Bogusław Linda

Bogusław Linda

Data i miejsce urodzenia	27 czerwca 1952 Toruń
Zawód	aktor, reżyser, scenarzysta
Współmałżonek	Lidia Popiel
Lata aktywności	od 1973
Odznaczenia

{{Aktor infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | alt grafiki = | imię i nazwisko org = Nieznane pola: "nagrody".

Bogusław Linda (ur. 27 czerwca 1952 w Toruniu) – polski aktor, komik, reżyser, scenarzysta teatralny i filmowy oraz pedagog.

Życiorys

Ukończył II Liceum Ogólnokształcące w Toruniu. Absolwent Krakowskiej PWST, współzałożyciel i wykładowca Warszawskiej Szkoły Filmowej.

Jako student nawiązał kontakt z krakowskim Teatrem Starym, jego debiutem okazał się Mikołka w Zbrodni i karze Dostojowskiego (reż. Maciej Prus, 1977). W latach 1978-1981 grał w Teatrze Współczesnym we Wrocławiu w takich sztukach jak Czarodziejska góra Manna oraz w Ameryce Kafki (1980). Na początku lat 80. XX wieku był aktorem w warszawskim Teatrze Studio.

Jego pierwszą ważną rolą była w Gorączce w reżyserii Agnieszki Holland, gdzie wcielił się w postać anarchisty Gryziaka (1980). Następnie zagrał m.in. w Kobiecie samotnej (1981) tej samej reżyserki, w Człowieku z żelaza Andrzeja Wajdy, w Przypadku Krzysztofa Kieślowskiego (1981) i Matce Królów Janusza Zaorskiego (1982), grając bohaterów naznaczonych egzystencjalnym niepokojem, zmuszonych do beznadziejnych zmagań z wrogą rzeczywistością.

Aktorskie emploi wrażliwca próbował przełamać w filmie Jacka Bromskiego Zabij mnie glino (1987), gdzie zagrał groźnego przestępcę Jerzego Malika. W 1992 roku wcielił się w postać Franza Maurera, ubeka z zasadami, w Psach Władysława Pasikowskiego. Ta rola ukształtowała wizerunek Lindy jako cynicznego „twardziela”. Ugruntowały go role w filmach Psy II, Sara, Pułapka, Demony wojny według Goi. W filmie Sara aktor wykonał cover piosenki Leonarda Cohena I’m Your Man.

W latach 90. XX w. uznanie krytyki przyniosły mu role sztukmistrza Stygmy w Jańciu Wodniku Jana Jakuba Kolskiego (1993), Michała Suleckiego – ojca walczącego o prawo wychowywania swojej córeczki w Tacie Macieja Ślesickiego (1995), księdza Robaka w Panu Tadeuszu Andrzeja Wajdy (1999). W 1996 podczas Festiwalu Gwiazd w Międzyzdrojach odcisnął dłoń na Promenadzie Gwiazd.

W 2001 roku na ekrany polskich kin wszedł obraz Reich w reżyserii Władysława Pasikowskiego. W filmie Bogusław zagrał gangstera Alexa u boku Mirosława Baki i Aleksandry Nieśpielak. Była to siódma produkcja, w której aktor współpracował z reżyserem Pasikowskim. Po tej roli artysta rozpoczął próby ucieczki od wizerunku twardziela z bronią w ręku.

W tym samym roku aktor wcielił się także w rolę Petroniusza w filmie Quo Vadis. Rolę rzymskiego namiestnika powierzył mu Jerzy Kawalerowicz. Na ekrany polskich kin wszedł także jego drugi film Sezon na leszcza. Aktor zagrał w nim w rolę policjanta, którego zostawiła żona. Był to jednocześnie film drogi opowiadający o młodych przestępcach, którzy napadli na bank. Role główne odegrali z nim Anna Przybylska, Gabriel Fleszar, Edyta Olszówka oraz Marian Dziędziel.

Jesienią 2002 r. na antenie TVN prowadził talk-show Co ty wiesz o gotowaniu.

W 2005 roku wystąpił w polsko-amerykańskiej produkcji Summer Love. W tym samym roku nagrał z zespołem Świetliki płytę zatytułowaną Las putas melancólicas. Wcielił się także w rolę komediową w filmie Czas surferów oraz wystąpił w serialach komediowych Dziki oraz Dziki 2: Pojedynek.

