Tomasz Zaliwski

Tomasz Zaliwski
	; W sztuce Teatru Nowego - "Ranyjulek czyli Szaleństwa Juliana Tuwima". Warszawa, listopad 1974
Imię i nazwisko	Tomasz Zbigniew Zaliwski
Data i miejsce urodzenia	15 grudnia 1929 ; Rudzieniec
Data i miejsce śmierci	13 lipca 2006 ; Warszawa
Zawód	aktor teatralny, filmowy i radiowy
Współmałżonek	Teresa Lipowska
Lata aktywności	1955–2004
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Tomasz Zbigniew Zaliwski (ur. 15 grudnia 1929 w Rudzieńcu, zm. 13 lipca 2006 w Warszawie) – polski aktor teatralny, filmowy, radiowy i dubbingowy.

Życiorys

Był synem Anny i Edmunda Zaliwskich^[1]. Miał dwoje rodzeństwa: siostrę Marię i brata Piotra^[1]. Gdy miał sześć lat, zostali sierotami, wychowywała ich ciotka^[2]. Przerwał studia na Uniwersytecie Poznańskim (wydział matematyczny) i przeniósł się na studia aktorskie w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie, które ukończył w 1955 roku. Swój debiut teatralny miał 16 kwietnia 1956 roku. Całe jego zawodowe życie (do momentu przejścia na emeryturę w 1996 roku) związane było z warszawskim Teatrem Ludowym (od 1975 Teatrem Nowym).

Był laureatem Nagrody aktorskiej za rolę męską w kategorii słuchowisk Teatru Polskiego Radia za rolę Boryny w słuchowisku Chłopi na BIS (Polskie Radio Bis) na festiwalu „Dwa Teatry – Sopot 2001”^[3].

Życie prywatne

Był mężem aktorki Teresy Lipowskiej, z którą miał syna Marcina. Ślubu w 1963 udzielił im ks. Jan Twardowski^[4]. Zmarł wskutek choroby nowotworowej. Pochowany został w Warszawie na cmentarzu w Pyrach.

Kariera zawodowa

Teatr Ludowy Warszawa 1955–1961 aktor
Praski Teatr Ludowy Warszawa 1961–1966 aktor
Teatr Ludowy Warszawa 1966–1974 aktor
Teatr Nowy w Warszawie 1974–1996 aktor

