Przejdź do zawartości

Gubernia erywańska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gubernia erywańska
Эриванская губе́рния
gubernia
1849–1918
Herb
Herb
Państwo

 Imperium Rosyjskie

Siedziba

Erywań

Powierzchnia

27 830 km²

Populacja (1897)
• liczba ludności


829 556

• gęstość

29,8 os./km²

Szczegółowy podział administracyjny
Plan guberni erywańskiej
Liczba ujezdów

7

Położenie na mapie
Położenie na mapie
Gubernia erywańska (1886) – mapa etnograficzna

Gubernia erywańska lub erewańska (ros. Эриванская губернія) – jednostka administracyjna Imperium Rosyjskiego w składzie Namiestnictwa Kaukaskiego. Powierzchnia – 27 830 km², liczba mieszkańców – 829 556 osób (według spisu z 1897). Siedziba władz – Erywań.

Gubernia erywańska została utworzona 9 kwietnia 1849 roku z istniejącego wcześniej obwodu armeńskiego (1828–1840), utworzonego z ziem oderwanych w 1828 od Persji mocą traktatu turkmenczajskiego. Zajmowała centralną część dzisiejszej Republiki Armenii, dzisiejszą turecką prowincję Iğdır i azerbejdżański dziś Nachiczewan. Graniczyła od zachodu z obwodem karskim, od południa z Imperium Osmańskim i Persją, od wschodu i północnego wschodu z gubernią jelizawietpolską, od północy z gubernią tyfliską. Gubernia erywańska była jedyną gubernią Imperium Rosyjskiego zamieszkałą w większości przez Ormian. W 1905 jej ziemie były miejscem zamieszek ormiańsko-azerskich. W 1918 większość jej ziem weszła w skład niepodległej Demokratycznej Republiki Armenii, a następnie Armeńskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej.

W 1872 gubernia armeńska składała się z siedmiu powiatów.

powiat siedziba władz powierzchnia w km² ludność w tys. (1897)
1 aleksandropolski Aleksandropol 3.759,8 168.435
2 nachiczewański Nachiczewan 3.858,8 86.878
3 nowobajazydzki Nowo-Bajazyd 6.123,8 112.111
4 surmalijski Iğdır 3.245,0 88.844
5 szarursko-daralageski Basz-Noraszen 2.972,3 76.551
6 erywański Erywań 3.032,0 127.072
7 eczmiadzyński Wagharszapat 3.858,0 124.643

Według danych spisu powszechnego z 1897 56% ludności guberni stanowili Ormianie, 37,5% – Azerowie (zwani wówczas "Tatarami azerbejdżańskimi"), 5,9% – Kurdowie, 2,1% – Rosjanie, poza tym gubernię zamieszkiwali Grecy, Gruzini, Żydzi i Cyganie. Azerowie przeważali w powiatach erywańskim, nachiczewańskim, szarursko-daralageskim i surmalijskim, Ormianie – w trzech pozostałych.

powiat Ormianie Azerowie Kurdowie Rosjanie Asyryjczycy
aleksandropolski 85,5% 4,7% 3,0% 3,4% ...
nachiczewański 34,4% 63,7% ... ... ...
nowobajazydzki 66,3% 28,3% 2,4% 2,2% ...
surmalijski 30,4% 46,5% 21,4% ... ...
szarursko-daralageski 27,1% 67,4% 4,9% ... ...
erywański 38,5% 51,4% 5,4% 2,0% 1,5%
eczmiadzyński 62,4% 29,0% 7,8% ... ...
łącznie 53,2% 37,8% 6,0% 1,6% ...

Gubernatorzy erywańscy

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]