Paweł Pawlikowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Skocz do: nawigacja, szukaj
Paweł Pawlikowski
Data i miejsce urodzenia 1957
Warszawa
Zawód reżyser, scenarzysta
Lata aktywności od 1987
Wikicytaty Paweł Pawlikowski w Wikicytatach
Strona internetowa

Paweł Pawlikowski (ur. 15 września 1957 w Warszawie) – polsko-brytyjski reżyser i scenarzysta, autor Idy, pierwszego polskiego filmu, który w 2015 roku zdobył nagrodę Akademii Filmowej (Oscara) w kategorii filmów nieanglojęzycznych.

Biografia[edytuj | edytuj kod]

Matka Pawlikowskiego, anglistka, pochodziła z tradycyjnej katolickiej rodziny. Ojciec był lekarzem i humanistą, który wyjechał do Austrii w 1969 r., po rozpadzie małżeństwa (rodzice potem zeszli się w Niemczech[1]); Pawlikowski wspomina, że ojciec „kochał Polskę jak nikt inny i wyjazd z kraju był dla niego ciosem”. Babka od strony ojca była Żydówką, zginęła w Auschwitz, o czym Pawlikowski dowiedział się od ojca jako dorosły człowiek[2][3]. Matką chrzestną Pawlikowskiego była Barbara Kwiatkowska-Lass, przyjaciółka jego matki. Dzieciństwo spędził w Warszawie, uczęszczał do szkoły podstawowej na warszawskim Mokotowie.

W 1971 roku, gdy miał 14 lat, wyjechał wraz z matką z Polski. Mieszkał w Niemczech i we Włoszech, następnie na stałe osiedlił się w Wielkiej Brytanii. Pierwszy okres w Wielkiej Brytanii Pawlikowski spędził w katolickim internacie, z którego jednak uciekł. Na uczelniach w Londynie i Oksfordzie studiował literaturę i filozofię. Rozpoczął doktorat na temat austriackiego poety Georga Trakla[4] na Uniwersytecie Oksfordzkim; w Oksfordzie właśnie zapisał się na zajęcia z kina. Tworzeniem filmów zajmuje się od 1987 roku. W latach 2004–2007 był Fellow[a] na Oxford Brookes University[5].

Pawlikowski ma dwoje dzieci, syna i córkę[6]. Jego żona, Rosjanka, zmarła w wyniku choroby w 2006[7]. Obecnie Pawlikowski mieszka w Warszawie.

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Pawlikowski zaczął pracę reżyserską od filmów dokumentalnych. Jego najbardziej znane dzieła (realizowane dla BBC) poświęcone były Rosji, np. Z Moskwy do Pietuszek z Wieniediktem Jerofiejewem (1990), zawierający m.in. wywiad z pisarzem. Swój pierwszy film fabularny pełnometrażowy, Ostatnie wyjście (Last Resort, 2000), nakręcił w wieku 43 lat i poświęcił go opowieści o rosyjskiej imigrantce, która stara się o uzyskanie azylu w Wielkiej Brytanii (za film otrzymał nagrodę BAFTA dla „najbardziej obiecującego twórcy”). W 2004 roku wyreżyserował kolejny film Lato miłości, opowiadający o historii miłosnej między dwiema nastolatkami, które dzieli „przepaść klasowa”[8]; była to pierwsza ważna rola kinowa Emily Blunt. Film otrzymał nagrodę BAFTA jako najlepszy film brytyjski w 2005 roku[9].

W 2005 roku rozpoczął realizację projektu The Restraint of Beasts, przerwanego w 2006 roku chorobą żony, którą reżyser opiekował się do ostatnich chwil. W 2011 roku zakończył prace nad kolejnym filmem długometrażowym, którego akcja dzieje się w Paryżu, Kobieta z piątej dzielnicy, na podstawie powieści Douglasa Kennedy’ego, z Kristin Scott Thomas i Ethanem Hawkiem w rolach głównych.

Pierwszy projekt filmu na temat siostry zakonnej, która poznaje zapomniane elementy polskiej historii dowiedziawszy się, że sama jest Żydówką, powstał w 2009 roku i nosił tytuł Sister of Mercy (Siostra miłosierdzia). Scenariusz, napisany wspólnie z Cezarym Harasimowiczem, został uhonorowany w Cannes w maju 2010 roku nagrodą „European Talent” w ramach programu MEDIA[b][10].

W 2011 roku Pawlikowski był przewodniczącym jury na 36. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni.

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

  • 1988 Palace Life – reżyseria (film telewizyjny, dokumentalny, biograficzny – o Tadeuszu Konwickim)
  • 1990 Z Moskwy do Pietuszek z Wieniediktem Jerofiejewem (oryg. From Moscow to Pietushki with Benny Yerofeev) – reżyseria (film telewizyjny, dokumentalny)
  • 1992 Dostoevsky's Travels – reżyseria (film dokumentalny)
  • 1992 Serbian Epics – reżyseria (film dokumentalny)
  • 1995 Tripping with Zhirinovsky – reżyseria, produkcja (film telewizyjny, dokumentalny)
  • 1997 Lucifer over Lancashire – reżyseria (film telewizyjny, krótkometrażowy)
  • 1998 Twockers – reżyseria i scenariusz (film krótkometrażowy, dokumentalny)
  • 1998 Korespondent (oryg. The Stringer) – reżyseria i scenariusz
  • 2000 Ostatnie wyjście (oryg. Last Resort) – reżyseria, scenariusz
  • 2004 Lato miłości (oryg. My Summer of Love) – reżyseria, scenariusz
  • 2011 Kobieta z piątej dzielnicy (oryg. La Femme du Vème) – reżyseria i scenariusz
  • 2013 Ida – reżyseria

Nagrody i nominacje (wybrane)[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Fellow ~ nauczyciel akademicki
  2. ↑ Tytuł „European Talent” przyznawany jest przez komisarza ds. edukacji, kultury, wielojęzyczności i młodzieży przy Unii Europejskiej

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Donata Subbotko, „Paweł Pawlikowski: Jaki honor, jaka ojczyzna? A co dopiero Bóg?”, wyborcza.pl, 15 listopada 2013.
  2. ↑ Nowojorski pokaz „Idy” Pawlikowskiego nagrodzony brawami - Dziennik Związkowy
  3. ↑ Paweł Pawlikowski, reżyser "Idy" o Polsce, polskości i Kościele.
  4. ↑ «Il vaut mieux compliquer les choses», next.liberation.fr, 22 czerwca 2005.
  5. ↑ "Renowned film director Pawel Pawlikowski to take up research fellowship, publishing.brookes.ac.uk.
  6. ↑ Tom Seymour, „Pawel Pawlikowski: ‘I was a lost guy in a weird city’”, theguardian.com, 18 września 2014.
  7. ↑ "Oscars 2015: Pawel Pawlikowski on Oscar winner Ida", telegraph.co.uk.
  8. ↑ "Paweł Pawlikowski: outsider z wyboru", www.tvn24.pl, 23 lutego 2015.
  9. ↑ awards.bafta.org – 2005
  10. ↑ Pawel Pawlikowski : European Talent 2010 (ang.). festival-cannes.fr, 17 maja 2010. [dostęp 2015-02-26].
  11. ↑ Pokonał nie tylko "Lewiatana". Pawlikowski nie dał się też muzyce. tvn24.pl. [dostęp 2015.02.23].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Paweł_Pawlikowski&oldid=41962312”