Marian Duś
| Biskup tytularny Thenae | ||
| ||
| Kraj działania | ||
|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | ||
| Data i miejsce śmierci | ||
| Biskup pomocniczy warszawski | ||
| Okres sprawowania |
1986–2013 | |
| Wyznanie | ||
| Kościół | ||
| Prezbiterat |
9 czerwca 1968 | |
| Nominacja biskupia |
21 grudnia 1985 | |
| Sakra biskupia |
6 stycznia 1986 | |
| Data konsekracji |
6 stycznia 1986 | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość |
Warszawa | ||||
| Miejsce | |||||
| Konsekrator | |||||
| Współkonsekratorzy | |||||
| |||||
Marian Duś (ur. 25 czerwca 1938 w Róży, zm. 9 września 2021 w Warszawie) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor filozofii w zakresie nauk społecznych, biskup pomocniczy warszawski w latach 1986–2013, od 2013 biskup pomocniczy senior archidiecezji warszawskiej.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w 25 czerwca 1938 w Róży koło Dębicy. W latach 1952–1956 kształcił się w Technikum Mechanicznym w Dębicy. Od 1956 do 1957 był pracownikiem Zakładów Gumowych w Dębicy. W 1957 podjął studia w Wyższym Seminarium Duchownym we Włocławku, gdzie przez dwa lata kształcił się w zakresie filozofii. W 1959 po otrzymaniu powołania do odbycia zasadniczej służby wojskowej przeniósł się na Katolicki Uniwersytet Lubelski, gdzie na Sekcji Filozofii Praktycznej Wydziału Filozoficznego kontynuował studia filozoficzne. W ich trakcie pełnił m.in. funkcje prezesa Koła Nauk Społecznych przy Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, wiceprezesa Sądu Koleżeńskiego Zrzeszenia Studentów Polskich i kierownika męskiego domu akademickiego. Studia ukończył w 1963 uzyskaniem magisterium. Następnie podjął starania o dokończenie studiów we wrocławskim seminarium duchownym, w międzyczasie odbywając roczny staż pracy w Puławskim Przedsiębiorstwie Budownictwa Przemysłowego. Studia teologiczne odbył jednak w Metropolitalnym Wyższym Seminarium Duchownym w Warszawie w latach 1964–1968. 9 czerwca 1968 został w archikatedrze św. Jana Chrzciciela w Warszawie wyświęcony na prezbitera przez kardynała Stefana Wyszyńskiego[1]. W 1970 rozpoczął studia doktoranckie na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Tamże na podstawie dysertacji Postawy religijne mieszkańców nowego osiedla «Polna» uzyskał w 1973 doktorat z filozofii w zakresie nauk społecznych[1][2].
W latach 1968–1970 pracował jako wikariusz w parafii św. Mikołaja w Grójcu. Latem 1970 zastępował w obowiązkach kapelana kaplicy w Guzowie[1]. Od 1977 do 1986 był proboszczem parafii św. Apostołów Piotra i Pawła w Warszawie[1][3]. W 1979 został mianowany dziekanem dekanatu piaseczyńskiego oraz sekretarzem archidiecezjalnej rady kapłańskiej. W tym samym roku otrzymał przywilej noszenia rokiety i mantoletu[1].
W latach 1971–1977 pełnił funkcję prefekta w Metropolitalnym Wyższym Seminarium Duchownym w Warszawie[1]. Od 1973 do 1988 prowadził wykłady z katolickiej nauki społecznej w warszawskim seminarium i mieszczącym się przy nim Akademickim Studium Teologii Katolickiej[1][2].
7 grudnia 1985 został ustanowiony biskupem pomocniczym archidiecezji warszawskiej ze stolicą tytularną Thenae[1]. Prekonizowany został 21 grudnia 1985[4]. Święcenia biskupie otrzymał 6 stycznia 1986 w archikatedrze św. Jana Chrzciciela w Warszawie. Udzielił mu ich kardynał Józef Glemp, prymas Polski, z towarzyszeniem biskupów pomocniczych warszawskich: Władysława Miziołka i Kazimierza Romaniuka[1]. Jako zawołanie biskupie przyjął słowa „In Cruce salus” (W Krzyżu zbawienie)[5]. 11 stycznia 1986 został mianowany wikariuszem generalnym archidiecezji[1]. W kurii metropolitalnej objął urzędy przewodniczącego: Wydziału Duszpasterstwa, Wydziału Budowy Kościołów i Spraw Sakramentalnych oraz Wydziału Administracji Ogólnej i Spraw Personalnych. Został opiekunem dekanalnym ojców duchownych oraz ćwiczeń duchowych dla kapłanów. Administrował budynkami Nuncjatury Apostolskiej w Warszawie. Objął funkcję prezesa Prymasowskiej Rady Budowy Kościołów, a także prezesa Zarządu Fundacji Budowy Świątyni Opatrzności Bożej. Wszedł w skład: archidiecezjalnej rady administracyjnej, rady biskupiej, rady kapłańskiej (jako zastępca przewodniczącego), kolegium konsultorów i rady ds. ekonomicznych[1][6]. Uczestniczył w IV Synodzie Archidiecezji Warszawskiej jako członek komisji głównej i przewodniczący sekretariatu[6]. W 1998 został mianowany prałatem gremialnym Kapituły Metropolitalnej Warszawskiej. W kapitule pełnił funkcję dziekana[7][8]. 4 listopada 2013 papież Franciszek przyjął jego rezygnację z funkcji biskupa pomocniczego archidiecezji warszawskiej[9][10]. Na emeryturze został rezydentem w parafii św. Anny w Warszawie, gdzie otrzymał do dyspozycji mieszkanie po prymasie Józefie Glempie[11][12][13].
