Janusz Leśniak

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Janusz Leśniak
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

12 czerwca 1947
Kraków

Narodowość

polska

Dziedzina sztuki

fotografia, film animowany

Epoka

autoportret z cieniem

Multimedia w Wikimedia Commons

Janusz Leśniak (ur. 12 czerwca 1947 w Krakowie) – polski artysta fotograf, znany jako autor zdjęć ze swoim cieniem, nazywanych leśniakami. Pierwsze takie fotografie powstały w latach 60. i 70. Od połowy lat 80. już stale fotografuje swój cień. W całym jego dorobku artystycznym ta twórczość jest zdecydowanie najobszerniejsza i najbardziej znacząca[1]. Dyplom Związku Polskich Artystów Fotografików (ZPAF) otrzymał w 1977. Mieszka i tworzy w Krakowie.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Pierwszą fotografię z cieniem[2], które nazwano później leśniakami[3][4] wykonał na plaży w Warnemünde jako 17-latek w 1964. W 1965 zdobył 1. nagrodę na I Miejskim Konkursie Fotografii Szkolnej w Krakowie za ekspresyjne portrety dzieci. Maturę uzyskał w 1966[5]. W 1967 zaczął pracować jako asystent, a następnie jako operator filmowy w TVP Kraków (do 1969)[6]. Realizował tam głównie reportaże filmowe, m.in. z Maciejem Szumowskim przy pierwszym jego filmie Osielec oraz późniejszym cyklu – Polska zza siódmej miedzy. W 1968 podczas realizacji filmu o turystyce do publicystycznego programu telewizyjnego, jako pierwszy sfilmował autentyczną wyprawę ratowniczą GOPR-u w Tatrach.

W 1969 ożenił się z Anną Witowską[7]. W 1970 urodził się ich syn Daniel, późniejszy artysta malarz (ASP Kraków, dyplom 1994).

Następne fotografie z cieniem powstały w Krakowie w 1972, a kolejny cykl w 1977 podczas podróży z kilkumiesięczną wyprawą naukową Polish Student’s Expedition Africa-Hydrotrop 77, The Stanislaw Staszic University of Mining and Metallurgy Cracow 1977.

Dla fotografii z cieniem a później z mandalą jedną z ważniejszych inspiracji była myśl C.G. Junga, z którą zetknął się w 1977[8]

W latach 80. rozpoczął współpracę z Pracowniami Sztuk Plastycznych oraz krakowską Desą, dla których pracował przy stałej ekspozycji w Muzeum Auschwitz–Birkenau, wykonał stałą wystawę do Muzeum Zamku w Dębnie oraz wiele prac dla Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa.

W 1987 został zaproszony ze swoją indywidualną wystawą Krajobrazy wewnętrzne (Interior Sites) przez Gallery TPW w Toronto[9]. Podczas pobytu w Kanadzie prezentował polską fotografię współczesną, m.in. prace Zofii Rydet, Jerzego Lewczyńskiego, Andrzeja Zygmuntowicza i kilkunastu innych autorów w Ryerson University i OCAD University (dawniej Ontario College of Art) w Toronto, Centre de la photographie VU w Quebec oraz w Concordia University w Montrealu.

W 1987 w Nowym Jorku spotkał się z dyrektorem Departamentu Fotografii Museum of Modern Art, Johnem Szarkowskim (znającym wcześniej jego prace), który podjął decyzję o przyjęciu 24 fotografii Leśniaka do kolekcji MoMA (następne 2 prace fotografa do zbiorów MoMA włączył w 2008 późniejszy dyrektor Departamentu Fotografii – Peter Galassi)[10][11].

W latach 80., 90. i później pracował nad fotografiami z cieniem. Zbiegło się to w czasie z przechodzeniem od fotografii tradycyjnej, gdzie zdjęcia wykonywał na negatywach, a odbitki w ciemni, do fotografii cyfrowej, która zmieniła całkowicie technikę pracy.

W roku 2003 i 2004 zrobił zdjęcia do albumu Kazimierz, który ukazał się w 2004 z tekstem Olgiedra Budrewicza[12].

Nawiązał współpracę z magazynem „Miesiąc w Krakowie”, gdzie cyklicznie prezentowana była jego twórczość (2004–2007). Rozpoczął realizację serii zdjęć w Krakowie, związanych tematycznie z kulturą i sztuką. Były to koncerty muzyki poważnej i jazzowej w kościołach, zabytkowych wnętrzach, hucie stali, kopalni soli, filharmonii oraz spektakle teatralne. Wykonał szereg portretów wybitnych ludzi sztuki.

W 2008 rozpoczął nowy cykl fotografii z cieniem, które nazwał mandalami[13].

