Kolonka

Kolonka
	wieś
	; Kapliczka nad ujęciem wody w Kolonce (zalew na rzece Gzówka)
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Powiat	radomski
Gmina	Pionki
Wysokość	128 m n.p.m.
Strefa numeracyjna	48
Kod pocztowy	26-630
Tablice rejestracyjne	WRA
SIMC	0630920
	Położenie na mapie gminy wiejskiej Pionki Kolonka
	Położenie na mapie Polski Kolonka
	Położenie na mapie województwa mazowieckiego Kolonka
	Położenie na mapie powiatu radomskiego Kolonka
	51°26′49″N 21°19′52″E/51,446944 21,331111
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kolonka – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie radomskim, w gminie Pionki^[4]^[5]. Leży przy drodze wojewódzkiej nr 737. Dawniej osada leśna i przysiółek wsi Kieszek.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny w Jedlni-Letnisku^[6].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Okres do 1918[edytuj | edytuj kod]

W czasie I Rzeczypospolitej Kolonka jako integralna część Jedlni leżała na terenie województwa sandomierskiego prowincji małopolskiej, w latach 1810-1815 w departamencie radomskim Księstwa Warszawskiego, w latach 1816-1837 w obwodzie radomskim województwa sandomierskiego, w latach 1837-1844 w powiecie radomskim guberni sandomierskiej i wreszcie w latach 1845-1915 na terenie guberni radomskiej Królestwa Kongresowego, z czego od 1882 leżała w gminie Jedlnia w powiecie kozienickim.

Lata 1918-1945[edytuj | edytuj kod]

W latach 1919-1939 miejscowość administracyjnie należała do gminy Jedlnia, w powiecie kozienickim, w województwie kieleckim.

W czasie okupacji pod niemiecką administracją Generalnego Gubernatorstwa. W pobliskim lesie (obecnie rezerwat przyrody "Jedlnia") okupanci rozstrzelali kilkuset polskich zakładników, o czym przypomina wzniesionych tu później 6 mogił.

W latach 1939-1945 w Kolonce istniał podobwód ZWZ-AK, dowodzony przez komendanta ppor. Jerzego Dąbkowskiego ps. "Longin" oraz jego zastępcę Stanisława Siczka ps. "Jeleń". Oddział "leśnych" Dąbkowskiego wyszedł z konspiracji dopiero w lipcu 1945^[7].

Lata powojenne[edytuj | edytuj kod]

W latach 1945-1975 również leżała w województwie kieleckim (1945-1954 w gminie Jedlnia, 1954-1959 w gromadzie Poświętne, 1960-1972 w osiedlu Jedlnia-Letnisko, zaś od 1973 do dzisiaj w nowo utworzonej gminie Pionki).

22 lipca 1954, w 10. rocznicę ogłoszenia Manifestu PKWN i w Narodowe Święto Odrodzenia Polski, w Kolonce oddano do użytku stadion sportowy, na którym rozgrywki zaczął LKS Jodła Jedlnia-Letnisko. Na terenie stadionu znalazły się - boisko do gry w piłkę nożną i siatkową, urządzenia lekkoatletyczne: bieżnia, skocznia i rzutnie, a nawet oświetlone lodowisko^[8].

31 grudnia 1959 wieś Kolonka i oddziały nr nr 134, 138–151 i 213–216 lasów państwowych Nadleśnictwa Jedlnia wyłączono z gromady Poświętne, włączając je do osiedla Jedlnia-Letnisko w powiecie radomskim w tymże województwie^[9].

W latach 70. XX wieku drogę w kierunku stadionu utwardzono betonowymi płytami pochodzącymi z lotniska wojskowego Radom-Sadków.

W latach 1975–1998 Kolonka leżała w gminie Pionki nowo powstałego województwa radomskiego.

