Przejdź do zawartości

Józef Kiedroń

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Nonac71 (dyskusja | edycje) o 22:14, 21 lut 2020. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Józef Kiedroń
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

23 marca 1879
Błędowice Dolne, Księstwo Cieszyńskie, Austro-Węgry

Data i miejsce śmierci

25 stycznia 1932
Berlin, Niemcy

Minister przemysłu i handlu
Okres

od 19 grudnia 1923
do 21 maja 1925

Przynależność polityczna

Związek Ludowo-Narodowy

Poprzednik

Marian Szydłowski

Następca

Czesław Klarner

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Komandor Krzyża Wielkiego Orderu Gwiazdy Polarnej (Szwecja)

Józef Kiedroń (ur. 23 marca 1879 w Błędowicach Dolnych na Śląsku Cieszyńskim, zm. 25 stycznia 1932 w Berlinie) – polski inżynier górnik,działacz społeczny, polityk, polski minister przemysłu i handlu.

Życiorys

Urodził się w chłopskiej rodzinie Józefa i Marianny z Jaworków. Po czterech klasach szkoły ludowej w Datyniach Dolnych, mając 12 lat stracił rodziców i musiał radzić sobie sam[1]. W roku 1898 dzięki stypendium Macierzy Szkolnej dla Księstwa Cieszyńskiego.ukończył gimnazjum realne w Cieszynie, gdzie należał do polskich młodzieżowych organizacji konspiracyjnych Jedność i Znicz. Następnie studiował na Politechnice Lwowskiej, a w 1899 przeniósł się na Akademię Górniczą w Leoben, którą ukończył w 1902 roku. Od roku 1902 do roku 1920 pracował w Witkowickim Gwarectwie Hutniczo-węglowym oraz w różnych kopalniach Zagłębia Ostrawsko-Karwińskiego jako inżynier, a później prezes i członek rad nadzorczych . (1906–1918). Oddał nieocenione zasługi sprawie rozwoju szkolnictwa narodowego w Cieszyńskim,organizując m.in. społeczne akcje na rzecz polskiego gimnazjum w Orłowej. Był głównym inicjatorem i współzałożycielem pierwszej polskiej szkoły górniczej na Śląsku Cieszyńskim w Dąbrowie (1907) i jej wieloletnim wykładowcą. Był działaczem w ruchu narodowym i oświatowym na Śląsku Cieszyńskim. Członek Ligi Narodowej. W październiku 1918 zainicjował powstanie Rady Narodowej Śląska Cieszyńskiego i opracował projekt przyłączenia Księstwa Cieszyńskiego do Polski. Dwukrotnie więziony przez Czechów[2]. Od grudnia 1920 pracował w Polskim Komitecie Plebiscytowym na Górnym Śląsku.

Od lutego 1922 dyrektor departamentu d.s śląskich Ministerstwa Przemysłu i Handlu. Od 19 grudnia 1923 r. do 16 maja 1925 r. był ministrem tegoż resortu w rządzie Władysława Grabskiego (swojego szwagra).Z myślą o rozwijaniu eksportu polskiego węgla drogą morską doprowadził do zawarcia 4 lipca 1924 r. umowy kredytowej rządu z konsorcjum francusko-polskim na budowę

portu w Gdyni. Za jego kadencji zostały nawiązane stosunki handlowe z wieloma krajami europejskimi, a zwłaszcza ze Szwecją jako największym rynkiem skandynawskim i Czechosłowacją – importerem górnośląskiego węgla a ponadto ważnym państwem tranzytowym na południe Europy. W latach 1926-1932 pełnił funkcję dyrektora Górnośląskich Zjednoczonych Hut Królewska i Laura. Jego wielką ideą był rozwój kolejnictwa krajowego, dyktowany potrzebą zwiększenia połączeń Górnego Śląska z Bałtykiem, okręgami gospodarczymi Polski i z Kresami Wschodnimi.

W 1927 roku zainicjował budowę górnośląskiej magistrali kolejowej z Gdynią. Mieszkał wówczas z rodziną w Pałacu w Siemianowicach Śląskich. Filister honorowy korporacji akademickich Gnomia (Kraków) i Silesia (Poznań).

Życie prywatne

Jego żoną była – od 1 sierpnia 1905 r. – działaczka społeczna Zofia Kirkor-Kiedroniowa – siostra Stanisława i Władysława Grabskich. Mieli dwóch synów: Władysława i Jana. Zmarł 25 stycznia 1932 w Berlinie. Został pochowany na cmentarzu ewangelickim w Cieszynie.

Odznaczenia

Przypisy

Bibliografia

  • Leksykon Polaków w Republice Czeskiej i Republice Słowackiej. T. 2 / red. nauk. Zenon Jasiński, Bogdan Cimała. - Opole, 2015, s. 173
  • Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 1994
  • Polski słownik biograficzny
  • Antoni Halor – Przewodnik Siemianowicki. Wędrówki po mieście i okolicy, Siemianowice Śląskie 2000
  • Władysław Magiera, Sierota ministrem. Józef Kiedroń 1879-1932, wyd. Stowarzyszenie Klub Kobiet Kreatywnych w Cieszynie, Kongres Polaków w Republice Czeskiej, Czeski Cieszyn 2011.
Grób Józefa Kiedronia na cmentarzu ewangelickim w Cieszynie

Linki zewnętrzne