W „Domu Fotografii” w Popradzie na Międzynarodowych Warsztatach Fotografii prowadził zajęcia pt. Magiczny Krajobraz, (2002). We Wrocławiu w Szkole Międzynarodowego Forum Fotografii „Kwadrat” prezentował swoją twórczość oraz najnowsze technologie związane z przygotowaniem fotografii kolekcjonerskich (2008). W Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego prowadził wykłady o fotografii kolekcjonerskiej – kierunek Rynek Sztuki i Antyków (studia podyplomowe) w 2008/2009. Od 2010 do 2012 prowadził warsztaty fotograficzne organizowane przez Stowarzyszenia: Absolwentów Akademii Dziedzictwa MCK w Krakowie i Terra Artis Lanckorona.

W 2012 rozpoczął realizację nowego, autorskiego projektu leśniaków – Hommage à Eugène Atget fotografując paryskie ogrody: Jardin du Carrousel, Jardin des Tuileries, Jardin du Luxembourg.

Joan Miró i Antoni Gaudí to artyści, których sztuka zainspirowała go bezpośrednio do stworzenia hiszpańskiego cyklu leśniaków i leśniaków-mandali (2014). Fotografie te powstawały w otwartych przestrzeniach i we wnętrzach Barcelony (parki i ogrody, ulice i place, obiekty sakralne i fragmenty architektury). Wykonał zdjęcia do kolejnego filmu z cyklu Człowiek jest snem cienia.

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

W latach 70. uprawiał fotoreportaż i portret, które przedstawiały ludzi w ich naturalnym otoczeniu, głównie poza ośrodkami wielkomiejskimi[14]. Zdegradowany krajobraz miejski, wiejski oraz poprzemysłowy były tematem szeregu innych prac wykonywanych w ramach cyklu ekologicznego[15][16]. W tym okresie pojawiły się serie prac, z których każda składała się z kilku ujęć tworzących narrację. Zdjęcia były wykonywane w plenerze, byli obecni na nich ludzie w rzeczywistych, niearanżowanych sytuacjach[17][18]. W 1979 wykonał cykl zdjęć Krakowa – ulic i budynków centrum miasta. Fotografie te zestawił z XIX w. widokami „zdjętymi” z tych samych miejsc przez Ignacego Kriegera i jego rodzinę[19].

Osobnym rozdziałem twórczości tego okresu są akty kobiece we wnętrzu. Fotografował je, dodatkowo deformując optycznie jeszcze w trakcie wykonywania zdjęć. Prace te były swobodną transformacją głównego motywu, będącego tutaj pretekstem dla powstania określonych kompozycji (Sublimacje)[20][21].

W latach 70. i 80. realizował cykl Krajobrazy wewnętrzne[22][23][24] – fotografie fragmentów otoczenia o specyficznym, surrealnym klimacie. Cechą tych obrazów był brak na nich postaci człowieka. Innym wyróżnikiem wielu z nich była obecność cieni elementów przyrody i fragmentów architektury. Fotografie te wystawiane i często publikowane w kraju i zagranicą stanowiły wyraźną zapowiedź twórczości, która skupiła się później wyłącznie na tworzeniu leśniaków[25][26][27]. Początkowo były to zdjęcia czarno-białe tworzone głównie w krajobrazie naturalnym i wykonywane na negatywach w formacie kwadratu[28]. Leśniak fotografował tak swój cień m.in. w okolicach Krakowa (1985 i 1986), w Toronto i Nowym Jorku (1987) oraz w miejscowościach południowej Polski (1987–1994)[29]. Od 1989 przez wiele lat powstawały leśniaki w ogrodzie wiejskim w Gwoźdźcu. W 1993 robił tam zdjęcia ze swoim cieniem na „natychmiastowych” materiałach Polaroid do kolekcji firmy. W procesie tym otrzymywał, powstające równolegle: czarno-białe negatywy i odbitki[30]. W tym samym roku wykonał pierwsze fotografie barwne ze swoim cieniem.

Kolejnym etapem był cień w krajobrazie kształtowanym przez człowieka. W 1995 (oraz później – w 2011) fotografował w ogrodach Elżbiety i Krzysztofa Pendereckich[31] w Lusławicach, następnie w ogrodach Łańcuta[32] (także we wnętrzach zamkowych)[33], Baranowa Sandomierskiego, Żelazowej Woli, Krasiczyna i innych (do 2001). Przejście w połowie pierwszej dekady XXI w. do fotografii cyfrowej oraz zmiana sprzętu i optyki zaowocowały innymi sposobami przedstawiania cienia wprojektowanego w otoczenie[34]. W 2008 Leśniak rozpoczął prace nad cyklem fotografii, gdzie końcowy obraz powstaje (podobnie jak w całej jego twórczości) przede wszystkim podczas fotografowania, gdy używa m.in. zmiennej ogniskowej aby osiągnąć zauważalny ruch, intensywność barwy i większą dynamikę kompozycji. Były to mandale[35][36][37]. Bezpośrednią, choć nie jedyną inspiracją dla ich powstania, było zetknięcie z fotografiami wykonanymi przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a, które od lat 90. publikowała NASA. Wyraźnie mandaliczne kształty występowały u niego już wcześniej w czarno-białych przetwarzanych aktach (Sublimacje, 1973) oraz w cyklu Kaleidoscope – fotografiach o wyrazistym kształcie i kolorze (lata 90. i 10. XXI w.). Koncepcja tych prezentacji była bliska konstrukcji świata i miejsca człowieka według wielu kultur i religii świata (m.in. kultury Wschodu i Chrześcijaństwa) oraz psychologii Carla Gustava Junga, który uważał, że mandala jest symbolem i miejscem Jaźni (w religii – obrazu Boga) oraz gry światła i cienia, czyli wizualizacji procesu oczyszczenia[38][39].

