiewicz. Nasze Miasto Wągrowiec, 2018-03-13. [dostęp 2018-05-01]. (pol.).
  42. ↑ Broad Peak w bazie filmpolski.pl
  43. ↑ 44. Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni: Złote Lwy dla „Obywatela Jonesa” Agnieszki Holland! Oto pozostali laureaci. Onet.pl, 2019-09-21. [dostęp 2019-09-21].
  44. ↑ FAF - Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2019-11-05].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Dawid Ogrodnik, Damian Jankowski, Koniec gry, Wydawnictwo Mando, 2022, ISBN 978-83-277-3079-4.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Polskie Nagrody Filmowe za najlepszą główną rolę męską
1990–1999
2000–2009
2010–2019
2020–2029
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Dawid_Ogrodnik&oldid=74163120”