Bronisław Nakoniecznikow-Klukowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bronisław Nakoniecznikow-Klukowski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

17 października 1888
Warszawa, Królestwo Polskie

Data i miejsce śmierci

7 stycznia 1962
Warszawa, Polska

Wojewoda lwowski
Okres

od 29 sierpnia 1930
do 6 lipca 1931

Przynależność polityczna

Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem

Poprzednik

Wojciech Agenor Gołuchowski

Następca

Józef Rożniecki

Wojewoda stanisławowski
Okres

od 30 października 1928
do 29 sierpnia 1930

Przynależność polityczna

Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem

Poprzednik

Aleksander Morawski

Następca

Zygmunt Jagodziński

Minister rolnictwa i reform rolnych
Okres

od 10 maja 1933
do 28 czerwca 1934

Przynależność polityczna

Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem

Poprzednik

Seweryn Ludkiewicz

Następca

Juliusz Poniatowski

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Niepodległości Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Krzyż Wielki Orderu Korony Rumunii Medal Pamiątkowy Wielkiej Wojny (Francja) Medal Zwycięstwa (międzyaliancki)
Grób Bronisława Nakoniecznikowa-Klukowskiego na cmentarzu Powązkowskim przed renowacją

Bronisław Franciszek Nakoniecznikow-Klukowski[1] (ur. 17 października 1888 w Warszawie, zm. 7 stycznia 1962 tamże) – pułkownik lekarz Wojska Polskiego, działacz państwowy II Rzeczypospolitej, doktor medycyny.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Działalność niepodległościowa i służba w Wojsku Polskim[edytuj | edytuj kod]

W okresie I wojny światowej oficer armii rosyjskiej, następnie żołnierz POW – do grudnia 1918 tajny komendant Placu POW w Moskwie (już pod rządami bolszewików).

3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 3. lokatą w korpusie oficerów kontrolerów[2]. W 1923 był szefem Grupy IX, a w następnym roku – szefem Grupy VIII Korpusu Kontrolerów. 31 marca 1924 roku został awansowany na pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 roku i 2. lokatą w korpusie oficerów kontrolerów[3]. W 1928 roku zastępcą szefa Korpusu Kontrolerów. W 1930 roku przeniesiony do rezerwy, związany z tzw. grupą pułkowników w ramach obozu piłsudczyków. W 1934 roku w stopniu pułkownika ze starszeństwem dniem z 1 lipca 1923 roku zajmował 1. lokatę na liście starszeństwa oficerów rezerwy sanitarnych, w grupie lekarzy i pozostawał na ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III z przydziałem mobilizacyjnym do kadry zapasowej 1 Szpitala Okręgowego w Warszawie[4].

Służba publiczna[edytuj | edytuj kod]

Od 30 października 1928 roku wojewoda stanisławowski[5], od 29 sierpnia 1930 do 6 lipca 1931 roku wojewoda lwowski, 1931 i 1932–1933 podsekretarz stanu w Prezydium Rady Ministrów. Od 10 maja 1933 do 28 czerwca 1934 roku – minister rolnictwa i reform rolnych w rządach Janusza Jędrzejewicza i Leona Kozłowskiego. Od 6 lipca 1934 do 5 lutego 1938 roku wojewoda warszawski. W 1931 oraz od 5 lutego 1938 do 30 września 1939 roku wiceminister spraw wewnętrznych. W latach 1935–1938 prezes Polskiego Związku Szachowego.

Został osadnikiem wojskowym w powiecie grodzieńskim[6]. Był seniorem honorowym Polskiej Korporacji Akademickiej „Fidelia Leopoliensis”, założonej w 1930 roku[7]. Był prezesem Reprezentacji b. żołnierzy na Wschodzie[8]. 3 października 1938 roku otrzymał godność członka honorowego Związku Sybiraków[9].

Po 17 września 1939 roku przebywał na emigracji, w 1957 roku powrócił do kraju. Zmarł 7 stycznia 1962 roku[10]. Został pochowany w grobowcu rodzinnym na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 51-6-23,24)[10]. Symbolicznymi inskrypcjami zostali tam upamiętnieni m.in. Przemysław Nakoniecznikoff-Klukowski i Stanisław Nakoniecznikoff-Klukowski[10].

Grób Bronisława Nakoniecznikow-Klukowskiego po renowacji

W 2022 roku z inicjatywy Premiera RP Mateusza Morawieckiego grób Nakoniecznikow-Klukowskiego został odrestaurowany. Cały projekt był realizowany przez Fundację Stare Powązki[11] we współpracy z Kancelarią Prezesa Rady Ministrów.

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. W Roczniku Oficerskim z 1923 figuruje jako Bronisław Klukowski.
  2. Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Załącznik do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 8 czerwca 1922 roku, Zakłady Graficzne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1922, s. 297.
  3. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 32 z 2 kwietnia 1924 roku, s. 166.
  4. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 213, 731.
  5. M.P. z 1928 r. nr 272 Ruch służbowy. W Ministerstwie Spraw Wewnętrznych [dostęp 2023-01-11].
  6. Osadnicy wojskowi – lista kompletna. kresy.genealodzy.pl. s. 82. [dostęp 2015-04-05].
  7. Bronisław Haczewski. Korporacje akademickie. „Jednodniówka A. O. Z. S.”, s. 39, 19 marca 1932. Akademicki Oddział Związku Strzeleckiego. 
  8. Kronika. Reprezentacja b. żołnierzy na Wschodzie u Naczelnego Wodza. „Sybirak”. 4 (12), s. 93, grudzień 1936. 
  9. Z życia organizacji. IX. Zjazd Delegatów Związku Sybiraków w Warszawie. „Sybirak”. 4 (16), s. 62, listopad 1938. 
  10. a b c Cmentarz Stare Powązki: MARCELINA NAKONIECZNIKOFF, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2017-06-18].
  11. Trwają prace konserwatorskie przy nagrobkach Ministrów II RP – Fundacja Stare Powązki [dostęp 2023-03-26] (pol.).
  12. a b c d e f g h i Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 514.
  13. M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 592 „za wybitne zasługi w służbie państwowej”.
  14. M.P. z 1930 r. nr 260, poz. 351 „za zasługi na polu administracji państwowej”.
  15. Odznaczenie P. Wojewody lwowskiego. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 129 z 7 czerwca 1931. 
  16. M.P. z 1932 r. nr 64, poz. 82 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”. W Monitorze nazwisko i imię: Nakoniecznikoff Klukowski Bronisław.
  17. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 631 „za zasługi na polu organizacji i administracji wojska”.
  18. „W zamian za otrzymane wstążeczki biało-amarantowe b. armii gen. Hallera”, Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2097 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 42, s. 1666)
  19. M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 469 „za zasługi w służbie państwowej”.
  20. Decyzja Naczelnika Państwa z 12 grudnia 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 9, s. 268)

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Rocznik Oficerski 1923, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1923, s. 28, 1069.
  • Rocznik Oficerski 1924, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 28, 969.
  • Rocznik Oficerski 1928, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1928, s. 681.
  • Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1934. [dostęp 2016-06-11].