Dorota Segda

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Dorota Segda
Ilustracja
Dorota Segda, 2018
Data i miejsce urodzenia

12 lutego 1966
Kraków

Zawód

aktorka

Współmałżonek

Stanisław Radwan
(od 2001)

Odznaczenia
Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Dorota Jolanta Segda (ur. 12 lutego 1966 w Krakowie) – polska aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna, profesor sztuk teatralnych, nauczyciel akademicki Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie[1], rektor tej uczelni w kadencjach 2016–2020 i 2020–2024.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Jest córką Jerzego i wnuczką pułkownika Władysława Segdy, dwukrotnego brązowego medalisty olimpijskiego w szermierce. Jej rodzice pracowali w budżetówce[2]. Urodziła się i dorastała w Krakowie, gdzie ukończyła II Liceum Ogólnokształcące im. Króla Jana III Sobieskiego i Państwową Wyższą Szkołę Teatralną im. Ludwika Solskiego[3].

W 1987 została aktorką krakowskiego Starego Teatru[4]. Debiutowała rolą Soni w Zbrodni i karze Andrzeja Wajdy na festiwalu w Jerozolimie[4]. Na początku teatralnej kariery zagrała m.in. Albertynkę w Operetce Witolda Gombrowicza w reżyserii Tadeusza Bradeckiego w Starym Teatrze (1988)[5], Ofelię w Hamlecie (IV) Williama Szekspira w reż. Andrzeja Wajdy (1989)[4], Manię w Ślubie Witolda Gombrowicza w reż. Jerzego Jarockiego (1991)[5], Pannę Młodą w Weselu Stanisława Wyspiańskiego w reż. Andrzeja Wajdy (1991) i Księżną w Tak zwanej ludzkości w obłędzie według Stanisława Ignacego Witkiewicza w reż. Jerzego Grzegorzewskiego (1992). W późniejszych latach zagrała także m.in. Salomeę w Śnie srebrnym Salomei Juliusza Słowackiego w reż. Jerzego Jarockiego (1993) i Małgorzatę w Fauście Johanna Wolfganga Goethego w reż. Jerzego Jarockiego (1997)[5]. Dzięki rolom w spektaklach Starego Teatru w Krakowie dwukrotnie była wyróżniona przez redakcję miesięcznika „Teatr” Nagrodą im. Aleksandra Zelwerowicza: za sezon 1992/1993 (za rolę Salomei w Śnie srebrnym Salomei) i za sezon 1996/1997 (za rolę Małgorzaty w Fauście).

W latach 1997–2000 występowała w Teatrze Narodowym w Warszawie[5]. Do jej najważniejszych występów w tym teatrze należą role zagrane w spektaklach w reżyserii Jerzego Grzegorzewskiego, na podstawie sztuk Stanisława Wyspiańskiego: Joanna w Nocy listopadowej (1997), Joas w Sędziach (1999)[5] i Rachela w Weselu (2002). Gościnnie grała też w Teatrze Bagatela w Krakowie, Krakowskim Teatrze Scena STU, a także w Och-Teatr i Teatr 6. piętro w Warszawie.

W 2000 powróciła do gry w Starym Teatrze w Krakowie[6]. Zagrała Julię w Król umiera, czyli ceremonie Eugène Ionesco w reż. Piotra Cieplaka (2008)[7], role w sztukach Pawła Demirskiego w reż. Moniki Strzępki: Barbarę Niechcic / Prozac w Nie-boskiej komedii. Wszystko powiem Bogu (2014), Katherine Switzer/Dobrego Wilka 1 w Triumfie woli (2016) i Bóstwo klasy średniej w Rok z życia codziennego w Europie Środkowo-Wschodniej (2018) oraz Julcię w Pannach z Wilka Jarosława Iwaszkiewicza w reż. Agnieszki Glińskiej (2019).

W 1988 zadebiutowała w Teatrze Telewizji, gdzie była Anną w Po próbie Ingmara Bergmana w reż. Jana Maciejowskiego. Zagrała też m.in. w spektaklach Andrzeja Domalika: Sonię w Płatonowie Antoniego Czechowa (1992) i Helenę w Dzieciach słońca Maksyma Gorkiego (1993). Była Sonią w Wujaszku Wani Antoniego Czechowa w reż. Kazimierza Kutza (1994) i Kamą Stern w Zazdrości Esther Vilar w reż. Krystyny Jandy (2001). Do jej największych kreacji stworzonych w Teatrze Telewizji należą tytułowe role w Marii Stuart Friedricha Schillera w reżyserii Roberta Glińskiego (1994) i w Krystynie Augusta Strindberga w reż. Piotra Mikuckiego (1995).