2013 to początek okresu, w którym zaczął tworzyć leśniaki-mandale w nowych kształtach i strukturach, o wyrazie fotografowanych miejsc odmiennym niż dotychczasowe przedstawienia w latach 2008 – 2012. Leśniaki-mandale są syntezą twórczości artysty, która ujawnia podstawową zasadę całej fotografii[40]. Prace te przez strukturalną zmianę obrazowania i idącą za tym nową formę przedstawiania, skierowały go do następnego etapu twórczości – realizacji filmów autorskich. W 2014 zaczyna tworzyć filmy o powstawaniu i metamorfozach cienia i mandali w nowej, onirycznej rzeczywistości, o zróżnicowanym wyrazie i dynamice.

Cała najnowsza twórczość powstająca jako animacje filmowe wzięła swój początek w twórczości fotograficznej, która jest podstawowym i najważniejszym tworzywem dla tych wizualizacji. Animacje Człowiek jest snem cienia nie posługują się typową narracją jako formą opowiadania przebiegającego w czasie, lecz następstwem obrazów bez początku i końca oraz swobodną ich kompozycją. Przebieg obrazów nie ma natury liniowej, lecz charakter kołowy lub cykliczny. Ważną składową tych wizualizacji jest warstwa dźwiękowa, głównie muzyczna. Autor łączy je z różnymi jej rodzajami. W trakcie seansów filmowych występują muzycy z koncertami na żywo: Arkadiusz Krupa i Michał Nagy oraz Piotr Domagała i Oleg Dyyak. Autorami muzyki w animacjach filmowych są: Michał Lorenc, Janusz Bielecki, Michał Woźniak i Steve Roach.

W 2016 Leśniak wykonał po raz pierwszy fotografie mandali, w których nadał cieniowi nowe funkcje oraz uzupełnił obserwacje natury o odmienny niż do tej pory sposób postrzegania jej fragmentów podczas fotografowania. Związane jest to z nowym projektem jaki rozpoczął.

Prace w zbiorach[edytuj | edytuj kod]

wybór[41]

Wystawy indywidualne[edytuj | edytuj kod]

wybór[41]