W ramach Konferencji Episkopatu Polski był członkiem Komisji ds. Budownictwa Kościołów, Komisji ds. Duszpasterstwa Ogólnego, Komisji ds. Liturgii i Duszpasterstwa Liturgicznego[1], Komisji ds. Duchowieństwa i Komisji ds. Misyjnych[3]. Pełnił również funkcje krajowego duszpasterza policji i krajowego duszpasterza kobiet[14]. W 1994 był współkonsekratorem podczas sakry biskupa pomocniczego warszawskiego Piotra Jareckiego[15].
Zmarł 9 września 2021 w Warszawie. 14 września 2021 został pochowany w Panteonie Wielkich Polaków w Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie[16].
Wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]
W 2003 otrzymał Medalion Pieta Miednoje 1940, przyznany przez Warszawskie Stowarzyszenie Rodzina Policyjna 1939 roku[17].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j k l K.R. Prokop: Biskupi Kościoła katolickiego w III Rzeczpospolitej. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 1998, s. 34–35. ISBN 83-7052-900-3.
- ↑ a b Kronika X-lecia Papieskiego Wydziału Teologicznego w Warszawie. „Warszawskie Studia Teologiczne”. XIII/2000. s. 235. ISSN 0209-3782. [dostęp 2013-12-08].
- ↑ a b Szesnastolecie sakry biskupiej bp Mariana Dusia (sylwetka). ekai.pl, 2002-01-06. [dostęp 2013-08-13].
- ↑ K.R. Prokop. Sukcesja święceń biskupich pasterzy Kościoła warszawskiego (1798–2007). „Prawo Kanoniczne”. R. 53, nr 1–2, s. 349, 2010. ISSN 0551-911X. [dostęp 2017-11-04].
- ↑ Marian Duś na stronie Konferencji Episkopatu Polski. episkopat.pl. [dostęp 2016-12-31].
- ↑ a b Nota biograficzna Mariana Dusia na stronie archidiecezji warszawskiej. archidiecezja.warszawa.pl. [dostęp 2015-02-16].
- ↑ Kapituła Metropolitalna Warszawska. archidiecezja.warszawa.pl. [dostęp 2015-02-16].
- ↑ P. Chmieliński. Kapituła metropolitalna warszawska. „Niedziela”. 50/2003 (edycja warszawska st.). ISSN 0208-872X. [dostęp 2015-02-16].
- ↑ Rinuncia di Ausiliare di Warszawa (Polonia) e nomina di nuovi Ausiliari. press.vatican.va, 2013-11-04. [dostęp 2013-11-04]. (wł.).
- ↑ Warszawa: Bp Marian Duś przechodzi na emeryturę. Ks. prał. Józef Górzyński i ks. prał. Rafał Markowski – biskupami pomocniczymi. episkopat.pl (arch.), 2013-11-04. [dostęp 2017-01-09].
- ↑ Parafia św. Anny w Wilanowie. archidiecezja.warszawa.pl (arch.). [dostęp 2015-07-27].
- ↑ List Arcybiskupa Metropolity Warszawskiego do kapłanów Archidiecezji Warszawskiej. archidiecezja.warszawa.pl (arch.). [dostęp 2015-02-16].
- ↑ J. Osowski: Kardynał Nycz do księży: wyjdźcie nawet do niewierzących. gazeta.pl, 2013-12-25. [dostęp 2013-12-26].
- ↑ G. Polak: Kto jest kim w Kościele. Warszawa: Katolicka Agencja Informacyjna, 1999, s. 75–76. ISBN 83-911554-0-4.
- ↑ Marian Duś. catholic-hierarchy.org. [dostęp 2013-08-13]. (ang.).
- ↑ Archidiecezja Warszawska pożegnała dziś bp. Mariana Dusia. Spoczął w Świątyni Opatrzności Bożej. archwwa.pl, 2021-09-14. [dostęp 2021-09-14].
- ↑ Honorowy Medalion Pamięci Pieta Miednoje 1940 r.. panstwowa.policja.pl. [dostęp 2020-01-23].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Nota biograficzna Mariana Dusia na stronie archidiecezji warszawskiej [dostęp 2015-02-16]
- Marian Duś na stronie Konferencji Episkopatu Polski [dostęp 2016-12-31].
- Marian Duś [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2010-12-02] (ang.).