Bogusław Linda, 25 czerwca 2006

W 2006 roku Bogusław Linda spróbował swoich sił jako reżyser i nakręcił film Jasne błękitne okna. Obraz jest opowieścią o dwóch młodych dziewczynach, których losy przeplatają się z trudną sytuacją ekonomiczną Polski po upadku komunizmu. W rolach głównych zagrał sam aktor, Joanna Brodzik i Beata Kawka.

Trzy lata później aktor sprawdził się także w roli komediowej w filmie Randka w ciemno w reżyserii Wojciecha Wójcika. Linda zagrał tam rolę podrywacza Cezarego.

5 października 2009 roku z rąk sekretarza stanu w MKiDN Piotra Żuchowskiego odebrał Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.

1 kwietnia 2011 roku wszedł na ekrany kin film Trzy minuty. 21:37 w reżyserii Macieja Ślesickiego, gdzie wcielił się w rolę malarza.

19 kwietnia 2012 roku weszła do teatrów w Warszawie sztuka w jego reżyserii Merlin Mongoł. Był to debiut reżyserski polskiego aktora, jeśli chodzi o sztuki teatralne, a także powrót do pracy w teatrze, gdyż nie pokazywał się w nim od około 15 lat.

Został uhonorowany w Alei Gwiazd w swym rodzinnym mieście Toruniu (gdzie się uczył i mieszkał), gdzie na Rynku Staromiejskim odsłonił drugą z serii „katarzynek” – podpisów słynnych torunian.

26 maja 2014 odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski „za wybitne zasługi dla polskiej kultury, za osiągnięcia w pracy artystycznej i twórczej oraz działalności społecznej”.

Życie prywatne i działalność pozaartystyczna

Jest żonaty z modelką i fotografką Lidią Popiel, którą poznał na planie filmowym. Ma z nią córkę Aleksandrę. Z poprzedniego małżeństwa ma dwóch synów. Aktor pasjonuje się jeździectwem. Dba o prywatność i rzadko udziela informacji o życiu osobistym w wywiadach.

Uczestniczył w polowaniu organizowanym przez Koło łowieckie nr 58 w Zamościu, najstarszym kole łowieckim na Zamojszczyźnie. Dodatkowo na prośbę czterokrotnie otrzymywał zgodę na polowanie, jednak nie uczestniczył w odstrzale – nie przyjechał. Uznawany za bardzo dobrego myśliwego i świetnego strzelca.

Filmografia

Autograf Bogusława Lindy w Piernikowej Alei Gwiazd w Toruniu

Autograf Bogusława Lindy z planu filmowego Crimen (1987)