Filmografia

1953: Trzy opowieści – Jędrek
1955: Zaczarowany rower – kolarz rumuński
1957: Eroica – adiutant węgierskiego generała
1958: Dwoje z wielkiej rzeki – Marian
1958: Zamach – Olek
1960: Ostrożnie Yeti – pan młody
1961: Dwaj panowie N – Staszek, wywiadowca WSW
1961: Samson – więzień
1963: Ostatni kurs – bandyta, z którym walczy Kowalski
1964: Pierwszy dzień wolności – oficer w oflagu
1964: Rękopis znaleziony w Saragossie – Mona, brat Zota
1965: Podziemny front – radiotelegrafista w sztabie warszawskiej AL (odcinek 6)
1965: Popioły – kompan księcia Józefa Poniatowskiego
1965: Zawsze w niedziele – tyczkarz Jan Grochowiak
1967: Stawka większa niż życie – major, oficer 2 Armii WP (odcinek 17)
1968: Lalka – arystokrata
1969–1970: Czterej pancerni i pies – kapral podchorąży Daniel Łażewski „Magneto”, dowódca plutonu zwiadu motocyklowego (odcinki 16-18)
1969: Jak rozpętałem drugą wojnę światową – oficer jugosłowiański
1969: Sąsiedzi – Malina
1969: Zbrodniarz, który ukradł zbrodnię – kapitan MO Studniarz
1969: Znaki na drodze – kierowca Michalak
1969: Znicz olimpijski – Wacek, niemiecki szpicel wśród narciarzy
1970: Przygody psa Cywila – milicjant-motocyklista (odc. 5)
1971: Niebieskie jak Morze Czarne – komendant obozu
1971: Przez dziewięć mostów – sąsiad
1971: Trochę nadziei – pensjonariusz sanatorium
1972: Dama pikowa – gracz w klubie oficerskim
1972: Odejścia, powroty – członek oddziału rosyjskiego (odc. 2)
1972: Opętanie – pilot Stefan
1972: Poślizg – kierowca autobusu
1972: Teraz i w każdą godzinę – dyspozytor Andrzej
1973: Bułeczka – Szulc, ojciec Karola, sąsiad Marczaków
1973: Droga – zaziębiony kierowca MPK (odcinek 2)
1975: Dyrektorzy – mężczyzna śledzący Wanada (odc. 3)
1975: Opadły liście z drzew – przewodnik partyzantów
1975: Partita na instrument drewniany – kowal
1975: Trzecia granica – Brzega (odcinek 4)
1976: Daleko od szosy – kierownik Leszka (odcinek 2)
1976: Dźwig – robotnik Frączak
1976–1977: Polskie drogi – Grzędziela, kolejarz i konspirator komunistyczny (odcinek 3, 6 i 7)
1976: Szaleństwo Majki Skowron – członek kierownictwa fabryki (odcinek 9)
1976: Wakacje – Podsiadło (odc. 3 i 4)
1977: Pasja – mężczyzna w salonie krakowskim
1977: Sam na sam – psychiatra
1977: Żołnierze wolności – oficer 1 Armii WP
1977: Sprawa Gorgonowej – policjant
1977: Śmierć prezydenta – Maciej Rataj
1978: Ślad na ziemi – Kurdybas (odcinek 1 i 2)
1978: Wśród nocnej ciszy – komisarz Teofil Herman
1979: Operacja Himmler – generał, szef Sztabu Generalnego WP
1979: Pełnia – Wojtek
1979: Przyjaciele (odcinek 2)
1979: Ród Gąsieniców – Bachleda (odcinek 6)
1980: Droga – chłop
1980: Dzień Wisły – porucznik WP
1980: Jeśli serce masz bijące – kowal Karol Precela
1980: Krach operacji terror – Wincenty
1980: Party przy świecach – Józef Gańko
1980: Polonia Restituta – Maciej Rataj
1980: Urodziny młodego warszawiaka – Walczak
1980: Zamach stanu – Maciej Rataj
1981: Bołdyn – pułkownik Krupicki
1981: Kto Ty jesteś – Meler
1981: Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy – kupiec Stanisław Powelski (odcinki 3, 4)
1981: Przypadki Piotra S.
1981: Uczennica – ojciec Anny
1982–1986: Blisko, coraz bliżej – plut. Tomasz Pasternik, syn Róży i Stanika, powstaniec śląski i robotnik
1982: Gry i zabawy – Edzio „Zadra”
1982: Latawiec – sołtys Janik
1982: Młodzik
1982: Polonia Restituta – Maciej Rataj (odcinek 7)
1982: Popielec – Hladik
1982: Przeklęta ziemia – ojciec Jana
1982: Zmartwychwstanie Jana Wióro – policjant
1982: Życie Kamila Kuranta – felczer wojskowy (odcinek 4)
1983: Katastrofa w Gibraltarze – Tadeusz Klimecki
1983: Pastorale Heroica – dowódca leśnych
1983: Piętno – mówca na pogrzebie
1983: Thais – mnich Pameleon
1983: Wierna rzeka – Hubert Olbromski
1984: Godność – Stanisław Boroń
1984: Pan na Żuławach – Sawicki
1984: Romans z intruzem – major Wilczyński
1985: Chrześniak – komendant MO
1985: Dłużnicy śmierci – Jeżewski, funkcjonariusz MBP
1985: Kwestia wyboru − Edward Osóbka-Morawski^[5]
1985: Okruchy wojny – plutonowy
1985: Zamach stanu – Maciej Rataj
1986: Czas nadziei – Stanisław Boroń
1986: Kryptonim „Turyści” – Henryk Wdowiak
1986: Republika nadziei – Walerian Krogulecki
1986: Złoty pociąg – pułkownik Górski
1988: Generał Berling – generał Wasilij Gordow
1988: Penelopy – szyper w porcie
1988: Przeprawa – kapitan „Bartek”, dowódca brygady AL
1988: Rzeczpospolitej dni pierwsze – Jędrzej Moraczewski
1989: Gdańsk 39 – kolejarz Józef Peterek
1990: Kaj' fodselsdag – Stasiek
1992: 1968. Szczęśliwego Nowego Roku – pułkownik Świątek
1992: Kuchnia polska – pułkownik Świątek (odcinek 4)
1993: Przypadek Pekosińskiego – ojciec przełożony
1993: Jest jak jest – Nogas, ojciec Teresy
1996: Wirus – nowy dyrektor Eurobanku
1997–2000: Dom – ojciec Ewy (odcinki 20 i 25)
2000: Sukces – Tadeusz Skarbek
2001–2002: Marzenia do spełnienia – Wincenty Bielorz
2001: Na dobre i na złe – Władysław, ojciec Józka (odcinek 82)
2001: Wiedźmin – wójt z Blaviken
2002: Wiedźmin – wójt z Blaviken (odcinek 10)
2003: Stara baśń: Kiedy słońce było bogiem – Duży
2004: Stara baśń – Duży
2004: Boża podszewka II – woźnica (odcinek 12)