Pod koniec lat 80. zadebiutowała jako aktorka filmowa. Zagrała potrójną rolę – bliźniaczek Lili i Dory, a także ich matki – w filmie Ildikó Enyedi Mój wiek XX (1988)[2]. Za występ w filmie odebrała nagrodę za najlepszą rolę oraz nagrodę publiczności na festiwalu w Budapeszcie[8]. W 1989 zagrała Kasię w filmie Waldemara Krzystka Ostatni prom[9]. Popularność w Polsce zdobyła m.in. tytułową rolą w Faustynie, za którą otrzymała Bałtycką Perłę, nagrodę dla najlepszej aktorki na Międzynarodowym Festiwalu Filmowego Państw Nadbałtyckich[10]. Ponadto zagrała w filmie Tato, a w latach 1999–2005 wcielała się w Agatę Kwiecińską, dyrektor administracyjną szpitala w Leśnej Górze w serialu Na dobre i na złe[11]. W 1995 otrzymała Nagrodę im. Zbyszka Cybulskiego[10].

W kolejnych latach zagrała także m.in. Mariolę Chudziszewską w serialu Ludzie Chudego, Halinę w Dziewczynach ze Lwowa, inspicjentkę Hanię Kurczab w Artystach i Irenę, dyrektor Szpitala Północnego w Warszawie w serialu Echo serca.

W 1998 odcisnęła dłoń w pamiątkowej płycie na Promenadzie Gwiazd w Międzyzdrojach.

W filmach Harry Potter i Zakon Feniksa, Harry Potter i Książę Półkrwi, Harry Potter i Insygnia Śmierci: Część I i Harry Potter i Insygnia Śmierci: Część II użyczyła głosu Bellatriks Lestrange, którą grała Helena Bonham Carter. Dubbingowała także filmy animowane – Iniemamocni i Iniemamocni 2 (jako Helen Parr / Elastyna / Pani Iniemamocna), Auta i Auta 2 (Sally Carrera), czy Merida waleczna (rola Elinor).

W 1991 wystąpiła w reklamie telewizyjnej firmy Johnson & Johnson[11].

W RMF FM wraz z Robertem Konatowiczem prowadziła program Metamorfoza.

18 października 2012 otrzymała tytuł profesora sztuk teatralnych[12]. Nominację profesorską odebrała 23 stycznia 2013 z rąk prezydenta Bronisława Komorowskiego[13]. Jest zatrudniona na stanowisku profesora zwyczajnego w AST w Krakowie. Została wybrana na rektora tejże uczelni 11 kwietnia 2016 roku na kadencję 2016–2020[14], a 18 maja 2020 roku na kadencję 2020–2024[15].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Dwukrotnie zamężna[5]. W 2001 poślubiła Stanisława Radwana, kompozytora i byłego dyrektora naczelnego Starego Teatru w Krakowie.