Aktor

• 1973: Czarne chmury – jako halabardnik w Barbakanie
• 1976: Dagny – jako Stanisław Sierosławski
• 1977: Wodzirej – jako lekarz
• 1977: Pasja – jako mężczyzna w salonie krakowskim
• 1979: Wściekły – jako Zbigniew Zajdowski, kolega Ewy Okrzesikówny
• 1979: Janek – jako towarzysz ZWM
• 1980: Gorączka – jako Gryziak
• 1980: Punkt widzenia – jako Włodek Jakubowski
• 1981: Wolny strzelec – jako Rysiek
• 1981: Człowiek z żelaza – jako Dzidek
• 1981: Przypadek – jako Witek Długosz
• 1981: Kobieta samotna – jako Jacek Grochala
• 1981: Dreszcze – jako funkcjonariusz UB
• 1981: Wierne blizny – jako Mieczysław Szochowski „Miki”, kolega Madejskiego
• 1982: Danton – jako Louis de Saint-Just
• 1982: Matka Królów – jako Klemens Król
• 1982: Stracone złudzenia – jako Andras Daniel
• 1983: Eskimosce jest zimno – jako pianista Laci
• 1983: Synteza – jako sędzia Sądu Rady Narodów
• 1984: Ceremonia pogrzebowa – jako Stefan
• 1984: Płatki, kwiaty, wieńce – jako Kornel Tornoczy
• 1984: Człowiek do specjalnych poruczeń – jako urzędnik
• 1985: Rośliny trujące – jako Adam
• 1985: Tanie pieniądze – jako Tojfel
• 1986: Biała wizytówka – jako książę Bolko
• 1986: Magnat – jako książę Bolko
• 1986: Maskarada – jako Jacek Burda
• 1986: W zawieszeniu – jako porucznik
• 1986: Inna wyspa – jako Andrzej, syn Karolki
• 1987: Zabij mnie glino – jako gangster Jerzy Malik
• 1987: Kocham kino – jako Korwin
• 1987: Cienie – jako Edward
• 1988: Crimen – jako Tomasz Błudnicki
• 1988: Dekalog VII – jako Wojtek
• 1988: Chichot Pana Boga – jako pomocnik Rosena
• 1988: Inny świat – jako ojcec Jensa
• 1989: Porno – jako Miki
• 1989: Ostatni dzwonek – jako członek jury Festiwalu Młodych Teatrów w Gdańsku
• 1989: Sztuka kochania – jako Lewacki
• 1990: Pasażerowie na gapę – jako Piotr
• 1990: Urodziny Kaja
• 1990: Kanalia – jako Zbych
• 1991: In flagranti – jako doktor Adam Nowak
• 1991: Kroll – jako porucznik Arek
• 1992: Sauna – jako Janek, Polak
• 1992: Psy – jako Franz Maurer
• 1992: Wszystko, co najważniejsze – jako Bogucki
• 1992: Pamiętnik znaleziony w garbie – jako Ewald
• 1993: Magneto – jako dyrektor
• 1993: Jańcio Wodnik – jako Stygma
• 1993: Obcy musi fruwać – jako scenarzysta Kamil Budziński
• 1993: Pora na czarownice – jako ksiądz Jan
• 1994: Miasto prywatne – jako Pawik
• 1994: Psy 2. Ostatnia krew – jako Franz Maurer
• 1995: Prowokator – jako Artur Herling
• 1995: Tato – jako Michał
• 1996: Słodko gorzki – jako Kamiński
• 1996: Szamanka – jako Michał
• 1997: Sara – jako Leon
• 1997: Pułapka – jako Szuster
• 1997: Szczęśliwego Nowego Jorku – jako Janek „Serfer”
• 1998: Demony wojny według Goi – jako major Keller
• 1998: Billboard – jako Śliski
• 1998: Złoto dezerterów – jako Rudy
• 1998: Zabić Sekala – jako Sekal
• 1999: Pan Tadeusz – jako Jacek Soplica/Ksiądz Robak
• 1999: Operacja Samum – jako Broński
• 2000: Sezon na leszcza – jako policjant
• 2001: Quo vadis – jako Petroniusz
• 2001: Stacja – jako gangster
• 2001: Reich – jako Alex
• 2002: Segment ’76 – jako Marks
• 2002: Haker – jako Tosiek, palacz w kotłowni / jako on sam
• 2002: Quo vadis – jako Petroniusz
• 2003: Tak czy nie? – jako Sławomir Melanowski
• 2004: Dziki – jako Ptasior
• 2005: Dziki 2: Pojedynek – jako Marian Ptaszyński „Ptasior”
• 2005: Czas surferów – jako Dżoker
• 2006: Jasminum – jako aktor Zeman
• 2006: Letnia miłość – jako szeryf
• 2006: Jasne błękitne okna – jako Artur, mąż Beaty
• 2007–2008: I kto tu rządzi? – jako Tomek Czajka
• 2007: Prawo miasta – jako ojciec Jagi
• 2009: Randka w ciemno – jako Cezary
• 2010: Trzy minuty. 21:37 – jako malarz
• 2010: Kajínek – jako Dolezal
• 2010: Ratownicy – jako Jan Tarnowski
• 2010: Mika i Alfred ( Podezření) – jako naczelnik Ugro
• 2011: 1920 Bitwa warszawska – jako płk Bolesław Wieniawa-Długoszowski
• 2011: Sztos 2 – jako gangster „Królik”
• 2012: Paradoks – jako Marek Kaszowski
• 2013: Bezdech – jako Jerzy
• 2015: Pitbull. Nowe porządki – gangster Babcia
• 2016: Powidoki – Władysław Strzemiński