W 1976 na pobliskiej rzece Gzówka wybudowano Zalew Siczki, miejsce wypoczynku wielu mieszkańców Radomia i całego regionu. W 1982 pobliski las wszedł w skład rezerwatu przyrody "Jedlnia", co Kolonkę uczyniło jeszcze bardziej atrakcyjną turystycznie^[10]. W drodze z Kolonki na kładkę nad Zalewem Siczki istniał ośrodek wypoczynkowy Zakładów Przemysłu Tytoniowego w Radomiu^[11].

W latach 90. XX wieku w Kolonce powstała stacja paliw (obecnie pod marką LOTOS Optima), wyburzono natomiast domki letniskowe Zakładów Przemysłu Tytoniowego w Radomiu.

Infrastruktura i transport[edytuj | edytuj kod]

Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego z 1986 ze zmianami uchwalonymi w 1990 przewiduje zabudowę letniskową zarówno w Kolonce, jak i 3 pobliskich sołectwach: Kieszku, Stokach i Zadobrzu^[12]. Wieś podłączona jest do sieci elektrycznej oraz wodociągowej, a także do linii telefonicznej. Brakuje kanalizacji, jednak zrealizowano budowę przydomowych oczyszczalni ze środków WFOŚ^[13].

Kilkadziesiąt metrów od zabudowań wiejskich znajduje się stacja paliw i stadion A-klasowej drużyny w piłce nożnej LKS Jodła Jedlnia-Letnisko (powst. 1949), zaś kilkaset metrów dalej - mogiły z czasu II wojny światowej, Zalew Siczki na rzece Gzówka, stara kapliczka maryjna, ujęcie wody pitnej oraz leśniczówka^[14].

W Kolonce znajduje się przystanek na żądanie komunikacji autobusowej, głównie relacji Radom-Pionki i Radom-Kozienice^[15]. Najbliższe miejsca odjazdu pociągów to natomiast Jedlnia Kościelna w Sokołach oraz stacja kolejowa Jedlnia-Letnisko.

Dla miejscowości właściwymi miejscowo są: parafia św. Józefa, posterunek policji oraz urząd pocztowy w Jedlni-Letnisko.

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Stanisław Siczek, zastępca dowódcy podobwodu "Kolonka" AK
Stadion w Kolonce (występuje na nim LKS Jodła Jedlnia-Letnisko).
Rezerwat "Jedlnia" - mogiły ofiar II wojny światowej w Kolonce
Rezerwat "Jedlnia" - mogiły ofiar II wojny światowej w Kolonce
Rezerwat "Jedlnia" - mogiły ofiar II wojny światowej w Kolonce
Rezerwat "Jedlnia" - mogiły ofiar II wojny światowej w Kolonce

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 56238
↑ https://mapa-turystyczna.pl/#51.44284/21.32996/16
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 490 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
↑ ^a ^b GUS. Wyszukiwarka TERYT
↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
↑ Opis parafii na stronie diecezji
↑ Niezależna Strona Miasta Kozienice - informacje
↑ Historia - LKS Jodła Jedlnia [online], jodlajedlnia.futbolowo.pl [dostęp 2017-11-24] .
↑ Dz.U. z 1959 r. nr 68, poz. 424
↑ Radom - siła w precyzji - Serwis PL - Strona główna
↑ Obecnie nazwa firmy brzmi Altadis Polska SA zaś na miejscu ośrodku wypoczynkowego zorganizowano szkółkę leśną.
↑ https://archive.is/20120729115438/http://www.bip.gmina-pionki.pl/index.php?&poziom=77 (Strategia rozwoju Gminy Pionki na lata 2007-2020)
↑ Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2009-07-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-06)].
↑ Lasy Państwowe Leśniczówka - Leśnictwo - Jedlnia-Letnisko
↑ Rozkład jazdy busy na przystanku Kolonka, gm. Pionki rozkład jazdy » e-podroznik.pl, tel.: 703 402 802 [online], www.e-podroznik.pl [dostęp 2017-11-24] (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Wojciech Borzobohaty, ""Jodła" Okręg Radomsko-Kielecki ZWZ-AK 1939-1945", Warszawa 1988, ISBN 83-211-0901-2.
ks. Józef Gacki, "Jedlnia w niej kościół i akta obelnego prawa", Radom 1874.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Kolonka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 268 .
Nieoficjalna strona LKS "Jodła Jedlnia-Letnisko"

[prng-1] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 56238

[2] ttps://mapa-turystyczna.pl/#51.44284/21.32996/16

[poczta-3] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 490 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .

[teryt-4] GUS. Wyszukiwarka TERYT

[roz-5] Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

[par-6] Opis parafii na stronie diecezji

[7] Niezależna Strona Miasta Kozienice - informacje

[8] Historia - LKS Jodła Jedlnia [online], jodlajedlnia.futbolowo.pl [dostęp 2017-11-24] .

[9] Dz.U. z 1959 r. nr 68, poz. 424

[10] Radom - siła w precyzji - Serwis PL - Strona główna

[11] Obecnie nazwa firmy brzmi Altadis Polska SA zaś na miejscu ośrodku wypoczynkowego zorganizowano szkółkę leśną.

[12] ttps://archive.is/20120729115438/http://www.bip.gmina-pionki.pl/index.php?&poziom=77 (Strategia rozwoju Gminy Pionki na lata 2007-2020)

[13] Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2009-07-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-06)].

[14] Lasy Państwowe Leśniczówka - Leśnictwo - Jedlnia-Letnisko

[15] Rozkład jazdy busy na przystanku Kolonka, gm. Pionki rozkład jazdy » e-podroznik.pl, tel.: 703 402 802 [online], www.e-podroznik.pl [dostęp 2017-11-24] (pol.).

[2]

[3]

[4]

[1]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

Przynależność wojewódzka	gubernia radomska (1867–1915) woj. kieleckie (II RP) (1919–39) woj. kieleckie (1945–75)
Miasta	Głowaczów (do 1870) Gniewoszów (do 1870) Granica (do 1870) Janowiec (do 1870) Magnuszew (do 1870) Kozienice Pionki (od 1954) Ryczywół (do 1870) Sieciechów (do 1870) Zwoleń (do 1870, 1915–19 i 1925–54 →)
Gminy wiejskie (1867–1954 i 1973–75)	Bobrowniki nad Radomką (do 1954) Brzeźnica (do 1954) Brzóza (do 1954) Garbatka-Letnisko (od 1973) Głowaczów (od 1949) Gniewoszów (od 1973) Gniewoszów(-Granica) (1870–?) Góra Puławska (do 1954) Grabów nad Pilicą Grabów nad Wisłą (do 1954) Jedlnia (do 1954) Kozienice Lipa (do 1870) Magnuszew (do 1870 i od 1973) Mariampol (1870–1949) Oblasy (do 1954) Pionki (1931–54) Pionki (od 1973) Policzna (do 1954) Rozniszew (do 1954) Sarnów (do 1954) Sieciechów Suskowola (do 1954) Świerże Górne (do 1954) Tczów (Średni) (do 1954) Trzebień (1870–1954) Zwoleń (1870–1915 i 1919–1925)
Gromady (1954–72)	Babin (1954 →) Bartodzieje (1954 →) Bobrowniki (1954–59) Boże (1954–58 →) Bronowice (1954 →) Brzezinki (1954 →) Brzeźnica (1954–72) Brzóza (1954–72) Chechły (1954 →) Czarnolas (1954 →) Dobieszyn (1954–57 →) Garbatka-Letnisko (1954–72) Głowaczów (1954–72) Gniewoszów (1954–72) Góra Puławska (1954 →) Grabów n/Pilicą (1954–72) Grabów n/Wisłą (1954 →) Grabów Nowy (1954–59) Grudek Stary (1954 →) Holendry Piotrkowskie (1954–61) Janowiec (1954 →) Januszno (1954–68) Jedlnia (1956–58) Kieszek (1954–56) Kozienice (1961–72) Łagów (1954 →) Ławeczko (1954 →) Łękawica Stara (1954–61) Magnuszów (1954–72) Mariampol (1954–59) Mąkosy (1954–61) Miejska Dąbrowa (1954–72) Mniszów (1954–61) Paciorkowa Wola (1954 →) Pionki (1954) Pionki (1969–72) Policzna (1954 →) Ponikwa (1954–68) Poświętne (1954–72) Przewóz (1954–61) Przyłęk (1954 →) Rozniszew (1954–72) Rudki (1954 →) Ryczywół (1954–61) Sarnów (1954 →) Sieciechów (1954–72) Stanisławice (1954–61) Stara Wieś (1954–61) Strykowice (1954 →) Studzianki (Studzianki Pancerne) (1961–72) Sucha (1954 →) Suskowola (1954–68) Sycyna (1954 →) Świerże Górne (1954–72) Tczów (1954 →) Trzcianki (1954 →) Trzebień (1954–59) Ursynów (1954–68) Wilczkowice (1954–61) Wola Klasztorna (1954–61) Wólka Tyrzyńska (1954–68) Wysokie Koło (1954–59) Zajezierze (1954–72) Zarzecze (1954 →) Zawada (1954 →)

