Dżamała

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dżamała
Джамала
Ilustracja
Dżamała po zwycięstwie w finale 61. Konkursu Piosenki Eurowizji w Sztokholmie, maj 2016
Imię i nazwisko

Susana Alimiwna Dżamaładinowa

Pseudonim

Dżamała

Data i miejsce urodzenia

27 sierpnia 1983
Osz

Pochodzenie

Krym

Typ głosu

mezzosopran

Gatunki

jazz, blues, soul, opera[1]

Zawód

piosenkarka, aktorka, autorka tekstów

Aktywność

od 2001

Wydawnictwo

Moon Records Ukraine, Major Music Box

Odznaczenia
Ludowy Artysta Ukrainy
Strona internetowa

Dżamała, Jamala[a] (ukr. Джамала; krymskotat. Camala), właśc. Susana Alimiwna Dżamaładinowa[5] (ukr. Сусана Алімівна Джамаладінова, krymskotat. Susana Camaladinova; ur. 27 sierpnia 1983 w Oszu) – ukraińska piosenkarka, aktorka i autorka tekstów krymskotatarskiego pochodzenia, której skalę głosu ocenia się na cztery oktawy. Zwyciężczyni 61. Konkursu Piosenki Eurowizji (2016).

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się w Kirgistanie, dokąd część jej przodków została wysiedlona w trakcie rządów Stalina. Po odzyskaniu niepodległości przez Ukrainę jej rodzina powróciła na Krym. Zarówno Dżamała, jak jej krymskotatarski ojciec są muzułmanami, a matka jest chrześcijanką pochodzenia ormiańskiego[6]. Muzyką interesowała się od dzieciństwa. W wieku 10 lat po raz pierwszy wzięła udział w profesjonalnej sesji nagraniowej, podczas której, wraz z dwanaściorgiem innych dzieci, nagrała kilka folkowych krymskotatarskich piosenek. Po ukończeniu nauki w klasie fortepianu w szkole muzycznej w rodzinnej Ałuszcie, rozpoczęła naukę w Liceum Muzycznym im. Piotra Czajkowskiego w Symferopolu, potem została studentką Narodowej Akademii Muzycznej w Kijowie w klasie śpiewu operowego[6][1].

Podczas studiów planowała skupić się na rozwijaniu kariery w kierunku muzyki klasycznej, ostatecznie zaczęła tworzyć muzykę jazzową i folkową. Podczas studiów często brała udział w widowiskach przygotowywanych przez kijowskie organizacje kulturalne dla Tatarów krymskich. Mając 15 lat, zadebiutowała na profesjonalnej scenie muzycznej. W ciągu kolejnych lat brała udział w wielu konkursach wokalnych organizowanych na Ukrainie, w Rosji i krajach Europy[6]. W 2001 została solistką kwintetu wokalnego Beauty Band. W 2006 zdobyła wyróżnienie na festiwalu jazzowym Dо#Dj Junior. W trakcie występu została zauważona m. in. przez choreografkę Ołenę Koladenko, która zaproponowała jej główną rolę w musicalu Pas wystawianym przez jej balet o nazwie Freedom[6].

Latem 2009 wzięła udział w Międzynarodowym Festiwalu Muzycznym „Nowa Fala” organizowanym w Jurmale, który ostatecznie wygrała, remisując z Sandhym Sondoro z Indonezji[7]. Po udziale w konkursie zaczęła występować na wielu koncertach w całej Europie. W tym czasie występowała także w wielu ukraińskich programach telewizyjnych, w tym m. in. podczas ceremonii wręczenia nagród „TV Triumph 2009”, podczas koncertu „One Night Only” organizowanego w hołdzie Michaelowi Jacksonowi, a także w świątecznym widowisku Christmas Celebration with Ałła Pugaczowa. Zagrała także główną rolę w operze Godzina hiszpańska Maurice’a Ravela, Cherubina w Weselu Figara oraz Violettę w Traviacie[8]. Ponadto, została uznana „odkryciem roku” przez magazyn „Cosmopolitan” i „piosenkarką roku” przez czasopismo „Elle Style”[6].

