Katuński Rezerwat Biosfery

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Katuński Rezerwat Biosfery
Государственный природный биосферный заповедник «Катунский»
Ilustracja
rezerwat przyrody
Państwo

 Rosja

Republika

 Ałtaj

Siedziba

Ust´-Koksa

Data utworzenia

25 lipca 1991 roku

Powierzchnia

1 516,64 km²

Ochrona

kategoria IUCNIa (ścisły rezerwat przyrody)

Położenie na mapie Republiki Ałtaju
Mapa konturowa Republiki Ałtaju, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Katuński Rezerwat Biosfery”
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Katuński Rezerwat Biosfery”
Ziemia49°38′00″N 86°06′00″E/49,633333 86,100000
Strona internetowa

Katuński Rezerwat Biosfery[1] (ros. Государственный природный биосферный заповедник «Катунский») – ścisły rezerwat przyrody (zapowiednik) w południowej części Republiki Ałtaju w Rosji. Znajduje się w rejonie ust-koksińskim, a jego obszar wynosi 1 516,64 km². Rezerwat został utworzony dekretem rządu Rosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej z dnia 25 lipca 1991 roku. W 1998 roku wspólnie z Ałtajskim Rezerwatem Biosfery został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO pod nazwą „Złote góry Ałtaju”. W 2000 roku otrzymał status rezerwatu biosfery UNESCO. Dyrekcja rezerwatu znajduje się w miejscowości Ust´-Koksa[2][3][4].

Jezioro Kujguk
Rzeka Katuń

Opis[edytuj | edytuj kod]

Rezerwat zajmuje większą część najwyższego pasma górskiego AłtajuGór Katuńskich i jest położony na wysokościach od 1300 m n.p.m. do 3280 m n.p.m. Najwyższy szczyt Ałtaju Biełucha (4506 m) znajduje się w strefie ochronnej rezerwatu[5][6].

Wyższe partie gór pokryte są lodowcami i polami śnieżnymi. Niżej znajduje się piętro alpejskie oraz łąki subalpejskie. W głęboko wciętych dolinach dominują lasy. Na terenie rezerwatu znajduje się 135 jezior. Są tu źródła jednej z największych rzek Ałtaju, rzeki Katuń[6][5].

Flora[edytuj | edytuj kod]

Lasy w rezerwacie tworzą jodły syberyjskie, sosny syberyjskie i świerki syberyjskie z udziałem modrzewia syberyjskiego i brzozy brodawkowatej. W dolinie rzeki Katuń występują lasy modrzewiowe. Na terenie rezerwatu występuje ponad 30 roślin rosnących tylko w górach południowej Syberii i północnej Mongolii. Są to m.in. czosnek Ledeboura (Allium ledebourianum), tojad Kryłowa (Aconitum krylovii), gatunek siekiernicy Hedysarum neglectum, przymiotno ałtajskie, saussurea Frołowa[7][8].

Fauna[edytuj | edytuj kod]

Faunę w rezerwacie reprezentuje 56 gatunków ssaków, 161 gatunków ptaków, 3 gatunki gadów, 2 gatunki płazów i 8 gatunków ryb[9][5][6].

Ptaki to m.in.: nur czarnoszyi, bocian czarny, gęś zbożowa, orzeł przedni, ułar ałtajski, dziwonia duża, kormoran zwyczajny, błotniak stepowy, orłosęp, sęp kasztanowaty, orlik grubodzioby[5][6][9].

Z ssaków w rezerwacie żyją m.in.: irbisy śnieżne, koziorożce syberyjskie, piżmowce syberyjskie, wydry europejskie, łosie euroazjatyckie, rysie euroazjatyckie, wilki szare, rosomaki tundrowe, niedźwiedzie brunatne, borsuki azjatyckie, sobole tagowe, świstaki syberyjskie, szczekuszki ałtajskie[5][6][9].

Klimat[edytuj | edytuj kod]

Klimat rezerwatu jest kontynentalny. Średnia temperatura stycznia to od minus 21 ºС do minus 23 ºС, średnia temperatura lipca w wyższych partiach gór waha się od +4 ºС do +6 ºС, a w dolinach od +15 ºС do +17 ºС[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Główny Urząd Geodezji i Kartografii: Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej, 2019, s. 252. ISBN 978-83-254-1988-2.
  2. UNESCO World Heritage Centre, Golden Mountains of Altai [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2021-10-14] (ang.).
  3. Катунский | ООПТ России [online], oopt.aari.ru [dostęp 2021-10-14].
  4. Катунский биосферный заповедник :: KATUNSKIY.RU [online], www.katunskiy.ru [dostęp 2021-10-14].
  5. a b c d e Заповедное путешествие [online], naturerussia.travel [dostęp 2024-04-23] (ros.).
  6. a b c d e f Катунский заповедник [online], www.ecotravel.ru [dostęp 2021-10-14].
  7. Флора :: KATUNSKIY.RU [online], www.katunskiy.ru [dostęp 2021-10-14].
  8. Растительность :: KATUNSKIY.RU [online], www.katunskiy.ru [dostęp 2021-10-14].
  9. a b c Фауна :: KATUNSKIY.RU [online], www.katunskiy.ru [dostęp 2021-10-14].