  • Janusz Leśniak, Wystawa Fotografii, pokazy leśniaków-mandali hiszpańskich oraz animacji filmowych: TANIEC. Człowiek jest snem cienia, muz. Michał Lorenc prod. Centrum Nauki Kopernik w Warszawie, LAS. Człowiek jest snem cienia, muz. Janusz Bielecki. Prezentacja prozy poetyckiej Andrzeja Saja inspirowanej fotografią Leśniaka i promocja książki Gest Orfeusza, mia ART GALLERY, Wrocław 2017[42]
  • Janusz Leśniak, Wystawa fotografii leśniaków-mandali, reż. Widowiska Sen Cienia z muzyką na żywo do filmowych wizualizacji leśniaków-mandali hiszpańskich i polskich oraz animacji filmowych z cyklu Człowiek jest snem cienia, Fundacja i Agencja Artystyczna GAP, Centrum Wystawienniczo-Kongresowe, Opole 2016
  • Janusz leśniak, Wystawa Fotografii Sen Cienia, filmowe wizualizacje: leśniaki-mandale hiszpańskie oraz polskie z muzyką na żywo; animacje filmowe z cyklu Człowiek jest snem cienia, 42. Sympozjum Naukowe GAP UEK, Fundacja i Agencja Artystyczna GAP, Szczyrk 2016
  • Janusz Leśniak, Wystawa Fotografii leśniaki-mandale, projekcja filmu LAS. Człowiek jest snem cienia, muz. Janusz Bielecki, 41. Sympozjum Naukowe GAP UEK, Fundacja i Agencja Artystyczna GAP, Zakopane 2015
  • Janusz leśniak, reż. Koncert dla Tadzia - Metamorfozy Cienia z projekcją animacji filmowych autora. Fundacja im. T. Gardziela, Fundacja i Agencja Artystyczna GAP, Dębica 2015
  • Janusz Leśniak. Tajemnica mandali / The Secret of the Mandala. Fotografie, kurator Joanna Gościej-Lewińska, II Festiwal Sztuki, Galeria Centrum NCK Kraków 2014
  • Janusz Leśniak. Premierowy pokaz autorskich filmów z cyklu Człowiek jest snem cienia / Humanity is the dream of a shadow: Opera, Aqua, Kaleidoscope, Taniec, Lot oraz Jordan, z muzyką na żywo nimi inspirowaną (kompozytorzy i wykonawcy: Piotr Domagała i Michał Nagy), II Festiwal Sztuki NCK Galeria Centrum, Kraków 2014
  • Janusz Leśniak. Fotografia (leśniaki-mandale), Pałac Sztuki TPSP, Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych Kraków, 2012
  • Janusz Leśniak. Człowiek jest snem cienia. Kuratorzy: Susanne i Michał Nagy, Galeria Dom Golonki, Lanckorona 2012
  • Janusz Leśniak. Człowiek jest snem cienia, Galeria Biura Wystaw Artystycznych BWA, Jelenia Góra 2011
  • Janusz Leśniak. Człowiek jest snem cienia, Galeria Centrum Fotografii Domek Romański, Wrocław 2010
  • Janusz Leśniak. Człowiek jest snem cienia, kuratorzy: Marek Janczyk, Andrzej Zygmuntowicz Stara Galeria ZPAF, Warszawa 2010
  • Janusz Leśniak. Sen cienia, kurator Roman Kutera, Galeria Sztuki Najnowszej MOS, Gorzów Wielkopolski 2010
  • Janusz Leśniak. Człowiek jest snem cienia, kurator Marek Janczyk, Muzeum Historii Fotografii im. Walerego Rzewuskiego, Kraków 2009–2010
  • Tajemnica. kurator Marek Grygiel, Centrum Sztuki Współczesnej / ZPAF „Mała Galeria”, Warszawa 2003
  • Leśniak – Smuga słońca, kurator Janina Górka-Czarnecka, Galeria „Artemis”, Kraków 1999
  • Janusz Leśniak. Cień w krajobrazie, kurator Janusz Nowacki, Galeria „pf” CK Zamek, Poznań 1997
  • Janusz Leśniak. Dziedzictwo Kultury, Międzynarodowa Konferencja KBWE, kurator Bogna Dziechciaruk-Maj, Kraków 1991
  • Janusz Leśniak. Photography, Circolo Artistico, Ortisei (Bolzano) 1990
  • Leśniak. Galeria Desa/ZPAF Kraków 1988
  • Janusz Leśniak. Fotografie, kurator Krystyna Łukasiewicz, BWA Zamek Książąt Pomorskich, Szczecin 1988
  • Interior Sites. Janusz Leśniak, kuratorzy: David Hlynsky, Susan King, TPW The Photography Gallery, Toronto 1987
  • Janusz Leśniak. xxx, kurator Jerzy Olek, Galeria Foto-Medium-Art, Wrocław 1987
  • Janusz Leśniak. Fotografie, kurator Jerzy Lewczyński, Galeria ZPAF, Katowice 1987
  • Janusz Leśniak. kurator Ryszard Bobrowski, Galeria Klubu Hybrydy, Warszawa 1986
  • On the Border. „Idée” Gallery, Toronto 1984
  • Sublimacje. Galeria Klubu Dziennikarzy „Pod Gruszką”, kurator Lidia Żukowska, Kraków 1974 (pierwsza indywidualna wystawa autora)

Wystawy grupowe[edytuj | edytuj kod]

wybór[41]