Dżamała na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Odessie (2012)

Na początku 2011 z piosenką „Smile” wzięła udział w ukraińskich eliminacjach do 56. Konkursu Piosenki Eurowizji[9]. Zajęła trzecie miejsce w finale z wynikiem 17,2% głosów telewidzów, przegrywając z Miką Newton oraz Złatą Ogniewicz. Z powodu podejrzeń o zmanipulowanie wyników rozważano zorganizowanie nowego finału z udziałem trzech wokalistek[10], jednak Dżamała odmówiła, tłumacząc swoją decyzję możliwością ponownego sfałszowania wyników głosowania[11]. W tym samym roku wydała swój debiutancki album studyjny pt. For Every Heart[12]. Na początku grudnia wystąpiła podczas ceremonii losowania półfinałów podczas Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej 2012[13].

Dżamała podczas koncertu (2013)

W 2012 wydała dwupłytowe wydawnictwo koncertowe (CD+DVD) pt. For Every Heart. Live at Arena Concert Plaza[14]. W 2013 wydała drugi album studyjny pt. All or Nothing[15], a na początku października zaśpiewała hymn Ukrainy podczas walki bokserskiej między Wołodymyrem Kłyczką a Aleksandrem Powietkinem[16]. W 2014 zagrała Olgę, aktorkę i nauczycielkę języka angielskiego w filmie Przewodnik[17]. 5 lipca 2015 wystąpiła na koncercie Lato Zet i Dwójki w Słubicach[18].

Dżamała podczas 61. Konkursu Piosenki Eurowizji w Sztokholmie (2016)

W 2016 wzięła udział w ukraińskich eliminacjach eurowizyjnych[19] z utworem „1944”, w którym poruszyła temat deportacji Tatarów krymskich w 1944[20]. 6 lutego wystąpiła w pierwszym półfinale selekcji i awansowała do finału rozgrywanego 21 lutego[21][22]. Zajęła w nim pierwsze miejsce po zdobyciu łącznie 11 punktów (5 pkt od jurorów oraz 6 pkt od telewidzów, którzy oddali na nią największą liczbę głosów), zostając reprezentantką Ukrainy w 61. Konkursie Piosenki Eurowizji organizowanym w Sztokholmie[23]. 12 maja wystąpiła w drugim półfinale konkursu i z drugiego miejsca awansowała do finału, który wygrała po zdobyciu łącznie 534 punktów[24][25], w tym 323 pkt od telewidzów oraz 211 pkt od jurorów. 16 maja odebrała tytuł Ludowego Artysty Ukrainy, który został jej nadany przez prezydenta Ukrainy, Petro Poroszenkę[26][27][28].

W 2017 została ambasadorką marki kosmetycznej Oriflame[29] i twarzą kampanii „Plus na kartę” polskiej sieci komórkowej Plus[30]. W maju Ukrposzta udostępniła do sprzedaży znaczki pocztowe z wizerunkiem Jamali[31]. 13 maja piosenkarka wystąpiła jako gość muzyczny w finale 62. Konkursu Piosenki Eurowizji w Kijowie; zaśpiewała piosenki „1944” i „Zamanyly”, a także premierowo utwór „I Believe in U”[32], do którego 16 maja wydała oficjalny teledysk w reżyserii Ihora Stekolenki[33]. Również w 2017 i 2018 roku została trenerką w siódmej i ósmej edycji programu Hołos krajiny[34]. W 2018 i 2019 była jurorką podczas ukraińskich eliminacji do Konkursu Piosenki Eurowizji. W kwietniu 2020 wystąpiła w drugim odcinku projektu Eurovision Home Concerts[35]. W czerwcu 2021 wystąpiła z Sylwią Grzeszczak podczas emitowanego przez TVP2 festiwalu Europejski Stadion Kultury w Rzeszowie. Jesienią 2021 uczestniczyła w ósmej edycji programu 1+1 Tanci z zirkamy.

Od początku inwazji Rosji na Ukrainę angażuje się w nagłaśnianie trudnej sytuacji Ukraińców, w tym celu m.in. wystąpiła w Polsce podczas koncertu „Save Ukraine – #StopWar”[36], na gali rozdania nagród Wiktory[37] i podczas finału wyborów Mister Supranational 2022[38], ponadto uczestniczyła w 13. edycji polskiego programu Dancing with the Stars. Taniec z gwiazdami, a w trakcie udziału w programie wraz z Fundacją Polsat promowała zbiórkę pieniędzy na rzecz ofiar wojny w Ukrainie[39][40]; jej partnerem w programie był Jacek Jeschke, z którym odpadła w szóstym odcinku, zajmując szóste miejsce[41].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

26 kwietnia 2017 wyszła za Sejta-Bekira Sulejmanowa. Mają syna, Emira-Rachmana (ur. 27 marca 2018)[42].