Przynależność wojewódzka	gubernia radomska (1867–1915) woj. kieleckie (II RP) (1919–39) woj. kieleckie (1945–75)
Miasta	Białobrzegi (do 1870) Jastrząb (do 1870) Jedlińsk (do 1870) Przytyk (do 1870) Radom (do 1932 →) Skaryszew (do 1870 i od 1922) Szydłowiec (← 1939–54 →) Wierzbica (do 1870) Wolanów (do 1870) Wyśmierzyce (do 1870 i 1922–55 →)
Osiedla (1954–72)	Jedlnia-Letnisko (od 1958)
Gminy wiejskie (1867–1954 i 1973–75)	Białobrzegi (1870–1954) Bogusławice (do 1870) Gębarzew (do 1954) Gózd (od 1973) Gzowice (do 1954) Jastrzębia (od 1973) Jedlanka (do 1870) Jedlińsk (od 1870) Jedlnia-Letnisko (od 1973) Kowala (–Stępocina) Kozłów (do 1954) Kuczki (do 1954) Mirów (do 1870) Orońsko (do 1954) Podgajek (do 1870) Potworów (do 1954) Przytyk (od 1870) Radom (do 1954) Radzanów (do 1954) Rogów (1870–1954) Skaryszew (Skaryszów) (od 1870) (Stara) Błotnica (do 1954) Stromiec (do 1954) Sucha (do 1870) Szydłowiec (← 1939–54) Wielogóra (do 1954) Wieniawa (do 1954) Wierzbica (1870–1954) Wolanów Zakrzew (Zakrzów) Zalesice (do 1954)
Gromady (1954–72)	Barak (1954 →) Bardzice (1954–72) Bartodzieje (1954–72) Białobrzegi (1954–55 →) Bielicha (1954–61) Bierwce (1954–72) Błotnica (1954–55 →) Bobrek (1954–55 →) Brudnów (1954–55 →) Cerekiew (1954–72) Chronów (1954 →) Czarna (1954–72) Dąbrówka Nagórna (1954–59) Długie (1954–55 →) Domaniów (1954–59) Dzierzkówek (1954–68) Gąsawy Rządowe (1954 →) Goryńska Wola (1954–61) Goszczewice (1954–55 →) Gózd (1954–55 →) Gózd (1954–72) Grabowa (1954–55 →) Groszowice (1954–72) Grotki (1954–55 →) Grzmiąca (1954–55 →) Gzowice (1954–61) Janiszpol (1954–72) Jarosławice (1954–68) Jastrząb (1954 →) Jastrzębia (1954–59) Jastrzębia (1962–68) Jaszowice (1954–59) Jedlińsk (1954–72) Jedlnia Letnisko (1954–57) Kaszów (1954–61) Klwatka (1954–72) Kłonów (1954–72) Kostrzyń (1954–55 →) Kowala (1954 → i ← 1956–72) Kuczki (1954–59) Lesiów (1954–72) Ludwików (1954–59) Łączany (1954–68 →) Majdów (1954 →) Maków (1954–72) Mazowszany (1954–59) Mirów (1954 →) Młodocin (1954 → i ← 1956–61) Młodynie (1954–55 →) Mniszek (1954–72) Modrzejowice (1954–72) Niedarczów (← 1961–68) Odechów (1954–72) Orońsko (1954 →) Ostałówek (1954 →) Parznice (1954–72) Pierzchnia (1954–55 →) Pogroszyn (1954 →) Polany (1954–61) Potworów (1954–55 →) Przytyk (1954–72) Radzanów (1954–55 →) Rajec Szlachecki (1954–72) Rogów (1954 →) Ruda Wielka (1954 →) Sławno (1954–61) Słupica (1954–68) Stromiec (1954–55 →) Stromiec Podlesie (1954–55 →) Sucha (1954–55 →) Szczyty (1954–55 →) Śmiłów (1954 →) Taczów (1954–68) Wałsnów (1954 →) Wieniawa (1954–55 →) Wierzbica (1954 →) Wir (1954–55 →) Witaszyn (1954–55 →) Wojciechów (1959–62) Wola Gołębiowska (1954–68) Wola Lipieniecka (1954 →) Wolanów (1954–72) Wólka Klwatecka (1954–72) Wrzeszczów (1954–72) Wrzos (1954–72) Wsola (1954–72) Wysoka (1954 →) Zakrzew (1954–72) Zawady (1954–61) Zdziechów (1954 →) Żuków (1954–55 →)