Scenarzysta filmowy

• 1988 – Koniec

Scenarzysta i reżyser teatralny

• 2012 – Merlin Mongoł (Teatr Ateneum)
• 2014 – Tramwaj zwany pożądaniem (Teatr Ateneum)

Reżyser filmowy

• 1988 – Koniec
• 1990 – Seszele
• 2000 – Sezon na leszcza
• 2006 – Jasne błękitne okna

Gościnnie

• 1997-1998: 13 posterunek jako gwiazdor
• 2003-2006: Fala zbrodni jako Pietia

Polski dubbing

• 1990: Seszele – jako Uśmiechnięty, wysłannik pani Grażyny (rola Grzegorza Ciechowskiego)
• 2001: Głupki z kosmosu – jako Bolok
• 2006: Heroes of Might and Magic V – jako: Agrael / Raelag
• 2010: God of War III – jako Kratos
• 2010: God of War: Duch Sparty – jako Kratos
• 2011: Jeż Jerzy – we własnej osobie
• 2012: PlayStation All-Stars Battle Royale – jako Kratos
• 2013: God of War: Wstąpienie – jako Kratos

Dyskografia

Albumy Rok Tytuł Pozycja na liście POL 2005 Las putas melancólicas (oraz Świetliki) Data: 26 września 2005 Wydawca: Universal Music Polska 7

Notowane utwory Rok Tytuł Pozycja na liście LP3 SLiP 2005 „Filandia” (oraz Świetliki) 7 5 2006 „Delikatnienie” (oraz Świetliki) 6 31

Nagrody filmowe i nominacje

• 2013: Festiwal Dwa Teatry: Nagroda aktorska za rolę męską w kategorii spektakli Teatru TV – za rolę Jerzego w spektaklu Bezdech w reżyserii Andrzeja Barta.
• 2012: Złota Kaczka w kategorii: Najlepszy aktor filmów sensacyjnych.
• 2001: Nagroda Złote Lwy 26 FPFF dla filmu Sezon na leszcza w kategorii: najlepszy film komediowy.
• 2001: Srebrny Bilet dla filmu Sezon na leszcza, nagroda Stowarzyszenia „Kina Polskie”.
• 2000: Nominacja: Orły w kategorii: najlepsza główna rola męska; za rok 1999 dla filmy Pan Tadeusz
• 1995: Nagroda Złote Lwy 20 FPFF w kategorii:pierwszoplanowa rola męska w filmie Tato
• 1994: Nagroda „Valenciennes” w kategorii: najlepsza główna rola męska w filmie Psy
• 1992: Nagroda Złote Lwy 17 FPFF w kategorii:pierwszoplanowa rola męska w filmie Psy
• 1991: Nagroda na Festiwal Młodości w Kijowie za film In flagranti'
• 1991: Nagroda Złote Lwy 16 FPFF za rolę w filmie Kroll
• 1991: Nagroda Złote Lwy 16 FPFF za rolę w filmie In flagranti'
• 1991: Nagroda Złote Lwy 16 FPFF za rolę w filmie Kanalia
• 1988: Nagroda Szefa Kinematografii za rolę w filmie Zabij mnie glino
• 1988: Nagroda Złote Lwy 13 FPFF za rolę w filmie Kobieta samotna
• 1987: Nagroda Złote Lwy 12 FPFF za rolę w filmie Przypadek
• 1987: Nagroda Złote Lwy 12 FPFF za rolę w filmie Magnat
• 1981: Nagroda Złote Lwy 8 FPFF za rolę w filmie Gorączka

Bibliografia

• Kosecka B., Bogusław Linda, [w:] Słownik filmu pod. R. Syski, Kraków 2005, s. 337-338.
• Wakar J., Wyblakły uśmiech Bogusława Lindy, „Kultura” (dodatek do „Dziennik. Europa-Polska-Świat”), nr z dn. 12.01.2007, s. 76-77.
• Zawiśliński S., Powiedzmy Linda, Warszawa, Taurus, 1994.

Linki zewnętrzne

• Bogusław Linda w bazie IMDb (ang.)
• Bogusław Linda w bazie Filmweb
• Bogusław Linda w bazie filmpolski.pl
• Bogusław Linda na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
• Bogusław Linda w bazie Akademii Polskiego Filmu