Dyskografia[edytuj | edytuj kod]

Albumy studyjne
Albumy koncertowe
Minialbumy
Single
Rok Tytuł Album
2010 „You Are Made Of Love” For Every Heart
„It’s Me, Jamala”
„Smile”
2012 „Ja ljubljo tebja” (Я люблю тебя) All or Nothing
„Hurt”
2013 „Kaktus” (Кактус)
2014 „Zapłutalaś” (Заплуталась) Thank You
„Złyba” (Злива)
„Czomu?” (Чому?)
2015 „Oczyma” (Очима) Podyh
„Szłjah dodomu” (Шлях додому)
„Podyh” (Подих)
2016 1944 1944
„Zamanyły” (Заманили)
2017 „I Believe in U” Kryla
„Sumuju” (Сумую)
2018 „Kryla” (Крила)
„The Great Pretender”
„Самға”
2019 „Solo”

Teledyski[edytuj | edytuj kod]

Rok Utwór Reżyseria
2009 „History Repeating” (ang.) Ałan Badojew
2010 „You’re Made of Love” (ang., ros.) Kateryna Caryk
2010 „It’s Me, Jamala” (ang., ukr.) Charley Stadler
2011 „Smile” Maksym Ksionda
2011 „Find Me” John X Carey
2012 „Ja lublu tebia” (ros.) Serhij Sarachanow
2013 „Кактус” (ros.) Dienis Zacharow
„All These Simple Things” Ołeksandr Miłow
„Depends on You” (ang., ros.) Viktor Vilks
2014 „Czomu kwity majut oczi?” (ukr.) Ołeś Sanin
2015 „Zapłutalas” (ukr.) Anatolij Sacziwko

