Polskie tańce narodowe: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
poprawa błędu ortograficznego |
Znaczniki: Wycofane VisualEditor |
||
Linia 4: | Linia 4: | ||
== Nazwy i cechy polskich tańców narodowych == |
== Nazwy i cechy polskich tańców narodowych == |
||
* [[Krakowiak (taniec)|krakowiak]] – żywy, polski taniec ludowy z okolic Krakowa, zaliczany do polskich tańców narodowych, w metrum 2/4 i w charakterystycznym, synkopowanym rytmie. Nazwa tańca pochodzi z XVIII wieku i odnosiła się do grupy tańców posiadających własne lokalne nazwy: mijany, dreptany, ścigany, skalmierzak, przebiegany |
* [[Krakowiak (taniec)|krakowiak]] – żywy, polski taniec ludowy z okolic Krakowa, zaliczany do polskich tańców narodowych, w metrum 2/4 i w charakterystycznym, synkopowanym rytmie. Nazwa tańca pochodzi z XVIII wieku i odnosiła się do grupy tańców posiadających własne lokalne nazwy: mijany, dreptany, ścigany, skalmierzak, przebiegany, jest uważany za jeden z lepszych tańców w polsce |
||
* [[Polonez (taniec)|polonez]] (fr. ''Polonaise'' – polski) – nazywany pierwotnie ''chodzonym''. Jest polskim tańcem dworskim, choć jego korzenie tkwią w muzyce ludowej. Cechy: dostojny, raczej powolny, akcent na ''raz'', metrum 3/4. Tempo umiarkowane i jednostajne. |
* [[Polonez (taniec)|polonez]] (fr. ''Polonaise'' – polski) – nazywany pierwotnie ''chodzonym''. Jest polskim tańcem dworskim, choć jego korzenie tkwią w muzyce ludowej. Cechy: dostojny, raczej powolny, akcent na ''raz'', metrum 3/4. Tempo umiarkowane i jednostajne. |
||
* [[Mazur (taniec)|mazur]] – pochodzi z Mazowsza. Cechy: tempo szybkie, akcentowane podskoki, żywy, „siarczysty”. Metrum 3/4 lub 3/8, dużo rytmów punktowanych. |
* [[Mazur (taniec)|mazur]] – pochodzi z Mazowsza. Cechy: tempo szybkie, akcentowane podskoki, żywy, „siarczysty”. Metrum 3/4 lub 3/8, dużo rytmów punktowanych. |
Wersja z 18:28, 26 maj 2024
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/ba/Zbi%C3%B3r_najulubie%C5%84szych_polonez%C3%B3w.jpg/220px-Zbi%C3%B3r_najulubie%C5%84szych_polonez%C3%B3w.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/J%C3%B3zef_Che%C5%82mo%C5%84ski_-_Oberek_%281878%29.jpg/300px-J%C3%B3zef_Che%C5%82mo%C5%84ski_-_Oberek_%281878%29.jpg)
Polskie tańce narodowe – tańce wywodzące się z tańców ludowych z terenów całej Polski. Przyjmuje się wyróżnienie pięciu tańców o charakterze narodowym (krakowiak, polonez, mazur, oberek i kujawiak), które w trakcie rozwoju historycznego znacząco odbiegły od pierwowzorów wiejskich[1]. Pierwsze próby klasyfikacji tańców narodowych podejmowano w XIX w.[2][3][4]
Nazwy i cechy polskich tańców narodowych
- krakowiak – żywy, polski taniec ludowy z okolic Krakowa, zaliczany do polskich tańców narodowych, w metrum 2/4 i w charakterystycznym, synkopowanym rytmie. Nazwa tańca pochodzi z XVIII wieku i odnosiła się do grupy tańców posiadających własne lokalne nazwy: mijany, dreptany, ścigany, skalmierzak, przebiegany, jest uważany za jeden z lepszych tańców w polsce
- polonez (fr. Polonaise – polski) – nazywany pierwotnie chodzonym. Jest polskim tańcem dworskim, choć jego korzenie tkwią w muzyce ludowej. Cechy: dostojny, raczej powolny, akcent na raz, metrum 3/4. Tempo umiarkowane i jednostajne.
- mazur – pochodzi z Mazowsza. Cechy: tempo szybkie, akcentowane podskoki, żywy, „siarczysty”. Metrum 3/4 lub 3/8, dużo rytmów punktowanych.
- oberek, zwany też obertasem – najszybszy z tańców narodowych. Cechy: bardzo szybki, w drobnych wartościach rytmicznych, wesoły, żywy, metrum 3/8.
- kujawiak – pochodzi z Kujaw. Cechy: powolny, metrum 3/4. Najwolniejszy z tańców narodowych. Kolebany. Melodia utrzymana jest najczęściej w tonacji molowej.
Tańce w kulturze
W średniowieczu wszelkie tańce uznawane były przez duchowieństwo za niemoralne. Na wielu synodach zakazywano tańca na równi z pijaństwem czy rozpustnym ubiorem. Tańce były grzechem i rzekomo cieszyły szatana. Za najbardziej niegodne były jednak uznawane tańce, które chłopi wykonywali w karczmach[5].
W czasach stanisławowskich szkolnictwo taneczne było już rozwinięte. Swoją działalność kontynuowały szkoły konwiktowe, a do tematyki tanecznej powracały również powstałe po rozpadzie szkół jezuickich – szkoły podległe Komisji Edukacji Narodowej. Taniec był bardzo ważnym elementem w wiodącym wówczas ośrodku – Szkole Rycerskiej (Korpusie Kadetów)[6].
Mit tańców narodowych zyskał szczególne znaczenie w epoce romantyzmu. Pełnił funkcję jednoczącą polską kulturę. Dawał Polakom poczucie zakorzenienia, ciągłości i własnej wartości. Nieudokumentowana w piśmie kultura tradycyjna odgrywała na ziemiach polskich bardzo dużą rolę. Tańce narodowe stały się czynnikiem warunkującym zachowanie tożsamości narodowej[6].
Przypisy
- ↑ Komisja ds. Tańców Polskich Polskiej Sekcji CIOFF: Trochę historii. taniecpolski.cioff.pl. [dostęp 2015-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-27)]. (pol.).
- ↑ Kazimierz Brodziński: O tańcach polskich, [w:] Gazeta Krakowska, 1831, nr 236-242.
- ↑ Łukasz Gołębiowski: Spis rzeczy zawartych w 4 tomach opisujących zwyczaje i obyczaje Polaków, Warszawa 1830.
- ↑ Łukasz Gołębiowski: Gry i zabawy różnych stanów w kraju całym lub w niektórych tylko prowincjach, Warszawa 1831.
- ↑ Janusz Tazbir , Odrodzenie i reformacja w Polsce .
- ↑ a b Tomasz Nowak , Taniec narodowy w polskim kanonie kultury. Źródła, geneza, przemiany.