15 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej

15 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej
	Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1944
Rozformowanie	1945
	Tradycje
Kontynuacja	133 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej
	Organizacja
Rodzaj wojsk	Wojska obrony przeciwlotniczej
Podległość	1 Dywizja Artylerii Przeciwlotniczej

15 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej (15 paplot) – oddział artylerii przeciwlotniczej ludowego Wojska Polskiego.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Pułk sformowany został we wsi Pryszybie (okolice Sum) na podstawie rozkazu dowódcy 1 Armii Polskiej w ZSRR nr 05 z 7 maja 1944, w składzie 1 Dywizji Artylerii Przeciwlotniczej (1 Armia Wojska Polskiego). Jednostka zorganizowana została według sowieckiego etatu nr 08/236 pułku artylerii przeciwlotniczej małego kalibru.

We wrześniu 1945 1 Dywizja Artylerii Przeciwlotniczej została przeformowana w 84 pułk artylerii przeciwlotniczej. Na podstawie rozkazu 0236/org ND WP z 8 września 1945 15 pułk artylerii przeciwlotniczej rozformowano.

30 września 1967 dziedzictwo tradycji 15 pułku artylerii przeciwlotniczej i jego historyczną nazwę przyjął 133 pułk artylerii przeciwlotniczej w garnizonie Gołdap.

Walki pułku

Od 9 do 12 sierpnia 1944 odpierał zmasowane naloty lotnictwa nieprzyjaciela na przeprawę wojsk pod Skurczą. 8 października 1944 w Radości pod Warszawą żołnierze pułku złożyli przysięgę. 4 marca 1945 w czasie oczyszczania z nieprzyjaciela Złocieńca pułk poniósł duże straty, a 6 marca żołnierze pułku wzięli do niewoli dowódcę Dywizji „Bärwalde” gen. Raithe wraz z całym sztabem. W walkach o Kołobrzeg pułk wydzielił ze swego składu grupy szturmowe, które walczyły jak piechota zdobywając poszczególne budynki. W operacji berlińskiej osłaniał forsowanie Odry, a następnie działania pościgowe armii.

Dowódcy pułku

mjr/ppłk Anatol Przybylski (do 18 III 1945)
mjr Iwan Minoczkin (do 18 IV 1945)

Skład etatowy

dowództwo i sztab

4 x bateria artylerii przeciwlotniczej
kompania wielkokalibrowych karabinów maszynowych
pluton sztabowy
pluton amunicyjny
kwatermistrzostwo

Stan etatowy wynosił 520 żołnierzy. Na uzbrojeniu znajdowały się:

37 mm armaty przeciwlotnicze – 24
12,7 mm przeciwlotnicze karabiny maszynowe – 16
samochody – 69

Marsze i działania bojowe

Przypisy

↑ Sobczak (red.) 1975 ↓, s. 38.

Bibliografia

Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
Władysław Ways: Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego. Formowanie, działania bojowe, organizacja i uzbrojenie, metryki jednostek artylerii. Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. Cz. II. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1967.

[CITEREFSobczak_(red.)197538-1] Sobczak (red.) 1975 ↓, s. 38.

[1]

Korpusy	7 Korpus Artylerii Obrony Przeciwlotniczej
Dywizje	1 DA Plot 3 DA Plot 4 DA Plot 9 DA OPL 11 DA Plot 13 DA OPL 15 DA OPL 16 DA Plot 21 DA OPL
Brygady	1 BA OPK 3 BA OPK 4 BA OPK 26 BA OPK
Pułki OPL	3 pa OPL 64 pa OPL 85 pa OPL 86 pa OPL 87 pa OPL 89 pa OPL 90 pa OPL 94 pa OPL 96 pa OPL 97 pa OPL 98 pa OPL 99 pa OPL 115 spa OPL 136 spa OPL
Pułki plot	1 paplot 15 paplot 16 paplot 17 paplot 18 paplot 26 paplot 32 paplot 46 paplot 55 paplot 61 paplot 62 paplot 65 paplot 66 paplot 69 paplot 75 paplot 77 paplot 79 paplot 80 paplot 81 paplot 82 paplot 83 paplot 84 paplot 86 paplot 88 paplot 93 paplot 95 paplot 99 paplot 104 paplot 111 paplot 124 paplot 128 paplot 129 paplot

Dywizje artylerii	2 DA 5 DA 1 DA Plot 3 DA Plot 4 DA Plot
Brygady artylerii	1 SBM 6 BAL 4 BAPpanc 9 BAPpanc 11 BAPpanc 14 BAPpanc 2 BAH 3 BAH 7 BAH 1 BAA 5 BAC 8 BAC 10 BAC
Pułki moździerzy (pm)	1 2 3 5 6 (Szkolny) 8 10 11
Pułki artylerii lekkiej (pal)	1 2 3 5 6 22 23 33 34 35 36 37 38 39 40 43 45 48
Pułki artylerii przeciwpancernej (pappanc)	4 19 20 29 30 31 53 56 58 63 72 78
Pułki artylerii haubic (pah)	7 8 9 10 11 12 44 47 50
Pułki artylerii przeciwlotniczej (paplot)	15 16 17 18 26 32 61 66 69 75 77 79 81 83
Wyposażenie	120 mm moździerz ZiS 3 ZiS 2 M 30 MŁ 20 61 K KS 12