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

Filmy[16]
Rok Tytuł Rola Uwagi
1989 Ostatni prom Kasia Trelkowska, była uczennica Marka
1989 Mój wiek XX Dóra / Lili / Anya
1995 Tato Ewa Sulecka, żona Michała
2003 Show Dorota, producentka i reżyser programu
2003 Historia Tamary i Svena lektor film dokumentalny
2003 Dar bożego miłosierdzia lektor film dokumentalny
2005 Zakochany Anioł Karioka
2006 Wstyd żona Tomasza
2007 Futro Grażyna Szymoniuk, córka Ireny i Henryka
2008 Po latach niewoli wstaje Polska... 1914-1918 Maria Dąbrowska film dokumentalny
2008 Echo matka Wiktorii etiuda szkolna
2010 Tylko dla obłąkanych Sally etiuda szkolna
2010 Mała matura 1947 profesorka Szumska, historyczka
2011 Czwarty grzech właścicielka galerii film krótkometrażowy
2011 Edyta Stein. Patronka Europy lektor film dokumentalny; teksty Edyty Stein
2016 Szczęście świata Klara
2017 Atak paniki Elżbieta, żona Andrzeja
2020 Trochę w ciąży Halina, matka Gośki
2021 W jak morderstwo Barbara Szeliga, żona Brunona
Produkcje telewizyjne[16]
Rok Tytuł Rola Uwagi
1988 Po próbie Anna spektakl telewizyjny
1989 Reformator Lubka-córka spektakl telewizyjny
1989 Koncert świętego Owidiusza siostra Andrea spektakl telewizyjny
1989 Anatol Anett spektakl telewizyjny
1990 Czarowna noc trzecia osoba spektakl telewizyjny
1991 Zwierzenia klowna Maria Derkum spektakl telewizyjny
1991 Panny i wdowy Mania, córka Eweliny serial telewizyjny, odcinek: 1
1991 Noc Walpurgi albo kroki komandora Lucy spektakl telewizyjny
1991 Hamlet IV Ofelia, córka Poloniusza spektakl telewizyjny
1992 Ślub Mania spektakl telewizyjny
1992 Przeprowadzka Fiona Carter spektakl telewizyjny
1992 Płatonow Sonia spektakl telewizyjny
1992 Najzwyklejszy cud królewna spektakl telewizyjny
1993 Tylko strach Bożena film telewizyjny
1993 Taranthriller Magda, studentka docenta film telewizyjny
1993 Siostrzyczki Lise Paquette spektakl telewizyjny
1993 Portret Doriana Graya Sybila Vane spektakl telewizyjny
1993 Dzieci słońca Helena spektakl telewizyjny
1994 Wyliczanka Marta Adamska, partnerka Adama film telewizyjny
1994 Wujaszek Wania Sonia, córka profesora z pierwszego małżeństwa spektakl telewizyjny
1994 Spadkobiercy Maria Teresa Cresseau spektakl telewizyjny
1994 Pułapka na samotnego mężczyznę Florencja spektakl telewizyjny
1994 Maria Stuart Maria, królowa Szkocja spektakl telewizyjny
1994 Faustyna siostra Faustyna (Helena) Kowalska film telewizyjny
1995 Zapis Hortensja spektakl telewizyjny
1995 Rodzina Marysia spektakl telewizyjny
1995 Krystyna Krystyna spektakl telewizyjny
1996 Wassa Żeleznowa Anna spektakl telewizyjny
1996 Tajemnica Sagali Weronika Kowal, poszukiwaczka kamienia z Saturna serial telewizyjny, odcinki: 12, 13
1996 Sawa Lipa spektakl telewizyjny
1996 Słaba wiara Olga film telewizyjny z cyklu „Opowieści weekendowe”
1996 Mąż, żona, dziewczyna i złodziej czyli sceny miłosne z Shakespear'a Żona / Lady Makbet / Desdemona spektakl telewizyjny
1996 Księżniczka Turandot Turandot, Księżniczka Chińska spektakl telewizyjny
1996 Gdzie jesteś, święty Mikołaju? mama Krzysia film telewizyjny
1997 O księciu Gotfrydzie, rycerzu gwiazdy wigilijnej Liliana spektakl telewizyjny
1997 Matka Courage i jej dzieci Ivette Pottier spektakl telewizyjny
1997 Gąszcz dziewczyna z marzeń Andrzeja film telewizyjny
1998 Ukryty śmiech Noami spektakl telewizyjny
1998 Tak zwana ludzkość w obłędzie księżna spektakl telewizyjny
1998 Gwiezdny Pirat mama Krzesimira serial telewizyjny, odcinek: 1
1999-2005 Na dobre i na złe Agata Kwiecińska, dyrektor administracyjny szpitala serial telewizyjny, odcinki: 1-223
1999 Grzebanie Czesia, Siostra Anna, Dziwka Bosa spektakl telewizyjny
1999 Bigda idzie! Zuza spektakl telewizyjny
2001 Zazdrość Kama Stern spektakl telewizyjny
2002 Wszyscy święci Anka, córka Marii film telewizyjny z cyklu „Święta polskie”
2004 Matka i dziecko matka spektakl telewizyjny
2004 Geza-dzieciak Vizike spektakl telewizyjny
2005 Klinika samotnych serc Barbara Rowicka, bratanica Sabiny Rowickiej pod jej nieobecność prowadząca należące do niej biuro matrymonialne „Serenada” serial telewizyjny
2006 Mrok Jolka serial telewizyjny, odcinek: 3
2006 Góra góry Kalina Mokosa spektakl telewizyjny
2007 Sędziowie Joas spektakl telewizyjny
2008-2012 Barwy szczęścia Danuta Śliwińska, matka Klary serial telewizyjny
2009 Naznaczony Ewa Kuklińska, trenerka Izy serial telewizyjny, odcinek: 8
2010-2011 Usta usta Ewa Kalwos, szefowa Krzysztofa serial telewizyjny, odcinki: 4, 7, 8, 9, 10, 28
2010 Ojciec Mateusz pisarka Ewelina Linde serial telewizyjny, odcinek: 59
2010 Mała matura 1947 profesorka Szumska, historyczka serial telewizyjny, odcinki: 1, 2, 3
2010-2011 Ludzie Chudego Mariola „Lola” Chudziszewska, żona „Chudego” serial telewizyjny
2011 Ranczo Grażyna, siostra pierwszej żony „Kusego” serial telewizyjny, odcinki: 58, 65
2014 Komisarz Alex Dorota Wirska serial telewizyjny, odcinek: 73
2015 Kobieta w lustrze Zofia spektakl telewizyjny
2015-2019 Dziewczyny ze Lwowa Halina, synowa profesora serial telewizyjny, odcinki: 2-19, 22-23, 25-26, 29-31, 39, 43, 48-52
2015 Aż po sufit! Tamara Maier, matka Natalii serial telewizyjny, odcinki: 4, 5
2016 Ranczo Grażyna, siostra pierwszej żony „Kusego”, matka Kingi serial telewizyjny, odcinki: 121, 122
2016 Artyści inspicjentka Hania Kurczab serial telewizyjny, odcinki: 1-8
2019 Zasada przyjemności Barbara, siostra Marii serial telewizyjny, odcinek: 2
2019-2020 Echo serca Irena, dyrektor szpitala serial telewizyjny
2020 Bez skrupułów pani naczelnik serial telewizyjny, odcinek 1
2021 Kontrola 2 wykładowczyni Majki serial telewizyjny, odcinek 1
Dubbing
Rok Tytuł Rola Uwagi
1994 Prowincjonalne życie Deborah
2004 Iniemamocni Helen Parr/Elastyna/Pani Iniemamocna
2006 Auta Sally Carrera
2007 Harry Potter i Zakon Feniksa Bellatrix Lestrange
2009 Harry Potter i Książę Półkrwi Bellatrix Lestrange
2010 Harry Potter i Insygnia Śmierci. Część I Bellatrix Lestrange
2011 Auta 2 Sally Carrera
2011 Harry Potter i Insygnia Śmierci. Część II Bellatrix Lestrange
2012 Merida Waleczna Elinor
2017 Auta 3 Sally Carrera
2018 Iniemamocni 2 Helen Parr/Elastyna/Pani Iniemamocna