Dubbing

2002: Śnieżne psy – Grzmot Jack Johnson
1999: Kapitan Fracasse
1997–1998: Zorro
1997: Księżniczka Sissi – Kanclerz Zottornik
1996: Ucieczka
1996: Ekstradycja 2 – Elman, szyper kutra
1995: Nowe przygody Madeline
1994–1995: Sylvan – Rycerz Śmierci
1991–1992: Eerie, Indiana – Mleczarz
1991: Słoń Benjamin –
- Marynarz
- Nurek
1990: Muminki
1990: Armelle – mężczyzna
1990: Bernard i Bianka w krainie kangurów – McLeach
1987–1990: Kacze opowieści –
- admirał Gniewny na lotniskowcu Donalda (12, 28, 40),
- poszukiwacz Źródła Młodości (19),
- sierżant Cukinia (35),
- J. Gander Hoover, szef KAW (41)
1985: Porwanie – Przewodniczący Kolegium Kapitańskiego
1984: Ceremonia pogrzebowa – profesor Jan Nepomucen Tarnowski, ojciec Stefana i Jana
1981: Ród Gąsieniców – lektor
1980: Misja – Adler, oficer Abwehry (odc. 3-6)
1977: Wielka podróż Bolka i Lolka –
- Jimmy Pif-Paf,
- stary kapłan
1976–1978: Scooby-Doo
1976: Pogoda dla bogaczy – Scott
1972: Pinokio
1972: Agent nr 1 – marynarz
1971: Elżbieta, królowa Anglii – Savage
1971: Prywatny detektyw – William
1971: Król Lir
1969: Białe Wilki
1969: Jak pozbyć się męża – Norman Sceace
1964: Winnetou w Dolinie Sępów – Wokadeh
1961: 101 dalmatyńczyków – Kapitan
1960–1966: Flintstonowie

Przypisy

↑ ^a ^b Ilona Łepkowska, Teresa Lipowska: Nad rodzinnym albumem. Wydawnictwo Dolnośląskie, 2017, s. 104. ISBN 978-83-245-8266-2.
↑ Ilona Łepkowska, Teresa Lipowska: Nad rodzinnym albumem. Wydawnictwo Dolnośląskie, 2017, s. 87. ISBN 978-83-245-8266-2.
↑ Tomasz Zaliwski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-09] .
↑ Wyszła prawda o małżeństwie Teresy Lipowskiej. Gwiazda M jak miłość była po traumach! [online], se.pl [dostęp 2023-07-27] .
↑ Tomasz Zaliwski [online], FilmPolski [dostęp 2023-10-23] (pol.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Tomasz Zaliwski na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
Tomasz Zaliwski na zdjęciach w bibliotece Polona

[:0-1] Ilona Łepkowska, Teresa Lipowska: Nad rodzinnym albumem. Wydawnictwo Dolnośląskie, 2017, s. 104. ISBN 978-83-245-8266-2.

[2] Ilona Łepkowska, Teresa Lipowska: Nad rodzinnym albumem. Wydawnictwo Dolnośląskie, 2017, s. 87. ISBN 978-83-245-8266-2.

[3] Tomasz Zaliwski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-09] .

[4] Wyszła prawda o małżeństwie Teresy Lipowskiej. Gwiazda M jak miłość była po traumach! [online], se.pl [dostęp 2023-07-27] .

[5] Tomasz Zaliwski [online], FilmPolski [dostęp 2023-10-23] (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]