Kanaan
Ważniejsze miejscowości | |
---|---|
Położenie na mapie | |
32°N 35°E/32,000000 35,000000 |
Kanaan, Chanaan (hebr. כְּנַעַן Kənáʻan lub כְּנָעַן Kənāʻan, stgr. Χαναάν Chanaan, arab. کنعان Kanʻān) – kraj niski, nizinny, lub − na podstawie tekstów z Nuzi − Mat Kinahhi (kraj purpurowej wełny), starożytna kraina na wschodnim wybrzeżu Morza Śródziemnego (teren późniejszej Palestyny, Syrii aż do Eufratu i Fenicji).
Południowa część obszarów Ziemi Kanaan wymieniana jest w Biblii jako ziemia obiecana Izraelitom przez Jahwe[1].
Historia Kanaanu
[edytuj | edytuj kod]Około 3000 roku p.n.e. na terenie dzisiejszej Palestyny pojawiła się cywilizacja epoki wczesnego brązu. To właśnie wtedy zaczęli osiedlać się na tym terenie Semici. W tekstach biblijnych nazywano ich Kananejczykami[2]. Osiedlając się, zaczęli zajmować się rolnictwem, powstały pierwsze miasta, lecz z czasem napłynęli kolejni osadnicy. Około 2200 p.n.e. w Kanaanie pojawili się koczownicy, których Biblia nazywa Amorytami. Po nich przybyli Hebrajczycy. Częściowo odkryto dzieje tych terenów dzięki wykopaliskom w Ugarit (Ras Szamra). Znaleziono tam bibliotekę z tekstami zawierającymi między innymi mitologię ludu semickiego zamieszkującego okolice wybrzeża Morza Śródziemnego od XV do XIII wieku p.n.e. Echa tych wierzeń można znaleźć w najstarszych częściach Biblii, w niektórych Psalmach i w opisach walk religijnych między wyznawcami Złotego cielca, Baala i Królowej Niebios a Izraelitami[3]. Ważnymi ośrodkami krainy Kanaan były też Sydon i Jerycho.
Wykopaliska archeologiczne prowadzone na terenie Kanaanu pozwoliły odkryć liczne, niewielkie świątynie. Na wprost wejścia znajdowała się nisza na posąg bóstwa, który wykonany był z kamienia, drewna lub metalu. Obok znajdowały się sale przeznaczone dla kapłanów. Niektóre świątynie mogły być piętrowe. Odkryte gliniane modele wskazują na to, że czasami miały także wieże i dziedziniec. Bóstwom składano ofiary z pierworodnych dzieci, jagniąt, koźląt, oliwy, wina i palono wonności[4].
Badania archeologiczne w Sydonie wskazują, że potomkami ludu Kanaan są dzisiejsi Libańczycy[5].
Religia Kanaanu
[edytuj | edytuj kod]Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Kosidowski 1978 ↓, s. 480..
- ↑ Kosidowski 1978 ↓, s. 61..
- ↑ Kosidowski 1978 ↓, s. 78..
- ↑ Kosidowski 1978 ↓, s. 79..
- ↑ Marc Haber i inni, Continuity and Admixture in the Last Five Millennia of Levantine History from Ancient Canaanite and Present-Day Lebanese Genome Sequences, „The American Journal of Human Genetics”, 101 (2), 2017, s. 274–282, DOI: 10.1016/j.ajhg.2017.06.013, ISSN 0002-9297, PMID: 28757201 [dostęp 2017-08-08] (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Zenon Kosidowski: Opowieści biblijne. Warszawa: Iskry, 1978.