Świergotka seledynowa
| Psephotus haematonotus[1] | |||
| (Gould, 1838) | |||
 Samiec | |||
 Samica | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
świergotka seledynowa | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
 | |||
Świergotka seledynowa[5] (Psephotus haematonotus) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny papug wschodnich (Psittaculidae), zamieszkujący południowo-wschodnią część Australii. Nie jest zagrożony wyginięciem; często spotykany w hodowlach[6].
Podgatunki i zasięg występowania
[edytuj | edytuj kod]Wyróżnia się dwa podgatunki P. haematonotus[3][7][6]:
- P. h. caeruleus Condon, 1941 – północno-wschodnia Australia Południowa i południowo-zachodni Queensland
- P. h. haematonotus (Gould, 1838) – południowo-wschodnia Australia
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]- Wygląd zewnętrzny
- Samce tego gatunku są kolorowe z czerwonymi plecami, samice są bardziej szare, dlatego łatwo można odróżnić ich płeć. Już młode po opuszczeniu gniazda wyglądają jak dorosłe osobniki, tylko mają bardziej matowe upierzenie. Samica wydaje charakterystyczne dźwięki, choć nie tak hałaśliwe jak papużka falista czy nimfa.
- Rozmiary
- 25–28 cm[8]
- Masa ciała
- 55–85 g g[6]
- Zachowanie
- Żyją w parach lub w małych grupach, rzadko w dużych stadach. Korzystają z drzew eukaliptusowych lub z krzaków akacjowych, gdzie szukają schronienia. Regularnie zlatują na ziemię w poszukiwaniu pożywienia. Z reguły pozostają wówczas w cieniu drzew, chociaż nierzadko przebywają na poboczach dróg. Podczas lotu wydają wysokie, kilkukrotnie powtarzane dźwięki, które brzmią jak suweet-weet[9].
- Długość życia
- 15–20 lat[10].
Środowisko
[edytuj | edytuj kod]Tereny trawiaste rzadko porośnięte drzewami, suche zarośla. Przebywają przy zbiornikach wodnych i w pobliżu osad ludzkich, ponieważ często biorą kąpiele.
Pożywienie
[edytuj | edytuj kod]Żywią się dojrzałymi i wpół dojrzałymi nasionami traw, także nasionami wielu gatunków roślin zielnych. Jedzą nasiona akacji i roślin ogrodowych oraz owoce. Menu uzupełniają jagodami jemioły i larwami owadów.
Lęgi
[edytuj | edytuj kod]- Zachowania godowe
- Okres godowy i lęgowy przypada na okres od połowy czerwca do grudnia.
- Gniazdo
- Przeważnie w dziuplach drzew, wyłożonych warstwą spróchniałego drewna.
- Jaja i wysiadywanie
- W lęgu 4–6 jaj o wymiarach około 23,5×19,0 mm[6]. Inkubacja trwa około 19 dni[8].
- Pisklęta
- Po 17–20 dniach wykluwają się młode, które są karmione przez obydwoje rodziców. W jednym wylęgu spotyka się zazwyczaj więcej samców niż samic[11]. W wieku 4–5 tygodni młode ptaki opuszczają gniazdo, jednak przez dłuższy czas pozostają z rodzicami. Dojrzałość płciową uzyskują po 12–15 miesiącach[10].
Status
[edytuj | edytuj kod]Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje świergotkę seledynową za gatunek najmniejszej troski (LC, least concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Trend populacji uznaje się za wzrostowy[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Psephotus haematonotus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Psephotus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2014-04-14] (ang.).
- ↑ a b Red-rumped Parrot (Psephotus haematonotus). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2020-10-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-23)]. (ang.).
- ↑ a b BirdLife International, Psephotus haematonotus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2017, wersja 2016-3 [dostęp 2017-03-01] (ang.).
- ↑ Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Platycercini Selby, 1836 (Wersja: 2020-07-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-10-12].
- ↑ a b c d Red-rumped Parrot (Psephotus haematonotus). [w:] Parrot Encyclopedia [on-line]. World Parrot Trust. [dostęp 2020-10-12]. (ang.).
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Parrots, cockatoos. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-10-12]. (ang.).
- ↑ a b David Burni, Ben Hoare, Joseph DiCostanzo, BirdLife International (mapy wyst.), Phil Benstead i inni: Ptaki. Encyklopedia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 258. ISBN 978-83-01-15733-3.
- ↑ Red-rumped Parrot. [w:] Birds in Backyards [on-line]. [dostęp 2020-10-12]. (ang.).
- ↑ a b Red Rumped Parrot. BirdCare, 8 września 2010.
- ↑ Świergotka seledynowa [w:] S. Chvapil, Ptaki ozdobne, wyd. Delta, Warszawa 1991
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).