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

Filmy
Rok Tytuł Rola
2014 Przewodnik Olga
Alisa w stranie czudies[43] gąsienica

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. W międzynarodowych mediach zapisywana zwykle jako Jamala, zgodnie z angielską transkrypcją jej pseudonimu[2][3][4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b About Jamala.
  2. Oficjalna strona artystki. jamalamusic.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-15)]. (ang.).
  3. Eurovision. L’Ukraine devance la Russie sur un air politique. liberation.fr. [dostęp 2016-05-16]. (fr.).
  4. Eurovision 2016: Ukraine’s Jamala wins with politically charged 1944. theguardian.com. [dostęp 2016-05-16]. (ang.).
  5. Джамала вперше ексклюзивно розповіла про перше кохання. Моя правда. Частина 2 з 2. „pravda.stb.ua”, 2016-05-07. Моя правда. [dostęp 2016-05-07]. (ukr.). 
  6. a b c d e Джамала. viva.ua. [dostęp 2016-02-16]. (ros.).
  7. Джамала заняла первое место на „Новой волне-2009”. unian.net, 2009-08-02. [dostęp 2016-02-24]. (ros.).
  8. Damian Tomaszewski: WYWIAD: Jamala – „Niezależnie od sytuacji – pozostaję człowiekiem”. rumuzzik.pl, 2015-07-05. [dostęp 2016-02-13].
  9. Ołena Omelańczuk: 19 participants in the Ukrainian national final. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2011-02-13. [dostęp 2016-02-13]. (ang.).
  10. Ołena Omelańczuk: Ukraine: a new final!. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2011-02-28. [dostęp 2016-02-13]. (ang.).
  11. Ołena Omelańczuk: Mika Newton confirmed as Ukrainian representative. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2011-03-02. [dostęp 2016-02-13]. (ang.).
  12. Jamala (2) – For Every Heart. discogs.com. [dostęp 2016-02-13]. (ang.).
  13. Losowanie grup Euro 2012. [w:] RMF FM [on-line]. rmf24.pl, 2011-12-02. [dostęp 2016-02-13].
  14. Jamala (2) – For Every Heart. Live At Arena Concert Plaza. discogs.com. [dostęp 2016-02-13]. (ang.).
  15. Jamala (2) – All Or Nothing. discogs.com. [dostęp 2016-02-13]. (ang.).
  16. Кличко – Поветкин. Джамала поет гимн Украины. sport.bigmir.net, 2013-10-05. [dostęp 2016-02-13]. (ukr.).
  17. Przewodnik (2014). [w:] IMDb [on-line]. imdb.com. [dostęp 2016-02-13].
  18. Jamala na koncercie Lato ZET i Dwójki w Słubicach!. [w:] Radio Zet [on-line]. radiozet.pl, 2015-07-02. [dostęp 2016-02-13].
  19. Ołena Omelańczuk: Participants in Ukrainian national selection revealed. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2016-01-26. [dostęp 2016-02-13]. (ang.).
  20. Paweł Pieniążek: Dżamała wygrała Eurowizję, przypomniała radziecką zbrodnię. krytykapolityczna.pl. [dostęp 2016-05-16].
  21. Ołena Omelańczuk: Ukraine: Results of the first semi-final. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2011-02-06. [dostęp 2016-02-13]. (ang.).
  22. UKRAINIAN SEMI-FINALS 2016. natfinals.50webs.com. [dostęp 2016-02-13]. (ang.).
  23. Ołena Omelańczuk: Jamala will represent Ukraine in Stockholm!. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv, 2016-02-21. [dostęp 2016-02-21]. (ang.).
  24. Джамала перемогла на Євробаченні-2016!. 1tv.com.ua, 2016-05-15. [dostęp 2016-05-16]. (ukr.).
  25. Gordon Roxburgh: Ukraine wins the 2016 Eurovision Song Contest. eurovision.tv, 2016-05-15. [dostęp 2016-05-16]. (ang.).
  26. Petro Poroszenko nadał Dżamali tytuł Ludowego Artysty Ukrainy. wp.pl, 2016-05-16. [dostęp 2016-05-16]. (pol.).
  27. Ти зробила щасливими величезну кількість людей – Президент зустрівся зі співачкою Джамалою. president.gov.ua, 2016-05-16. [dostęp 2016-05-18]. (ukr.).
  28. Петро Порошенко присвоїв співачці Джамалі звання народної артистки України. 1tv.com.ua, 2016-05-16. [dostęp 2016-05-18]. (ukr.).
  29. Джамала стала лицом популярного косметического бренда. obozrevatel.com. [dostęp 2018-03-28]. (ukr.).
  30. Plus rozpoczął kampanię na Ukrainie, gsmonline.pl [dostęp 2019-03-19] (ang.).
  31. «Укрпочта» увековечит певицу Джамалу на марках. lenta.ru. [dostęp 2018-03-28]. (ros.).
  32. „Евровидение-2017”: Джамала покорила публику новой композицией „I Believe in You”. hochu.ua. [dostęp 2018-03-28]. (ukr.).
  33. Новый клип Джамалы на песню I Believe in U. fakty.ictv.ua. [dostęp 2018-03-28]. (ukr.).
  34. „Голос країни 7”: итоги нокаутов в командах Джамалы и Тины Кароль (Видео) – Новости музыки – Все самое важное из очередного выпуска одного из самых популярных песенных ТВ-шоу Украины – Новости Телеграф. telegraf.com.ua. [dostęp 2018-03-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-28)]. (ukr.).
  35. Eurovision Home Concerts: Introducing the artists of Episode 2. eurovision.tv. [dostęp 2020-04-15]. (ang.).
  36. https://muzyka.interia.pl/koncerty/news-koncert-save-ukraine-w-tvp-wielkie-gwiazdy-wspieraja-ukraine,nId,5920787.
  37. https://plejada.pl/newsy/wiktory-2022-jamala-zamiast-stinga-na-gali-tvp-miala-misje/87exhmw.
  38. https://www.polsat.pl/news/2022-07-16/final-mister-supranational-2022-najprzystojniejszy-wybrany/.
  39. https://www.polsat.pl/news/2022-07-30/taniec-z-gwiazdami-jamala-a-jej-partnerem-jacek-jeschke/.
  40. https://www.polsat.pl/news/2022-09-04/jamala-dla-polsat-pl-zobacz-jej-taneczny-kwestionariusz/.
  41. https://www.polsat.pl/news/2022-10-03/dirty-dancing-na-zakonczenie-udzialu-w-tancu-z-gwiazdami/.
  42. Zwyciężczyni Eurowizji urodziła! Znamy płeć i imię dziecka. [w:] Plejada.pl [on-line]. plejada.pl. [dostęp 2018-03-28]. (pol.).
  43. Создатели фильма: Алиса в стране чудес – Kinopoisk.ru. kinopoisk.ru. [dostęp 2016-05-16]. (ros.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]