Wikipedia:Artykuły na medal/Wrzesień 2011

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

zajawka[edytuj | edytuj kod]

Maksym Gorlicki, właśc. Maksym Sandowycz (ur. 31 stycznia 1886 w Zdyni, zm. 6 września 1914 w Gorlicach) – duchowny prawosławny pochodzenia łemkowskiego.Swoją działalność duszpasterską prowadził w okresie, gdy władze austriackie przystąpiły do zwalczania ruchu moskalofilskiego w Galicji. Jednym ze środków było uznanie za nielegalną działalności duszpasterskiej duchownych prawosławnych wyświęconych w Rosji. Mimo tego zakazu ks. Sandowicz prowadził taką działalność w Grabie i okolicznych miejscowościach, za co był kilkakrotnie karany grzywną i aresztem. W marcu 1912 został zatrzymany razem z innym prawosławnym duchownym, ks. Ignacym Hudymą, i oskarżony o szpiegostwo. Proces wymienionych kapłanów, w założeniach władz austriackich miał ostatecznie zakończyć działalność moskalofilów. Zakończył się jednak wyrokiem uniewinniającym. Po wybuchu I wojny światowej ks. Maksym Sandowicz został ponownie aresztowany i 6 września 1914 rozstrzelany bez wyroku sądowego w czasie nowej fali represji wobec podejrzanych o sympatie prorosyjskie. W 1994 kanonizowany przez Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny.

zajawka[edytuj | edytuj kod]

Sawa, imię świeckie: Michał Hrycuniak (ur. 15 kwietnia 1938 w Śniatyczach) – polski duchowny prawosławny, szósty metropolita warszawski i całej Polski. Absolwent Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie. Po złożeniu w 1966 wieczystych ślubów mniszych został kierownikiem kancelarii metropolity warszawskiego i całej Polski. Równocześnie kontynuował na ChAT pracę naukową. W 1979 przyjął chirotonię biskupią; do 1981 był biskupem łódzkim i poznańskim, zaś od 1981 do 1998 – białostockim i gdańskim. Na terenie diecezji białostocko-gdańskiej przyczynił się do znacznego ożywienia życia parafialnego, budowy nowych świątyń oraz reaktywowania lub otwarcia trzech monasterów. Od 1994 do 1998 był Prawosławnym Ordynariuszem Wojska Polskiego, od 1996 w stopniu generała brygady. Od 1998 zwierzchnik Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.

zajawka[edytuj | edytuj kod]

Bazyli, imię świeckie: Włodzimierz Doroszkiewicz (ur. 15 marca 1914 w Cisach w Prusach Wschodnich, zm. 11 lutego 1998 w Warszawie) – piąty metropolita warszawski i całej Polski, zwierzchnik Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego od 1970 do śmierci w 1998. W 1938 przyjął święcenia kapłańskie. Do 1960 prowadził pracę duszpasterską w różnych parafiach na Białostocczyźnie oraz Grodzieńszczyźnie. W grudniu 1959 złożył wieczyste śluby zakonne, przyjmując imię Bazyli. W 1970 objął urząd metropolity warszawskiego i całej Polski. W okresie pełnienia przez niego zwierzchnictwa w PAKP doszło do znacznego ożywienia kontaktów z innymi lokalnymi Kościołami prawosławnymi, jak również do otwarcia czterech monasterów i powołania dwóch nowych diecezji oraz Prawosławnego Ordynariatu Wojska Polskiego.

zajawka[edytuj | edytuj kod]

Wiedźminkomputerowa fabularna gra akcji osadzona w świecie wiedźmina autorstwa Andrzeja Sapkowskiego, wyprodukowana przez polskie studio CD Projekt RED i wydana przez Atari na komputery osobiste. Jej premiera odbyła się 26 października 2007 roku. 17 maja 2011 roku został wydany jej sequel pod nazwą Wiedźmin 2: Zabójcy królów. W Wiedźminie gracz wciela się w głównego bohatera uniwersum Sapkowskiego, wiedźmina Geralta z Rivii. Akcja gry toczy się po wydarzeniach z Sagi o wiedźminie, gdy ocalały wbrew zakończeniu cyklu Geralt, popadłszy w amnezję, uczy się na nowo swojego zawodu. Gra jest odzwierciedleniem mrocznego świata uniwersum, jakkolwiek fabuła nie uzyskała oficjalnego wsparcia Sapkowskiego. Prace nad Wiedźminem trwały pięć lat, a podczas jego tworzenia wykorzystano silnik Aurora Engine autorstwa studia BioWare.

zajawka[edytuj | edytuj kod]

Efekt potwierdzania – tendencja do preferowania informacji, które potwierdzają wcześniejsze oczekiwania i hipotezy, niezależnie od tego, czy te informacje są prawdziwe. Powoduje, że ludzie poszukują informacji i zapamiętują je w sposób selektywny, interpretując je w błędny sposób. Efekt ten jest szczególnie silny w przypadku zagadnień wywołujących silne emocje i dotyczących mocno ugruntowanych opinii. Serie eksperymentów prowadzonych w latach 60. XX wieku pokazały, że ludzie mają tendencję do poszukiwania potwierdzeń dla swoich wcześniejszych przeświadczeń. Późniejsze badania wyjaśniły to jako wynik tendencji do testowania hipotez bardzo selektywnie, skupiając się na jednej możliwości i ignorując alternatywy. W połączeniu z innymi efektami taka strategia wpływa na konkluzje, do jakich ludzie dochodzą.

