Wierzba wiciowa
| ||
![]() | ||
Systematyka[1] | ||
Domena | eukarionty | |
Królestwo | rośliny | |
Klad | rośliny naczyniowe | |
Klad | rośliny nasienne | |
Klasa | okrytonasienne | |
Klad | różowe | |
Rząd | malpigiowce | |
Rodzina | wierzbowate | |
Rodzaj | wierzba | |
Gatunek | wierzba wiciowa | |
Nazwa systematyczna | ||
Salix viminalis L. Sp. pl. 2:1021. 1753 | ||
Synonimy | ||
Salix linearis Turcz. |
Wierzba wiciowa, w. krzaczasta, w. krzewiasta, witwa, konopianka (Salix viminalis L.) – gatunek drzew lub krzewów z rodziny wierzbowatych. Popularnie nazywany też wierzbą energetyczną. Występuje naturalnie w środkowej Europie[2].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Pokrój
- Wyniosły krzew lub drzewko osiągające do 10 m wysokości. Długie gałęzie wyrastają z krótkiego pnia[2].
- Pęd
- Gałązki cienkie i wiotkie, żółtawe. Młode pędy są srebrzyście owłosione, jednak szybko stają się nagie. Pąki są zaokrąglone i mają białą barwę[2].
- Liście
- Krótkoogonkowe. Są bardzo wąskie. Osiągają długość do 20 cm przy 1 cm szerokości. Są podwinięte na brzegach. Z wierzchu ciemnozielone i pomarszczone z żółtą żyłką pośrodku. Od spodu są jedwabiście owłosione w kolorze białym. Mają 25-30 par nerwów bocznych[2].
- Kwiaty
- Roślina dwupienna. Kwiatostany to walcowate kotki, męskie 3 × 1 cm, żeńskie mniejsze. Słupki nagie, na trzoneczkach o długości przynajmniej 1.4 długości słupka, znamiona słupków dwudzielnie i lekko łukowato rozchylone. Przysadki dwubarwne, w nasadzie jasne lub purpurowe, na szczytach czarniawe lub rdzawe.
Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]
Występuje w całym kraju, w wilgotnych miejscach nad rzekami i strumieniami. Gatunek ten łączy bardzo istotne cechy z punktu widzenia cech środowiska, tzn. odporność na skrajne warunki klimatyczne, choroby, małe wymagania glebowe, duża dynamika wzrostu w kolejnych sezonach wegetacyjnych. Nadaje się do nasadzeń nadwodnych, nieodpowiednia na suche gleby. Megafanerofit, nanofanerofit. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Salicion albae[3]. Kwitnie od marca nawet do maja, przed rozwojem liści.
Zmienność[edytuj | edytuj kod]
Czasami można spotkać różniące się od typowej formy, trudne do oznaczenia mieszańce z: wierzbą czerniejącą, wierzbą iwą, wierzbą kruchą, wierzbą lapońską, wierzbą migdałową, wierzbą purpurową, wierzbą rokitą, wierzbą trójpręcikową, wierzbą śląską, wierzbą uszatą, wierzbą śniadą, wierzbą szarą, wierzbą wawrzynkową[4].
Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]
- Uprawy energetyczne. Wierzba wiciowa jako gatunek szybko rosnący, o wysokim potencjale produkcyjnym biomasy, doskonale nadaje się do wykorzystania energetycznego i przemysłowego. W oparciu o badania naukowe wierzbę wiciową kwalifikuje się jako bardzo dobre wieloletnie źródło energii odnawialnej.
- Wierzba znalazła zastosowanie w ochronie ziemi, wody i powietrza. Jest najefektywniejszą z roślin wykorzystywaną do oczyszczania gleby z metali ciężkich, związków toksycznych poprzez wbudowanie ich w swoją biomasę. Plantacje wierzby mogą bez szkody dla środowiska utylizować stałe osady ściekowe z oczyszczalni, a związki w nich zawarte nie przedostają się do wód gruntowych. Korzenie wierzby wychwytują ponad 80% zanieczyszczeń.
- W ochronie środowiska przyrodniczego, do rekultywacji gruntów, oczyszczania ścieków bytowych oraz jako pasy zieleni ochronnej, ograniczających stopień zanieczyszczenia powietrza.
- Wierzba wiciowa jest jedną z najważniejszych wierzb koszykarskich, używana jest także na faszynę oraz do "żywej architektury" - budowy zazieleniających się, rosnących budowli ogrodowych.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2009-12-10].
- ↑ a b c d Johnson O., More D.: Drzewa. Warszawa: Multico, 2009, s. 170. ISBN 978-83-7073-643-9.
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- ↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.