Dobromil (obwód lwowski)

Zamek Herburtów pod Dobromilem

Dobromil (ukr. Добромиль) – miasto na zachodniej Ukrainie, w obwodzie lwowskim, w rejonie starosamborskim nad Wyrwą, około 5 km od granicy z Polską. 6000 mieszkańców (szacunek na 2006 r.).

Historia

Pierwsze zapisy pochodzą z roku 1374. Osada założona przez Herbuttów z nadania księcia Władysława Opolczyka. W roku 1566 Zygmunt August wynagradza Stanisława Herburta za wierną służbę oraz usługi wojenne pozwalając zamienić wieś Dobromil (własność Herburtów) na miasto z prawem magdeburskim. Z roku 1570 pochodzą pierwsze wzmianki o Żydach osiedlających się w mieście. W roku 1584 Stanisław Herburt buduje tu murowany zamek. W XVII wieku w Dobromilu powstaje samodzielna gmina żydowska. W 1765 r. w Dobromilu zamieszkuje około 1265 Żydów. Z Dobromila pochodzi jedna z gałęzi Herburtów - Dobromilscy. Stanisław Herburt jest również jednym z fundatorów unickiego monasteru wg reguły św. Bazylego w Dobromilu. Wnętrza świątyni przyozdobione są wizerunkami Herburtów. Do roku 1772 ziemia przemyska, województwo ruskie.

Od 1772 r. w składzie Królestwa Galicji i Lodomerii. W 1784 r. w pobliżu powstaje kolonia Engelsbrunn, stanowiąca obecnie część miasta. Od roku 1872 przez miasto prowadzi ważna linia kolejowa łączącą Lwów z Budapesztem tzw. Pierwsza Węgiersko-Galicyjska Kolej Żelazna, w mieście znajduje się dworzec kolejowy. W roku 1876 zostaje miastem powiatowym (powiat dobromilski, kosztem Birczy). W 1880 r. w Dobromilu żyje 2734 a w Engelsbrunnie 291 mieszkańców. W tej liczbie 655 rzymskich katolików, 479 grekokatolików, 1884 Żydów i 7 osób innych wyznań.

W 1921 r. Dobromil liczy 5386 mieszkańców, z czego 2119 Żydów. Jest miastem powiatowym województwa lwowskiego, siedzibą sądu powiatowego i innych urzędów i instytucji państwowych. Starostą w tym czasie jest Henryk Kassala.

Po przegranej przez Polskę kampanii wrześniowej Dobromil znalazł się w części zajętej przez ZSRR. Od 4 grudnia 1939 r. znajdował się w składzie USRR, w obwodzie drohobyckim. Po ataku Niemiec na ZSRR miasto znalazło się pod okupacją niemiecką. Od 3 listopada 1941 r. na terenie powiatu przemyskiego dystryktu krakowskiego w składzie Generalnego Gubernatorstwa. W 1942 r. Niemcy wywieźli dobromilskich Żydów do Obozu Zagłady w Bełżcu. 8 sierpnia 1944 r. miasto zostało zajęte przez wojska radzieckie. Po II wojnie światowej ponownie w składzie Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej - początkowo w obwodzie drohobyckim, później ponownie we lwowskim. Po uzyskaniu w 1991 r. niepodległości przez Ukrainę w jej składzie.

Ważniejsze obiekty

• Rynek miejski
• Ratusz miejski
• Zamek Herburtów
• Kościół rzymskokatolicki, renesansowy, projekt Jan Baptysta Wenecjanin
• Klasztor bazylianów w Dobromilu - greckokatolicki z 1705 r. pod wezwaniem św. Onufrego
• Cerkiew greckokatolicka
• Synagoga w Dobromilu
• Cmentarz żydowski w Dobromilu

Związani z Dobromilem

• Herburtowie

Bibliografia

• Mapa WIG Dobromil Pas 50 Słup 35 Warszawa 1938
• Księga adresowa Polski (wraz z W.M. Gdańskiem) dla handlu, przemysłu, rzemiosł i rolnictwa Towarzystwo Reklamy Międzynarodowej Warszawa 1928 s. 660

Linki zewnętrzne

• żydowska księga pamięci Dobromila, wolny dostęp przez Bibliotekę Publiczną Nowego Jorku (New York Public Library) (jid. i ang.)
• zdjęcia z Dobromila
• Zamek Herburtów pod Dobromilem: [1]
• Dobromil, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 72 .