Przejdź do zawartości

Paweł Tetera

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Paweł Tetera
Павло Тетеря
Ilustracja
Paweł Tetera
hetman kozacki
Data i miejsce urodzenia

ok. 1620
nieznany

Data śmierci

ok. 1670

Przebieg służby
Lata służby

1620–1657

Siły zbrojne

kozacy rejestrowi

Stanowiska

hetman kozacki

Główne wojny i bitwy

Oblężenie Głuchowa

podpis
Wielki wódz kozacki (Magnum Dux Cosacorum) Paulus Tetera Morzkowski

Paweł Tetera (ukr. Павло Тетеря, Pawło Teteria), właściwie Paweł Morzkowski herbu Ślepowron (?-1670) – hetman kozacki w latach 1663–1665, stolnik połocki, pisarz wojsk zaporoskich w czasie powstania Chmielnickiego, pułkownik perejasławski, starosta niżyński w 1665 roku[1], starosta bracławski w 1668 roku[2].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

W 1654 wziął udział w poselstwie do Moskwy, które w imieniu Bohdana Chmielnickiego poprosiło o włączenie Ukrainy do Rosji. W latach 1657–1658 brał udział w pertraktacjach z Rzecząpospolitą, które doprowadziły do podpisania ugody hadziackiej. W 1658 roku na sejmie warszawskim za zasługi dla kraju został nobilitowany[3].

W 1659 roku Sejm nadał mu dożywotnio Złotopol. W latach 1663–1665 jako hetman Ukrainy Prawobrzeżnej osłaniał pochód wojsk polskich na terytorium Rosji. W czasie powstania chłopskiego w 1665 zmuszony był złożyć urząd i wyjechał do Warszawy, gdzie nadano mu stanowisko stolnika połockiego. Przeszedł na katolicyzm. Wkrótce rozpoczął procesy z kresowymi magnatami, a następnie udał się do Mołdawii i Adrianopola na służbę turecką gdzie zmarł.

Był fundatorem warszawskiego kolegium jezuitów.

Jego pierwszą żoną była siostra Iwana Wyhowskiego, kolejną córka Bohdana Chmielnickiego – Katarzyna, a wdowa po Danielu Wyhowskim – bracie Iwana Wyhowskiego. Posiadał także żonę Helenę – córkę Jerzego Chmielnickiego.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. W tym roku uzyskał dożywocie na starostwo niżyńskie, Krzysztof Chłapowski, Starostowie niegrodowi w Koronie 1565-1795 Materiały źródłowe, Warszawa, Bellerive-sur-Allier 2017, s. 329.
  2. Krzysztof Chłapowski, Starostowie niegrodowi w Koronie 1565-1795 Materiały źródłowe, Warszawa, Bellerive-sur-Allier 2017, s. 325.
  3. A. Wajs, Materiały genealogiczne, nobilitacje, indygenaty w zbiorach Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie, Warszawa 1995, s. 120. Deklaracya szlachectwa Urodzonego Pawła Tetery. Volumina Legum, t. 4 s. 296, f. 686.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
Paweł Tetera na ukraińskim znaczku pocztowym