  • Screen & Sound Fest. - Let's see the Music 2016, nominacja: Lot. Człowiek jest snem cienia, reż. Janusz Leśniak, muz. Michał Woźniak, Fundacja Bielecki Art Kraków 2016
  • XXVIII Aukcja Dzieł Sztuki Fundacja Synapsis, Artinfo.pl, DA Rempex, Muzeum Narodowe, Warszawa 2016
  • 13. Warszawskie Targi Sztuki, Galeria Artemis, Zamek Królewski Warszawa 2015
  • Animator, 8. Międzynarodowy Festiwal Filmów Animowanych, Wydarzenie Specjalne - Aqua. Człowiek jest snem cienia, reż. Janusz Leśniak, muz. Marek Wilczyński, współpraca Daniel Leśniak, Estrada Poznańska, Poznań 2015
  • Niebieska Flasza. Piktorialny Walor Fotografii (Henryk Mikolash, guma 1914), kurator Adam Sobota, Muzeum Narodowe Wrocław 2015
  • Tozsamość/Identités plurielles, Galeria Sztuki Współczesnej Włocławek 2015 i Galeria BWA i UP Piła 2015
  • Galeria Sztuki GAP Agencji Artystycznej UEK. Otwarcie stałej ekspozycji malarstwa, fotografii, grafiki, rzeźby i innych dzieł z kolekcji galerii GAP, Kraków 2014
  • Screen & Sound Fest. – Let'see the music 2014, Janusz Leśniak: Człowiek jest snem cienia – Humanity is the dream of a shadow – nominacja w kategorii film animowany, do muzyki Janusza Bieleckiego – Polska Filharmonia Bałtycka im. Fryderyka Chopina w Gdańsku, Ernst van Tiel, dyrygent. Fundacja Bielecki Art Kraków
  • IPA 2014, Lucie Foundation Los Angeles, Janusz Leśniak zestaw fotografii Paris – La Défense 2012 : Honorable mention, category Professional Architecture
  • Tożsamość – Identités plurielles – Stowarzyszenie Odin, Konsulat Generalny Republiki Francji w Krakowie, MCK Międzynarodowe Centrum Kultury Kraków, 2014
  • Identités plurielles / Toż samość – kuratorzy Joël Delaine, Lucienne Smagala, Leszek Żebrowski, Musée des Beaux-Arts, Mulhouse (Francja) 2014
  • 8.Biennale Fotografii, Instant Curiosities – kurator Witold Kanicki (Polaroid w polskiej fotografii) Galeria Miejska Arsenał, Poznań 2013
  • 100 miliardów za upadek sztuki, kuratorzy: Iwona Terlikowska i Leszek Czajka, Galeria Wizytująca, Warszawa 2010.
  • Fotografia Kolekcjonerska (wystawy i aukcje) Artinfo.pl/Rempex, Galeria Sztuki Współczesnej, Warszawa 2003, 2005, 2007, 2008, 2009, 2010, 2016
  • Olhar e finger. FOTOGRAFIAS DA COLEÇÃO M+M AUER, kuratorzy: Eder Chiodetto i Elise Jasmin, São Paulo Museu de Arte Moderna MAM São Paulo, 2009.
  • Biennale Fotografii, kurator Krzysztof Jurecki, Galeria Miejska Arsenał/Galeria Stary Browar, Poznań 2009.
  • Marzyciele i świadkowie. Fotografia polska XX wieku, Miesiąc Fotografii w Krakowie, Muzeum Narodowe – Arsenał, kurator Wojciech Prażmowski, Kraków 2008.
  • 100 Years of Polish Photography from the Collection of Muzeum Sztuki in Łódź/XX Wiek w Fotografii Polskiej z Kolekcji Muzeum Sztuki w Łodzi, kuratorzy: Krzysztof Jurecki, Ewa Gałązka, Hitoyasu Kimura; 1) Shoto Museum of Art, Tokyo 2006, 2) Niigata City Art Museum, Niigata 2006.
  • Ja-Inni: Auto-portret fotografii, kurator Andrzej Saj, 1) Galeria BWA, Jelenia Góra 2004; 2) Galeria FF, Łódź 2005; 3) Galeria pf, Poznań 2005; 4) Galeria Domek Romański, Wrocław 2005.
  • Wokół Dekady. Fotografia Polska lat 90, kuratorzy: Krzysztof Cichosz, Krzysztof Jurecki, Adam Sobota, 1) Muzeum Sztuki i Galeria FF, Łódź, 2) Muzeum Narodowe, Wrocław 2002.
  • Międzynarodowe Triennale Grafiki w Krakowie 2000, Most do przyszłości: Kraków, Graz 2000; Norymberga 2000, 2001.
  • Schwarz auf Weiß, Haus der Photographie, Hannover 2001.
  • Bliżej Fotografii, kurator Andrzej Saj, 1) Galeria BWA Jelenia Góra 1996, 2) Galeria „Pusta” Katowice 1996, 3) CK Zamek Galeria Fotografii „pf” Poznań 1996, 4) BWA Galeria „Awangarda” Wrocław 1997.
  • 2. Biennale Fotografii, kurator Andrzej Saj, Galeria Miejska Arsenał, Poznań 2000.
  • Pejzaż Końca Wieku II, kurator Janusz Nowacki, CK Zamek Galeria „pf” Poznań 2000.