zajawka[edytuj | edytuj kod]

Generał Anghel „Puiu” Iordănescu (ur. 4 maja 1950 w Jassach) – rumuński były piłkarz, występujący na pozycji pomocnika lub napastnika, oraz były trener piłkarski. Z wykształcenia jest ekonomistą, absolwentem Akademii Ekonomicznej w Bukareszcie. W latach 1993–1998 (i ponownie 2002–2004) był selekcjonerem reprezentacji Rumunii, którą doprowadził do ćwierćfinału Mundialu 1994 (najlepszy wynik w historii). Ponadto brał z nią udział w Euro 1996 (runda grupowa) i Mundialu 1998 (1/8 finału). Wcześniej ze Steauą Bukareszt, czyli klubem, w którym spędził niemal całą karierę piłkarską, zdobył cztery tytuły mistrza Rumunii, Superpuchar Europy oraz awansował z nią do finału Pucharu Europejskich Mistrzów Krajowych. Po zakończeniu prac z drużyną narodową prowadził – z sukcesami – zespoły z krajów Zatoki Perskiej. Od 2008 jest senatorem z okręgu Ilfov. Był członkiem Partii Socjaldemokratycznej, po odejściu z tego ugrupowania w 2009 jest senatorem niezależnym.

zajawka[edytuj | edytuj kod]

Historia okrętów podwodnych: począwszy od konstrukcji Korneliusza Drebbla w XVII wieku, przez projekty Johna Hollanda, późniejsze konstrukcje niemieckie, aż po współczesne jednostki z napędem jądrowym i AIP, okręty podwodne zawsze były w awangardzie postępu technicznego. Od momentu wprowadzenia ich do użytku operacyjnego w marynarkach wojennych, szybko udowodniły, że są jedną z podstawowych klas okrętów w wojnie morskiej, odgrywającą jedną z wiodących ról w strategiach wojskowych głównych potęg morskich świata. Już kilkanaście lat po wejściu pierwszych okrętów podwodnych do służby, po wybuchu I wojny światowej, okręty tej klasy stały się jednym z kluczowych oręży wojny morskiej i podstawowym środkiem zwalczania celów morskich przeciwnika. Ta znacząca rola w wojnie morskiej uległa jeszcze wzmocnieniu w trakcie II wojny światowej, w której okręty podwodne stały się najważniejszą – obok lotniskowców – klasą jednostek morskich, decydującą o wygranej, bądź przegranej w wojnie.

zajawka[edytuj | edytuj kod]

Brawn GP Formula One Team – były brytyjski zespół Formuły 1 utworzony w 2009 r. przez Rossa Brawna na bazie Honda Racing F1. Zespół startował w sezonie 2009 mistrzostw świata. Jego kierowca Jenson Button zajął 1. miejsce w 6. wyścigach Grand Prix i uzyskał tytuł mistrzowski, drugi kierowca Rubens Barrichello był pierwszy w dwóch wyścigach i zajął trzecie miejsce w klasyfikacji generalnej. Zespół zwyciężył też w klasyfikacji konstruktorów. 16 listopada 2009 poinformowano o wykupieniu przez spółkę Daimler AG 75,1% akcji zespołu i przemianowaniu go na Mercedes Grand Prix.

zajawka[edytuj | edytuj kod]

Midtown Madnesskomputerowa gra wyścigowa, wyprodukowana przez amerykańskie studio Angel Studios i wydana przez Microsoft. Jej wersja demonstracyjna została udostępniona do pobrania 1 maja 1999 roku, pełną zaś wersję wydano 27 maja. Jej kontynuacja, Midtown Madness 2, została wydana w kwietniu 2000 roku, a ostatnia część serii, Midtown Madness 3, ukazała się w czerwcu 2002 roku na konsolę Xbox. Akcja Midtown Madness rozgrywa się w Chicago. Celem gry jest zwyciężanie w nielegalnych wyścigach miejskich i zdobywanie nowych pojazdów.

zajawka[edytuj | edytuj kod]

Georg Friedrich Händel (ang. George Frideric Handel; pol. Jerzy Fryderyk Haendel, ur. 23 lutego 1685 w Halle, zm. 14 kwietnia 1759 w Londynie) – niemiecki kompozytor i organista. W 1727 roku stał się obywatelem Wielkiej Brytanii. Jest narodowym kompozytorem tego kraju. Händel urodził się w tym samym roku co Johann Sebastian Bach i Domenico Scarlatti. Był kompozytorem późnego baroku, który dokonał syntezy barokowych osiągnięć muzycznych, zwłaszcza niemieckich, włoskich i angielskich. Komponował liczne i różnorodne gatunki utworów muzycznych – przede wszystkim opery i oratoria – jak również anthemy, ody, maski, serenady, kantaty, sonaty, suity, concerti grossi. Händel zaliczany jest do największych i najpopularniejszych kompozytorów barokowych.