Odznaczenia i nagrody[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Prof. dr hab. Dorota Segda, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2011-09-08].
  2. ↑ a b Jurkowska i Kościelak 2020 ↓, s. 223
  3. ↑ Jurkowska i Kościelak 2020 ↓, s. 220.
  4. ↑ a b c Jurkowska i Kościelak 2020 ↓, s. 230–231
  5. ↑ a b c d e f Jurkowska i Kościelak 2020 ↓, s. 232–233
  6. ↑ Jurkowska i Kościelak 2020 ↓, s. 236.
  7. ↑ Jurkowska i Kościelak 2020 ↓, s. 235.
  8. ↑ Jurkowska i Kościelak 2020 ↓, s. 226.
  9. ↑ Jurkowska i Kościelak 2020 ↓, s. 228–229.
  10. ↑ a b Jurkowska i Kościelak 2020 ↓, s. 238–239
  11. ↑ a b Jurkowska i Kościelak 2020 ↓, s. 240–241
  12. ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 18 października 2012 r. nr 115-14-12 w sprawie nadania tytułu profesora, isap.sejm.gov.pl [dostęp 2019-07-05].
  13. ↑ Prezydent zachęca do konsolidacji uczelni / Nominacje / Aktualności / Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, web.archive.org, 3 czerwca 2013 [dostęp 2019-07-05] [zarchiwizowane z adresu 2013-06-03].
  14. ↑ Prof. Dorota Segda rektorem-elektem na kadencję 2016–2020, www.ast.krakow.pl [dostęp 2019-07-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-07-05] (pol.).
  15. ↑ Dorota Segda ponownie rektorem krakowskiej Akademii Sztuk Teatralnych. [dostęp 2020-05-19].
  16. ↑ a b Dorota Segda w bazie filmpolski.pl
  17. ↑ Marcelina Hertmann, Werdykt 60. KST, TBK [dostęp 2020-09-29] (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Dorota_Segda&oldid=68717102”