Mysikróliki
| ||
| Regulidae[1] | ||
| Vigors, 1825 | ||
 Przedstawiciel rodziny – ogniczek (R. calendula) | ||
| Systematyka | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | zwierzęta | |
| Typ | strunowce | |
| Podtyp | kręgowce | |
| Gromada | ptaki | |
| Podgromada | Neornithes | |
| Infragromada | ptaki neognatyczne | |
| Rząd | wróblowe | |
| Podrząd | śpiewające | |
| Rodzina | mysikróliki | |
| Typ nomenklatoryczny | ||
|
„Roitelets” = Motacilla regulus Linnaeus | ||
| Rodzaje | ||
Mysikróliki[4], mysikrólikowate (Regulidae) – monotypowa rodzina malutkich ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes).
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Występują w lasach Azji, Europy, Ameryki Północnej i północno-zachodniej Afryki[5][6]. Zasiedlają głównie bory szpilkowe w strefie tajgi na dalekiej północny, na południu na terenach górzystych.
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała 8–11 cm, masa ciała 5–8 g[7]. Wierzch ciała mają głównie oliwkowozielony i szaropłowy spód, ma często czarne paski po bokach głowy. Na głowie u samców wyraźny jasnoczerwony, pomarańczowy lub żółty pasek. Podczas zalotów jest stroszony. U niektórych gatunków samice mają mniej jaskrawy pasek.
Są owadożerne, zwinnie poruszają się wśród liści. Swoim maleńkim, igłowatym dzióbkiem wyszukują na liściach, szyszkach, gałązkach i korze drobne owady. Często unoszą się na chwilę w powietrzu, aby przeszukać spód szyszki. W czasie chłodów nocują zbite w ciasną grupkę w jakimś spokojnym miejscu – robią to, aby nie tracić ciepła. Ptaki z północny przelatują na południe, bo tam jest im cieplej. Choć są takie malutkie, potrafią przelatywać duże odległości nad morzami. Zazwyczaj wyprowadzają dwa lęgi w roku, po 7–14 jaj.
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
Epitet gatunkowy Motacilla regulus Linnaeus, 1758 (łacińskie regulus – książę, królewiątko < zdrobnienie rex, regis – król < regere – rządzić)[8].
Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]
Do rodziny należy jeden rodzaj obejmujący sześć gatunków[4]:
- Rodzaj: Regulus
- Regulus calendula – ogniczek
- Regulus satrapa – mysikrólik złotogłowy
- Regulus goodfellowi – mysikrólik płomienny
- Regulus regulus – mysikrólik zwyczajny
- Regulus madeirensis – zniczek maderski – takson wyodrębniony ostatnio z R. ignicapilla[9][10][11][12]
- Regulus ignicapilla – zniczek zwyczajny
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Regulidae, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Regulus, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.) [dostęp 2012-10-31]
- ↑ G. Cuvier: Lecons d'anatomie comparée. T. 1. Paris: Baudouin, 1800, s. tab. 2. (fr.)
- ↑ a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Regulidae Vigors, 1825 - mysikróliki - Goldcrests or kinglets (wersja: 2020-09-20). W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-11-22].
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Dapple-throats, sugarbirds, fairy-bluebirds, kinglets, hyliotas, wrens, gnatcatchers (ang.). IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-11-22].
- ↑ Kinglets and Firecrests (Regulidae) (ang.). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-16)].
- ↑ Martens i Päckert 2006 ↓, s. 346–349.
- ↑ J.A. Jobling: Key to Scientific Names in Ornithology. W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2016. [dostęp 2016-03-31]. (ang.)
- ↑ M. Päckert, J. Martens, J. Kosuch, A.A. Nazarenko, M. Veith. Phylogenetic signal in the song of crests and kinglets (Aves: Regulus). „Evolution”. 57 (3), s. 616-629, 2003. DOI: 10.1111/j.0014-3820.2003.tb01553.x (ang.).
- ↑ M. Päckert, Ch. Dietzen, J. Martens, M. Wink, L. Kvist. Radiation of Atlantic goldcrests Regulus regulus spp.: evidence of a new taxon from the Canary Islands. „Journal of Avian Biology”. 37 (4), s. 364-380, 2006. DOI: 10.1111/j.2006.0908-8857.03533.x (ang.).
- ↑ M. Päckert, J. Martens, L.L. Severinghaus. The Taiwan Firecrest (Regulus goodfellowi) belongs to the Goldcrest assemblage (Regulus regulus s. l.): evidence from mitochondrial DNA and the territorial song of the Regulidae. „Journal of Ornithology”. 150 (1), s. 205-220, 2009. DOI: 10.1007/s10336-008-0335-5 (ang.).
- ↑ Martens i Päckert 2006 ↓, s. 349.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- J. Martens, M. Päckert: Family Regulidae (Kinglets & Firecrests). W: J. del Hoyo, A. Elliott, D.A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 11: Old World Flycatchers to Old World Warblers. Barcelona: Lynx Edicions, 2006, s. 330–349. ISBN 84-96553-06-X. (ang.)
- D. Burni, B. Hoare, J. DiCostanzo, BirdLife International (mapy wyst.), P. Benstead i inni: Encyklopedia Ptaki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009. ISBN 978-83-01-15733-3.