  • Konfrontacje Fotograficzne, kurator Marian Łazarski, Gorzów Wlk., Galeria GTF 1990.
  • Spojrzenia/Wrażenia – Fotografia polska lat osiemdziesiątych ze zbiorów Muzeum Sztuki w Łodzi, kurator Urszula Czartoryska, Muzeum Sztuki, Łódź 1989.
  • Elementarność Fotografii, kurator Jerzy Olek, Galeria BWA, Wrocław 1989.
  • Fotografia polska lat 80-tych. Osobowości – tendencje, kurator Henryk Kuś, Muzeum Okręgowe, Biała Podlaska 1989.
  • Polish Perceptions – Ten Contemporary Photographers 1977–1988, kuratorzy: Urszula Czartoryska, Laura Hamilton: 1) Collins Gallery, Glasgow 1988; 2) Aberdeen Art Gallery, Glasgow 1989 ; 3) Kirkcaldy Museum, Glasgow 1989.
  • 5. International Triennial Exhibition of Photography, Museum of Art and History, Fribourg 1988.
  • Elementární fotografie – Deset polských fotografů, kurator Jerzy Olek, Galeria Stará Radnice, Brno 1988.
  • Fotografia, Wystawa z okazji 40-lecia ZPAF, kurator Janusz Fila, Galeria Zachęta 1987 Warszawa.
  • Ochrona Środowiska Człowieka, miesięcznik „Aura”/ZPAF, Kraków 1977 (1. nagroda).
  • 4 Ogólnopolski Salon Fotografii Artystycznej Apollo 75, Galeria BWA, Olsztyn 1975 (Grand Prix).
  • Ochrona Środowiska Człowieka II, miesięcznik „Aura”/ZPAF, Kraków 1975 (1. nagroda).
  • 2 Ogólnopolska Wystawa Fotografii Artystycznej W polskim słońcu, Galeria BWA, Bydgoszcz 1975 (1. nagroda).
  • 5 Międzynarodowy Salon Wenus 74, Galeria KTF, Kraków 1974 (1. nagroda za eksperyment).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Elżbieta Łubowicz. Shadow in Mandala. „IMAGO Magazine No 29-30”, s. 98, Summer – Winter 2010. Václav Macek. Bratislava: Central European House of Photography. ISSN 1335-1362. (ang.). 
  2. ↑ Marianna Michałowska. Cień w przestrzeni. „Sztuka.pl”, s. 92, 93, 01-03/2010. Kraków: Antiquarius. ISSN 1896-5938. 
  3. ↑ Terminu leśniaki na określenie fotografii z cieniem autora użył po raz pierwszy dr Andrzej Saj, krytyk oraz teoretyk sztuk plastycznych i fotografii w 1996. Odtąd nazwa ta używana jest przez piszących o twórczości artysty
  4. ↑ Andrzej Saj: Bliżej fotografii. BWA Jelenia Góra, 1996. ISBN 83-905923-3-9.
  5. ↑ W Technikum Inżynierii Środowiska w Krakowie. Wykonał tam, podczas wyjazdu wakacyjnego w 1964, pierwsze zdjęcie ze swoim cieniem.
  6. ↑ Krzysztof Jurecki: Wokół dekady. Fotografia polska lat 90. Muzeum Sztuki w łodzi, Galeria FF ŁDK Łódź, Muzeum Narodowe we Wrocławiu, 2002, s. 74. ISBN 83-87937-21-5.
  7. ↑ Maja Herzog-Majewska. „Leśniaki”. Wokół wystawy Ja-Inni. Autoportret fotografii. „Świat Obrazu (d. Biuletyn Fotograficzny)”, s. 5-7, II 2005. Kraków: IRYS Studio. ISSN 1731-3643. 
  8. ↑ C.G.Jung - Archetypy i symbole. Pisma wybrane. Czytelnik, Warszawa 1976, Wyd. I
  9. ↑ David Hlynsky. Janusz Lesniak: Interior Sites. „VIEWS”. No. 3. 4, s. 5, September 1987. Toronto: TPW. ISSN 0827-9306. (ang.). 
  10. ↑ David Hlynsky. Lesniak visit a resounding success. „VIEWS”. No.5. 4, s. 2, January 1988. Toronto: TPW. ISSN 0827-9306. (ang.). 
  11. ↑ W spotkaniu z Johnem Szarkowskim uczestniczyli: David Hlynsky, Susan King i Adam Sobota
  12. ↑ Janusz Leśniak: Kazimierz. Olgierd Budrewicz, wstęp. Olszanica: BOSZ, 2004, seria: Polska. ISBN 83-87730-89-0.
  13. ↑ Andrzej Saj. Apoteoza Jaźni. „Format pismo artystyczne”, s. 27-29, 57/2009. Wrocław: Fund. im. E. Gepperta. ISSN 0867-2555. 
  14. ↑ Liliana Lewandowska. „Fotografia kolekcjonerska 7 edycja”, s. 66,67, 2010. Warszawa: Artinfo.pl/Rempex. ISSN 1429-9755. 
  15. ↑ „Aura (Ochrona Środowiska) 2'75”, s. okładka, 1975. Kraków: NOT Warszawa. 
  16. ↑ „Aura (Ochrona Środowiska) 1'77”, s. okładka, 1977. Kraków: NOT Warszawa. 
  17. ↑ Jiří Heger. Janusz Leśniak. „Fotografie 79 revue výtvarné fotografie”. Ročnik XXIII nr 2/1979, s. 7,12-13, 1979. Praha. (cz.). 
  18. ↑ Wiesław Prażuch, red. Janusz Leśniak. „Fotografia kwartalnik”, s. 17-19, 2/10/1978. Warszawa: PP Arkady. 
