Todd Haynes

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Todd Haynes
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia 2 stycznia 1961
Los Angeles
Zawód reżyser
scenarzysta
producent filmowy
Lata aktywności od 1985

Todd Haynes (ur. 2 stycznia 1961 w Los Angeles) – amerykański reżyser, scenarzysta i producent filmowy. Jeden z najbardziej rozpoznawalnych amerykańskich twórców kina niezależnego, przedstawiciel tzw. „New Queer Cinema”, jednego z nurtów kina gejowskiego[1]. Niemal każda z jego produkcji wzbudzała kontrowersje, ale i zainteresowanie[2].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Los Angeles[3] jako syn Sherry Lynne (z domu Semler), która studiowała aktorstwo, i Allena E. Haynesa, byłego importera kosmetyków[4]. Haynes ma żydowskie pochodzenie ze strony swojej matki. Wychował się z młodszą siostrą Gwynneth w Encino. W 1985 ukończył studia na wydziale semiotyki na Uniwersytecie Browna[5].

W połowie lat 80. przeprowadził się do Nowym Jorku, gdzie rozpoczął karierę filmowca. Jego pierwszym projektem był eksperymentalny film krótkometrażowy Superstar: The Karen Carpenter Story (1987) z udziałem Michaela Edwardsa, o zmarłej na anoreksję 17-letniej Karen Carpenter, będący połączeniem fabuły, dokumentu i animacji; główne role „grają” lalki Barbie i Ken. Publiczne odtwarzanie i rozpowszechnianie filmu było prawnie zakazane ze względu na naruszenie praw autorskich twórcy muzyki wykorzystanej w filmie[5]. Wyreżyserował teledysk zespołu Sonic Youth do utworu „Disappearer” (1990).

Jego pełnometrażowym debiutem był dramat fantastycznonaukowy Poison (1991) oparty na różnych powieściach Jeana Geneta[6] z Johnem Leguizamo. Film był eksperymentalnym połączeniem różnych formuł i konwencji gatunkowych, za sprawą pornograficznych scen wzbudzał kontrowersje[7][8], jednak został uhonorowany Wielką Nagrodę Jury na Sundance Film Festival, na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Locarno i Teddy Award na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Berlinie[5], a także nominowany do Złotego Lamparta na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Porto i Independent Spirit Awards.

Haynes sporadycznie pojawia się jako aktor, m.in. jako kierownik frenologii w dramacie kryminalnym Swoon (1992) z Craigiem Chesterem. W 1995 Haynes zrealizował dreszczowiec Schronienie (Safe) z Julianne Moore i Xanderem Berkeleyem. Film odnosił się do problematyki AIDS i przyniósł mu nagrodę FIPRESCI w Rotterdamie. Jego dramat muzyczny Idol (Velvet Goldmine, 1998) z Ewanem McGregorem, Jonathanem Rhysem-Meyersem, Christianem Balem i Toni Collette poruszał kwestię tożsamości płciowej i odnosił się do tematu homoseksualizmu. Film ten przyniósł mu nominację do Złotej Palmy i Nagrodę za Największy Wkład Artystyczny na 51. Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Cannes[5].

Jego dramat Daleko od nieba (2002) z Julianne Moore zebrał wiele nagród, w tym nagrodę krytyków w Seattle i San Francisco, Independent Spirit Award, Stowarzyszenia Nowojorskich Krytyków Filmowych i Nagrodę Satelity za reżyserię oraz nominacji, m.in. do Oscara i Złotego Globu za scenariusz, do Europejskiej Nagrody Filmowej – Screen International, do Złotego Lwa na festiwalu w Wenecji[3]. Film oparty był o schemat melodramatu i jako taki odwoływał się do twórczości mistrza tego gatunku z lat 50. - Douglasa Sirka[6].

Był współproducentem takich filmów jak Old Joy (2006) i Piętnastolatka (2006) z Emily Rios. W jego biograficznym dramacie muzycznym I’m Not There. Gdzie indziej jestem (2007) w postać Boba Dylana wcielili się: Cate Blanchett, Heath Ledger, Christian Bale i Richard Gere[6]. Wyreżyserował miniserial HBO Mildred Pierce (2011) z Kate Winslet.

Zasiadał w jury konkursu głównego na 68. MFF w Wenecji (2011).

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Jest homoseksualistą[9][10]. W 2015 zamieszkał w Portland w stanie Oregon.

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

Rok Tytuł Reżyser Scenarzysta Producent
1978 The Suicide (film krótkometrażowy) T T
1985 Assassins: A Film Concerning Rimbaud (film krótkometrażowy) T T
1987 Superstar: The Karen Carpenter Story (film krótkometrażowy) T T T
1989 La Divina (film krótkometrażowy) T
He Was Once (film krótkometrażowy) T
1991 Poison T T
1993 Dottie Gets Spanked (film krótkometrażowy TV) T T
1995 Schronienie (Safe) T T
1997 Morderczyni (Office Killer) T
1998 Idol (Velvet Goldmine) T T
2002 Daleko od nieba (Far from Heaven) T T
2004 Corporate Ghost T
2007 I’m Not There. Gdzie indziej jestem T T
2011 Mildred Pierce (miniserial TV) T T T
2013 Iluminacja (Enlightened, serial TV)
odc.: „All I Ever Wanted” 		T
Six by Sondheim (serial dokumentalny TV)
odc.: „I'm Still Here” 		T
2015 Carol T
2017 Wonderstruck T
2019 Dark Waters T

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Todd Haynes (ang.). Rotten Tomatoes. [dostęp 2020-01-29].
  2. ↑ Todd Haynes Biography (ang.). „The New York Times”. [dostęp 2020-01-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-29)].
  3. ↑ a b Rebecca Flint Marks: Todd Haynes Biography (ang.). AllMovie. [dostęp 2020-01-29].
  4. ↑ Todd Haynes Biography (1961-) (ang.). Film Reference. [dostęp 2020-01-29].
  5. ↑ a b c d Todd Haynes, american screenwriter and director (ang.). Encyklopedia Britannica. [dostęp 2020-01-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-29)].
  6. ↑ a b c John Lahr (2019-11-04): Todd Haynes Rewrites the Hollywood Playbook (ang.). „The New Yorker”. [dostęp 2020-01-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-29)].
  7. ↑ Poison (1991) (ang.). Time Out. [dostęp 2020-02-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-01)].
  8. ↑ Paul Brunick (2010-11-12): Todd Haynes’s Poison (ang.). „Slant Magazine”. [dostęp 2020-02-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-01)].
  9. ↑ Out100: Todd Haynes (ang.). Out. [dostęp 2020-01-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-29)].
  10. ↑ Julia Zubrovich (2017-03-31): Queer Filmmaker Todd Haynes Turns His Lens on Deaf Identity (ang.). „The Advocate”. [dostęp 2020-01-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-29)].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Filmy w reżyserii Todda Haynesa
1990-99
2000-09
2010-19

Todd Haynes at the 2009 Tribeca Film Festival.jpg

Nagroda Stowarzyszenia Nowojorskich Krytyków Filmowych dla najlepszego reżysera
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Todd_Haynes&oldid=61993753”