Wsie	Adolfin Augustów Bieliny Brzezinki Brzeziny Czarna Kolonia Czarna Wieś Działki Suskowolskie Helenów Huta Januszno Jaroszki Jaśce Jedlnia Jedlnia-Kolonia Kamyk Karpówka Kieszek Kolonka Kościuszków Krasna Dąbrowa Laski Marcelów Mireń Ostrownica Płachty Poświętne Sałki Sokoły Stoki Sucha Sucha Poduchowna Suskowola Tadeuszów Wincentów Zadobrze Zalesie Żdżary
Osady leśne	Bażantarnia Brzeźniczka Gajówka Gajówka Januszno Gajówka Jaśce Gajówka Karpówka Gajówka Stoki Gajówka Zadobrze Jaśce Karpówka Leśniczówka Adolfin Leśniczówka Mąkosy Leśniczówka Stoki Lewaszówka-Leśniczówka Patków (SIMC 0631083) Patków (SIMC 0631090) Zadobrze Żdżary
Części wsi	Bełczączka Bubek Cyganówka Gajówka Augustów Górki pod Helenowem Górki pod Marcelowem Lusztyków Łęg Nowy Wincentów Od Mirenia Od Zwolenia Osowie Pod Drutami Pod Leśnikiem Podmłynie Podsiczki Przyłęk Różańcowa Wieś Stara Wieś Stary Wincentów Wygoda Zastaw
Przysiółki wsi	Lipiny Niwki Stare Łąki Walerów

Miasta	Iłża Jedlnia-Letnisko Pionki Przytyk Skaryszew
Gminy miejskie	Pionki
Gminy miejsko-wiejskie	Iłża Jedlnia-Letnisko Przytyk Skaryszew
Gminy wiejskie	Gózd Jastrzębia Jedlińsk Kowala Pionki Wierzbica Wolanów Zakrzew