  19. ↑ Kraków – Plener 1979, kurator St. Markowski: wystawa i katalog, Galeria ZPAF 1979 Kraków
  20. ↑ Willy Hengl. 5 Jahre „Venus” Krakau. „Österreichische Foto-Zeitung”, 07.-08. 1974. Wien. (niem.). 
  21. ↑ Enzo Lombardi: 112 International Exhibition of Photograph. Edinburg: EPS, 1974 (od 1840). (ang.).
  22. ↑ Mirosław Borusiewicz, Krzysztof Jurecki, Ewa Gałązka, Hitoyasu Kimura, Yuri Mitsuda: 100 Years of Polish Photography from the Collection of Museum Sztuki in Łódź. Tokyo: Kyuryudo Art Publishing Co., Ltd Japan, 2006, s. 141-143, 212-213. OCLC 676670265. (jap. • ang.).
  23. ↑ Eder Chiodetto, Elise Jasmin: FOTOGRAFIAS DA COLEÇÃO M+M AUER. São Paulo: Museu de Arte Moderna MAM de São Paulo, 2009, s. XLVII, 117. ISBN 978-85-86871-27-6. (port. • fr.).
  24. ↑ Urszula Czartoryska, Tadeusz Sumiński. Dwugłos o fotografii Janusza Leśniaka. „Fotografia, kwartalnik”, s. 14 – 17, 2/36/1985. Warszawa: PP Arkady. ISSN 0324-850X. 
  25. ↑ Wiesław Prażuch (red.): 150 lat fotografii polskiej. Warszawa: Arkady, 1991, s. 76,77. ISBN 83-213-3604-3.
  26. ↑ Janusz Leśniak. Kraków: CSCE Symposium on the Cultural Heritage, 1991. (ang.).
  27. ↑ Andrzej Saj. Po stronie cienia. „Format pismo artystyczne”, s. 68, 69, 70, 37/2000. Wrocław: Fund. im. E. Gepperta. ISSN 0867-2555. (pol. • ang.). 
  28. ↑ Krzysztof Jurecki. O Leśniakach. „EXIT nowa sztuka w Polsce”, s. 5502-5505, 2/82/2010. Jacek Werbanowski. Warszawa: Fundacja Exit. ISSN 0867-0625. (pol. • ang.). 
  29. ↑ Marta Svítková. Pán svojho tieňa. „FOTOTIP”, s. 11, 12, 13, 12/2002. Banská Bystrica: Garmond. ISSN 1335-0773. (słow.). 
  30. ↑ Janusz Leśniak: Polaroidy z Gwoźdźca/Polaroids from Gwoździec. W: Marek Grygiel: Janusz Leśniak. Tajemnica/Mystery. tłum./transl.: Krzysztof Wojciechowski. Warszawa: Centrum Sztuki Współczesnej/ZPAF, „Mała Galeria”, 2003. ISBN 83-88277-73-8. (pol. • ang.).
  31. ↑ Janusz Leśniak: Cień w krajobrazie (Ogrody E. K. Pendereckich). Poznań: CK Galeria Fotografii, 1997. OCLC 83785999.
  32. ↑ Wojciech Plewiński: 2006 Polish Photography. Warszawa: Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Poland, 2006. (ang.).
  33. ↑ Jerzy Madeyski. Człowiek jest snem cienia. „Sztuka.pl (d. Gazeta Antykwaryczna)”. Nr 11(104) 11/2004, s. 28,29, 2004. Kraków: Antiquarius. ISSN 1425-8943. 
  34. ↑ Krzysztof Jurecki. Co wynika z mandali. „kwartalnik Fotografia”, s. 62-65, 135-136, 29/2009. red. Waldemar Śliwczyński. Września: Kropka. ISSN 1509-9628. (pol. • ang.). 
  35. ↑ Niektórzy używają określenia leśniaki-mandale, np. Janina Hobgarska w katalogu: Janusz Leśniak. Człowiek jest snem cienia. Jelenia Góra: BWA, 2011, s. 3. ISBN 978-83-87871-73-4.
  36. ↑ Publikacja pierwszych leśniaków-mandali: „Format, pismo artystyczne”, s. okładka, 1-wstęp red. Andrzeja Saja, 47, 54/2009. Wrocław: Fundacja im. E.Gepperta. ISSN 0867-2555. 
  37. ↑ Elżbieta Łubowicz. Cień w mandali. „Format, pismo artystyczne”, s. 94, 95, 59/2011. Wrocław: Fund. im. E. Gepperta. ISSN 0867-2555. 
  38. ↑ Katarzyna Sikora: Mandala według Carla Gustava Junga. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2006, s. 9, 33, 34, 36, 37, 53, 59, 73, 74, 75. ISBN 83-233-2173-6.
  39. ↑ Jerzy Huczkowski. Mandale. Fotografie Janusza Leśniaka. „Sztuka.pl”, s. 74, 75, 76, 2/2009. Kraków: Antiquarius. ISSN 1896-5938. 
  40. ↑ Andrzej Saj: Ja-Inni: Auto-portret fotografii. Jelenia Góra: BWA, 2004. ISBN 83-878713-80-9.
  41. ↑ a b c Janusz Leśniak. Człowiek jest snem cienia. BWA Jelenia Góra s. 20, 21, 22, 23 ISBN 978-83-87871-73-4
  42. ↑ Gest Orfeusza mia Art gallery. [dostęp 2017-04-03].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Andrzej Saj Gest Orfeusza. Eseje i teksty poetyckie. Z fotografią Janusza Leśniaka, Akademia Sztuk Pięknych im. E. Gepperta we Wrocławiu, Fundacja Sztuki Współczesnej All That Art! Wrocław 2017[1],
