Drab

Drab – żołnierz, szeregowy piechoty w wojsku polskim XV i XVI wieku. Uzbrojony w muszkiet lub karabin z zamkiem skałkowym i bagnetem albo w pikę lub też w szablę albo topór.

Drab – wyraz pochodzący ze słowa średniowieczno-niemieckiego draben: iść lub biec krokiem miarowym, dreptać.

Znaczenie słowa "drab"[edytuj | edytuj kod]

"Wyraz drab – powiada Karłowicz – zapewne czeskim jest utworem w znaczeniu niby równo stąpającego żołnierza";
W języku polskim drab znaczy to samo, co: drągal, basałyk, niezgrabjasz, chłop rosły;
"Calo, drab, podkonnik zowią drudzy" (Mączyńskiego Słownik z r.1564);
"Onym pieszym żołnierzom, które draby zowiemy, nie ma być taka swawola dawana, iż pospolicie żebrzą" (Modrzewski);
"Książę Roman w tej bitwie za prostego draba zabity" (Stryjkowski);
"Saul uczynił Dawida rotmistrzem nad tysiącem drabów" (Biblja Leopolity);
"Ave Rabbi a za płotem drabi" (Rysiński) – przysłowie to oznaczało Judaszowe pozdrowienie i każdą podobną zdradę;
Linde powiada, że drab znaczy to samo, co: biegus, łapikura, powsinoga, hultaj, włóczęga; * Raur pisze: "Jeżeliby chłop jaki był biegunem, drabem bez osady i bez własnego swego pana, już to człek podejźrzany";
W szachach drab to samo, co piechotnik, pieszek;
Jan Kochanowski tak go określa: "W szachach drab na prost chodzi, ale z boku kole, ale jego wszystek skok na pierwsze pole";
W pieśni ludowej słyszymy: "Pani matko, są tu drabi, Na górę mnie jeden wabi";
W krakowskiem i podkarpackiem po wsiach chodzą w czasie odprawiania jasełek tak zwani drabi. Są to zwykle dorośli mężczyźni, okryci od stóp do głowy w słomę;
Kolberg o drabie: "chłop słomą okręcony w Nowy-rok".