Zamek w Lidzie

Zamek w Lidzie

Państwo	Białoruś
Miejscowość	Lida
Typ budynku	zamek
Inwestor	Giedymin
Rozpoczęcie budowy	XIV w.
Zniszczono	1710
Odbudowano	lata 20. XX w., po 1982
Położenie na mapie Białorusi Zamek w Lidzie
53°53′08,84″N 25°18′11,23″E

{{Budynek infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | alt zdjęcia =

Zamek w Lidzie – warowna budowla znajdująca się w mieście Lida.

Historia

Zamek zbudował być może litewski książę Giedymin w roku 1323 na linii obronnej tworzonej przez zamki Nowogródek-Krewo-Miedniki-Troki lub książę Olgierd w połowie XIV wieku. Zamek niewątpliwie należał do Olgierda, a następnie Jagiełły. W 1392 książę Witold przy pomocy Krzyżaków zdobył zamek. W 1394 zamek był oblegany ponownie przez Krzyżaków, tym razem jednak bezskutecznie.

W 1406 zamek był oblegany przez księcia smoleńskiego Jerzego Światosławicza. W 1433 był oblegany przez Świdrygiełłę. W 1422 na zamku w Lidzie gościł król Władysław Jagiełło z poślubioną w Nowogródku księżniczką Zofią Holszańską. W 1506 pod zamkiem zebrały się wojska polskie i litewskie, które następnie pokonały Tatarów krymskich w bitwie pod Kleckiem.

W roku 1659 zamek szturmowały wojska moskiewskie. Zamek najbardziej ucierpiał w roku 1710, gdy spaliły go szwedzkie wojska Karola XII podczas III wojny północnej. Po 1791 roku, gdy zostało spalone miasto, rabunkowo zaczęto rozbierać zamek na materiał budowlany. Podczas powstania w 1794 na zamku doszło do starcia pomiędzy wojskami Tadeusza Kościuszki i wojskami rosyjskimi. W latach 20. XX wieku miejscowe polskie władze zaczęły zamek odbudowywać. Na dziedzińcu zamkowym znajdowało się boisko przysposobienia wojskowego. Obecnie prace rekonstrukcyjne są kontynuowane od 1982 roku. Po 2007 roku zrekonstruowano m.in. wieżę i drewnianą galerię obronną ciągnącą się wzdłuż korony murów ze strzelnicami. W jednej z wież mieści się muzeum.

Architektura

Lida należy do tego samego typu zamków kasztelowych co Krewo czy Miedniki. Zamek ma kształt czworoboku o wymiarach 93,5 x 83,45 x 80 x 84 m, z dwoma narożnymi wieżami o 5 kondygnacjach. Wjazd znajdował się przez most zwodzony od strony wschodniej obok wieży. Mury miały grubość od 1,5 do 2 metrów i wysokość około 12-15 metrów. Zwieńczone były krenelażem.

Galeria

• 
  Dziedziniec
• 
  Wykusz latrynowy
• 
• 
• 
  Zamek w 2007 roku przed rekonstrukcją narożnej wieży
• 
  Brama zamkowa
• 
• 
  Zamek przed 1913 r.
• 
  Prezydent Ignacy Mościcki oraz wojewoda Beczkowicz na zamku w (wrzesień 1929)
• 
  Ćwiczenia w lipcu 1939 r.
• 
  Wejście na zamek w latach 20. XX wieku

Bibliografia

• Polak Tadeusz, Zamki na kresach: Białoruś, Litwa, Ukraina, Pracownia Badań i Konserwacji Obiektów Zabytkowych, Wydawnictwo "Pagina", Warszawa 1997, s.151, ISBN 83-86351-11-X

Linki zewnętrzne

• Zamek w Lidzie // Wandalin Szukiewicz, Ziemia. Warszawa, 18 listopada 1911. Rok II. Nr 46. ss. 748-749.