  • Andrzej Saj Apoteoza Jaźni, tłum. Cara Thornton, katalog wystawy i projekcji animacji filmowych Janusza Leśniaka Sen Cienia, 42. Sympozjum Fundacji GAP, Agencja Artystyczna GAP Kraków/Szczyrk 2016[2],
  • Ewa Kozakiewicz Opowieści Fotografistów 2, Muzeum Historii Fotografii Kraków 2015, s.97-109[3]
  • Janusz Leśniak reż., Marek Wilczyński muz., Daniel Leśniak współpraca: Aqua. Człowiek jest snem cienia, Animator, 8. Międzynarodowy Festiwal Filmów Animowanych, Wydarzenie Specjalne: Program I, Katalog, Estrada Poznańska Poznań 2015
  • Karolina Staszak Artystą być..., Krzysztof Jurecki Od fotografii elementarnej do mandali, magazyn o sztuce ARTEON nr 4 (180), 2015[4],
  • Joanna Gościej-Lewińska W poszukiwaniu tajemnicy; Andrzej Saj Spojrzenie stamtąd? O symultanicznych mandalach Janusza Leśniaka. Katalog wystawy Tajemnica mandali: „Janusz Leśniak – mandala”; Nowohuckie Centrum Kultury, Agencja Artystyczna GAP, Kraków 2014 ISBN 978-83-940442-0-6
  • Joël Delaine, Leszek Żebrowski Identités plurielles/ Tożsamość, katalog wystawy, Musée des Beaux-Arts de Mulhouse/France, Copyright by Labirynt ISBN 978-83-61129-09-7, 2014
  • Krzysztof Jurecki – Granice Widzialności, magazyn o sztuce Arteon, 6(170)2014, Poznań s. 24, 27 ISSN 1508-3454
  • Andrzej Saj Spojrzenie stamtąd? O symultanicznych mandalach Janusza Leśniaka, pismo artystyczne Format, nr 68/2014 Wrocław, s. 30-32, ISSN 0867-2555
  • Witold Kanicki Instant Curiosities. Niecierpliwi zbieracze: Polaroid w polskiej fotografii. 8.Biennale Fotografii /8th Photography Biennial, Galeria Miejska Arsenał, Poznań 2013, s.144, 146, 150, 168; ISBN 978-83-61886-51-8
  • Janina Hobgarska rozmawia z Januszem Leśniakiem: Klucze do tajemniczego pałacu, „Format, pismo artystyczne” s.82-85, Nr 63/2012. Wrocław: Fund. im. E. Gepperta. ISSN 0867-2555
  • Marek Janczyk Janusz Leśniak: człowiek jest snem cienia / humanity is the dream of a shadow, tłum. Cara Emily Thornton, Kraków katalog Muzeum Historii Fotografii w Krakowie 2009, ISBN 978-83-89177-43-8
  • Krzysztof Jurecki, Krzysztof Makowski Słowo o fotografii, ACGM Lodart S.A., Łódź 2003, s.143-151, ISBN 83-89003-76-7
  • Andrzej Saj Leśniak: smuga słońca/a streak of sunlight, tłum./transl. Cara Emily Thornton, Kraków, Galeria Artemis 1999 OCLC 44596778
  • Zbigniew Tomaszczuk, Łowcy obrazów. Szkice z historii fotografii, Warszawa: Centrum Animacji Kultury, 1998, s. 117, 173, ISBN 83-7010-136-4, OCLC 749733153.
  • Michèle, Michel Auer Photographers Encyclopædia International, Hermance CD-ROM, Camera Obscura, 1997, ISBN 2-8258-0126-7 (ang, fr.).
  • Michèle, Michel Auer Auer Index des photographes de 1839 à nos jours, Hermance, Paryż, Camera Obscura, M.E.P. 1992, ISBN 2-903671-04-4 (ang, fr.).
  • Urszula Czartoryska Polish Perception. Ten Contemporary Photographers 1977-1988, katalog Collins Gallery Glasgow 1988, s. 7, 11, 27, 31, ISBN 0-907114-15-6 (ang).
  • Ryszard Bobrowski Bezwstydna fotografia, Warszawa, katalog, „Fotografia polska lat 1946-1986” sesja Instytutu Sztuki PAN, ZPAF 1987, s.131

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Andrzej Saj: Gest Orfeusza. Eseje i teksty poetyckie. Z fotografią Janusza Leśniaka. Wrocław: Akademia Sztuk Pięknych im. E. Gepperta, Fundacja Sztuki Współczesnej All That Art!, 2017. ISBN 978-83-942190-2-4.
  2. ↑ Andrzej Saj: Apoteoza Jaźni, tłum. Cara Thornton. Kraków/Szczyrk: Fundacja GAP, 2016, seria: Katalog. ISBN 978-83-942293-3-7.
  3. ↑ Ewa Kozakiewicz: Opowieści Fotografistów 2. Kraków: Muzeum Historii Fotografii, 2015, s. 97-109. ISBN 978-83-89177-63-6.
  4. ↑ Krzysztof Jurecki. Od fotografii elementarnej do mandali. „magazyn o sztuce ARTEON nr 4(180)”, s. 3, 28, 29, kwiecień 2015. Red. Nacz. Karolina Staszak. ISSN 1508-3454. 
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Janusz_Leśniak&oldid=73730071”