Gubernia jelizawietpolska
| gubernia | |||
| 1868–1918 | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Siedziba | |||
| Powierzchnia |
44 136 km² | ||
| Populacja (1897) • liczba ludności |
| ||
| • gęstość |
19,9 os./km² | ||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||
| |||
| Liczba ujezdów |
8 | ||
Gubernia jelizawietpolska (ros. Елизаветпольская губерния) – jednostka administracyjna Imperium Rosyjskiego na Kaukazie, utworzona ukazem Aleksandra II w 1868. Stolicą guberni był Jelizawietpol. Wchodziła w skład Namiestnictwa Kaukaskiego. Istniała do 1918.
Gubernia była położona we wschodniej części Kaukazu Południowego pomiędzy 38°50′ a 41 1/2° długości geograficznej północnej i 44°21′ a 48°21′ szerokości geograficznej wschodniej. Graniczyła od północy z gubernią tyfliską, okręgiem zakatalskim i obwodem dagestańskim, od wschodu z gubernią bakijską, na zachodzie z gubernią tyfliską i gubernią erywańską, na południu z Persją, od której oddzielała ją rzeka Araks, stanowiąca granicę państwową Imperium Rosyjskiego.
Powierzchnia guberni wynosiła w 1897 – 44 136 km² (38 782,5 wiorst ²). Gubernia w początkach XX wieku była podzielona na 8 ujezdów.
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Ludność, według spisu powszechnego 1897 – 878 415 osób – Azerów (60,8%), Ormian (33,3%), Lezginów (1,7%), Rosjan (1,6%), Białorusinów, Niemców, Kurdów, Tatów i Udynów.
Ludność w ujezdach według deklarowanej narodowości 1897[1][edytuj | edytuj kod]
| Ujezd | Azerowie | Ormianie | Lezgini | Rosjanie | Białorusini | Niemcy | Kurdowie | Tatowie | Udyni |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Gubernia łącznie | 60,8% | 33,3% | 1,7% | 1,6% | … | … | … | … | … |
| Areski | 70,1% | 20,5% | 8,7% | … | … | … | … | … | … |
| Dżewanszyrski | 74,1% | 23,7% | … | 1,1% | … | … | … | … | … |
| Dżabrailski | 71,6% | 26,9% | … | … | … | … | … | … | … |
| Jelizawietpolski | 63,9% | 26,4% | … | 4,4% | 1,7% | 1,9% | … | … | … |
| Zangezurski | 51,6% | 46,1% | … | … | … | … | 1,3% | … | … |
| Kazachski | 57,2% | 38,9% | … | 3,0% | … | … | … | … | … |
| Nuchiński | 69,3% | 15,7% | 7,1% | … | … | … | … | 1,5% | 5,8% |
| Szuszeński | 45,3% | 53,3% | … | 1,0% | … | … | … | … | … |
Po przewrocie bolszewickim w Rosji i rozpędzeniu Konstytuanty Rosji przez bolszewików, Sejm Zakaukaski proklamował 10 lutego 1918 powstanie Zakaukaskiej Demokratycznej Republiki Federacyjnej, w której skład weszła gubernia jelizawietpolska. Od 28 maja 1918 Demokratyczna Republika Azerbejdżanu. Po podboju Azerbejdżanu przez Armię Czerwoną w Azerbejdżańskiej Socjalistycznej Republice Radzieckiej (od 28 kwietnia 1920), w tym w latach 1922–1936 w składzie Zakaukaskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej – republiki związkowej ZSRR, w latach 1936–1991 samodzielna republika związkowa ZSRR. Od 1991 niepodległy Azerbejdżan. Region Górskiego Karabachu (z Szuszą i Stepanakertem) jest nieuznanym międzynarodowo quasi-państwem kontrolowanym przez miejscowych Ormian wspieranych przez Armenię.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Елизаветпольская губерния Энциклопедия Брокгауза Ф.А. и Ефрона И.А.
