83 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej

83 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej
	; Korpusówka i barwy artylerii przeciwlotniczej
	Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1944 i 1967
Rozformowanie	1945
	Tradycje
Kontynuacja	8 Pułk Przeciwlotniczy
	Dowódcy
Pierwszy	ppłk Pietrulewicz
	Organizacja
Rodzaj wojsk	Wojska obrony przeciwlotniczej
Podległość	4 Dywizja Artylerii Przeciwlotniczej; 8 DZ

83 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej – oddział artylerii przeciwlotniczej ludowego Wojska Polskiego

Sformowany we wsi Wólka Wiśniewska koło Siedlec na podstawie rozkazu Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego nr 8 z 20 sierpnia 1944 jako pułk przeciwlotniczy średniego kalibru.

Przysięgę żołnierze pułku złożyli 6 listopada 1944 we wsi Przybory.

Dowódca[edytuj | edytuj kod]

Pułk wchodził w skład 4 Dywizji Artylerii Przeciwlotniczej^[2] z Odwodu Naczelnego Dowództwa WP.

Uczestniczył w osłonie powietrznej w rejonie Siedlec, Łodzi i Poznania. Szlak bojowy zakończył 8 maja 1945 w Poznaniu.

Dowództwo i sztab

Razem: żołnierzy – 490 (oficerów – 45, podoficerów – 139, kanonierów – 306)

sprzęt:

We wrześniu 1945 4 Dywizja Artylerii Przeciwlotniczej została przekształcona w 88 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej, a 83 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej rozwiązany.

W 1967 na bazie 88 daplot sformowano 83 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej 8 Drezdeńskiej Dywizji Zmechanizowanej^[3], który to w 1994 przeformowano na 8 Pułk Przeciwlotniczy 8 DOW.

Dowódcy 83 paplot sformowanego w 1967^[4]

ppłk Henryk Urbański (06.02.1963 - 15.12.1970)
ppłk dypl. Aleksander Sempławski (16.12.1970 - 27.12.1975)
ppłk dypl. Ryszard Niwiński (28.12.1975 - 07.12.1979)
mjr dypl. Andrzej Ostrokólski (08.12.1979 - 19.12.1983)
ppłk mgr inż. Witold Wąsikowski (20.12.1983 - 19.05.1985)
ppłk mgr inż. Stefan Łuczak (20.05.1985 - 26.01.1988)
ppłk dypl. Janusz Lazar (27.02.1988 - 18.03.1990)
ppłk dypl. Krzysztof Dobija (19.03.1990 - 11.12.1991)

Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
Władysław Ways: Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego. Formowanie, działania bojowe, organizacja i uzbrojenie, metryki jednostek artylerii. Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. Cz. II. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1967.
Kazimierz Kozłowski: Pomorze Zachodnie w latach 1945 – 2010. T. I. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński, 2012. ISBN 978-83-7241-870-8.
Andrzej Wojtaszak, Kazimierz Kozłowski: Żołnierz polski na Pomorzu Zachodnim X-XX wiek. Materiały z sesji naukowej z 10 listopada 1999 r. Praca zbiorowa. Szczecin: Oddział Edukacji Obywatelskiej, 2001. ISBN 83-86992-76-X.
Kazimierz Kozłowski [red.], Andrzej Wojtaszak: Generałowie i wybrani dowódcy Wojska Polskiego związani z Pomorzem Zachodnim. Szczecin: Szczecińskie Towarzystwo „Pogranicze”.Instytut Politologii i Europeistyki Uniwersytetu Szczecińskiego, 2009. ISBN 978-83-89341-62-4.

Dywizje artylerii	2 DA 5 DA 1 DA Plot 3 DA Plot 4 DA Plot
Brygady artylerii	1 SBM 6 BAL 4 BAPpanc 9 BAPpanc 11 BAPpanc 14 BAPpanc 2 BAH 3 BAH 7 BAH 1 BAA 5 BAC 8 BAC 10 BAC
Pułki moździerzy (pm)	1 2 3 5 6 (Szkolny) 8 10 11
Pułki artylerii lekkiej (pal)	1 2 3 5 6 22 23 33 34 35 36 37 38 39 40 43 45 48
Pułki artylerii przeciwpancernej (pappanc)	4 19 20 29 30 31 53 56 58 63 72 78
Pułki artylerii haubic (pah)	7 8 9 10 11 12 44 47 50
Pułki artylerii przeciwlotniczej (paplot)	15 16 17 18 26 32 61 66 69 75 77 79 81 83
Wyposażenie	120 mm moździerz ZiS 3 ZiS 2 M 30 MŁ 20 61 K KS 12

Korpusy	7 Korpus Artylerii Obrony Przeciwlotniczej
Dywizje	1 DA Plot 3 DA Plot 4 DA Plot 9 DA OPL 11 DA Plot 13 DA OPL 15 DA OPL 16 DA Plot 21 DA OPL
Brygady	1 BA OPK 3 BA OPK 4 BA OPK 26 BA OPK
Pułki OPL	3 pa OPL 64 pa OPL 85 pa OPL 86 pa OPL 87 pa OPL 89 pa OPL 90 pa OPL 94 pa OPL 96 pa OPL 97 pa OPL 98 pa OPL 99 pa OPL 115 spa OPL 136 spa OPL
Pułki plot	1 paplot 15 paplot 16 paplot 17 paplot 18 paplot 26 paplot 32 paplot 46 paplot 55 paplot 61 paplot 62 paplot 65 paplot 66 paplot 69 paplot 75 paplot 77 paplot 79 paplot 80 paplot 81 paplot 82 paplot 83 paplot 84 paplot 86 paplot 88 paplot 93 paplot 95 paplot 99 paplot 104 paplot 111 paplot 124 paplot 128 paplot 129 paplot

Rodowód	Związek Patriotów Polskich PSZ w ZSRR (1943–1944) Armia Ludowa
Instytucje centralne	Naczelne Dowództwo (1944) Sztab Główny ND Główny Sztab Formowania Szefostwo Mobilizacji i Uzupełnień Główny Zarząd Polityczno-Wychowawczy Główne Kwatermistrzostwo
Formacje	1 AWP 2 AWP piechota na froncie wsch. broń pancerna na froncie wsch. artyleria na froncie wsch. Wojska Ochrony Pogranicza Wojskowa Służba Wewnętrzna
Struktura organizacyjna	OdB 1 Korpusu PSZ w ZSRR OdB WP w 1949 OdB WP w okresie stalinizmu OdB WP na przełomie lat 50/60 XX w. WP w latach 80.
Działania wojsk	bitwa pod Lenino przyczółki pod Dęblinem i Puławami przyczółek warecko-magnuszewski przyczółki warszawskie Praga Warszawa przełamanie Wału Pomorskiego operacja pomorska bitwa o Kołobrzeg forsowanie Nysy operacja łużycka forsowanie Odry operacja berlińska GO Rzeszów akcja „Wisła” GO Wisła Poznański Czerwiec Operacja „Dunaj” Grudzień 1970 wzgórza Golan stan wojenny w Polsce
Stalinizm w wojsku	Główny Zarząd Informacji obława augustowska walka z partyzantką niepodległościową i antykomunistyczną proces Tatar-Utnik-Nowicki proces generałów Uroczysko Baran Wojskowy Korpus Górniczy Kwatera na Łączce
Szkolnictwo wojskowe	ASG WAP WAT WAM WSOWOP WSOWZ SOR TOSWLot COS WSW